Tekstportret Jacomine Nortier In de serie Tekstportretten laat Jan Renkema iemand poseren in zijn tekstatelier, ter gelegenheid van een bijzondere aanleiding. Onlangs nam Jacomine Nortier afscheid van de Universiteit van Utrecht. Van 1992 tot 2024 doceerde zij daar en deed ze onderzoek naar sociolinguïstiek, taalcontact, meertaligheid en NT2. Een paar maanden geleden … [Lees meer...] overEen leven met muziek en taal
Uitgelicht
Hebban olla vogala
Vijftig canonteksten in de klas (1) Geïnspireerd door de serie ‘Geschiedenis van het Nederlands in 100 literaire werken’ van Marc van Oostendorp zou ik op Neerlandistiek in vijftig afleveringen bij evenveel teksten uit de literaire canon een leermiddel met lessuggesties willen publiceren, bestemd voor het middelbaar onderwijs in Vlaanderen en voor het voortgezet … [Lees meer...] overHebban olla vogala
In memoriam Peter van Lint (13 juli 1933 – 27 december 2024)
Na een carrière in het basis- en het voortgezet onderwijs die bijna twee decennia omspant, trad de geboren Hagenaar Peter van Lint in 1974 in dienst van het toenmalige Nederlands Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen om onderwijs te verzorgen en onderzoek te verrichten op het gebied van de Taalbeheersing van het Nederlands. Peter was een van de pioniers van de … [Lees meer...] overIn memoriam Peter van Lint (13 juli 1933 – 27 december 2024)
Koppermaandagprent met bijpassende tekst
Vandaag is het koppermaandag, de eerste maandag na Drie Koningen (6 januari). Op deze dag boden leden van het drukkersgilde hun klanten en relaties bij wijze van nieuwjaarswens een prent aan, en hoopten daar dan eten en drinken voor te krijgen, dat zij of zelf consumeerden of aan hulpbehoevenden gaven. De prent die ik, mede namens Inge Van Outryve, de trouwe lezers van onze … [Lees meer...] overKoppermaandagprent met bijpassende tekst
Vanuit de helikopter bekeken
Portretten van neerlandici Groningen Airport Eelde, dinsdag 16 juli 2024 Ik sta in de opening van de cabine van een royale helikopter. De afgelopen jaren heb ik voor mijn werk een bont gezelschap van twintig Groningse neerlandici geïnterviewd. Twintig gesprekken over de waarde van taal en literatuur, over maatschappelijke betrokkenheid, over al die verschillende … [Lees meer...] overVanuit de helikopter bekeken
‘De onderwijsbegroting gaat wel ergens over’
Confuc (1) Confucius, wat zou u doen als u geroepen werd om een land te besturen? De taal goed gebruiken. Als de taal niet goed gebruikt wordt, zeggen de woorden niet wat ze moeten zeggen. Dan blijven de dingen die gedaan moeten worden ongedaan. Journalist Mijn vraag gaat over wat we de afgelopen weken hebben zien gebeuren in de gangen van de Tweede Kamer, … [Lees meer...] over‘De onderwijsbegroting gaat wel ergens over’
De Groningse leeslijst
"Toen ik zo’n drie jaar geleden begon aan de studie Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen," schreef Jarick van der Wal hier gisteren, "deelde een van mijn docenten letterkunde aan ons een leeslijst uit: vijf aan elkaar geniete A4’tjes – voor- en achterkant – met in totaal 158 ‘titels van literaire werken die een afgestudeerde neerlandicus (bachelor) gelezen zou moeten … [Lees meer...] overDe Groningse leeslijst
Ik heb de hele Nederlandstalige literaire canon gelezen. Nou en?
Toen ik zo’n drie jaar geleden begon aan de studie Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen, deelde een van mijn docenten letterkunde aan ons een leeslijst uit: vijf aan elkaar geniete A4’tjes – voor- en achterkant – met in totaal 158 ‘titels van literaire werken die een afgestudeerde neerlandicus (bachelor) gelezen zou moeten hebben.’ Ik geloof dat de meeste van mijn … [Lees meer...] overIk heb de hele Nederlandstalige literaire canon gelezen. Nou en?
