Meer en creatiever schrijven zou de oplossing kunnen zijn voor drie grote uitdagingen van het schoolvak Nederlands: de afnemende leesvaardigheid en groeiende ‘leesweerstand’ van leerlingen, en de geringe aantrekkelijkheid van het schoolvak. In deze nascholingsreeks verkennen we de kansen. De nascholing is opgedeeld in 2 sessies die online plaatsvinden op 26 januari en 16 maart … [Lees meer...] overNascholingreeks 3 Grote Vragen van het Nederlands
Neerlandistiek voor de klas
Wat te doen in de leescrisis?
Door Johan Copier Vreemd is het niet dat Nederlandse leerlingen de minst gemotiveerde lezers van Europa zijn. Op de helft van de basisscholen is het taalonderwijs niet op orde, een kwart van onze leerlingen met een normale intelligentie kan niet goed lezen (1). Is dat erg? Nee, zegt briefschrijver Iwan Raats, het geklaag over jongeren die niet lezen, is afkomstig van een … [Lees meer...] overWat te doen in de leescrisis?
Tweede Olympiade Nederlands
De tweede Olympiade Nederlands komt eraan! Op woensdag 10 februari 2021 om 13:00 vindt de online voorronde plaats. Leerlingen vanaf c. 15 jaar kunnen zich inschrijven via deze link. We gaan weer puzzelen, meten en wegen met de Nederlandse taal. De deelnemers die in de voorronde het beste scoren, gaan door naar de finale. Meer over de opzet van de Olympiade vind je op deze … [Lees meer...] overTweede Olympiade Nederlands
Voor scholieren: Vertaalwedstrijd ‘Telescope’ van Nobelprijswinnar Louise Glück
Op 10 december wordt aan de Amerikaanse dichter Louise Glück (New York, 22 april 1943) de Nobelprijs voor Literatuur 2020 uitgereikt. Zij is een van de meest vooraanstaande dichters van de VS, maar er zijn pas enkele gedichten van haar in het Nederlands vertaald. Nederlandse middelbare scholieren gaan hier verandering in brengen! … [Lees meer...] overVoor scholieren: Vertaalwedstrijd ‘Telescope’ van Nobelprijswinnar Louise Glück
Wè neukt dè! De Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten (DSDD)
Door Roland de Bonth Mijn oma is in 1900 geboren in het Noord-Brabantse Haarsteeg en heeft een groot deel van haar leven in het nabijgelegen Nieuwkuijk gewoond. Ze is 32 jaar geleden overleden, maar ik kan me nog goed herinneren dat zij af en toe “wè neukt dè!” zei (wat neukt dat, ‘wat doet dat er toe’). Oma lachte er altijd wat ondeugend bij, want ze had heus wel door dat … [Lees meer...] overWè neukt dè! De Database van de Zuidelijk-Nederlandse Dialecten (DSDD)
De Alphaman bestaat 5 jaar!
In de anglofone wereld zijn video’s met humoristische samenvattingen van oude verhalen in 2015 al een begrip. Historische Nederlandstalige letterkunde was zo’n lot helaas nog niet beschonken. Wie in 2015 online op Karel ende Elegast of Gijsbrecht van Aemstel zocht, vond ofwel filmpjes van schoolopdrachten, ofwel een diepgaande analyse van meer dan twintig minuten. Niet echt een … [Lees meer...] overDe Alphaman bestaat 5 jaar!
Geen balspel
door Nico van Lieshout De methodemakers van schoolboekenuitgever Noordhoff menen dat er tekstdoelen bestaan. Ik moest daaraan wennen. Een tekst is toch geen balspel? In het stadion staan doelen, op het handbalveld en ook bij waterpolo tref je ze aan. Mijn taalintuïtie komt in opstand als onbezielde substantiva verantwoordelijk worden gemaakt voor een doel dat toch onmogelijk … [Lees meer...] overGeen balspel
Lancering praktijkgids ‘Wat werkt in schrijfonderwijs aan laaggeletterde anderstalige jongeren?’
Verschillende onderzoeken naar de geletterdheid in Vlaanderen leggen een alarmerende evolutie bloot. Maar liefst één op vijf vijftienjarigen haalt het basisniveau voor lezen niet. Goed kunnen lezen is nochtans essentieel, maar ook goed kunnen schrijven is een onmisbare vaardigheid voor succes op school, op het werk en in de samenleving. Voor anderstalige nieuwkomers is dit … [Lees meer...] overLancering praktijkgids ‘Wat werkt in schrijfonderwijs aan laaggeletterde anderstalige jongeren?’
Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht van start
De vakdidactici van de lerarenopleiding Nederlands aan de UU zijn bezig met het opzetten van het Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht. Met dit netwerk willen Adrienne Westermann, Geert van Rooijen en Erwin Mantingh de vakdidactische uitwisseling tussen alumni en stagebegeleiders en de lerarenopleiding versterken. Bovendien beogen we alumni en stagebegeleiders met … [Lees meer...] overVakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht van start
Zonder morsige truien of studieschema’s
Door Jeroen Dera De studie Nederlands loopt leeg, en dat hebben we te danken aan de taalbeheersers. Althans, als we Margriet Oostveen mogen geloven in haar column getiteld ‘Taalhaat’ (de Volkskrant, 5 oktober). Terwijl zijzelf eind jaren tachtig ‘in morsige truien’ het literaire postmodernisme bestudeerde, waren studenten taalbeheersing bezig het schoolvak Nederlands te … [Lees meer...] overZonder morsige truien of studieschema’s
Jeugdliteratuur
Minicollege Universitaire Pabo van Amsterdam Van 30 september tot en met 11 oktober is het de Kinderboekenweek. Jeugdliteratuur is een van de thema’s die terugkomen bij de Universitaire Pabo van Amsterdam. UPvA-docent Michel Couzijn vertelt in deze video waarom lezen voor en met kinderen zo belangrijk en vooral ook zo leuk is. (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overJeugdliteratuur
Kom niet aan Antoine Braet
Dat Nederlandse jongeren niet graag lezen, dat ze het lastig vinden om ingewikkelde teksten te doorgronden: het is allemaal de schuld van die vermaledijde Braet die 'als eerste' begon over 'alinea's en alineaverbanden' en de term 'signaalwoorden' bedacht', en daarmee uiteindelijk de schoolboeken 'volledig heeft overgenomen'. Die uitspraak wordt Wim Daniëls in de mond gelegd … [Lees meer...] overKom niet aan Antoine Braet
NIEUW: Unmute – Activerende didactiek voor de online taalles
Voor een groot aantal docenten en leerlingen zijn taallessen op afstand verre van ideaal. De online didactische vaardigheden van docenten zijn in de afgelopen periode op de proef gesteld en bij een groot aantal docenten snel ontwikkeld. Unmute geeft praktische voorbeelden waarmee het repertoire van taaldocenten op het gebied van online taaldidactiek verder kan worden … [Lees meer...] overNIEUW: Unmute – Activerende didactiek voor de online taalles
Vacature: Leraar Nederlands (eerstegraads)/adviseur aansluiting VO-WO
De Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw) van de UvA verzorgt onderwijs en onderzoek met een sterk internationaal profiel in een groot aantal disciplines op het gebied van taal en cultuur. De faculteit is gevestigd in het centrum van Amsterdam en onderhoudt intensieve contacten met vele culturele instellingen in de hoofdstad. De FGw neemt haar verantwoordelijkheid ten … [Lees meer...] overVacature: Leraar Nederlands (eerstegraads)/adviseur aansluiting VO-WO
Gedichten lezen met alles wat je in en aan je hebt
Een probleem met veel lesboeken over poëzie is dat er net in wordt gedaan alsof gedichten eigenlijk iets gewoons zijn: taal, maar dan wat ingewikkelder, zowel qua vorm en inhoud. Je moet er even doorheen prikken, maar dan heb je ook iets waardevols. Het gevolg daarvan is dat je gedichten moet analyseren. Hoeveel er ook gebeurd is in het poëzie-onderwijs, het indringend lezen is … [Lees meer...] overGedichten lezen met alles wat je in en aan je hebt
Laat vmbo-leerlingen hun eigen boeken kiezen!
Door Marino van Liempt Ik geef les aan de examenleerlingen van een school voor speciaal onderwijs waar staatsexamens worden afgenomen. DUO in Groningen bepaalt de normen voor het commissie-examen (het mondeling examen). Dit jaar moeten leerlingen op het vmbo-t acht boeken lezen. Natuurlijk waren er altijd al normen, maar daarbinnen mochten de leerlingen zelf hun keuze … [Lees meer...] overLaat vmbo-leerlingen hun eigen boeken kiezen!
