Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

20e eeuw

Gedicht: Harry Scholten – Leerdicht voor J.P. Guépin

door 1 Reactie

• Harry Scholten schreef onderstaand gedicht (in 1975) naar aanleiding van 'De Leidse fles in tien sonnetten' van J.P. Guépin, “een poging tot hekeling van het Leidse universiteitsklimaat”. Leerdicht voor J.P. Guépin n.a.v. zijn Leidse Sleuteltjes in Maatstaf, februari 1975 Als schrijven is: woorden onder iets brengen, onder poezie bijvoorbeeld, veel dichters gaan er … [Lees meer...] overGedicht: Harry Scholten – Leerdicht voor J.P. Guépin

Der zachtheid kindren, eeuwig goed en rein

door 1 Reactie

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (130) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Die helden zijn het niet, wier streelend spreken mensche'-oogen met de zachtste tranen vult, wen eind'loos geve' in zachtmoedig geduld 't verharde in hun komt als mei-regen weeken. 't Zijn zij, die … [Lees meer...] overDer zachtheid kindren, eeuwig goed en rein

Gedicht: Hugo Claus – De regenkoning

door Reageer

• Zeven overwegingen bij een brief van Hugo Claus.   De regenkoning De regenkoning sprak (en gelovig waren mijn oren): ‘Hier heb ik de vrouw: gevlamde anus, Borstknop en navelachtige nachtschade, Daar kan geen sterveling tegen.’ Toen brak Het rijk der onderhuid aan splinters. Regeerde deze Ram uitbundig en verrukt? Niet vragen. Luister niet. Het verhaal … [Lees meer...] overGedicht: Hugo Claus – De regenkoning

Gedicht: Henriette Roland Holst – Over onderlinge vervreemding en verlatenheid

door 1 Reactie

Over onderlinge vervreemding en verlatenheid Soms zitten menschen met een glad gezicht bij tweeën of bij drieën: hun gedragen is flauwtjes, en de harten die ze dragen in ’t bekennen van hun oogen, zijn dicht. En de vlammen van hun stem die bij vlagen uitbreke’ en make’ ondere donkers licht en de gebaren die, – als kand’laars schragen brandende kaarsen, dragen ’t … [Lees meer...] overGedicht: Henriette Roland Holst – Over onderlinge vervreemding en verlatenheid

Lezing Peter Altena: ‘Het Oosten’ op Delpher, 2 juli 2017

door Reageer

Het Nijmeegse weekblad Het Oosten, dat van 1871 tot 1960 verscheen, is door de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief in Den Haag compleet gedigitaliseerd. Iedereen kan deze unieke historische bron nu gratis doorbladeren op de website www.delpher.nl. Het Oosten werd opgericht door Johannes van ’t Lindenhout, de stichter van de Weesinrichting Neerbosch. In de … [Lees meer...] overLezing Peter Altena: ‘Het Oosten’ op Delpher, 2 juli 2017

Gene beginnen hoopvol een vergeefsche reis

door 1 Reactie

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (129) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Waarom is gene verdwenen? Wat mankeerde eraan zodat we nu niet meer kunnen zeggen deze gaan naar school en gene blijven thuis? Het was toch vreselijk handig om dat te kunnen doen, en is op dit moment toch … [Lees meer...] overGene beginnen hoopvol een vergeefsche reis

De keukenhandschoenen van Gerrit Kouwenaar

door 1 Reactie

Door Marc van Oostendorp Gerrit Kouwenaar genoot er aan het eind van zijn leven nog van als collega-dichters ruzie met hem maakten. In haar boek Een tuin in de winter beschrijft Anna Enquist hoe zij en de inmiddels wat dove en teruggetrokken Kouwenaar waren uitgenodigd bij Henk Bernlef thuis: "Vijf mensen aan tafel in een ruime kamer, dat moest akoestisch te doen zijn." Al … [Lees meer...] overDe keukenhandschoenen van Gerrit Kouwenaar

Hun woorden valle’ in holen van mij

door 2 Reacties

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (128) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Het is een belangrijke, maar makkelijk te verwaarlozen functie van taal: de onderlinge verbondenheid van mensen uitdrukken. In de taalkunde wordt de functie vaak verbonden aan het werk van Robin Dunbar, die … [Lees meer...] overHun woorden valle’ in holen van mij

