Een paar jaar geleden heb ik me voorgenomen om niet ieder jaar weer dezelfde kritiek op het centraal schriftelijk eindexamen Nederlands te hebben. Ik heb toen gesproken met een aantal nauw betrokkenen, en die doen heus allemaal hun best om er iets goeds van te maken, maar zij worden uiteraard beperkt door de syllabus, en de eindtermen, en de statistici, en die hele stroperige … [Lees meer...] overLekker columnisten lastigvallen
Uitgelicht
In Memoriam Jeroen Brouwers
Ter nagedachtenis van Jeroen Brouwers, schrijver, essayist en polemist, een terugblik op zijn geruchtmakende roman Bezonken rood die leidde tot een verhitte polemiek met Rudy Kousbroek, een pennenstrijd die duurde tot en met de vijftigste druk in maart 2020, een jubileumeditie met een ‘eenmalige nawoord’ van Brouwers, waarin hij na veertig jaar opnieuw uithaalt naar de dan al … [Lees meer...] overIn Memoriam Jeroen Brouwers
Eerherstel voor de vrouw die de Amsterdamse Schouwburg opende
Wie om zich heen kijkt in de schouwburg aan het Leidseplein wordt overspoeld door herinneringen aan het rijke verleden van deze Amsterdamse cultuurtempel. Portretten van generaties acteurs sieren de wanden, het enorme Gijsbreght van Aemstel-mozaïek imponeert bij het bestijgen van de trappen en in de zaal glanzen de vergulde namen van grootheden uit de Nederlandse … [Lees meer...] overEerherstel voor de vrouw die de Amsterdamse Schouwburg opende
Geen zicht op visie
Vacatures voor eerstegraadsdocent Nederlands (2) “Overigens vind ik het ook heel leuk om in vacatures te lezen waar de sectie mee bezig is. Dát is iets wat mij overhaalt om te schrijven!” Deze reactie kregen we op het eerste artikel van onze serie over vacatures voor eerstegraadsdocenten Nederlands. Ook in berichten op sociale media kwam naar voren dat de visie op het vak … [Lees meer...] overGeen zicht op visie
Een nieuwe biografie voor Betje Wolff
In 1984 verscheen de voortreffelijke biografie van Piet Buijnsters over Betje Wolff en Aagje Deken. Daarna verscheen nog de door hem samengestelde brievenuitgave in twee delen.1 Sindsdien zijn er nog maar een paar brieven opgediept die hij nog niet kende (Roelof van Gelder vond ze in het Engelse admiraliteitsarchief), en er zijn geen omverwerpende andere documenten boven tafel … [Lees meer...] overEen nieuwe biografie voor Betje Wolff
Over de late style van Cees Nooteboom
Recensiedokter Evi Aarens diagnosticeert de literaire kritiek. Vandaag Edward Saids late style en de recente poëzie van Cees Nooteboom Edward Said De literatuurprofessor en cultuurcriticus Edward W. Said werkte de laatste jaren voor zijn dood aan een studie die postuum zou verschijnen onder de titel On Late Style: Music and Literature Against the Grain (Bloomsbury, … [Lees meer...] overOver de late style van Cees Nooteboom
Brugge, Bruges en Bruhhe in de play-off
Met lokale taal naar de titel? Nu de voetbalstadions weer tot de nok toe gevuld zijn met supporters kunnen clubs de steun van hun achterban opnieuw in levenden lijve ervaren. Toch vindt veel fan engagement vandaag de dag ook digitaal plaats. Voetbalclubs zijn meer dan ooit actief op sociale media, zoals Instagram en TikTok. De interactieve mogelijkheden van de sociale … [Lees meer...] overBrugge, Bruges en Bruhhe in de play-off
Visjes: Op reis met Joost Oomen
Als een boek goed geschreven is, kan het je meenemen op een soort imaginaire reis. De mooiste vind ik die waarbij de tekst de magische gebeurtenissen voor je optilt en het voor even lijkt alsof de wereld om je heen te begrijpen is. Ofwel omdat het een nieuwe filosofische theorie blootlegt, ofwel omdat het de wereld zo beschrijft dat je het op een andere manier kunt bekijken. … [Lees meer...] overVisjes: Op reis met Joost Oomen
Arnoud Kuijpers in gesprek met Dennis Wiersma over de eindexamens!
In deze video spreekt 'YouTube-docent' Arnoud Kuijpers met de minister van Onderwijs, Dennis Wiersma, over eindexamens, de bijkomende stress, de website www.lerenvoorhetexamen.nl en handige tips! … [Lees meer...] overArnoud Kuijpers in gesprek met Dennis Wiersma over de eindexamens!
