• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

-ette

Vacuette: voor stof- en bloedzuigers

4 december 2025 door Roland de Bonth Reageer

Achter het Achtervoegsel 60 In juli 2022 plaatste ik op Neerlandistiek een bijdrage over stofzuigers waarvan de naam eindigde op -ette (AhA 19). Aan bod kwamen de Dustette, de AEG Vampyrette, de Hooverette en de Rutonnette. Met dat stuk dacht ik alle stofzuigernamen op -ette keurig bij elkaar te hebben geplaatst. Maar de continue jacht naar -ette-woorden op Delpher leerde … [Lees meer...] overVacuette: voor stof- en bloedzuigers

Alsof het gedrukt staat: Copyrette & Printerette

6 november 2025 door Roland de Bonth 2 Reacties

Achter het Achtervoegsel 59 De computerette, een bedrijf waar mensen zonder eigen computer terecht konden om teksten te verwerken of de administratie van een vereniging te voeren, bestaat al enige tijd niet meer. Door steeds lagere prijzen beschikt nagenoeg elk gezin(slid) nu over een pc, een laptop, een tablet of een smartphone. Daarmee is de behoefte aan een winkel waar … [Lees meer...] overAlsof het gedrukt staat: Copyrette & Printerette

Speciale speciaalzaken

4 september 2025 door Roland de Bonth 4 Reacties

Achter het Achtervoegsel 57 Groente, vlees, vis en brood: lekkerbeten en slikkermikken weten dat je voor kwaliteit naar een speciaalzaak moet gaan. Toch kiezen veel consumenten voor het gemak en de lagere prijs van een supermarkt. Kleine middenstanders stellen alles in het werk om klanten terug te winnen én te behouden. Taal blijkt daarbij een niet te onderschatten rol te … [Lees meer...] overSpeciale speciaalzaken

Er staat een centaurette in de gang

3 juli 2025 door Roland de Bonth 1 Reactie

Achter het achtervoegsel 55 Kent u Melinda, Sunflower en Otika? Tot voor kort had ik nog nooit van hen gehoord. Het blijken drie vooraanstaande centaurettes te zijn, zo lees ik op de Engelstalige Disney Wiki (en ook daarvan had ik tot voor kort nog nooit eerder gehoord). Degene die het lemma over de centaurettes heeft geschreven, blijkt een bijzonder groot fan te … [Lees meer...] overEr staat een centaurette in de gang

Teweerstellen met tankette

5 juni 2025 door Roland de Bonth 1 Reactie

Achter het Achtervoegsel 54 Eind april 2025 haalde koning Willem-Alexander het nieuws met een uitspraak tijdens een bezoek aan de Luitenant-generaal Bestkazerne in Vredepeel (Limburg). Naar zijn mening zou Nederland zich tot de tanden toe moeten bewapenen, want vrede en veiligheid zijn niet langer een vanzelfsprekendheid meer. Dat zal wel een enorme investering vergen want … [Lees meer...] overTeweerstellen met tankette

De vorstin der dranken: Ronette

1 mei 2025 door Roland de Bonth Reageer

Achter het Achtervoegsel 53 Heb je ze wel eens gehoord op de radio? De reclamespotjes voor AnaMel? Bij die naam denk je misschien aan een nieuw drankje op basis van melk, geïnspireerd op Chocomel, de beroemde chocolademelk van Nutricia in de gele pakken met chocoladebruine letters. Maar als je AnaMel oraal inneemt – ik zou het niet aanraden – kom je bedrogen uit. Het is … [Lees meer...] overDe vorstin der dranken: Ronette

Babette moet hangen!

6 maart 2025 door Roland de Bonth 1 Reactie

Achter het Achtervoegsel 51 Multatuli’s beroemde roman Max Havelaar (1860) opent met een ‘Onuitgegeven Tooneelspel’ als motto. Daarin wijst een gerechtsdienaar Lothario aan als de man die zijn vrouw Barbertje vermoord, in kleine stukjes gesneden en ingezouten zou hebben. Vanzelfsprekend kan een dergelijke gruweldaad niet zonder gevolgen blijven en de rechter besluit dan … [Lees meer...] overBabette moet hangen!

ETTElijke vrouwennamen

6 februari 2025 door Roland de Bonth 2 Reacties

Achter het Achtervoegsel 50 Sinds 2018 heeft Gerrit Bloothooft ons in meer dan 100 afleveringen van zijn rubriek Voornamendrift vergast op allerhande wetenswaardigheden over de keuzes die ouders maken bij het kiezen van een voornaam voor hun pasgeboren zoon of dochter. In die interessante en lezenswaardige bijdragen zijn talloze korte, lange, doodgewone, vreemde en … [Lees meer...] overETTElijke vrouwennamen

Croquetterette

2 januari 2025 door Roland de Bonth 3 Reacties

Achter het achtervoegsel 49 De tijd van oliebollen en appelbeignets ligt nog maar net achter ons en daarom leek het me een goed idee om dit nieuwe jaar te starten met een minstens zo vet woord: de croquetterette. Het werd me toegestuurd door een lezer van deze rubriek. Hij had het gezien in de Volkskrant van 30 november, waar Paul Faassen een kleine ode brengt aan de voor … [Lees meer...] overCroquetterette

