Hoe zit het universitaire bestuur in elkaar? Ik loop toch al bijna veertig jaar op de academie rond, in allerlei hoedanigheden, maar ik moet toegeven dat ik nauwelijks een idee heb. Ja, er is iemand die 'de rector' is, en er is een 'college van bestuur', en die beslissen van alles, maar behalve dat de rector een toespraak houdt bij de opening van het academisch jaar, merk ik er … [Lees meer...] overVolstrekt loyaal (aan de bezetter)
20e eeuw
Floep. Weg is hij
Over de heruitgave van Aanklacht tegen onbekend van Hermine de Graaf ‘Floep. Weg is zij,’ schreef Renate Dorrestein in haar recensie van Hermine de Graafs debuut Een kaart niet het gebied (1984) in Vrij Nederland. Dorrestein stelt het probleem van het afwezige meisjespersonage in de Nederlandse literatuur aan de kaak. Meisjes zijn doorgaans objecten die … [Lees meer...] overFloep. Weg is hij
De slechtste werken van de jaren zeventig
Het tuurtouw beschouw ik als een hoogtepunt in het oeuvre van Jeroen Brouwers. Hij schreef het boekje in 1989 na het overleden van de uitgever en schrijver Geert van Oorschot, met wie Brouwers bevriend was, en wel op een heel gecompliceerde manier. De twee mannen zeiden elkaar vaak de waarheid, maar waren daar allebei niet per se tegen bestand. Dan spraken ze elkaar … [Lees meer...] overDe slechtste werken van de jaren zeventig
Lucebert kijkt in de spiegel
In het werk van Lucebert zijn nog altijd genoeg zaken te ontdekken, zoals Ton den Boon laat zien in zijn fraaie essay Lucebert, de nar en zijn dubbelganger. Het is niet moeilijk om in het oeuvre gedichten te vinden waar op de keper beschouwd niemand een snars van begrijpt, donkere spelonken in de omvangrijke mergelgrotten die het werk zijn. En soms weet … [Lees meer...] overLucebert kijkt in de spiegel
16 september 2024: Presentatie biografie Belcampo
Bij Querido verschijnt binnenkort de biografie van Belcampo, Groots en onbekommerd, geschreven door Nico Keuning. Bij dezen bent u van harte uitgenodigd voor de feestelijke boekpresentatie op 16 september aanstaande, bij SPUI25 in Amsterdam. Het programma begint om 17 uur. Nico Keuning en Mensje van Keulen zullen een bijdrage leveren aan het programma, andere … [Lees meer...] over16 september 2024: Presentatie biografie Belcampo
25 september 2024: Boekpresentatie biografie Hans Warren
Op woensdag 25 september vindt bij ZB Bibliotheek van Zeeland in Middelburg de presentatie plaats van Opperhuidmens. De biografie van Hans Warren. Mario Molegraaf heeft zijn langverwachte biografie voltooid van de man met wie hij het leven deelde. Een ongewone onderneming: een biografie als alle andere, met al het bijbehorende onderzoek en de vereiste onafhankelijkheid, … [Lees meer...] over25 september 2024: Boekpresentatie biografie Hans Warren
Helemaal te gekke Titaantjes
(Hans Plomp 1944-2024) Op vrijdag 2 augustus kocht ik in Amsterdam weer eens Het Parool. Er stond een interview in met de schrijver en dorpskraker (Ruigoord) Hans Plomp. Plomp vertelt in het interview over liefde, vrienden, ziekte en dood. Vier dagen later, op 6 augustus overleed hij. Ik trok Het Amsterdams Dodenboekje (1970) uit de kast en herlas het ‘strooibiljet’ over … [Lees meer...] overHelemaal te gekke Titaantjes
Pas verschenen: De eerste druk, C.J. Aarts over ‘De avonden’
C.J. Aarts publiceerde onlangs bij Uitgeverij Fragment De eerste druk, een voorproefje van een omvangrijke bibliografie van Gerard Reve die in het voorjaar van 2025 zal verschijnen bij dezelfde uitgeverij. De eerste druk verschijnt ter gelegenheid van de tentoonstelling 70 x De avonden, 100 jaar Reve in Huis van het Boek te ’s-Gravenhage. Daarin … [Lees meer...] overPas verschenen: De eerste druk, C.J. Aarts over ‘De avonden’
Jeanne van Schaik-Willing, Uitstel van executie