Dagelijks nog moeten sterven
C.O. Jellema’s ‘Gedicht’, dodenherdenking 4 mei 1997 GedichtIn stilte schrijf ik jou, gedicht, in stilte,een stoel draagt mij, op tafel rust mijn arm,en als ik opkijk zie ik over buxushagenin ’t open veld de trage schapen grazenonder gelaten wolken van dit kustgebied –in stilte schrijf ik jou, in deze stilte.Is dit jouw recht, zo met jezelf alleenuit woorden te bestaan die … [Lees meer...] overDagelijks nog moeten sterven
Vrije toegang tot informatie voor Papiamentstaligen
Stemt de Tweede Kamer voor of tegen? Op 10 mei stemt de Tweede Kamer over een wetsvoorstel dat op Bonaire Papiamentstalig mbo-onderwijs mogelijk moet maken. Wat er echter in werkelijkheid op het spel staat is of Papiamentstalige rijksgenoten vrije en onafhankelijke informatievoorziening en gelijkwaardige ontwikkelingskansen gegund wordt. In het debat over de vraag … [Lees meer...] overVrije toegang tot informatie voor Papiamentstaligen
Etymologica: de plantnamen heemst en hondsdraf
Plantnamen zijn vaak oud en de precieze herkomst is daardoor niet altijd even evident, zo blijkt uit de namen heemst en hondsdraf. heemst zelfstandig naamwoord ‘plantengeslacht waarvan bij ons twee soorten voorkomen’ Vroegmiddelnederlands alleen als onderdeel van een veldnaam: (...) ende .ij ymete ende .Lxxiiij roeden. heten. die hems. ende vronemet ‘de … [Lees meer...] overEtymologica: de plantnamen heemst en hondsdraf
Maria Tesselschade Roemers (1594-1649) in het ‘Panpoëticon Batavûm’
Maria T. Roemers. Zelf koos ze voor haar middle name, die op 25 maart 1594 heel vreemd moet hebben geklonken: Tesselschade, naar de scheepsramp bij Texel die haar vader die winter veel geld had gekost. Wie kent haar niet, de ‘onwaerdeerlycke vrouw’ die met haar zusje Anna het sprankelende hart vormde van de – maar nee, vakgenoten hebben het daar niet meer over en vragen liever … [Lees meer...] overMaria Tesselschade Roemers (1594-1649) in het ‘Panpoëticon Batavûm’
Waarom ik Ter Braak niet afwijs
Men bewijst het werk van Menno ter Braak (1902-1940) geen goede dienst door het kritiekloos te bewonderen. Deze week besprak ik met onze tweedejaarsstudenten Nederlands in Groningen Ter Braaks essay Het nationaalsocialisme als rancuneleer, verschenen in 1937 als zevende deel in een reeks brochures van het in 1936 mede door Ter Braak en E. du Perron opgerichte Comité van … [Lees meer...] overWaarom ik Ter Braak niet afwijs
In memoriam Christophe Madelein (1978-2022)
Op de veel te jonge leeftijd van 44 jaar overleed op 19 april Christophe Madelein. Christophe was niet alleen een uitstekend onderzoeker maar bovenal een zeer beminnelijk mens, die vanwege de hem kenmerkende bescheidenheid en gedrevenheid op veel waardering kon rekenen in de wereld van de letterkundige neerlandistiek en die van de 18de-eeuwse letterkunde in het bijzonder. … [Lees meer...] overIn memoriam Christophe Madelein (1978-2022)
Bitterblond en Poezieboys
‘De Poezieboys, dat zijn Jos Nargy en Joep Hendrikx. Samen brengen zij de beste poëzie van dit moment, geïnspireerd op de legendarische avond in 1966 van Simon Vinkenoog in Carré. Want de wereld kan wel weer wat Rock & Roll & Poëzie gebruiken. Iedere Poeziebar nodigen zij verschillende dichters uit met als doel: uitverkochte, dampende en joelende zalen voor de poëzie!’ … [Lees meer...] overBitterblond en Poezieboys
Bachelor Nederlandse taal en cultuur, Universiteit van Amsterdam
Houd je van taal, wil je weten hoe een tekst werkt en precies begrijpen wat er gezegd wordt, maar ook kunnen aanwijzen wat er niét gezegd wordt? Als neerlandicus kun je uitleggen hoe taal functioneert, hoe cultuur bijdraagt aan de samenleving en hoe communicatie werkt. En als die niet werkt, weet een neerlandicus wat er moet veranderen. Wil je meer weten over deze … [Lees meer...] overBachelor Nederlandse taal en cultuur, Universiteit van Amsterdam