Schilderen met -ette

5 december 2024 door Roland de Bonth Reageer

Achter het achtervoegsel 48 Ik heb geen twee linkerhanden. Eenvoudige klusjes in huis kan ik zelf oplossen en voor het timmeren van een uitloopren voor onze kippen draai ik mijn handen ook niet om. Maar het scheppen van beeldende kunst is mij niet gegeven: beeldhouwen, tekenen en schilderen kan ik niet. Het is voor ons ouders dan ook bijzonder dat onze oudste dochter … [Lees meer...] overSchilderen met -ette

Een kansspel met -ette

7 november 2024 door Roland de Bonth 2 Reacties

Achter het achtervoegsel 47 Letters. Daar kun je niet omheen in de sinterklaastijd. Chocomel komt met decemberletters. In de enige echte chocomelboot staan talloze gele pakken met een bruine letter als opdruk. Creatievelingen die verschillende pakken kopen, kunnen daarmee namen en woorden vormen. Traditioneler en populairder dan deze verpakkingsletters zijn de … [Lees meer...] overEen kansspel met -ette

Een achtervoegselestafette

3 oktober 2024 door Roland de Bonth Reageer

Achter het Achtervoegsel 46 Bestaan er ‘gewone’ ette-woorden? Nee, natuurlijk niet. Alle woorden met het achtervoegsel -ette zijn bijzonder. Zelfs een ogenschijnlijk normaal woord als estafette blijkt bij nadere beschouwing een interessante geschiedenis te kennen.  Wedstrijd De huidige betekenis van estafette is genoegzaam bekend: een … [Lees meer...] overEen achtervoegselestafette

Veilig fietsen en stallen

5 september 2024 door Roland de Bonth Reageer

Achter het achtervoegsel 45 Het kost me iets meer dan een kwartier om vanaf ons huis met de trein op Den Haag CS te geraken. Ideaal dus met rotweer en harde wind. Maar als de weersomstandigheden gunstiger zijn, dan geef ik er toch de voorkeur aan die 11 kilometer te overbruggen met mijn e-bike. Hoewel deze fiets inmiddels een jaar of tien oud is, durf ik hem toch niet … [Lees meer...] overVeilig fietsen en stallen

Mmm: mitraillette en matinette

1 augustus 2024 door Roland de Bonth 7 Reacties

Achter het Achtervoegsel 44 1985: net geslaagd voor het eindexamen maar nog niet voor het rijbewijs. Omdat we alle drie graag U2, headliner van popfestival Torhout/Werchter, wilden zien optreden, bood mijn vader aan om mij en twee schoolvrienden zondags naar Werchter te brengen en weer op te halen, twee keer een rit van ruim anderhalf uur. Er was maar één podium, dus … [Lees meer...] overMmm: mitraillette en matinette

Een zwak theorietje: de theorette

4 juli 2024 door Roland de Bonth 1 Reactie

Achter het Achtervoegsel 43 Cefas van Rossem en bovengetekende zijn al lang niet meer de enigen die een lichte siddering voelen bij het lezen of horen van een -ette-woord. Zeker wanneer een -ette-woord in het nieuws komt, ontvangen we van verschillende zijden appjes en mailtjes met de vraag of we dit woord al kennen. Toen Sheila Sitalsing in haar column in de … [Lees meer...] overEen zwak theorietje: de theorette

Stoppen met roken door -ette

6 juni 2024 door Roland de Bonth 2 Reacties

Achter het achtervoegsel 42 Voorafgaand aan elke thuiswedstrijd van Feyenoord wijst stadionspeaker Peter Houtman het Legioen erop dat het in de Kuip nergens toegestaan is om te roken. Die regel geldt overigens ook voor de andere betaald voetbalclubs van de Eredivisie en de Keuken Kampioen Divisie. Samen met de KNVB, de Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds … [Lees meer...] overStoppen met roken door -ette

Boter-kaas-en-eieren met -ette

2 mei 2024 door Roland de Bonth Reageer

Achter het achtervoegsel 41 Onlangs zag ik de prachtige film Perfect days van regisseur Wim Wenders. Hierin volgen we het dagelijks leven van hoofdrolspeler Hirayama op de voet. Hij verdient de kost door openbare toiletten in Tokyo schoon te maken en is gelukkig met het eenvoudige en geregelde leven dat hij leidt. Tijdens zijn werk vindt hij in een toiletruimte een … [Lees meer...] overBoter-kaas-en-eieren met -ette

Vooruitstrevend voertuig: de voiturette

4 april 2024 door Roland de Bonth 1 Reactie

Achter het Achtervoegsel 40 Alle -ette-woorden zijn bijzonder, maar sommige -ette-woorden zijn bijzonderder dan andere. Een voorbeeld van de laatste categorie is het woord voiturette, dat Team Taaladvies op 25 maart uitriep tot woord van de week. Een voiturette – Frans voor ‘autootje’ – is een klein elektrisch vervoermiddel dat maximaal 45 kilometer per uur haalt. In … [Lees meer...] overVooruitstrevend voertuig: de voiturette

Probleempjes met -ette 

7 maart 2024 door Roland de Bonth 3 Reacties

Achter het achtervoegsel 39 Dat er grote zorgen bestaan over het klimaat, is dagelijks te lezen in de media. Journalisten laten door hun woordkeuze doorschemeren hoe zij tegen het smelten van de poolkappen, de toename van het aantal bosbranden en de overvloedige regenval aankijken. Als zij geen stelling (willen) nemen, scharen zij die problemen onder de noemer … [Lees meer...] overProbleempjes met -ette 

Salopette: een smeerpoets met een tuinbroek?