De roman bestaat uit de volgende onderdelen: Prognose, Boek I: Uitstel (bestaande uit tien hoofdstukken), Boek II: Executie (28 hoofdstukken) en Nawoord (resp. acht, 61, 211 en vijf bladzijden). De spelling is, zoals dat nu heet, ouderwets (met bijvoorbeeld dubbele klinkers in woorden als leeraarschap, met naamvalsuitgangen en de -sch die pas later een … [Lees meer...] overJeanne van Schaik-Willing, Uitstel van executie
Van Simon tot Gerard (Kornelis van het ) Reve
Ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Gerard (Kornelis van het) Reve verscheen in 2023 bij De Bezige Bij de zeventigste druk van De Avonden. C.J. (Kees) Aarts werkt aan de bibliografie van de Volksschrijver. Straf monnikenwerk. Alleen al de drukgeschiedenis van De Avonden is met alle varianten in taal, foutieve verwijzingen naar omslagontwerpers en fotografen van de … [Lees meer...] overVan Simon tot Gerard (Kornelis van het ) Reve
De canon van de Nederlandse nationaalsocialistische letterkunde
Zo’n 20 jaar geleden begon mijn vroegere collega van het Bureau voor de Bibliografie van de Neerlandistiek Jan Jaap Kelder een onderzoek naar repertoirevorming en canonisering van de Nederlandse nationaalsocialistische letterkunde. Hij overleed in 2017 zonder het onderzoek te hebben kunnen afronden. Met toestemming van zijn erven en van zijn vroegere werkgever Huygens Instituut … [Lees meer...] overDe canon van de Nederlandse nationaalsocialistische letterkunde
Video: Publieke intellectuelen: Jacob Israël de Haan
Joods, homo en uiteindelijk vermoord om zijn anti-zionisme. Jacob Israël de Haan (1881-1924) was een Nederlandse dichter, schrijver en journalist. In zijn roman Pijpelijntjes, schreef hij openlijk over homoseksualiteit. Hij sympathiseerde aanvankelijk met het zionisme, werd later anti-zionist en voorstander van een staat waarin Joden en Arabieren als gelijken zouden leven. Een … [Lees meer...] overVideo: Publieke intellectuelen: Jacob Israël de Haan
Een en al literatuur
In memoriam Wim Hazeu (1940-2024) ‘Schrijversbiograaf Wim Hazeu overleden,’ luidde het bericht op nos.nl. De in literaire kringen – en vooral in de Vestdijkkring - alomaanwezige is nu voor altijd afwezig. Het is moeilijk voor te stellen, al was bekend dat het de laatste jaren niet goed ging met zijn gezondheid. Dat was ook de reden dat hij tijdens het Vestdijk-symposium op … [Lees meer...] overEen en al literatuur
Verschenen: Ludy Giebels, Jacob Israël de Haan in het Palestijnse labyrint (1919-1924)
Jacob Israël de Haan was romanschrijver, dichter en jurist. In Nederland was hij bekend als schrijver van Pijpelijntjes (1904), een roman waarin openlijk homoseksualiteit werd beschreven. Hij bekeerde zich tot het zionisme en emigreerde in 1919 naar Palestina als correspondent voor het Algemeen Handelsblad. Zijn feuilletons schetsen een levendig beeld van de politieke situatie … [Lees meer...] overVerschenen: Ludy Giebels, Jacob Israël de Haan in het Palestijnse labyrint (1919-1924)
Tomas Lieske
Tekening: Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overTomas Lieske
Constantijn Huygens-prijs 2024 voor Tomas Lieske
In het radioprogramma Kunststof is zojuist bekendgemaakt dat Tomas Lieske (pseudoniem van Ton van Drunen, 1943) de Constantijn Huygens-prijs 2024 ontvangt. Hiermee bekroont de jury zijn gehele oeuvre, dat bestaat uit romans, verhalen, gedichten en essays waarin de taal fonkelt, de nieuwsgierigheid bloeit en de verbeelding wordt gevierd. “Ik was verbaasd toen ik werd gebeld, … [Lees meer...] overConstantijn Huygens-prijs 2024 voor Tomas Lieske
Podcast: De moordenaar van Jacob Israël de Haan
De Nederlandse schrijver en dichter Jacob Israël de Haan was een zionist, maar sprak ook met Arabieren. Hij had oog voor het onrecht dat de Arabische bevolking van Palestina moest ondergaan. Het beeld van vechtende Israëliërs en Arabieren om de Palestijnse zaak is inmiddels bekend. Minder vaak is er aandacht voor de interne strijd binnen het zionisme en het geweld dat … [Lees meer...] overPodcast: De moordenaar van Jacob Israël de Haan
Vergeten of genegeerd?