Jongerenmanifest voor het schoolvak Nederlands
Vandaag verscheen in de Volkskrant een column van Aleid Truijens waarin zij refereert aan het Jongerenmanifest voor het schoolvak Nederlands. Dat manifest is hieronder te lezen en is ondertekend door Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS), CNV Jongeren, Het team van Scholieren.com en Jong Neerlandistiek. De kwaliteit van ons onderwijs gaat al twintig jaar stelselmatig … [Lees meer...] overJongerenmanifest voor het schoolvak Nederlands
Etymologica: Boerencreativiteit met de schoenriem
Schoenriemen. We gebruiken dat woord niet meer. Vroeger werd het woord gebruikt voor wat we nu veters noemen. En vooral voor het vastmaken van sandalen met een lang reepje leer gebruikten we het woord schoenriem. Al rond 1175 komt het woord voor, als samenstelling vanskuo ‘schoen’ en riemo ‘riem, band’, aldus het Oudnederlands Woordenboek. En toch kwamen we het woord … [Lees meer...] overEtymologica: Boerencreativiteit met de schoenriem
‘Ik zou uren over hem kunnen praten’
Over Harry Mulisch en Ernst Jünger Hoewel Harry Mulisch op latere leeftijd graag mocht beweren dat hij nooit andere schrijvers las, wemelt het in zijn werk van de bewijzen van het tegendeel. Als jongeman was hij in elk geval een gretige lezer en van zijn bewondering voor auteurs als Goethe, Thomas Mann en Borges heeft hij ook nooit een geheim gemaakt. Maar interessanter is … [Lees meer...] over‘Ik zou uren over hem kunnen praten’
De (zee)meermin, een ongrijpbaar fabeldier? [1]
Op zoek naar definities in lexica en literatuur Trots loop ik met mijn tekening naar de juf, die voorovergebogen aan het opruimen is in de poppenhoek. “O ja, nou, mooi, hoor…” zegt ze zonder echt te kijken, “en euh… wat is het?” “Een Meermin”, antwoord ik. “Oh, een zeemeermin, nou, leuk, hoor.” “Nee, niet zéé-meermin, gewoon meermin!” . De juf zucht en zonder me aan … [Lees meer...] overDe (zee)meermin, een ongrijpbaar fabeldier? [1]
Oeroegs methode: veranderen
‘Oeroeg weerspiegelt (…) de koloniale idylle, maar ook de valsheid ervan’, schrijft Xandra Schutte in haar essay over Hella S. Haasses debuut in De nieuwe koloniale leeslijst (2021). Toen ik de novelle, die in 1948 als Boekenweekgeschenk verscheen en vorig jaar haar 59e druk beleefde, onlangs herlas, viel me op hoe weinig de ik-verteller zich bewust is van het koloniale … [Lees meer...] overOeroegs methode: veranderen
‘Heb je ook sibbelings?’
Als rasechte introvert ben ik een ramp met ‘small talk’: het keuvelen over koetjes en kalfjes waarbij het niet om de inhoud van het gesprek gaat, maar gewoon om het feit dat je een gesprekje hebt. Ik kán het gewoon niet, lijkt het wel, en het voelt altijd zo gekunsteld. ‘Heb je ook broers of zussen?’ is zo’n standaard ‘small talk’-vraag – weinig mensen zullen intrinsiek … [Lees meer...] over‘Heb je ook sibbelings?’
De Nederlandse taal en cultuur in Finland en Jyväskylä
‘Waarom Finland?’ Een vraag die ik met enige regelmaat kreeg toen ik aan mensen in mijn omgeving vertelde dat ik op uitwisseling zou gaan naar Finland. Het antwoord is vrij simpel: de taal en de cultuur spreken me aan. Niet wetende dat ik, eenmaal aangekomen, precies dezelfde vraag zou krijgen van de Finnen zelf: ‘Waarom Finland?’ Telkens als ik aan een Fin vertelde dat … [Lees meer...] overDe Nederlandse taal en cultuur in Finland en Jyväskylä
Oproep: deel je verhaal als neerlandicus
We willen de diversiteit, vernieuwing en het engagement van de neerlandistiek prominent belichten door met elke post een alumnus of student Nederlands aan het woord te laten. Wat voor prachtig werk heeft de studie Nederlands jou opgeleverd? Welke vaardigheden uit de studie komen daar het best van pas? Welk prachtig onderzoek verricht jij nu, ofwel als student, ofwel als … [Lees meer...] overOproep: deel je verhaal als neerlandicus
