De Nieuwe Contrabas Podcast #46 Hans en Chrétien bespreken de lang ongepubliceerd gebleven roman ‘De Letterdodersclub’ van Sigizmoend Krzjizjanovksi, die te lezen valt als een manifest tegen het schrijven en tegen de Stalinistische censuur die elke geschreven letter kan napluizen. Verder komt de jonge Vlaamse schrijfster Ibe Rossel (‘Shakespeare kent me beter dan mijn … [Lees meer...] overStalin leest mee
21e eeuw
Van Kootens kootismen en de dikke Van Dale
Hoe noem je in het Nederlands een nieuw woord? Het antwoord dat iedere taalgebruiker kent, is natuurlijk ‘nieuw woord’. Dat is kort en kraakhelder. Waarom gebruiken veel mensen dan toch ‘neologisme’? We blijken het te hebben geleend uit het Frans, waar het van oorsprong bedoeld was om nieuwspraak (‘néologie’) tegen te gaan. Het ‘isme’ is het afkeurende achtervoegsel van … [Lees meer...] overVan Kootens kootismen en de dikke Van Dale
Sociaal pedagogisch biograaf
Verhalen van Anton Valens (1964-2021) Na het overlijden vorig jaar van de schrijver Anton Valens (57) ben ik op grond van enkele necrologieën en aanbevelingen in schrijverskringen met een inhaalslag begonnen. Inmiddels heb ik vier boeken van Valens gelezen. Een ontdekking. In tegenstelling tot veel andere schrijvers ligt in zijn werk het accent niet bij hem zelf, maar … [Lees meer...] overSociaal pedagogisch biograaf
Nestor van het nieuwe millennium
Door alle aandacht voor de jongste generatie dichters, die van het niet meer zo heel jonge nieuwe millennium, zou je nieuwe bundels van wat oudere dichters over het hoofd kunnen zien. Dat in hun boeken nauwelijks nog dageraads- en mei-liederen klinken zal geen verbazing wekken. Het is er herfst, zoals in 'Enfin', de bundel waarmee Anton Korteweg vijftig jaar dichterschap … [Lees meer...] overNestor van het nieuwe millennium
Poëtische transnationaliteit: noorderwind
Ontmoeting in Sicilië met Radna Fabias en Kira Wuck Verhandeling van Laura Restuccia ter gelegenheid van de ontmoeting met de Nederlandse dichteressen Radna Fabias en Kira Wuck, in Palermo op 30 oktober 2021 in het kader van het Festival delle Letterature Migranti. Ik heb het beeld van de wind gekozen om de dichtbundels van Radna Fabias en Kira Wuck in te leiden. Het is … [Lees meer...] overPoëtische transnationaliteit: noorderwind
Literatuurgeschiedenis nu! – Moderne en hedendaagse periode
Literatuurgeschiedenis nu! Vijftien jaar geleden verschenen de eerste delen van de grote, door de Taalunie geïnstigeerde Geschiedenis van de Nederlandse literatuur. Hoe kijken neerlandici heden ten dage naar dit project? Dirk De Geest en Marieke Winkler laten hun licht schijnen over de literatuur na 1945. Meer weten over dit project? Bekijk de website van de Maatschappij … [Lees meer...] overLiteratuurgeschiedenis nu! – Moderne en hedendaagse periode
Een dikke bromvlieg in het late najaar
Benders essayeert maar wat Op 22 november 2012 ontving ik op mijn werkadres een mailtje van de mij totaal onbekende Martinus Benders: ‘Ik zie dat het uw taak is de literatuur bij te houden. Graag zou ik met u een afspraak maken om even te controleren of mijn boeken bij u in de kast staan. Laat maar even weten wanneer het u schikt.’ Als je op Google te vinden bent, krijg je … [Lees meer...] overEen dikke bromvlieg in het late najaar
Het gezelschap van anarchisten, punks en wat zich er voorts zoal aan jeugdige chaoten aandient
Over ‘De plasserparadox’ van Nick J. Swarth Wat maakt één van de vele honderden boeken die jaarlijks verschijnen tot een schitterend boek, dat zich weet te onderscheiden? Allereerst, denk ik, de stijl: de stijl moet meeslepen, schitteren, onontkoombaar zijn; ten tweede wil je dat een roman (of ook poëziebundel) je iets openbaart over aspecten van de wereld waarin je leeft; … [Lees meer...] overHet gezelschap van anarchisten, punks en wat zich er voorts zoal aan jeugdige chaoten aandient
Minister, laat ons samenwerken aan de vakvernieuwing!
