Door Michel Couzijn Over het Centraal Eindexamen Nederlands wordt veel geklaagd. Over de teksten, over de vragen, over de beoordeling en nog zo wat. Sinds vorig jaar kunnen de klagers hun ongenoegen op een nieuw aspect richten: de aftrekregeling voor taalgebruik. Het CE Nederlands toetst tekstbegrip – leesvaardigheid dus – plus een beetje argumentatieleer. Recent werd in de … [Lees meer...] overOver het ‘en passant’ toetsen van spelling en grammatica in het Centraal Eindexamen Nederlands
Neerlandistiek voor de klas
Nederlands in de klas!
Nieuw initiatief: studenten Nederlands voor de klas op middelbare scholen We kunnen ons dagelijks leven niet voorstellen zonder de Nederlandse taal. Op zich al reden genoeg om hier alles over te willen weten. En er zijn nog veel meer redenen om je intensief met de Nederlandse taal bezig te houden. Toch loopt de belangstelling voor de studie Nederlandse Taal en Cultuur terug. … [Lees meer...] overNederlands in de klas!
Jij of u: wanneer gebruik je wat?
Uit de tijdschriften Door Marten van der Meulen In de vorige aflevering van deze nieuwsbrief ging het over synoniemen, over woorden die hetzelfde lijken te betekenen. Lijken, omdat ze in de praktijk net anders zijn. De woorden 'content' en 'tevreden' bijvoorbeeld worden gebruikt in een andere context: 'content' is wat deftiger. Van de woorden 'u' en 'jij' denkt waarschijnlijk … [Lees meer...] overJij of u: wanneer gebruik je wat?
Taalcanon lanceert eerste animatiefilmpje: Hoe leert een kind zijn moedertaal?
Door Mathilde Jansen Vandaag, op de Internationale Dag van het Kind, lanceert het taalcanonteam vol trots een animatiefilmpje over kindertaal. Het is het eerste filmpje in een reeks, bedoeld voor het voortgezet onderwijs. De filmpjes geven een korte introductie op een onderwerp uit de taalcanon, en kunnen gebruikt worden als opstapje voor een les over taal in de … [Lees meer...] overTaalcanon lanceert eerste animatiefilmpje: Hoe leert een kind zijn moedertaal?
De ‘spreekautobiografie’
Door Roland de Bonth Bij de overgang van de onder- naar de bovenbouw, aan het begin van de vierde klas, krijgen leerlingen vaak de opdracht een leesautobiografie te schrijven. Het doel van dit document is dat leerlingen zich de boeken herinneren die aan hen zijn voorgelezen door ouders, grootouders, juffen en meesters en de boeken voor de geest halen die zij tot zich … [Lees meer...] overDe ‘spreekautobiografie’
Discussieforum van de internationale neerlandistiek in Midden-Europa
Door Yves T'Sjoen De voorbije dagen hield het Midden-Europese neerlandistiekplatform Comenius zijn tweejaarlijkse congres in Wrocław (24-27 mei). Het Regionaal Colloquium Neerlandicum wordt al sinds 1995 georganiseerd en brengt neerlandici binnen en buiten het Nederlandse taalgebied bij elkaar op volstrekt gelijke voet aan een universiteit in Centraal-Europa. Het alles … [Lees meer...] overDiscussieforum van de internationale neerlandistiek in Midden-Europa
Taalkunde in het Onderwijs
Door Jan Don en Marjo van Koppen Wat is een van de belangrijkste eigenschappen van de mens? Taal! Taal is de ultieme sleutel van ons leven. Het opent een wereld die het mogelijk maakt om te denken, met elkaar te praten, kennis te delen en alle andere dingen te doen die voor mensen zo belangrijk zijn. Toch besteedt het middelbaar onderwijs nauwelijks tijd aan taalkunde. Dat is … [Lees meer...] overTaalkunde in het Onderwijs
Herinnering: Nascholing opleiding Nederlandse Taal en Cultuur Leiden
De sturende kracht van taal – avondlezingen 17 en 31 mei 2017 Taal is nooit neutraal. We gebruiken taal voor onze communicatie, maar de interpretatie van uitingen wordt maar gedeeltelijk bepaald door de betekenis van de woorden die de spreker gebruikt. Een spreker bedoelt meer, en soms zelfs iets anders, dan hij letterlijk zegt en schrijvers van verhalen en gedichten zetten … [Lees meer...] overHerinnering: Nascholing opleiding Nederlandse Taal en Cultuur Leiden
Een roman schrijven in vwo-4
Door Arnoud Kuijpers Mijn leerlingen uit vwo 4 schreven in 5 lessen een boek en gaven dat vervolgens uit. Je kunt ‘De gebroken hemel’ bestellen bij bol.com, zoals je in dit artikel uit de Gelderlander kunt lezen. Hoe heb ik deze opdracht aangepakt? Allereerst 1 les brainstormen aan de hand van twee vragen via Mentimeter: ‘Welke personages moeten erin voorkomen’ en ‘Waar … [Lees meer...] overEen roman schrijven in vwo-4
Verkiezing van de ‘Beste leraar Nederlands van 2017’
