Taalfouten zijn voor velen een bron van frustratie. Noemen is niet hetzelfde als heten en een olifant is groter dan een muis, niet groter als. Of overdrijven we als we ons opboeien in die zogenoemde taalverloedering? Sociolinguïst Eline Lismont vertelt of de frustraties van taalpuristen terecht zijn en waarom we sommige van die taalfouten blijven maken. … [Lees meer...] overHeeft zeuren over taal zin?
Uitgelicht
Gedurfd en zorgvuldig
Het Nederlandse liefdeslied in de Middeleeuwen is het magnum opus van Frank Willaert, waaraan hij in 1997 begon tijdens een verblijf aan het toen nog in Wassenaar gevestigde NIAS. Ik verbleef daar ook en werkte veel samen met Willaert, las eerste aanzetten, besprak mijn en zijn onderzoek en was op deze manier intensief betrokken bij de eerste wordingsfase van het boek dat nu, … [Lees meer...] overGedurfd en zorgvuldig
Radboud Universiteit verleent eredoctoraat aan Adriaan van Dis
Persbericht Radboud Universiteit Adriaan van Dis ontvangt op 11 mei 2022 een eredoctoraat van de Radboud Universiteit in Nijmegen voor zijn verdiensten als ambassadeur voor het leren van talen en culturen. In de afgelopen jaren pleitte Adriaan van Dis als schrijver, commentator en documentairemaker voor meer geletterdheid, en voor het lezen van (strip)verhalen en … [Lees meer...] overRadboud Universiteit verleent eredoctoraat aan Adriaan van Dis
Lei past in het rijtje ‘hij-zij-Lei-wij’
Taal is een proces van de samenleving dat zich voltrekt en letterlijk uitdrukking geeft aan wat er plaatsvindt binnen de mens en rondom in de wereld. Feit is dat een toenemend aantal mensen zich niet meer herkent in oude (veilige) duidingen, die voorheen altijd grondig geslachtsbepaald waren: mannelijk of vrouwelijk, yang of yin, en daar heeft men zich maar aan te houden. … [Lees meer...] overLei past in het rijtje ‘hij-zij-Lei-wij’
Wetenschapscommunicatie voor beginners
Jörgen Apperloo, Sterre Leufkens en Gudrun Reijnierse vertellen waarom zij hebben gekozen voor wetenschapscommunicatie, en hoe ze profiteren van die keuze! Wil je ook meedoen? Meld je aan! … [Lees meer...] overWetenschapscommunicatie voor beginners
Verlos ons van goed bedoelde adviezen en neem ons het literatuuronderwijs niet af
#wijzijndocentennederlands Minder dan twee weken na Abdelkader Benali's slecht geïnformeerde column in Trouw over de studie neerlandistiek en de succesvolle actie #wijzijnneerlandici, gelanceerd door de Leidse promovenda Aafje de Roest, hebben we alweer behoefte aan een nieuwe hashtag om een volgende aanval op het vak Nederlands te pareren: #wijzijndocentennederlands. … [Lees meer...] overVerlos ons van goed bedoelde adviezen en neem ons het literatuuronderwijs niet af
Etymologica: Een oud achtervoegsel voor geboomten
Hoe heet een groep berken of plek met menige berk? Niet gelijk een berkenbos, daar de bomen in een groter, gemengd bos kunnen staan. Wel is zij immer een berkt. Deze en andere afleidingen met een oud achtervoegsel leven veelvuldig voort als namen van oorden in de Lage Landen. Aard en leeftijd Deze oordnamen, die hieronder in een lijst zijn weergegeven, zijn … [Lees meer...] overEtymologica: Een oud achtervoegsel voor geboomten
Voor altijd anders kijken
Een echte confrontatie begint met kijken. In deze video van Vlogboek bespreekt Jörgen de roman Confrontaties van Simone Atangana Bekono. Van Narcissus naar The Cosby Show, van Michel Foucault naar Medusa. Over macht, zichtbaarheid, microagressie en een glazen oog. … [Lees meer...] overVoor altijd anders kijken
Nouvelle Professeure invitée (Université de Liège): N. Van der Sijs
Persbericht Universiteit Luik La professeure invitée dans le cadre de la Chaire du Roi Willem-Alexander pour l’Étude des Pays-Bas est Prof. N. Van der Sijs. Elle occupera cette fonction pour l'année 2021-2022. À propos de Nicoline Van der Sijs La professeure invitée pour l'année académique 2021-2022 est Nicoline van der Sijs, chercheuse principale à l’Institute of the … [Lees meer...] overNouvelle Professeure invitée (Université de Liège): N. Van der Sijs
De griezelige wereld der leken
Communiceren! Het is een woord dat echt hoort bij onze tijd, de communicatie-experts zijn niet aan te slepen en ik verdien er mijn brood ook mee, want ik ben hoogleraar Academische communicatie, dus wat wil je nog meer. Maar daarbij doen zich wel allerlei vragen voor zoals de vraag of je eigenlijk wel kunt leren communiceren, en wat daarvoor nodig is, en vooral: of je daarbij … [Lees meer...] overDe griezelige wereld der leken
Kijken, kijken en de rest erbij denken
Gedachten over Hannah Bervoets’ Boekenweekgeschenk Vrijwel iedereen in het boekenvak zal zeggen dat een boek dat na zo’n twee, drie maanden niets ‘doet’ in pers en publiciteit het kan vergeten (uitzonderingen daargelaten in de vorm van nominaties of bekroningen). Voor een Boekenweekgeschenk geldt dit nog eens extra, want dat is natuurlijk helemáál gebonden aan de week ter … [Lees meer...] overKijken, kijken en de rest erbij denken
8 oktober 2021: Workshop wetenschapscommunicatie voor studenten Nederlands
Op 8 oktober vindt aan de Radboud Universiteit de Workshop wetenschapscommunicatie voor studenten Nederlands plaats. Deze workshop vindt plaats in het kader van het KNAW-programma Gewaardeerd!. Ben jij student, en ben je geïnteresseerd in vertellen over alles wat Nederlands zo leuk maakt? Meld je dan aan! Weet je nog niet zo zeker of wetenschapscommunicatie iets voor jou is? … [Lees meer...] over8 oktober 2021: Workshop wetenschapscommunicatie voor studenten Nederlands
Vlogboek – Ewoud Kieft / Chris Polanen / Hubert Lampo
In deze video bespreekt Jörgen de volgende drie boeken: Ewoud Kieft - De Onvolmaakten Chris Polanen - Waterjager Hubert Lampo - De komst van Joachim Stiller … [Lees meer...] overVlogboek – Ewoud Kieft / Chris Polanen / Hubert Lampo
Zandvoort werd ‘Jodenaquarium’ genoemd
Nu zoveel ogen op Zandvoort zijn gericht, hier de geschiedenis van een onfrisse bijnaam voor deze badplaats. Lang was Zandvoort een tamelijk onbeduidend vissersdorp met een enkel badhotel. Dat veranderde in 1881, toen er een spoorlijn naar Zandvoort werd aangelegd. Opeens dromden de badgasten toe, met name uit Haarlem en Amsterdam. Veel investeringen waren gedaan door … [Lees meer...] overZandvoort werd ‘Jodenaquarium’ genoemd
Sinds anderhalf jaar weer uit eten?
Toen de coronamaatregelen werden versoepeld, wist ik zeker dat ik ze in het wild tegen zou komen. De omstandigheden waren perfect, ik hoefde alleen maar rustig af te wachten. En ja hoor, daar had je ze al: Armin van Buuren mag eindelijk sinds een jaar weer optreden voor publiek.De koffie-corner is sinds maanden weer geopend.Vanavond sinds maanden live concert, met twee keer … [Lees meer...] overSinds anderhalf jaar weer uit eten?
Ontdekking: we weten niet wat overtuigt
Er worden op dit moment waarschijnlijk over de hele wereld dezelfde grapjes gemaakt over het onderzoek dat de Utrechtse hoogleraar Hans Hoeken publiceerde met zijn Amerikaanse collega Daniel O'Keefe in het tijdschrift Frontiers in Psychology. "Nu kunnen we wel ophouden met college geven", zal iedereen hebben gezegd die een cursus aanbood over hoe je met taal kunt overtuigen. … [Lees meer...] overOntdekking: we weten niet wat overtuigt
Willem Frederik Hermans 100 jaar
Vandaag is het honderd jaar geleden dat Willem Frederik Hermans in Amsterdam geboren werd. Dit jaar publiceert Neerlandistiek iedere dag in de rechterkolom een citaat van de schrijver. Iedere week zal een schrijver, een letterkundige, of een liefhebber zo zeven citaten presenteren. Samen geven ze een beeld van het werk van deze twintigste-eeuwse auteur. Een archief van alle … [Lees meer...] overWillem Frederik Hermans 100 jaar
(Academische) kennis van (academische) zaken
Daar gaan we weer, dacht ik, toen ik de kop boven een column in Trouw zag: ‘De studie Nederlands lijkt een knekelhuis’. Het nieuwe academiejaar begint en de journalisten en spraakmakers moeten ook wat. Wat tegenviel was dat de tekst dit keer was van de normaal altijd zeer betrokken, positieve Abdelkader Benali. Maar ook hij schaart zich nu in het rijtje van de Elma Drayers en … [Lees meer...] over(Academische) kennis van (academische) zaken
Zeven kenmerken van een dialoog
Onbegrip begrepen40 taalfilosofische gesprekken over communicatie (deel 40) - Laten we deze serie besluiten met een verkenning van het woord dialoog. Ik heb zeven mogelijke kenmerken verzameld. - Dus jij gaat tot slot een monoloog houden over een dialoog? - Onderbreek me, of zie het als toegift. Ik begin met … [Lees meer...] overZeven kenmerken van een dialoog
Het nutteloze van lezen
Het lezen van boeken is een vrij nutteloze en asociale bezigheid. Daarom lijkt het er soms op dat leesbevorderaars die schermen met het nut van het lezen vooral last hebben van latente leeshaat. Voor meer informatie over de onderzoeken naar o.a. leesvaardigheid verwijs ik naar de website van Stichting Lezen. … [Lees meer...] overHet nutteloze van lezen
Woordenaars: een nieuwe aanpak in het voortgezet onderwijs
Een jaar of tien geleden ontdekte ik het Amerikaanse taalprogramma Word Generation: leerlingen lezen, schrijven en spreken elke lesweek weer over een prikkelend thema. Bij dat thema leren ze vijf nieuwe begrippen actief gebruiken. Het thema komt niet alleen bij Engels terug, maar ook bij wiskunde en natuurkunde. Zo kan het bij ons ook werken, dacht ik, en ik paste het principe … [Lees meer...] overWoordenaars: een nieuwe aanpak in het voortgezet onderwijs
De geesteswetenschappen hebben over zich heen laten lopen
Dit is de tekst van de Ere-lezing die Nelleke Noordervliet uitsprak op de Avond van de Wetenschap en de Maatschappij in 2019 Het decor heeft veel weg van een circus. Publiek zit op tribunes rond de ring, waarin het spektakel zal plaatsvinden. Er staan wat attributen klaar. De gezichten glunderen: straks gaat het gebeuren. De spreekstalmeester komt op onder klaterend applaus. … [Lees meer...] overDe geesteswetenschappen hebben over zich heen laten lopen
Eén gen is geen geen
Waarom heeft het woord gen als meervoud niet ‘gennen’ maar genen? Het komt wel vaker voor dat een korte /e/ in het meervoud een lange /ee/ wordt: weg-wegen, bevel-bevelen, enzovoort. Maar zulke gevallen zijn allemaal te herleiden tot het Oudnederlands (zoals hier mooi wordt uitgelegd). Met gen moet iets anders aan de hand … [Lees meer...] overEén gen is geen geen
Neerlandistiek en politiek – een moeizame relatie
Augustusoverwegingen over ons vak (17) Er wringt van alles tussen de neerlandicus en het taalbeleid. Ik noem tweede wringsels. Ten eerste is er de in deze reeks al besproken overtuiging dat de taal een natuurlijk verschijnsel is, en als zodanig nauwelijks te sturen. Ten tweede is er de overtuiging dat wetenschappers zich eigenlijk niet met politiek moeten bezighouden, en … [Lees meer...] overNeerlandistiek en politiek – een moeizame relatie
Begrijpen
Onbegrip begrepen40 taalfilosofische gesprekken over communicatie (deel 37) - Eindelijk een concreet woord, begrijpen, met ook veel synoniemen. - Denk jij dan dat je ‘grijpt’ naar data of informatie? Dat er zo’n proces in je hoofd plaatsvindt? - Dat kan ik niet achterhalen. Maar er zijn ook synoniemen, zoals … [Lees meer...] overBegrijpen