1 februari 2024 door Roland de Bonth 2 Reacties

Achter het achtervoegsel 37 Het verhaal gaat dat koning Lodewijk XV (1710-1774) gewoon was zijn dochters aan te duiden als ‘slet’, ‘vod’, ‘zwijntje’ en ‘slons’. Minstens zo bijzonder was de bijnaam die gegeven was aan de hofdames die zich het dichtst bij het koninklijk echtpaar bevonden: canailletjes of caillettes ‘kwartels’. Eveneens uit het dierenrijk … [Lees meer...] overSalopette: een smeerpoets met een tuinbroek?

Over de operette

4 januari 2024 door Roland de Bonth 3 Reacties

Achter het achtervoegsel 37 Kosten noch moeite waren gespaard om het huwelijk van prins Heinrich von Preussen en prinses Wilhelmine von Hessen-Cassel in Schloss Charlottenburg op 24 juni 1752 luister bij te zetten. Zo werden er twee bals georganiseerd, een in gala en een in maskerade, werden er Franse komedies vertoond en was er een fraai ‘Konstvuurwerk van een nieuwe … [Lees meer...] overOver de operette

Openbare toilETTEn

7 december 2023 door Roland de Bonth Reageer

Achter het achtervoegsel 36 Wie in hoge nood verkeert en niet de beschikking heeft over sanitaire voorzieningen, kan zijn toevlucht zoeken tot een boom, een struikgewas of een portiek. Maar plassen in het openbaar op een plaats die daar niet voor bedoeld is, veroorzaakt (stank)overlast. Dat kan de wildplasser – meestal van mannelijke kunne – duur komen te staan, want wie … [Lees meer...] overOpenbare toilETTEn

Het nette komt door -ette

2 november 2023 door Roland de Bonth Reageer

Achter het achtervoegsel 35 Mij zul je niet horen zeggen dat vroeger alles beter was. Met afgrijzen denk ik terug aan de keren dat ik op het trottoir midden in een hondendrol ben gaan staan. Natuurlijk overkwam me dat vooral als ik schoenen met een goed profiel droeg. In mijn ergernis over de uitwerpselen van honden stond ik zeker niet alleen. Meneer Thole uit Enschede … [Lees meer...] overHet nette komt door -ette

Smakelijk ette!

5 oktober 2023 door Roland de Bonth 1 Reactie

Achter het achtervoegsel 34 Hoewel ik al bijna twintig jaar vegetariër ben, weerhield dat mij er niet van om voor deze aflevering van Achter het Achtervoegsel mijn tanden eens in een vlezig onderwerp te zetten.  De traditionele Nederlandse keuken staat internationaal niet erg hoog aangeschreven. Lange tijd bestond de avondmaaltijd bij het overgrote deel van de … [Lees meer...] overSmakelijk ette!

Slaap zacht met -ette!

7 september 2023 door Roland de Bonth Reageer

Achter het achtervoegsel 33 Tot de 20e eeuw – aldus het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT) – komt het achtervoegsel -ette in principe alleen in leenwoorden voor. Verreweg de meeste -ette-woorden zijn ontleend aan het Frans, sommige uit het Engels en weer andere uit het Duits. Het WNT geeft daarbij twee voorbeelden van ontleningen aan het Engels: kitchenette en … [Lees meer...] overSlaap zacht met -ette!

Volgende »

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Frans Budé • Parkscènes

Hij begroet de bomen, zwaait naar de eenden
in de vijver, de blinkende kiezels op de bodem.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

De koeien schemeren door de heg,
het paard is uit taaitaai gesneden,
in ieder duindal ligt dun sneeuw.

De branding vlecht een veren zee
waar zon over omhoog stijgt, licht waarin
geen plaats om uit te vliegen is.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

11 december 2025: Anne Frank, schrijfster

3 december 2025

➔ Lees meer
11 december 2025: Proefcollege Nederlands

11 december 2025: Proefcollege Nederlands

2 december 2025

➔ Lees meer
5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

5 december 2025: Intreerede Jolyn Philips

28 november 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1946 Dick Wortel
➔ Neerlandicikalender

Media

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

Dichter Esther Jansma (24 december 1958-23 januari 2025)

2 december 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

De postkoloniale podcast met Remco Raben over Pramoedya Ananta Toer

30 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

Peter van Zonneveld over Tjalie Robinson/Vincent Mahieu (1993)

29 november 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact