Aan de leeuw van Holland Uitheemse vijanden te zitten in de veren,Te slingeren de staart grootmoedig over zee,Is ijdel, als uw long, geslagen aan het teren,Inwendig vast vergaat en gij met harteweeZo deerlijk zucht en kucht en loost bij hele brokkenHet rottend ingewand de keel uit, in de golf.Wat baat het met uw klauw heel 't oost en west te plokken,Indien u bijt in 't hart … [Lees meer...] overJoost van den Vondel • Op het uitmalen van ’t Haarlemmer Meer
Joost van den Vondel
Verschijnt binnenkort: hertaling van Lucifer
De tragedie Lucifer gaat over een opstand in de hemel, uitlopend op een totale oorlog. In het kosmische geweld delft de aartsengel Lucifer met zijn volgelingen jammerlijk het onderspit. In de hel storten zij, als dierlijke duivels. Spoedig zullen deze monsters op aarde hun verwoestende kwaad aanrichten onder de eerste mensen van Gods schepping, Adam en Eva. … [Lees meer...] overVerschijnt binnenkort: hertaling van Lucifer
Louis Paul Boon leent zich niet voor volksverheffing
Toen ik samen met Ellen Deckwitz (u kent haar ongetwijfeld) Nederlands studeerde in Groningen - toch best alweer even geleden - bedachten we dat het maar weer eens tijd was om de Nederlandse toneelklassiekers op te gaan voeren. Hoewel het voor een student gauw zoeken is naar gelegitimeerde manieren om bij elkaar te komen, even ‘iets’ te ondernemen, om vervolgens en vooral op … [Lees meer...] overLouis Paul Boon leent zich niet voor volksverheffing
Literatuur was ooit onmisbaar
Hoe verder je terug in de tijd gaat, hoe belangrijker literatuur wordt. In tijden van teruglopende studentenaantallen, sluitende boekhandels en hardnekkige ontlezing is het moeilijk voorstelbaar dat literatuur ooit met twee benen in de maatschappij stond, een spilfunctie vervulde, zelfs onmisbaar was. Dit inzicht kwam als een klap in het gezicht van een kersverse studente … [Lees meer...] overLiteratuur was ooit onmisbaar
Vertalingen waren publiekstrekkers
Gemeten naar de hoeveelheid opvoeringen in de Amsterdamse Schouwburg was niet Joost van de Vondel de succesvolste zeventiende-eeuwse toneelauteur, maar de Spanjaard Lope de Vega. Dat inzicht hebben we te danken aan de digitale database ONSTAGE, in de afgelopen jaren ontwikkeld aan de Universiteit van Amsterdam door Frans Blom en collega’s. In ONSTAGE zijn de archieven van de … [Lees meer...] overVertalingen waren publiekstrekkers
Nieuwe mijlpaal voor Vondel was een Vrouw
De Nieuwe Toneelbibliotheek geeft vrouwelijke Vondels uit (persbericht Theater Kwast) Brabantse barones bijt de spits af Afgelopen zondag 18 juli 2021 is in het Haarlemse stadspaleis Huis Hodshon na afloop van de opvoering van de tragedie Belegering van Haerlem van de dichtende Brabantse barones Juliana de Lannoy (1738-1782) de eerste heruitgave van haar … [Lees meer...] overNieuwe mijlpaal voor Vondel was een Vrouw
Joost van den Vondel, Op het verongelukken van doctor Roscius
In dit sonnet herdenkt Vondel zijn verongelukte vriend Roscius, die stierf na een vergeefse poging zijn vrouw en dochtertje ("zijn vrucht") uit het ijskoude water te redden, als een toonbeeld van trouw. … [Lees meer...] overJoost van den Vondel, Op het verongelukken van doctor Roscius
Uit: Joost van den Vondel, Lucifer (1654)
Gods meest geliefde en hoogst geplaatste engel, Lucifer, heeft na lang aarzelen de leiding genomen van opstandige engelen, die niet kunnen aanvaarden dat God besloten heeft de pas geschapen mens boven hen te verheffen. Vlak voor de fatale strijd, waarin Michaël en de trouwe engelen Lucifer en de zijnen uit de hemel zullen verdrijven, snelt de aartsengel Rafaël in een ultieme … [Lees meer...] overUit: Joost van den Vondel, Lucifer (1654)
Joost van den Vondel • Kinder-lyck
Kinder-lyck Constantijntje, ’t zalig kijntje,Cherubijntje, van omhoog,D’ ijdelheden, hier beneden,Uitlacht met een lodderoog*. Moeder, zeid hij, waarom schreit gij? Waarom greit* gij op mijn lijk?Boven leef ik, boven zweef ikEngeltje van ’t hemelrijk.En ik blink er, en ik drink er,’t Geen de schenker alles goeds,Schenkt de zielen die daar krielen,Dertel* van veel … [Lees meer...] overJoost van den Vondel • Kinder-lyck
Margot Kalse zingt Joost van den Vondel
Margot Kalse is neerlandica, zangeres, dirigent en zangpedagoog. O Kersnacht, schooner dan de daegen is een traditioneel Nederlands kerstlied, gebaseerd op een rei in Vondels toneelstuk Gijsbrecht van Aemstel, dat ter gelegenheid van de opening van de Amsterdamse schouwburg van Van Campen rond Kerstmis 1637 in première ging. Dit lied is nummer 4 van de top 40 van de Gouden … [Lees meer...] overMargot Kalse zingt Joost van den Vondel
3 t/m 5 januari 2020, Amsterdam: Gijsbreght van Aemstel
Voor het derde jaar op rij opent Theater Kwast het jaar met Vondels Gijsbreght van Aemstel, van 3 t/m 5 januari 2020. Voor het derde jaar op rij is er weer van alles aan toegevoegd en veranderd. Zo spreekt dit jaar voor het eerst Bisschop Gozewijn zijn legendarische alexandrijnen, keert de Viola de Gamba na dik twee eeuwen terug in Vondels Schouburgh op de Keizersgracht en zijn … [Lees meer...] over3 t/m 5 januari 2020, Amsterdam: Gijsbreght van Aemstel
Langstlopende theatertraditie ter wereld herleeft in Amsterdam
Van 1638 tot 1968 werd Joost van den Vondels Gijsbreght van Aemstel altijd opgevoerd rond nieuwjaarsdag in de Amsterdamse stadsschouwburg; een record waar geen WestEnd productie aan kan tippen. Van 3 t/m 5 januari 2020 keert Theater Kwast voor het derde jaar op rij terug met de Gijsbreght van Aemstel in de resten van oude Schouwburg op de Keizersgracht … [Lees meer...] overLangstlopende theatertraditie ter wereld herleeft in Amsterdam
Vondel over de Amsterdamse gouden eeuw
Een van de mooie dingen van lezen, van goed lezen, is dat je zelfs in de op het eerste gezicht meest afgekloven teksten, die al door honderden anderen van commentaar zijn voorzien, ineens iets nieuws kan lezen. Dat doet de Nijmeegse promovenda Lilian Nijhuis voor in haar artikel 'Voorbij het voorbeeld van Vergilius' in het nieuwe nummer van het tijdschrift De zeventiende eeuw. … [Lees meer...] overVondel over de Amsterdamse gouden eeuw
Vondel in Keulen
Door Jona Lendering Niemand leest Vondel nog maar hij zou de held kunnen zijn van de burgerlijke samenleving. Hij nam zijn verantwoordelijkheid en was bereid zijn mond open te trekken als dat zijns inziens nodig was. Prins Maurits had als militair genie een ereplek kunnen hebben in de Europese geschiedenisboeken, maar dankzij Vondels Stockske en Palamedes is prins Maurits … [Lees meer...] overVondel in Keulen
Stokske
Door Wiel Kusters Veel aandacht van historici dit jaar voor Johan van Oldenbarnevelt, raadpensionaris van de Staten van Holland tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Na een politiek proces door onthoofding ter dood gebracht op het Haagse Binnenhof, 13 mei 1619. Vondel eerde hem met een gedicht, dat in latere tijd door generaties middelbare scholieren verplicht gelezen werd. … [Lees meer...] overStokske
Constantijntje (en Rembrandts Ganymedes)
Door Wiel Kusters Onlangs viel mijn oog weer eens op Vondels bekende ‘Kinder-lijk’ uit 1632, een gedicht zo vertrouwd dat men het, gedreven door een verlangen naar herkenning, in minder dan geen tijd doorleest, zonder daarbij nog te proberen het als nieuw te ervaren. Constantijntje, 't zalig kijndtje, Cherubijntje, van omhoog, d'IJdelheden, hier beneden, Uitlacht met … [Lees meer...] overConstantijntje (en Rembrandts Ganymedes)
Podcast over de oerpremière van Gijsbreght van Aemstel in de Amsterdamse Schouwburg
21 januari 1638. Het is alweer bijna drie weken geleden en het zoemt rond in Amsterdam: ben je al in die nieuwe Schouwburg geweest, heb je dat stuk van Vondel gezien? Het loopt storm! Na alle reuring vooraf over ongewenste roomse taferelen zijn er toch geen rellen uitgebroken. Integendeel: de reacties zijn enthousiast. Er wordt gezegd dat het stadsbestuur deze week eindelijk … [Lees meer...] overPodcast over de oerpremière van Gijsbreght van Aemstel in de Amsterdamse Schouwburg
