Columns, beschouwingen en brieven van Godfried Bomans. Bezorgd door Gé Vaartjes Godfried Bomans (1913-1971) schreef tussen 1945 en 1971 beschouwingen voor Elsevier en columns voor de Volkskrant. Overtuigend corrigeerde hij daarin het eenzijdige beeld dat men van hem had: dat van grappenmaker. Steeds vaker koos hij serieuze onderwerpen, waar hij wel met de … [Lees meer...] overTe verschijnen: Bomans op z’n best
20e eeuw
J. Bernlef, Hersenschimmen (1984)
Vijftig canonteksten in de klas (30) De roman Hersenschimmen van J. Bernlef (pseudoniem van Hendrik Jan Marsman, 1937-2012) is een van de populairste boeken uit de Nederlandse literatuur van de twintigste eeuw. Hoewel hij al veel eerder begon te publiceren, werd Bernlef pas in 1984 met dit boek bekend bij het grote publiek. De roman werd in 1988 verfilmd door Heddy … [Lees meer...] overJ. Bernlef, Hersenschimmen (1984)
Publieke Intellectuelen: Annie M.G. Schmidt
‘Doe nooit wat je moeder zegt, dan komt het allemaal terecht.’ Annie M.G. Schmidt schopte tegen alles wat bekrompen en burgerlijk was. Bijna eigenhandig trok zij Nederland een nieuwe tijd in. Welke vrijheid brak Annie M.G. Schmidt met haar teksten, versjes en verhalen open? Hele generaties zijn met Annie M.G. Schmidt (1911-1995) opgegroeid. Met haar liedjes uit Ja zuster, nee … [Lees meer...] overPublieke Intellectuelen: Annie M.G. Schmidt
Honderd jaar geleden: Cahier numero 5
Met ‘Het bordeel van Ika Loch’ door Paul van Ostaijen en een frontispice van René Magritte Honderd jaar geleden verschenen de zogeheten Cahiers van de Driehoek, een geschikte gelegenheid om de uitgave van Cahier nr. 5 opnieuw manier nader te bekijken. Het eerste deel van dit artikel gaat over Cahier nr. 5 als drukwerk en over het nog onderbelicht gebleven frontispice van … [Lees meer...] overHonderd jaar geleden: Cahier numero 5
19 december 2025: KANTL-colloquium
Correspondenties met Robberechts Daniël Robberechts (1937-1992) is ‘de rabiaatste, de intelligentste en bijzonderste schrijver die de voorbije drie decennia in onze cultuur en letteren is opgedoken’ schreef Leo Pleysier ooit in NWT. Robberechts schreef verhalend, beschouwend en dagboekproza dat door de zelfbewuste en taalgerichte schriftuur gezien werd als een exponent … [Lees meer...] over19 december 2025: KANTL-colloquium
Een scherp en allesbehalve bang verstand
Om te vieren dat Hedendaagsch fetischisme dit jaar 100 jaar geleden verscheen, heb ik het herlezen. Het is een heel wonderlijk gestructureerd boek, dat eigenlijk de indruk wekt niet gestructureerd te zijn. Het eigenlijke onderwerp, de taal wordt in de eerste 70 bladzijden af en toe aangekondigd, maar komt dan voortdurend niet op gang omdat in plaats daarvan een heel … [Lees meer...] overEen scherp en allesbehalve bang verstand
Te verschijnen: Onveranderlijk zichzelf. Het leven van Arthur van Schendel (1874-1946)
De romancier Arthur van Schendel was een authentieke persoonlijkheid. Hij schuwde de publiciteit en liet buitenstaanders niet toe tot zijn privéleven. IJdelheid was hem ten enenmale vreemd. Niettemin trad hij met talrijke verhalen en romans, waaronder klassiekers als Een zwerver verliefd (1904), Het fregatschip Johanna Maria (1930), De … [Lees meer...] overTe verschijnen: Onveranderlijk zichzelf. Het leven van Arthur van Schendel (1874-1946)
Te verschijnen: Anne Frank, schrijfster
Het Achterhuis is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Het staat bij het grote publiek bekend als ‘het’ dagboek van Anne Frank. Minder bekend is dat achter het boek een fascinerende ontstaansgeschiedenis schuilgaat. Anne Frank, schrijfster volgt die geschiedenis vanaf het moment dat Anne haar rood-wit geruite dagboek begint, en vertelt hoe zij twee jaar later op … [Lees meer...] overTe verschijnen: Anne Frank, schrijfster