Jeanne van Schaik-Willing (1895-1984) heeft geen eigen website of zelfs maar een Wikipediapagina. Dat doet me, nu ik de tweede druk (1937) van haar roman Uitstel van executie (1932) aan het lezen ben, vrezen voor de plaats die haar is toebedeeld in wat er in mijn boekenkast nog rest aan papieren handboeken Nederlandse literatuurgeschiedenis. Die vrees bleek … [Lees meer...] overVergeten of genegeerd?
Een parallel leven voor de ‘tweeling’-broer
‘Waar werd oprechter trouw dan tussen man en vrouw ter wereld ooit gevonden…?’ –voilà de bekendste retorische vraag uit de Nederlandse literatuur. Ik hou niet zo van retorische vragen, ook niet van deze. Er wordt een dwingend appèl gedaan op je goedgelovigheid en daarop past maar één reactie: maak ik zelf wel uit. Don Quichot en Sancho Panza: dát was een huwelijk. Twee … [Lees meer...] overEen parallel leven voor de ‘tweeling’-broer
De man van wien ik dit verhaal vertel
keerde voor kort naar zijn geboorteland Altijd gedacht dat de bepaling ‘voor kort’ naar twee kanten uit kon worden gelegd. Enerzijds kan ze doelen op de beperktheid van de periode dat de man in zijn geboorteland terug wilde zijn of beoogde te zijn, dat hij er idealiter maar kort, eventjes zou zijn, en al weer snel de hort op wilde, op reis, op zoek. Niets in … [Lees meer...] overDe man van wien ik dit verhaal vertel
Overleden: H.T.M. (Dick) van Vliet (11 december 1950 – 12 juni 2024)
Ons bereikt het bericht dat op 12 juni jl. de letterkundige en editiewetenschapper Dick van Vliet is overleden. Hendricus Theodorus Maria van Vliet (Utrecht, 1950) studeerde Nederlands in Utrecht in de jaren 70 van de twintigste eeuw. Hij maakte naam als de bezorger van de vijftig delen Volledige Werken Louis Couperus, die hij – aan het hoofd van een klein team – tussen … [Lees meer...] overOverleden: H.T.M. (Dick) van Vliet (11 december 1950 – 12 juni 2024)
de sprong, o, het verlangen van de slakken
Juryrapport Sybren Poletprijs 2024 – Lidy van Marissing De Sybren Poletprijs bekroont een oeuvre dat ‘in de geest van Sybren Polet’ geschreven is. Dat is een zeer brede formulering, maar als iemand feitelijk Polet zeer nabij is, dan is het wel de laureaat van het jaar 2024, precies een eeuw na de geboorte van Sybren Polet: Lidy van Marissing, auteur van een zeer veelzijdig … [Lees meer...] overde sprong, o, het verlangen van de slakken
8 juli 2024: Lezing over Eva de Man-Kalker
Op 8 juli vindt de Loes van Overeemlezing plaats bij Nationaal Monument Kamp Amersfoort. Hierin staat jaarlijks een vrouw centraal in wier leven Kamp Amersfoort een bepalende rol heeft gespeeld. Dit jaar houdt Gé Vaartjes een lezing over de Joods geboren Eva de Man-Kalker. Ze werd op 2 augustus 1942 in Kamp Amersfoort gevangengezet, samen met vier van haar kinderen, en … [Lees meer...] over8 juli 2024: Lezing over Eva de Man-Kalker
Schreef Marten Toonder onzin?
Marten Toonder is bij velen vooral bekend als de geestelijk vader van Olivier B. Bommel en zijn trouwe en slimme vriend Tom Poes. Toonders verhalen spreken tot de verbeelding en het is dan ook geen toeval dat zowel letterkundigen als taalkundigen zich hebben laten verleiden tot het bestuderen van de avonturen van het tweetal. De belangstelling van taalkundigen gaat … [Lees meer...] overSchreef Marten Toonder onzin?
Het beste van Boekwinkeltjes: W. F. Hermans, Manuscript in een kliniek gevonden.
In: Paranoia (1953) Helge Bonset schrijft iedere maand over Nederlandstalige boeken die je zou moeten (her)lezen Eerst de maan. Niemand mag ’s nachts het bed uit, maar ik….De zusters hebben mij lief. De ene doet of zij het niet ziet, de andere glimlacht vol verering tegen mij onder de groene nachtlampen op de kruispunten van de gangen, wanneer ik voorbijkom, op weg … [Lees meer...] overHet beste van Boekwinkeltjes: W. F. Hermans, Manuscript in een kliniek gevonden.