De Nederlandse poëzie door een volkszanger
Bert Wabbe zingt bekende Nederlandse gedichten op de wijze van een volkszanger. Door de geprojecteerde tekst ook geschikt voor karaoke! Denkend aan Holland … [Lees meer...] overDe Nederlandse poëzie door een volkszanger
3-6 januari 2019, Amsterdam: Gijsbreghttraditie herleeft op de Keizersgracht
Op 3 januari 1638 opende de eerste Amsterdamse Schouwburg op de Keizersgracht haar poorten, met de première van Vondels meesterwerk Gijsbreght van Aemstel. In 1772 brandde deze Schouwburg volledig af. Alleen de toegangspoort en enkele muren en interieurresten bleven bewaard. Tegenwoordig huist hier het chique Hotel The Dylan. Van 3 t/m 6 januari 2019 keert Theater Kwast voor … [Lees meer...] over3-6 januari 2019, Amsterdam: Gijsbreghttraditie herleeft op de Keizersgracht
Mooi Nederlands (5): zin
Door Marc van Oostendorp Medewerkers van de afdeling Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit kiezen deze week – de week tussen de oraties van Marc van Oostendorp en van Lotte Jensen, twee nieuwe Nijmeegse hoogleraren – mooie brokken Nederlands. We gaan van groot naar klein. Vandaag kiest Johan Oosterman een mooie zin – het begin van het tweede … [Lees meer...] overMooi Nederlands (5): zin
Mooi Nederlands (4): scene
Door Marc van Oostendorp Medewerkers van de afdeling Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit kiezen deze week – de week tussen de oraties van Marc van Oostendorp en van Lotte Jensen, twee nieuwe Nijmeegse hoogleraren – mooie brokken Nederlands. We gaan van groot naar klein. Vandaag Lilian Nijhuis over een mooie scene – uit de Gijsbrecht van … [Lees meer...] overMooi Nederlands (4): scene
Marita Mathijsen: Waarom Nederlandse literatuur lezen?
Door Marc van Oostendorp Deze week bezocht ik Marita Mathijsen, om haar te interviewen over haar zeer indrukwekkende biografie van Jacob van Lennep, Een bezielde schavuit. Dat was een heel interessant gesprek, over het ambacht van de biograaf, het belang van het vinden van een rode draad in iemands leden en over hoe Mathijsen in het werk van Toon Tellegen woorden aanstreepte … [Lees meer...] overMarita Mathijsen: Waarom Nederlandse literatuur lezen?
Toneelstuk Gijsbreght van Aemstel keert terug naar oorspronkelijke schouwburg.
Op woensdag 3 januari 2018 presenteert Theater Kwast de voorstelling Gijsbreght van Aemstel in The Dylan Amsterdam, exact 380 jaar na de eerste uitvoering van het inconische stuk. Op 3 januari 1638 opende met deze première de eerste Amsterdamse Schouwburg aan de Keizersgracht, precies op de locatie waar nu The Dylan Amsterdam staat. Theater Kwast is specialist in het spelen … [Lees meer...] overToneelstuk Gijsbreght van Aemstel keert terug naar oorspronkelijke schouwburg.
Uitvaart van mijn dochterken
Door Marc van Oostendorp Uit onderzoek dat Kila van der Starre (Universiteit Utrecht) deze week presenteerde blijkt dat de poëzie in Nederland nog heel sterk een mondeling genre is: terwijl gedichtenbundels nauwelijks gekocht of gelezen worden, komen mensen regelmatig gedichten tegen in gesproken vorm. En dat vinden ze prettig. Vooral gedichten bij bijzondere gelegenheden doen … [Lees meer...] overUitvaart van mijn dochterken
Vlogboek109 – Literatuurgeschiedenis / 17e eeuw: Renaissancetoneel
Een Vlogboekaflevering gericht op de literatuurgeschiedenis. In deze video bespreekt Jörgen de ontwikkeling en professionalisering van het Nederlandse toneel onder invloed van de Renaissance aan het begin van de 17e eeuw. Besproken werken: P.C. Hooft - Warenar G.A. Bredero - De klucht van de molenaer G.A. Bredero - Spaanschen Brabander Joost van den Vondel - … [Lees meer...] overVlogboek109 – Literatuurgeschiedenis / 17e eeuw: Renaissancetoneel