Pjeroo Roobjee
Om uit de greep van je voorgangers te blijven moet je de literatuur opnieuw uitvinden. Wie postmoderne literatuur wil schrijven zal op de schouders van de reuzen een nieuw stijlmelodietje moeten vinden. Maar dat alles ligt in elke pen verborgen. Of is het bestorven? Eenzaam tikkend, met lef, zet er de sokken in, droom onder je eigen schedel, de Hades van de literatuur, …dan … [Lees meer...] overPjeroo Roobjee
Verschenen: Literaire rechtspraak
De zuivering van het literaire veld in Nederland, 1945-1952 Gelden in het literaire domein dezelfde wetten en regels als in het normale sociale verkeer? Heeft een literaire schrijver als schrijver een verantwoordelijkheid tegenover de samenleving? Na de bevrijding van Nederland leidden deze algemene kwesties tot de prangende vraag in hoeverre men een schrijver kon … [Lees meer...] overVerschenen: Literaire rechtspraak
‘Nu sta ik tegenover de huwelijkstrouw nogal luchthartig’
Vraaggesprek met Speenhoff Ik moest vanmorgen denken dat ik me zo in de beroemde Speenhoff verdiept heb, dat ik een interview met hem kan schrijven zonder dat ik hem ooit gesproken heb. Kan ook niet want de man was al voor mijn geboorte overleden. Hij werd in 1903 een zeer bekende Nederlander die met het klimmen der jaren steeds conservatiever werd. Zijn opvattingen … [Lees meer...] over‘Nu sta ik tegenover de huwelijkstrouw nogal luchthartig’
Hans Verhagen: Verzoener van tegenstellingen
Sommige boeken nodigen uit eerst de uitgave goed te bekijken alvorens te gaan lezen. Zo valt bij het uitvouwen van de flap aan de voorzijde van Ondertussen ben ik waar ik wezen wilde: nergens, over Hans Verhagen (1939-2020) en zijn werk, van Arjan Peters (Fragment), het oog op een bloedrood schilderij met oranje zon. Aan de binnenkant zien we de boulevard van Vlissingen en het … [Lees meer...] overHans Verhagen: Verzoener van tegenstellingen
Twee vroege verhalen van Theo Thijssen herontdekt
Soms heb je gewoonweg geluk. Enkele maanden terug zat ik in een luimig avonduurtje te lezen in de biografie over Theo Thijssen (1879-1943) van Peter-Paul de Baar. Ik had me voorgenomen in mijn zomervakantie eens Kees de jongen te herlezen, samen met een paar andere romans van Thijssen, en ik dacht: laat ik eerst beginnen met zijn biografie. Ik las daarin onder andere over de … [Lees meer...] overTwee vroege verhalen van Theo Thijssen herontdekt
8 november 2025: Symposium ‘Polemiek en politiek rondom het tijdschrift Forum’
Op zaterdagmiddag 8 november 2025 wordt in de OBA Oosterdok een symposium georganiseerd over het invloedrijke tijdschrift Forum en de drie markante persoonlijkheden die ermee verbonden waren: Simon Vestdijk, Menno ter Braak en E. du Perron. Het symposium belicht niet alleen de literaire en intellectuele nalatenschap van deze drie schrijvers, maar ook hun rol als … [Lees meer...] over8 november 2025: Symposium ‘Polemiek en politiek rondom het tijdschrift Forum’
Jan Wolkers verbrandde toch zijn typoscripten?
Vier uitgaven markeren de 100ste geboortedag van Jan Wolkers De honderdste geboortedag van Jan Wolkers (26 oktober 1925-19 oktober 2007) wordt luister bijgezet met het verschijnen van De vroege romans bij Uitgeverij Meulenhoff), een pil van 1048 bladzijden met de zeven romans vanaf Kort Amerikaans (1962) tot en met De kus (1977). De zes romans … [Lees meer...] overJan Wolkers verbrandde toch zijn typoscripten?