Vacature: social media talent met een hart voor de neerlandistiek
Krijg jij geen genoeg van de Nederlandse literatuur? Kan je uren praten over de herkomst van het woord ‘beschuit’? Of ben je juist gefascineerd door alle Engelse leenwoorden in onze taal? Gaat jouw hart sneller kloppen van de Nederlandse taal? En voel jij je helemaal thuis op social media? Dan zijn wij op zoek naar jou! Wat is Jong Neerlandistiek? Jong Neerlandistiek is … [Lees meer...] overVacature: social media talent met een hart voor de neerlandistiek
Poste à pourvoir
Quatre poèmes de Ruth Lasters Née en 1979 à Anvers, Ruth Lasters est entrée en littérature en 2006 : Poolijs (Glace polaire) a été entre autres récompensé par le Prix flamand du meilleur premier roman. À ce jour, elle en a publié trois autres. Mais c’est sans doute comme poète qu’elle s’est le plus affirmée, tant en se produisant sur scène qu’à travers … [Lees meer...] overPoste à pourvoir
Uitgelachen en bespot en gedood
Over 'Brommer op zee' van J.M.A. Biesheuvel Het kortverhaal Brommer op zee – leestijd: nauwelijks een tiental minuten – is een iconisch verhaal uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Het is een tijdloos, surrealistisch verhaal van de onbetwiste Nederlandstalige grootmeester van het korte verhaal J.M.A. Biesheuvel (1939 – 2020). Het verhaal stond in … [Lees meer...] overUitgelachen en bespot en gedood
François HaverSchmidt
Nu moet ik er maar mee voor de dag komen: mijn volgende biografie zal gewijd zijn aan François HaverSchmidt. D.V. Hij hoort bij mijn favoriete schrijvers, ik heb al vaak over hem geschreven, ik heb een editie van Piet Paaltjens Snikken en grimlachjes gemaakt, ik heb onuitgegeven literair werk van hem uitgegeven in Winteravondvertellingen, ik heb een poging gedaan … [Lees meer...] overFrançois HaverSchmidt
De 25 artikelen van 2024
2024 was, in ieder geval achter de schermen, een roerig jaar voor Neerlandistiek. We weten dat veel mensen het tijdschrift waarderen, maar het blijkt tegelijkertijd bijzonder lastig om hem in de lucht te houden. De afgelopen maanden heb ik me daarom achter die schermen begeven om te proberen een wat stevigere structuur voor de site te maken. Mathilde Jansen heeft zich voor die … [Lees meer...] overDe 25 artikelen van 2024
Minder schrijvers, meer verhalen
Romankunst in de 21e eeuw Dit jaar heb ik vijftig Nederlandstalige romans gelezen die verschenen zijn in het eerste kwart van de 21e eeuw. Nu het einde van het jaar nadert, is het een goed moment om terug te blikken: wat valt er te zeggen over de staat van de hedendaagse romankunst? Vijftig boeken lezen maakt me natuurlijk niet meteen tot een deskundige. Bovendien heb … [Lees meer...] overMinder schrijvers, meer verhalen
Hans Dorrestijn
Tekening: Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overHans Dorrestijn
Toptitel
Over Yael van der Wouden, The Safekeep Deze in het Engels geschreven debuutroman van de in Israël geboren Nederlandse auteur Yael van der Wouden (1987) bestaat uit drie romeins genummerde delen, waarvan het eerste de (onder)titel ‘The Netherlands, 1961’ heeft (maar dat klopt niet, want vrijwel heel de actualiteit van alle drie de delen van de vertelling speelt in … [Lees meer...] overToptitel
Neerlandistiek in tijden van radicaal rechts
Er is nauwelijks georganiseerd neerlandistisch protest tegen de regering-Wilders. Zo weet ik van landelijke appgroepen van romanisten en germanisten die zich rond de demonstraties in november hebben verenigd, maar van neerlandici als collectief hoor je bitter weinig. En dat terwijl wij bij uitstek geëquipeerd zijn om niet alleen in opstand te komen, maar de opstand … [Lees meer...] overNeerlandistiek in tijden van radicaal rechts
Ic sach in enen rozengaerde
Ik heb een vertaling gemaakt van en een korte inleiding geschreven bij ‘Ic sach in enen rozengaerde’. Dat is liedje 48 uit het Gruuthuse-manuscript. Het staat je vrij om de pdf te verspreiden onder je leerlingen, collega’s, vrienden, familieleden, buren en andere (on)bekenden. Het is een leuk liedje, dus waarom zou je dat niet doen? … [Lees meer...] overIc sach in enen rozengaerde
Etymologica: Vlijtig liesje
De Schotse ontdekkingsreiziger John Kirk stuurde rond 1880 uit Zanzibar een wardiaanse kist met planten naar Kew Gardens in Londen. Daar kwamen uit onder een kweektafel gegooide Zanzibarse aarde zaailingen op, die met hun scharlakenrode bloemen de aandacht trokken. De directeur van Kew, Joseph Hooker, beschreef de planten in 1882 als nieuwe soort onder de naam Impatiens … [Lees meer...] overEtymologica: Vlijtig liesje
‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [32]-[35]
Die wonderlike, vreemde ende schone historie van Melusinen zoals gedrukt door Gheraert Leeu te Antwerpen in 1491. Kritische editie met reproductie van het unieke exemplaarKBR Brussel Inc B 1369,in combinatie met de proza-versie van Je(h)an d’Arras, bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve. Amsterdam 2024 Bibliotheek van Middelnederlandse … [Lees meer...] over‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [32]-[35]
Duivens (Liemers, Kleverlands) en Frans
Het Duivens, een Liemerse versie van het Kleverlands, heeft enkele opmerkelijke verschijnselen gemeen met het Frans, zoals ‘liaison’ en ‘enchaînement’. Het verschijnsel ‘liaison’ betreft het verschil in de uitspraak van bijvoorbeeld de t in accent grave en accent aigu. De t is bij accent grave niet te horen, maar wel bij accent aigu. Bovendien doet zich hier ‘enchaînement’ … [Lees meer...] overDuivens (Liemers, Kleverlands) en Frans
Digitaal leermiddel over Jan Terlouw, Koning van Katoren (1971)
Koning van Katoren (1971) is een bekend jeugdboek van de Nederlandse politicus Jan Terlouw (geboren in 1931). Op de website van Uitgeverij Lemniscaat staat te lezen dat dit ‘het beste kinderboek aller tijden’ is. Daarvoor geeft de uitgever geen bewijzen, maar wellicht wordt hier verwezen naar een enquête van De Volkskrant uit 2021. We weten wel met zekerheid dat het boek een … [Lees meer...] overDigitaal leermiddel over Jan Terlouw, Koning van Katoren (1971)
Betje Wolff, Scipio (1771)
![Diana, G. (ca. 1770). De grootmoedigheid van Scipio [Schilderij]. Rijksmuseum.](https://neerlandistiek.nl/wp-content/uploads/2024/11/SK-A-3465-150x150.jpg)
Een minder bekend boek van Betje Wolff is haar "Lier-, Veld- en Mengelzangen," dat in 1772 werd uitgegeven door T. Tjalingius te Hoorn. In dit werk staan 17 gedichten, voorafgegaan door twaalf pagina's voorrede in proza en acht pagina's "Ontschuldiging aan mijne Vrienden" in poëzie. Het geheel wordt afgesloten met een prozavertaling van Alexander Pope's "The Rape of the Lock." … [Lees meer...] overBetje Wolff, Scipio (1771)
Aanbevolen artikelen uit de taalkunde
In dit artikel wordt ingegaan op kernwaarden van etniciteit, waarvan taal er één is. In sommige migrantengemeenschappen speelt het een grotere rol dan in andere. Smolicz introduceerde het begrip ‘ethnic core values’. Kernwaarden van etniciteit: Waarom verdwijnt het Nederlands in emigratielanden zo snel? Nederlanders die vertrokken zijn naar emigratielanden als de VS, … [Lees meer...] overAanbevolen artikelen uit de taalkunde
‘Voert dezen man niet ad bestias’
De uitleveringskwestie-De Vreese Onlangs verscheen in Trefwoord, online tijdschrift voor lexicografie een bijdrage van mijn hand over Willem de Vreese (1869-1938). Met dat stuk wilde ik laten zien dat het mogelijk is om met behulp van krantenberichten uit Delpher een interessante collectie feitenmateriaal bij elkaar te brengen waarvan bepaalde concrete elementen de … [Lees meer...] over‘Voert dezen man niet ad bestias’