(Nog even) gratis toegang tot wetenschappelijke publicaties voor leraren
Door Roland de Bonth Een fraai staaltje van serendipiteit vanochtend. Ik wilde via de website van de Koninklijke Bibliotheek de KB-catalogus raadplegen, toen mijn oog viel op een Pilot ‘gratis toegang tot wetenschappelijke publicaties’: leraren aan het woord en een link naar ervaringen van gebruikers. Wat blijkt? Sinds oktober 2019 hebben onderwijsprofessionals … [Lees meer...] over(Nog even) gratis toegang tot wetenschappelijke publicaties voor leraren
Boekie over boekies
Stel dat je jongeren meer boeken wil laten lezen, wat doe je dan? Verplichten, zeggen sommigen. De Max Havelaar uit hun buurt houden en alles zo lollig mogelijk maken, zeggen anderen. Ik geloof dat Bas Steman de enige echte manier heeft gevonden: jongeren laten zien dat lezen een verrijking van het leven is. Want dat lijkt me het enige echte argument voor leesbevordering. … [Lees meer...] overBoekie over boekies
Word woordenschatgraver!
Door Roland de Bonth Elke woensdag bespreekt Ewoud Sanders in de NRC-rubriek ‘Woordhoek’ de herkomst van een woord dat in de actualiteit is. Het verbod om te knuffelen inspireerde hem in zijn column van 1 september 2020 op zoek te gaan naar de oorsprong van dat woord. Door de Dikke Van Dale kwam hij tot de opmerkelijke ontdekking dat knuffelen oorspronkelijk … [Lees meer...] overWord woordenschatgraver!
Wanshishibiao
Door Yves T'Sjoen Een van de meest geciteerde uitspraken over het leren komt van de Chinese wijsgeer en politicus Confucius. Naar verluidt liet de geroemde mentor, leraar der leraren, zich vijf eeuwen voor Christus ontvallen: “Wie oude kennis koestert en voortdurend nieuwe vergaart, mag een leraar van anderen zijn”. Het edele beroep van leerkracht is niet uitsluitend … [Lees meer...] overWanshishibiao
11 september 2020, Rotterdam: Charlotte Van den Broeck en Jeroen Dera presenteren hun nieuwe bundel
Op vrijdag 11 september a.s. vindt om 16.00 uur bij boekhandel Donner in Rotterdam de boekpresentatie plaats van de nieuwe bundel van Charlotte Van den Broeck en Jeroen Dera in de reeks woorden temmen: van kop tot teen met Charlotte Van den Broeck en Jeroen Dera. … [Lees meer...] over11 september 2020, Rotterdam: Charlotte Van den Broeck en Jeroen Dera presenteren hun nieuwe bundel
Zelf over gedichten praten
Een van de definiërende eigenschappen van poëzie is dat ze meerduidig is. Sterker nog, 'meerduidige poëzie' is een pleonasme. Een gedicht dat je meteen begrijpt is waarschijnlijk 'gewoon een duidelijke, eenduidige boodschap die per ongeluk in een rare vorm gegoten is'. Dat beweren althans Gerben Faure, Jan de Jong en Bas Jongenelen, allen docent Nederlands aan de Fontys … [Lees meer...] overZelf over gedichten praten
Leeskracht
Door Els Stronks De afgelopen weken pleitte Stine Jensen er in de NRC voor niet meer in te zetten op leesplezier om de toenemende ontlezing onder Nederlandse jongeren te verhelpen, maar op leesstraf. Jongeren verplicht boeken laten lezen waarin ze iets over zichzelf en de wereld leren. Gawie Keyser waarschuwde daarop in dezelfde krant dat verplichte kost jongeren helemaal … [Lees meer...] overLeeskracht
Hoeveel tieners zijn er nu echt ‘laaggeletterd’?
Door Helge Bonset In een vorig stukje voor Neerlandistiek heb ik laten zien dat, in tegenstelling tot wat in de media regelmatig beweerd wordt, er geen sprake van is dat 24% van onze 15-jarigen op grond van het laatste PISA-onderzoek ‘laaggeletterd’ kunnen worden genoemd. Het rapport geeft dat zelf overigens expliciet aan. … [Lees meer...] overHoeveel tieners zijn er nu echt ‘laaggeletterd’?
Helaas, alweer het eindexamen Nederlands; schrijfvaardigheid
Door Paul de Jong In mei en juni 2020 vond er op Neerlandistiek een discussie plaats over het eindexamen Nederlands. Deze discussie wekte bij mij de behoefte het probleem van het eindexamen anders te benaderen dan in de discussie het geval was. Ik beperk me hierbij tot schrijfvaardigheid. Mijn uitgangspunt is gelegen in de campagnes van de Vlaamse en Nederlandse overheid … [Lees meer...] overHelaas, alweer het eindexamen Nederlands; schrijfvaardigheid
