Door Ton Harmsen Funeraire gedichten, met lof en rouw, verliesverwerking en troost, kunnen heel erg persoonlijk zijn. Dat leert het proefschrift van Sonja Witstein ons. Vondel over zijn dochtertje, Huygens over zijn vrouw, Hooft over zijn jeugdvriendin: het onderwerp staat heel dicht bij de dichter, en daar kan emotionele en indrukwekkende poëzie uit voortkomen. Een dichter … [Lees meer...] overNederlandse poëzie van Caspar Barlaeus
17e eeuw
De kluchten van Joan van Paffenrode
Door Ton Harmsen Gelukkig beschikt de mens over een flinke dosis leedvermaak, anders zouden we maar weinig plezier beleven aan het zien of lezen van een zeventiende-eeuwse klucht. In die kluchten leren we de mens van zijn slechtste en ongelukkigste kant kennen. In blijspelen wil de hoofdpersoon nog wel eens iets goeds doen, daar helpen de personages elkaar om uit de … [Lees meer...] overDe kluchten van Joan van Paffenrode
Paffenrode’s treurspel over Willem van Arkel
Door Ton Harmsen Veldslagen, belegeringen van steden en strooptochten van legers: de literatuur staat er vol mee. Het beleg van Maastricht van 1673 (de stad is vaker ingenomen) is op minstens twee plaatsen terug te vinden in de literatuurgeschiedenis. Op 24 juni 1673 sneuvelde daar de graaf van Artagnan, die eeuwig voortleeft in De drie musketiers van Alexandre Dumas. … [Lees meer...] overPaffenrode’s treurspel over Willem van Arkel
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XVIII: Van Vicenza tot Genève
Wij publiceren hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, verzorgd door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staan links naar de tot nu toe verschenen delen: Ten geleide Verantwoording Deel I: mei 1674 – Van Amsterdam tot Hamburg | Google Earth Deel II: juni 1674 –Van Hamburg tot Ulm | Google Earth Deel III: juli-september … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XVIII: Van Vicenza tot Genève
Erasmus’ strijd tegen de oorlog
Door Ton Harmsen In het derde hoofdstuk van zijn autobiografie (La vita scritta da lui medesimo) staat Benvenuto Cellini tegenover een dreigende groep mensen. Onvervaard zwaait hij met een mes, terwijl hij zelfverzekerd uitroept: ‘als iemand mij aanvalt, haal dan snel de biechtvader, want de dokter zal niets meer voor hem kunnen doen’ (corra per il confessoro, perchè il medico … [Lees meer...] overErasmus’ strijd tegen de oorlog
Vondels vijfde tragedie: de rampzalige kuisheid van Hippolytus
Door Ton Harmsen Geeraerdt Brandt, niet in alle opzichten een vriend van Vondel want hij was afkerig van diens katholicisme, bewonderde de oude meester zeer en bezocht hem geregeld. De grote hoeveelheid bijzonderheden die hij daardoor over zijn leven en zijn werk kende stelde hem in staat een biografie te schrijven vol feiten die anders niet bewaard zouden zijn. In 1682, drie … [Lees meer...] overVondels vijfde tragedie: de rampzalige kuisheid van Hippolytus
Inburgeringscursus Shakespeare mislukt
Door Ton Harmsen Gemiste kans... Als Abraham Sybant op het titelblad had geschreven dat De dolle bruyloft zijn vertaling was van The taming of the shrew van William Shakespeare, was toneellievend Nederland in 1657 wel wakker geworden. Nu duurde het tot het eind van de achttiende eeuw voordat Shakespeare via Franse vertalingen zijn weg naar Nederland vond. En pas toen L.A.J. … [Lees meer...] overInburgeringscursus Shakespeare mislukt
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XVII: Van Venetië tot Vincenza
Wij publiceren hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, verzorgd door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staan links naar de tot nu toe verschenen delen: Ten geleide Verantwoording Deel I: mei 1674 – Van Amsterdam tot Hamburg | Google Earth Deel II: juni 1674 –Van Hamburg tot Ulm | Google … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XVII: Van Venetië tot Vincenza
Geweld in Parijs
Door Ton Harmsen Kent u een doopsgezinde schrijver uit de zeventiende eeuw, een middenstander die later katholiek is geworden? Behalve Vondel? De waterlandse mennist en koopman Reyer Anslo (zijn motto was Een gematigde theologie dient de veiligheid) trok in het spoor van Christina van Zweden naar Rome, waar hij zich tot het katholicisme bekeerde en opgeleid werd tot theoloog. … [Lees meer...] overGeweld in Parijs
Een schouwburgdirecteur in Roozendaal
Door Ton Harmsen Joan Pluimer was ongeveer 25 jaar oud toen het Rampjaar de Amsterdamse Schouwburg stil legde. Kort na de heropening, vijf jaar later, werd hij er tot directeur benoemd. Behalve manager was hij ook dichter – het is niet de ideale combinatie. Hij zag zichzelf als een leerling van Vondel, schreef toneelstukken en gedichten, voornamelijk gelegenheidspoëzie,verder … [Lees meer...] overEen schouwburgdirecteur in Roozendaal
Funeraire poëzie: tekstbijlage P.C. Hooft
Heemskerck die dwars door’t ys en’t yser dorste streven Liet d’eer aen’t land, hier’t lyf, voor Gibraltar het leven. Net als het lange gedicht van Daniel Heinsius op de dood van Jacob van Heemskerck, die in 1607 de slag bij Gibraltar won maar die overwinning betaalde met zijn leven, bevat dit distichon van P.C. Hooft vrijwel uitsluitend lof. … [Lees meer...] overFuneraire poëzie: tekstbijlage P.C. Hooft
Funeraire poëzie: tekstbijlage Daniel Heinsius
Door Ton Harmsen Poëzie over de dood is nog altijd levend: . Ik hoef geen harp, ik wil alleen een bal . En vleugels had ik bij mijn leven al Met deze woorden meldt Johan Cruyff zich bij Petrus, nadat hij onmiddellijk bij aankomst in Cruyfftaal kritiek heeft geleverd op de plaatsing en de omvang van de hemelpoort. Alleen al dat dit gedicht van FF Negmeijer … [Lees meer...] overFuneraire poëzie: tekstbijlage Daniel Heinsius
Vondels vierde tragedie: De Amsterdamsche Hecuba (1626)
Door Ton Harmsen Tegen het bijgeloof en tegen de arrogantie. Dat motto had Seneca boven zijn Troades (Trojaanse vrouwen) kunnen zetten, en daarom is deze tragedie in de zeventiende eeuw zo bewonderd. Het is alleen jammer dat bijgeloof zo’n vage term is: de klassieke oudheid had wel een heel andere opvatting van goden dan het christendom. De almachtige christelijke god is, zelfs … [Lees meer...] overVondels vierde tragedie: De Amsterdamsche Hecuba (1626)
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XVI: Van Rome tot Venetië
Wij publiceren hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, verzorgd door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staan links naar de tot nu toe verschenen delen: Ten geleide Verantwoording Deel I: mei 1674 – Van Amsterdam tot Hamburg | Google Earth Deel II: juni 1674 –Van Hamburg tot Ulm | Google … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XVI: Van Rome tot Venetië
Het zien gaat voor ’t zeggen: Medea van Jan Vos
Volgende week speelt Theater Kwast Medea (1667) van Jan Vos. En dat is maar goed ook, want voor dit spel is alleen lezen niet genoeg. Het is een spektakelstuk met kunst en vliegwerk. Het gaat Vos niet om het verhaal, of de gedachten, of de taal: alleen de uitbeelding in het theater is voor hem van belang. Met de eenvoudige middelen waar Theater Kwast gebruik van maakt zullen de … [Lees meer...] overHet zien gaat voor ’t zeggen: Medea van Jan Vos
Vacature: 2 aio’s in project Language Dynamics in the Dutch Golden Age (0,8 – 1,0 fte)
In het kader van het NWO project "Language Dynamics in the Dutch Golden Age: linguistic and social-cultural aspects of intra-author variation" is bij de onderzoeksinstituut UiL-OTS en ICON plaats voor 2 Assistenten-In-Opleiding (AIO).OnderzoeksprogrammaMede dankzij een dynamisch politiek, religieus en cultureel klimaat was het Nederlands in de Gouden Eeuw volop in beweging. … [Lees meer...] overVacature: 2 aio’s in project Language Dynamics in the Dutch Golden Age (0,8 – 1,0 fte)
Sophie Reinders op Faces of Science
Vanaf vandaag is het promotieonderzoek van de Nijmeegse onderzoeker Sophie Reinders toegevoegd aan de populair-wetenschappelijke website ‘Faces of Science’. In een filmpje geeft Sophie uitleg over haar onderzoek naar vriendenboekjes – alba amicorum – uit eind 16e en begin 17e eeuw die bijgehouden werden door adellijke vrouwen. Via deze boekjes bestudeert Sophie de … [Lees meer...] overSophie Reinders op Faces of Science
Joost van den Vondels Maria Stuart
Op 22 november speelde Theater Kwast in de serie Mond op Mond Vondels benauwende tragedie Maria Stuart over Mary Queen of Scots. De Franse Kamer in VondelCs vormde het decor voor dit zelden gespeelde historisch drama. Hieronder een impressie van deze voorstelling. … [Lees meer...] overJoost van den Vondels Maria Stuart
Medea, een gruweltragedie uit 1667 in volle vaart door Theater Kwast
Op 26 maart 2016 speelt Theater Kwast in het Amsterdamse Theater Perdu een barokke gruwelspektakel in volle vaart van de Amsterdamse dichter Jan Vos (1610-1667): Medea, een tragedie over de rampspoed van Jason en Medea, de ondergang van prinses Kreüsa en de stad Korinthe. Jason is de ontrouwe echtgenoot van de toveres Medea. Op de dag van het huwelijk van Jason met de … [Lees meer...] overMedea, een gruweltragedie uit 1667 in volle vaart door Theater Kwast
Vondel op horatiaanse voet
Conradus Goddaeus’ experiment: klassieke strofen in rijmloze verzen Horatius is in de zeventiende en achttiende eeuw aan de lopende band vertaald. Dichters kozen echter steeds een enkele of een selectie uit de odes, de satires en de brieven. Slechts tweemaal heeft een vertaler een onderdeel van Horatius’ oeuvre volledig vertaald: Vondel deed de carmina in proza (1654) en … [Lees meer...] overVondel op horatiaanse voet
Medea – 26 maart 2016, Amsterdam
Op 26 maart 2016 speelt Theater Kwast in de serie Mond op Mond het 17-eeuwse gruwelspektakel Medea van de Amsterdamse dichter Jan Vos (1610-1667). Een bizarre tragedie uit de Gouden eeuw over de rampspoed van Jason en Medea, ondergang van prinses Kreüsa en de stad Korinthe. Jason is de ontrouwe echtgenoot van de toveres Medea. Op de dag van het huwelijk van Jason met de … [Lees meer...] overMedea – 26 maart 2016, Amsterdam
Myn treckebecksken drinckt sich droncken in onsterfelycken inckt
Zeventiende-eeuwse dichters laten zich graag inspireren door publieke gebeurtenissen. Geboorte, huwelijk, overlijden, oorlog, nieuw boek, nieuwe vorst, nieuw gebouw, nieuwe weg: allemaal stof voor poëzie. Vaak is dat een invuloefening. Dat gelegenheidspoëzie en inspiratie ook heel goed kunnen samengaan toont Vondels Inwying der doorluchtige schoole, zijn gedicht op de opening … [Lees meer...] overMyn treckebecksken drinckt sich droncken in onsterfelycken inckt
Blikken kunnen doden in de Wetsteen van De Brune
Door Ton Harmsen Als blikken konden doden was er geen honger, ziekte en oorlog meer nodig. Toch moeten we de kracht van de oogopslag niet helemaal onderschatten: Jan de Brune de Jonge weet te vertellen dat de onbeteugelde blikken die David op Bathseba wierp vijf mensen het leven hebben gekost. Als inleiding hierop geeft hij een reeks feiten en opinies over het menselijk … [Lees meer...] overBlikken kunnen doden in de Wetsteen van De Brune
Het reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XV: Rome en Napels
Wij publiceren hier een kritische editie van het reisverslag van Coenraad Ruysch, verzorgd door Alan Moss van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hieronder staan links naar de tot nu toe verschenen delen: Ten geleide Verantwoording Deel I: mei 1674 – Van Amsterdam tot Hamburg | Google Earth Deel II: juni 1674 –Van Hamburg tot Ulm | Google … [Lees meer...] overHet reisverhaal van Coenraad Ruysch. Deel XV: Rome en Napels
Palamedes van ongekrenkt naar ongekreukt
In 1652, als Willem II van zijn paard is gevallen en Willem III nog op een hobbelpaard rijdt, herschrijft Vondel de Palamedes. De eerste versie was in 1625 verschenen onder grote politieke druk, en zo vijandig ontvangen door de gomaristen dat Vondel een nieuwe uitgave niet eerder aandurfde. Aan het begin van het Eerste Stadhouderloze Tijdperk verschijnt de nieuwe versie van het … [Lees meer...] overPalamedes van ongekrenkt naar ongekreukt