Literaire helden in de klas: Andreas Burnier (1)
Tijdens twee inspiratiedagen over literatuuronderwijs voor (toekomstige) leraren van de tweede en derde graad secundair onderwijs stonden vier auteurs van literaire klassiekers centraal: Paul van Ostaijen, Andreas Burnier, Hugo Claus en Betje Wolff. Aan de hand van hun levensverhalen openden biografen en leraren een culturele en literaire wereld voor de leerlingen. Hun … [Lees meer...] overLiteraire helden in de klas: Andreas Burnier (1)
27 oktober 2025: Ode aan Maarten ’t Hart
Op maandagavond 27 oktober aanstaande vindt in Bibliotheek Neude te Utrecht een evenement plaats rond schrijver Maarten ’t Hart. Tijdens deze avond worden de vele kanten van deze bijzondere schrijver gevat in woorden, beelden en muziek. Bijbelbetwister, rattenexpert, beroepsjenner, orgelspeler, crossdresser, dierenvriend, veellezer, klassiekkenner, quinoaliefhebber, maar boven … [Lees meer...] over27 oktober 2025: Ode aan Maarten ’t Hart
Literaire helden in de klas: Hugo Claus (2)
Tijdens twee inspiratiedagen over literatuuronderwijs voor (toekomstige) leraren van de tweede en derde graad secundair onderwijs stonden vier auteurs van literaire klassiekers centraal: Paul van Ostaijen, Andreas Burnier, Hugo Claus en Betje Wolff. Aan de hand van hun levensverhalen openden biografen en leraren een culturele en literaire wereld voor de leerlingen. Hun … [Lees meer...] overLiteraire helden in de klas: Hugo Claus (2)
Literaire helden in de klas: Hugo Claus (1)
Tijdens twee inspiratiedagen over literatuuronderwijs voor (toekomstige) leraren van de tweede en derde graad secundair onderwijs stonden vier auteurs van literaire klassiekers centraal: Paul van Ostaijen, Andreas Burnier, Hugo Claus en Betje Wolff. Aan de hand van hun levensverhalen openden biografen en leraren een culturele en literaire wereld voor de leerlingen. Hun … [Lees meer...] overLiteraire helden in de klas: Hugo Claus (1)
Nederlandse liedjes
Door bevriende handen kwam ik onlangs in het gelukkige bezit van een bijzonder drukwerk: de dichtbundel Nederlandsche liedjes van Eric van der Steen uit 1932. Wie nu een bundel met vaderlandse gezangen verwacht, is door deze dichter mooi op het verkeerde been gezet. De poëzie van Van der Steen wordt door Gillis Dorleijn en Wiljan van den Akker in hun grote geschiedenis van … [Lees meer...] overNederlandse liedjes
Altijd pegvegs
Ik moest vanmorgen denken aan Willy Corsari, een Nederlandse schrijfster die pas stierf toen ze honderd was. Ze had haar eigen roem overleefd. Haar boeken werden tijdens haar leven zeer goed verkocht, maar nu zijn ze alleen nog tweedehands te vinden in Bol.coms kringloopwinkel. Ze had in haar jonge jaren toneelschool gedaan en was in het cabaret terecht gekomen. Een … [Lees meer...] overAltijd pegvegs
20 november 2025: Albert Verweylezing 2025 door Manon Uphoff
Albert Verweylezing 2025 Op donderdagavond 20 november houdt gastschrijver Manon Uphoff de jaarlijkse Albert Verweylezing. in het Academiegebouw van de Universiteit Leiden. Uphoff is vanaf najaar 2025 de nieuwe gastschrijver van de Universiteit Leiden. Als gastschrijver 2025 gaat ze een bijdrage leveren aan verschillende vakken die vanuit de bacheloropleiding Nederlandse … [Lees meer...] over20 november 2025: Albert Verweylezing 2025 door Manon Uphoff
Malle poffert, gekke vent
Een gat in het hoofd, de biografie van Heere Heeresma Anton de Goede is al vijftig jaar gefascineerd door het werk – denk onder andere aan Zwaarmoedige verhalen voor bij de centrale verwarming – en het recalcitrante, ondoorgrondelijke en geestige gedrag van de schrijver Heere Heeresma (1932-2011). Als lezer op de middelbare school, als boekverkoper van Athenaeum boekhandel … [Lees meer...] overMalle poffert, gekke vent
31 oktober 2025: lezingenmiddag Menno ter Braak en E. du Perron
In de Vossiuszaal van de UB Leiden vindt op vrijdagmiddag 31 oktober de jaarlijkse lezingenmiddag van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde plaats met bijzondere aandacht voor boeken uit de bibliotheek van Menno ter Braak en E. du Perron. Dit jaar staat de bijeenkomst in het teken van leessporen die Ter Braak in zijn boeken aanbracht, de relatie tussen Du Perron en Bep de … [Lees meer...] over31 oktober 2025: lezingenmiddag Menno ter Braak en E. du Perron
14 oktober 2025: Jacob Israël de Haan Jaarlezing
Er wordt nogal eens vergeten dat Jacob Israël de Haan naast een roeping als dichter ook een beroep had: dat van jurist. Naast zijn diplomatieke activiteiten voor de orthodoxie was hij in Palestina ook actief als rechtsgeleerde, en niet zonder succes. Hoe trad hij op in collegebanken en rechtzalen? En hoe hebben ook zijn juridische werkzaamheden bijgedragen aan zijn tragische … [Lees meer...] over14 oktober 2025: Jacob Israël de Haan Jaarlezing