Voorstel vakvernieuwingscommissie Nederlands In juli van dit jaar heeft Levende Talen Nederlands (LTN) het initiatief genomen tot het instellen van een permanente commissie, waarin alle relevante gremia vertegenwoordigd zijn, die direct betrokken zijn bij het schoolvak Nederlands. Deze permanente commissie bestaat uit zes leden plus de voorzitter van LTN. In de commissie … [Lees meer...] overMinister, laat ons samenwerken aan de vakvernieuwing!
Verschenen: Gert de Jager, ‘Abakadabra. Over Boerentijger van Tonnus Oosterhoff’
In 1990 verscheen Boerentijger, de debuutbundel van Tonnus Oosterhoff. Een belangrijk dichter liet voor het eerst van zich horen in een bundel die zijn geheimen niet meteen prijsgaf. Het vormde het begin van een indrukwekkend oeuvre dat dertig jaar later op Facebook uitgebreid bediscussieerd werd. In Abakadabra geeft Gert de Jager zijn visie op de bundel: Boerentijger vertelt … [Lees meer...] overVerschenen: Gert de Jager, ‘Abakadabra. Over Boerentijger van Tonnus Oosterhoff’
Chawwa Wijnberg • ik wankel in de bek van zeker weten
ik wankel in de bek van zeker wetende honger snauwt en wil weer etenbuiten dreigt het levenik durf niet, wat — dat ben ik al vergeten de aarde trekt mijn slaperige lijf naar binnende zware nacht moet nog beginnenmet beter wetenwat ik met het leven moet, verzinnen kan ik alles, zoals zes prinsessen spelendraken tekenen of zingen, krijsen, kwelen uit barsten van mijn … [Lees meer...] overChawwa Wijnberg • ik wankel in de bek van zeker weten
Ontsmet je woorden als een wond
Recensie van KliFi van Adriaan van Dis Een vrolijk-bittere parabel, zo noemt Adriaan van Dis zijn pas verschenen roman KliFi. Woede in de Republiek Nederland in Trouw. Het verhaal speelt zich af in 2030. Het koningshuis is afgezet en Nederland wordt geregeerd door een populistische president die De Nar heet (en Arnon Grunberg heeft de Nobelprijs voor Literatuur gewonnen). … [Lees meer...] overOntsmet je woorden als een wond
Talig vernietigend mengdier (2)
Leugen en destructie in Xenomorf van Jens Meijen In Xenomorf (2019), de dichtbundel waarvoor Jens Meijen (24) de C. Buddingh’-prijs 2020 kreeg, wordt niet alleen de natuur vernietigd door de mens, ook de mens wordt vernietigd door de mens. Taal speelt een belangrijke rol bij die vernietiging. Eerst wordt de waarheid vermoord, in het gedicht ‘Ochtendzang van een … [Lees meer...] overTalig vernietigend mengdier (2)
Talig vernietigend mengdier (1)
Het herfstkind in Xenomorf van Jens Meijen Door Marie-José Klaver Lastige vragen stelde Frits Spits onlangs in De Taalstaat de jonge dichter Jens Meijen, die de C. Buddingh'-prijs 2020 won voor zijn bundel Xenomorf (2019). De vragen waren moeilijk omdat ze zo generiek waren. ‘Ben je de woordvoerder van jouw generatie?’ vroeg Spits. Alsof de generatie van Meijen (24) zich … [Lees meer...] overTalig vernietigend mengdier (1)
Macht en massa in HEX van Thomas Olde Heuvelt
Door Marie-José Klaver Het einde van HEX (2016) van Thomas Olde Heuvelt maakte veel goed voor mij. Na een enigszins boeiend begin had ik me zo’n 300 pagina’s geërgerd aan het hemeltergend slechte taalgebruik van Olde Heuvelt en de vele clichés die hij in zijn vijfde roman gebruikt. Ik las het boek omdat we het hadden uitgekozen voor de pas opgerichte leesclub van het lyceum … [Lees meer...] overMacht en massa in HEX van Thomas Olde Heuvelt
Henkerige Henk als Elckerlijc
Door Marie-José Klaver Henk van Doorn uit Uit het leven van een hond van Sander Kollaard is een doodgewone man die houdt van kaas, karnemelk, zijn rust, zijn hond, zijn werk en penetreren. Misschien is Henk wel het monument voor de gewone witte man waar Arjen van Veelen zo naar verlangt. Alleen is Kollaards Henk nog lang niet dood. Hij zal naar Van Veelens smaak ook … [Lees meer...] overHenkerige Henk als Elckerlijc
Anneke Brassinga/Ingeborg Bachmann, Aan de zon
Door Gaston Franssen STANZA20#2 Gaston Franssen over Anneke Brassinga/Ingeborg Bachmann, Aan de zon | Tekst gedicht meelezen op www.poezie-leestafel.info/anneke-brass…2-aan-de-zon | beeld Paul Ricardo Gómez Torres on Unsplash … [Lees meer...] overAnneke Brassinga/Ingeborg Bachmann, Aan de zon
Werk van de duivel?