Gedicht: E. du Perron – Stevens pinxit

door Reageer

• Onlangs verschenen: Het oog van de dichter: 25 gedichten over schilderijen, waaronder onderstaand gedicht, besproken door Anton Korteweg. Stevens pinxit Half over 't album is zij neergezegen, de ivoren waaier tegen 't hoofd goudblond, de blote linkerar'm, blank en rond, beschaduwend een mond zacht en verlegen. En in haar blik, welk zoekend overwegen, welk troebel … [Lees meer...] overGedicht: E. du Perron – Stevens pinxit

Willem Frederik Hermans was een slecht filosoof. Nou en?

door 4 Reacties

Door Marc van Oostendorp Ik ben oud genoeg om even 'oei!' te denken als ik lees dat iemand beweert dat Willem Frederik Hermans iets 'volstrekt verkeerd begrepen' heeft. Als de meester het maar niet hoort! Tot ik besef dat de meester natuurlijk al enige tijd dood is en dat hij de schrijver van zulke krasse woorden niets meer kan maken. Met een gerust hart kunnen we dus het … [Lees meer...] overWillem Frederik Hermans was een slecht filosoof. Nou en?

Gedicht: Eddy van Vliet – Le Bal du Moulin de la Galette (Renoir)

door Reageer

Onlangs verschenen: Het oog van de dichter: 25 gedichten over schilderijen, waaronder onderstaand gedicht, besproken door Anton Korteweg. Le Bal du Moulin de la Galette (Renoir) Een fractie van een kus. Geen lichtvlek Renoir, maar een meisje dat ik zou willen vragen hoe het moet zijn om meer dan een eeuw te zijn begraven en nog steeds dansend op le bal du Moulin … [Lees meer...] overGedicht: Eddy van Vliet – Le Bal du Moulin de la Galette (Renoir)

Komrij op Kreta

door Reageer

Door Marc van Oostendorp Arie Pos presenteerde deze week zijn reconstructie van de nooit eerder gepubliceerde eerste roman van Gerrit Komrij (1944-2012), 'De lange oren van Midas'. Een gesprek in een rumoerige Rotterdamse Mauritsstraat. (Excuses voor de geluidskwaliteit; ik heb een nieuwe camera – de beeldkwaliteit is daarom wel een stuk hoger, maar ik had die niet meteen in … [Lees meer...] overKomrij op Kreta

Mijn de makkelijke en onbenepen wellende sprakingen (of niet)

door 3 Reacties

Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (127) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp 'Bewust moeizaam geformuleerd' noemde de literatuurhistoricus Jacqueline Bel de beginregels van dit sonnet van Henriëtte Roland Holst - Van der Schalk, aan het begin van haar debuut Sonneten en gedichten … [Lees meer...] overMijn de makkelijke en onbenepen wellende sprakingen (of niet)

Raymond Noë: Jan Kal – Waarom ik geen neerlandistiek studeer

door Reageer

Waarom ik geen neerlandistiek studeer Van de beroemdste dertien dichtersnamen uit China’s achtste eeuw, Tang-dynastie, behaalden tien het Literair Examen en gingen er twee af voor hun tsjin-sji, Toe Foe en Meng Hau Jan, maar nummer drie, Li Po, de grootste, wou zich niet bekwamen tot hoge ambten, maar schreef poëzie zonder zich voor zijn lage rang te … [Lees meer...] overRaymond Noë: Jan Kal – Waarom ik geen neerlandistiek studeer

Gedicht: Nico Verhoeven – Een kind stond aan de vijver

door Reageer

Een kind stond aan de vijver Een kind stond aan de vijver en het riep naar mij. "Oho", riep het, "de vloot gaat naar de sultan varen, dat is een boze man met meterlange haren, als manen van een leeuw hangen die langs zijn oren, hoor je, de admiraal zegt tegen zijn matrozen, ik geef 'm van katoen, die sultan met zijn moren, ik ben de admiraal, mijn vloot heeft zee … [Lees meer...] overGedicht: Nico Verhoeven – Een kind stond aan de vijver

Een teveel aan ontzag, gecombineerd met een forse wrok

door 1 Reactie

Door Marc van Oostendorp Nico Donkersloot (1902-1965) wilde zijn oratie als hoogleraar Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam graag beginnen met het woord dichten:  "laat dit het eerste woord zijn bij de aanvaarding eener taak, die, bemiddeld als zij is, slechts bij de gratie van het dichterschap gedacht kan worden." Donkersloot was voor hij … [Lees meer...] overEen teveel aan ontzag, gecombineerd met een forse wrok