De afgelopen maanden hebt u in het KRO-NCRV radioprogramma De Taalstaat op NPO Radio 1 en het programma De Bende van Annemie op VRT Radio 1 kunnen kennismaken met twaalf docenten die door hun omgeving kandidaat waren gesteld voor de titel 'Beste leraar Nederlands van Nederland en België 2017'. Een vakjury, bestaande uit Trudy Coenen, Peter-Arno Coppen en Frans Daems, heeft drie … [Lees meer...] overVerkiezing van de ‘Beste leraar Nederlands van 2017’
Juweeltjes uit de boekenkast
Door Robert Chamalaun Een groot voordeel van verhuizen is dat het de ideale gelegenheid is eens kritisch door je eigen boekenkast te gaan. Aangezien ik onlangs verhuisd ben, werd ook ik gedwongen eens goed te kijken naar hetgeen ik in mijn boekenkasten had staan. Tijdens het inpakken stuitte ik op enkele juweeltjes, met helaas wel als gevolg dat ik aan het einde van de dag … [Lees meer...] overJuweeltjes uit de boekenkast
Is er een verschil tussen Je bent aan het zeuren en Je zit te zeuren?
Door Marten van der Meulen Synoniem. Dat woord heb je vast weleens gehoord. Het betekent, dat iets hetzelfde betekent. Van heel veel woorden wordt gezegd dat ze synoniem zijn. Je hebt zelfs een heel synoniemenwoordenboek of thesaurus om dat soort woorden in op te zoeken. Het lijkt makkelijk om synoniemen te bedenken: content en tevreden, awkward, gênant en ongemakkelijk of … [Lees meer...] overIs er een verschil tussen Je bent aan het zeuren en Je zit te zeuren?
De DBNL voor de klas
Uitgelicht voor de klas Door Roland de Bonth Wat hebben Kleine Olle en zijn ekster van C.J. Kieviet, Der rupsen begin, voedzel en wonderbaare verandering van Maria Sibylla Merian en het anoniem uitgegeven Aanwijzingen tot het gebruik der medicynen voor zeevarenden gemeen? Een lastige vraag, want inhoudelijk gezien hebben deze werken niets met elkaar te maken. Wat deze titels … [Lees meer...] overDe DBNL voor de klas
Creatief met taal voor 2032-leerlingen
Door Marianne Boogaard Volgens Platform-2032 is ‘toekomstgericht onderwijs’ onderwijs waarin leerlingen in de eerste plaats kennis en vaardigheden opdoen door creatief en nieuwsgierig te zijn. Vorige week besloot de Tweede Kamer om de curriculumherziening volgens die 2032-plannen in enigszins aangepaste vorm te laten doorgaan. Nederlands is een van de eerste onderdelen uit het … [Lees meer...] overCreatief met taal voor 2032-leerlingen
Ontwikkel en deel je kennis en lesmateriaal
Over de DOT Nederlands Door Thomas de Bruijn Teacher in Residence Nederlands Radboud Universiteit t.debruijn@ru.nl De autonomie die wij als docenten genieten, verschilt van school tot school en van sectie tot sectie. De eindtermen zijn leidend, maar uiteindelijk blijft er veel vrijheid over om lessen te ontwikkelen, werkvormen uit te proberen en onderwerpen te bespreken … [Lees meer...] overOntwikkel en deel je kennis en lesmateriaal
Groepsmondelingen als tentamen literatuurgeschiedenis
Door Bas Jongenelen Op de Fontys Lerarenopleiding Tilburg geef ik onder andere het vak Moderne Letterkunde aan de tweedejaars voltijdstudenten ‘bachelor of education in Dutch language and literature.’ Dit vak gaat over de Nederlandse literatuur van de twintigste eeuw (met uitzondering van de postmoderne jaren 80 en 90, deze worden in het eerste jaar behandeld bij Hedendaagse … [Lees meer...] overGroepsmondelingen als tentamen literatuurgeschiedenis
Call voor speciaal nummer Levende Talen Magazine
"De praktische relevantie van vakdidactisch onderzoek MVT en NL" Dit is een call voor een Special Issue over vakdidactisch promotieonderzoek en het praktisch nut daarvan voor talendocenten. De afgelopen jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor vakdidactisch onderzoek. Daarbij gaat het vaak om de vraag hoe een specifiek schoolvak onderwezen kan worden zodat leerlingen … [Lees meer...] overCall voor speciaal nummer Levende Talen Magazine
Enquête: evaluatie examen Nederlands
Over het examen Nederlands is veel discussie (geweest). Binnen de lerarenverenigingen Levende Talen en Nederlands Nu! hebben wij nagedacht over wensen voor het schoolvak en de examens Nederlands. Maar wij willen graag peilen in hoeverre docenten onze voorlopige ideeën ondersteunen. En over de uitkomsten van die peiling willen we ook nog graag op korte termijn met docenten … [Lees meer...] overEnquête: evaluatie examen Nederlands
Gesprek over het gesprek
Door Marc van Oostendorp Een gesprek met Erwin Mantingh (Universiteit Utrecht) over het gesprek: kun je leren om een gesprek te voeren? En valt dat dan ook te toetsen? (De technische kwaliteit van deze video is wat minder dan u van ons gewend bent, maar de kwaliteit van het gesprek maakt hopelijk veel goed.) Bekijk deze video op YouTube Neerlandistiek over het … [Lees meer...] overGesprek over het gesprek
Fout in je hoofd!