Over Harpie van Hannah van Binsbergen Door Jos Joosten Echt negatieve boekrecensies, zo is mijn indruk, zijn schaars. Tenzij critici op afroep besteld zijn om ze te leveren, zoals Ilja Leonard Pfeijffer een tijdje over poëzie in NRC Handelsblad of Komrij in Vrij Nederland, besteden boekredacties hun, steeds schaarsere, ruimte kennelijk liever aan positief getoonzette … [Lees meer...] overWerk van de duivel?
Vlogboek Wetenschap: Afgrond zonder vangnet
Het is nogal een opgave om een oeuvre van een schrijver volledig door te lichten, zeker als dat een veelschrijver is als Arnon Grunberg. Yra van Dijk, hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit Leiden zat ooit op dezelfde school als Grunberg en heeft haar fascinatie voor het werk van de schrijver, of dat nu zijn romans, lezingen, voetnoten of … [Lees meer...] overVlogboek Wetenschap: Afgrond zonder vangnet
Danslessen
Foute boeken? Uit de kast (14) Door Nico Keuning Kort na verschijnen van de roman Danslessen in het voorjaar van 1998 ging in het Moskouse appartement van de schrijver Pieter Waterdrinker (ps. van Pieter van der Sloot, Haarlem 1961) de telefoon. Hij bleek bij verstek veroordeeld tot een geldboete of gevangenisstraf wegens antisemitisme en belediging. ‘De teneur was … [Lees meer...] overDanslessen
Namen en kwantoren
Dichter des vaderlands (7) Een van de lastige taken van een Dichter des Vaderlands, of van een stadsdichter of een dichter van een middelbare school is dat je betekenis moet geven aan volkomen betekenisloze gebeurtenissen: rampen, de dood van een beroemdheid, oorlog. Het allermoeilijkst is dan misschien als je gevraagd wordt om te proberen betekenis te geven aan de … [Lees meer...] overNamen en kwantoren
Teruglezen
Door Marc Kregting Als hapsnaplezer die probeert te werken aan uiteenlopende projecten bid ik dat elke titel die me onder ogen komt meervoudig rendeert. Zowel voor iets over stijl als over vallen leende ik bij de bibliotheek daarom Over de liefde (2008) van Doeschka Meijsing. … [Lees meer...] overTeruglezen
De porseleinkast
Foute boeken? Uit de kast (7) Door Nico Keuning De grenzen tussen fictie en werkelijkheid zijn niet altijd duidelijk. Het wordt nog complexer als het gaat om gepubliceerde faxen van schrijfster Nicolien Mizee: ‘Faxen aan Ger’, die inmiddels in drie delen zijn verschenen, telkens onder een andere titel. ‘Faxen aan Ger 2’ zijn gebundeld in De porseleinkast (2018). De moeder, … [Lees meer...] overDe porseleinkast
7 december 2019, Nijmegen: Presentatie Jaarboek Numaga 2019
Nijmegen in/en de literatuurSchrijvers en de stad in de afgelopen 50 jaar Bomans, Van der Heijden, Kellendonk, Ter Balkt: Nijmegen is in naam verbonden met een behoorlijk aantal naoorlogse schrijvers en dichters, maar betekent dat ook dat er zoiets bestaat als karakteristieke ‘Nijmeegse’ romans en verhalen? Is Nijmegen een literaire stad? Wat kenmerkt de Nijmeegse … [Lees meer...] over7 december 2019, Nijmegen: Presentatie Jaarboek Numaga 2019
Een auteur die de taal redt door erin te snijden
Een taal is een fictie die waarheid wordt door de mensen die in haar geloven. Als niemand zou accepteren dat het Nederlands bestond, had het Nederlands ook niet bestaan. De mensen zouden nog allemaal praten en ze zouden hun buren kunnen verstaan, en met enige moeite zouden Mechelaars ook nog wel kunnen communiceren met Meppelaars, maar er zou geen reden zijn om te zeggen dat … [Lees meer...] overEen auteur die de taal redt door erin te snijden
