Hoe moet een biograaf van Joost Zwagerman (1963-2015), veelschrijver en man van zeven levens die op jonge leeftijd een eind aan zijn leven maakte, een biografie schrijven? Door keuzes te maken, een invalshoek te kiezen: de rode draad in een thematische, of chronologische compositie. Het levensverhaal van een veelzijdig talent, een egocentrische man zonder ‘kern’, die uitbundig … [Lees meer...] overJoost Zwagerman en zijn biograaf
Joost Zwagerman
‘Hallo met God, Ik ben er niet.’
Toeval bestaat niet. Vier dagen geleden was het tien jaar geleden dat Zwagerman uit zijn leven stapte; drie dagen geleden zag ik de docu die Coen Verbraak over (het eind van) Zwagermans leven maakte, ‘Voor alles bang geweest’ (2018). Heel veel had ik niet van hem gelezen, maar toch wel enkele romans en essays en meermaals de dichtbundel Roeshoofd hemelt (2005), dat … [Lees meer...] over‘Hallo met God, Ik ben er niet.’
‘waaiende vergezichten / vergezelden onze wanhoop’
Twee monumentale overzichtswerken over Nederlandse poëzie Dit stuk verscheen eerder in NRC (17 september 2025) Er zijn van die boeken waarbij een mens maar net de verleiding kan weerstaan om de keukenweegschaal erbij te pakken. Een nieuw geluid. De geboorte van de moderne poëzie van Nederland van Gillis Dorleijn en Wiljan van den Akker is er zo eentje: 1262 bladzijden … [Lees meer...] over‘waaiende vergezichten / vergezelden onze wanhoop’
De literaire letterenshow 2
In de tweede aflevering van De Literaire Letterenshow interviewt Maite Karssenberg biograaf Maria Vlaar, van wie dit jaar de biografie van Joost Zwagerman uitkomt, en Laura van der Haar. Daarnaast tipt Jesse van Amelsvoort weer een Europees boek – ditmaal Mevrouw Dalloway van Virginia Woolf. … [Lees meer...] overDe literaire letterenshow 2
28 mei 2025: Zwagerman-biograaf Maria Vlaar
Iedere laatste woensdagmiddag van de maand vindt in het Amsterdamse Spui25 De Literaire Letterenshow plaats. Hierin wordt een podium gegeven aan schrijvers, biografen, dichters en andere literaire makers om het project waaraan ze werken voor het voetlicht te brengen. Op woensdag 28 mei aanstaande zal presentator Maite Karssenberg in gesprek gaan met Maria Vlaar, die werkt … [Lees meer...] over28 mei 2025: Zwagerman-biograaf Maria Vlaar
Bewonderenswaardig bewonderen
Een ode aan Joost Zwagerman Tien jaar terug kwam Joost Zwagerman te overlijden. Na zijn dood drukte mijn docent Nederlands me op het hart zijn boeken te gaan lezen, te beginnen met Gimmick!. Begeesterd vertelde hij dat Zwagerman met dit boek de literaire wereld opschudde en zo de deur opende voor een nieuwe, jongere generatie schrijvers. Boeken hoefden niet meer … [Lees meer...] overBewonderenswaardig bewonderen
Punk-Poetry. Diana Ozon en het literaire veld van de jaren tachtig
In de vroege jaren tachtig van de twintigste eeuw was Amsterdam het toneel van krakersrellen en punkers. De stad was ook de voedingsbodem voor een alternatieve scene met optredens van dichters in kraakpanden. Diana Ozon was een van hen en maakte als podiumdichter furore in die jaren. Ze is ook nu nog volop actief in de poëzie, nog steeds op het podium én op internet. Haar … [Lees meer...] overPunk-Poetry. Diana Ozon en het literaire veld van de jaren tachtig
Joost Zwagerman • Die achternacht kwam ik mij tegen
Die achternacht kwam ik mij tegen op een plekwaar ik mij gewoonlijk niet vertoon.Ik stelde mij teleur. Sprak te luidtegen mensen die mij zichtbaar niet vertrouwden.Ik wilde dat ik vond dat ik naar huis toe wildeen sprak mij aan om hiervandaan te gaanmaar dat was zo gemakkelijk nog niet. Ik verloor mijin gesprekken die ik al zo vaak gevoerd hadzonder zicht op toonzaamheidof … [Lees meer...] overJoost Zwagerman • Die achternacht kwam ik mij tegen
Al die kakelende stemmen
Door Marc Kregting Hoe zal de toekomst beschikken over Joost Zwagerman? Uiteraard een onbeantwoordbare vraag. Maar de schrijver trof voorzorgen. Hij had een testament gemaakt, zijn privé-archief geschonken aan het Letterkundig Museum en de nalatenschap toevertrouwd aan zijn vriendin en aan zijn uitgeefster. De vraag naar de toekomst was ten minste een belangrijke vraag voor het … [Lees meer...] overAl die kakelende stemmen
29 november 2019, Antwerpen: Ruusbroecdag 2019, Verlatenheid in de mystiek
Ic roepe, ic claghe: de minne hevet de daghe ende ic de nachte ende orewoet (Hadewijch, Lied 18) Het gevoel van verlatenheid is een kernthema in de liefdesmystiek. In de queeste naar de goddelijke geliefde ervaart men onvermijdelijk zowel aanwezigheid als afwezigheid. Mystieke auteurs hebben deze paradoxale ervaring met krachtige beelden weten te verwoorden: de woestijn, de … [Lees meer...] over29 november 2019, Antwerpen: Ruusbroecdag 2019, Verlatenheid in de mystiek
Joost Zwagerman en de werkelijke werkelijkheid
Door Marc van Oostendorp Het boek Leven in een doodgeboren droom. De wereld van Joost Zwagerman van Rémon van Gemeren kun je het beste van achteren naar voren lezen: beginnen bij het overzichtsessay dat aan het eind staat, dan de thematisch geordende stukken over Zwagermans essays (met thema's als 'romantiek', 'beeldende kunst' en 'zelfdoding') en tot slot de gedetailleerde … [Lees meer...] overJoost Zwagerman en de werkelijke werkelijkheid
Zwagerman was meer dan ‘Gimmick!’, maar de tv-kijker weet het niet
Door Jeroen Dera Toen Hanneke Groenteman in 2001 stopte met haar kunstprogramma De plantage, uitte Joost Zwagerman in De Volkskrant de wens dat de VPRO nu snel met een ‘echt literair programma’ zou komen, ‘waarin schrijvers kunnen spreken over datgene wat bij Groenteman altijd de sluitpost van de conversatie was: de literatuur.’ Geen nadruk op human interest, dus, maar … [Lees meer...] overZwagerman was meer dan ‘Gimmick!’, maar de tv-kijker weet het niet