Een foute dt, hij is groter als ik, verkeizing typen in plaats van verkiezing: taalfouten heb je in alle soorten en maten. Maar hoe gaat je hoofd daarmee om? Inleiding Iedereen maakt weleens een foutje tijdens het schrijven. Jij en ik, maar ook professoren Nederlands. Van Matthijs Siegenbeek, de eerste hoogleraar Nederlands (Universiteit Leiden, van 1797 tot 1847) tot aan … [Lees meer...] overFout in je hoofd!
Hoe oordelen leerlingen over ‘hun hebben’?
Door Astrid Wijnands Op 1 maart jl. verscheen in de Volkskrant een interview met Hans Bennis, de nieuwe directeur van de Taalunie met als kop: ‘Directeur Taalunie: ‘Hun hebben’ is taalkundig gezien zelfs een verbetering.’ In het interview geeft Bennis aan dat taalkundig gezien ‘hun hebben’ weliswaar als een verbetering beschouwd zou kunnen worden, maar dat er ook nog veel … [Lees meer...] overHoe oordelen leerlingen over ‘hun hebben’?
Zes DOT’s Nederlands: samen inspirerend onderwijs ontwerpen
Uitnodiging aan docenten: wie doen (denken, ontwikkelen en werken) er mee? Erwin Mantingh namens de Meesterschapsteams Nederlands De Meesterschapsteams Nederlands zoeken voor het schooljaar 2017-2018 enthousiaste docenten die in de geest van het Manifest Nederlands op school samen met ons het schoolvak Nederlands willen vernieuwen. Onder het motto ‘meer inhoud, meer plezier … [Lees meer...] overZes DOT’s Nederlands: samen inspirerend onderwijs ontwerpen
Authentieke historische teksten
Door Roland de Bonth Dat leerlingen in het voortgezet onderwijs slecht, slordig en sloom lezen, is een veelgehoorde klacht van docenten Nederlands; collega’s van andere vakken onderschrijven dit. De prangende vraag die op veel scholen wordt gesteld, is hoe we ervoor kunnen zorgen dat leerlingen beter worden in begrijpend lezen én bovendien gemotiveerder zijn om te lezen? … [Lees meer...] overAuthentieke historische teksten
Onderzoekers, docenten en een straatkrantverkoper: een wens vanuit de wetenschap
Door Marloes Schrijvers promovenda vakdidactiek Nederlands (Universiteit van Amsterdam) Begin 2017 zag ik met angst en beven de fase tegemoet waarin ik – voor de tweede keer in mijn promotieonderzoek – docenten Nederlands zou gaan werven. Ik zocht docenten die wilden deelnemen aan een interventiestudie naar de effecten van dialogisch leren in literatuurlessen op het … [Lees meer...] overOnderzoekers, docenten en een straatkrantverkoper: een wens vanuit de wetenschap
Uitvliegende lio’s
Door Erwin Mantingh, Vakdidacticus Nederlands (Departement TL&C/GST) UU Voor universitaire leraren-in-opleiding Nederlands is er jaarlijks een oploop of meetup, om het in hipstertaal aan te duiden. Maandag 27 maart jongstleden vond de landelijke liodag voor docenten Nederlands in de dop plaats aan de Universiteit Utrecht. Bijna honderd lio’s namen deel aan de … [Lees meer...] overUitvliegende lio’s