Peter Heringa (H.G. Liebentrau, Peter Leberecht), geletterd dichter Geen enkele Nederlandse dichter heeft tijdens zijn leven zo zijn best gedaan om voor het grote publiek onzichtbaar te blijven als Peter Heringa (1945-1987). Rond zijn vijftiende schreef hij zijn eerste poëzie, maar pas vanaf 1982, in de laatste jaren van zijn leven, begon hij mondjesmaat te publiceren. Een … [Lees meer...] over‘Onzegbare verveling was mijn deel.’
Limburg
Dao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn
Oftewel: "Daar heb ik mijn neus te hoog voor staan." Een uitdrukking uit het Belfelds dialect, onderdeel van de noordelijke Oost-Limburgse dialecten. Dit dialect wordt begrensd door de Urdinger en Panninger Linie. Wist je dat er ook liedjes in het Belfelds dialect worden gezongen. Arno Adams zingt, ook wel “de treurwilg van Belfeld” genoemd, melancholische liedjes in dit … [Lees meer...] overDao heb ich mien naas te hoêg vur sjtaôn
Geheime prenten bij een verboden tekst
Toen de Maastrichtse journalist en dichter Theodoor Weustenraad, 43 jaar jong, overleed aan cholera, was zijn epische gedicht in Maastrichts dialect Percessie van Scherpenheuvel nog niet af. Hoewel in afschrift wijdverbreid en bewonderd, verscheen de Percessie pas in druk in 1931. Waarom duurde het 82 jaar voordat het gedicht het licht mocht zien? En waarom moesten de … [Lees meer...] overGeheime prenten bij een verboden tekst
Een zestiende-eeuws ‘huisboek’ uit Venlo
In de Koninklijke Bibliotheek in Brussel bevindt zich sinds jaar en dag een middeleeuws handschrift met de signatuur KB Brussel II 144, waarvan het eerste en oudste deel de intrigerende titel ‘Venlo’s-Gelders huisboek’ heeft gekregen. Het is niet direct een indrukwekkend handschrift. Het is van papier, meet slechts 150 bij 95 millimeter en is ook nog eens in een vrij slordige, … [Lees meer...] overEen zestiende-eeuws ‘huisboek’ uit Venlo
Jo Nabben en haar late Bijbelse romans
Onderstaand artikel verscheen in december 2019 in ‘Literatuurportret’, een online reeks op de site van het Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG). Jo Nabben (Blerick 1911-1988) geloofde dat ze als schrijfster de plicht had haar lezers gelukkig te maken en dichter bij God te brengen. ‘Niet door op elke bladzijde Zijn naam te noemen, maar enkel … [Lees meer...] overJo Nabben en haar late Bijbelse romans
23 oktober 2024: Informatiesessie erkenning Deel II of Deel III Europees Handvest
Beste,Graag nodigen wij u uit voor een informatiesessie over de Limburgse taal en het Europees Handvest voor regionale talen of talen voor minderheden (Deel II en Deel III). Deze bijeenkomst zal plaatsvinden op woensdag 23 oktober van 16:30 tot 19:00 uur in het Hoes veur 't Limburgs. Programma Het volledige programma inclusief alle sprekers, onderwerpen en deelsessies … [Lees meer...] over23 oktober 2024: Informatiesessie erkenning Deel II of Deel III Europees Handvest
Jacob Hiegentlich, jood in een katholieke ‘reincultuur’
Dit artikel verscheen in september 2018 in ‘Literatuurportret’, een online reeks op de site van het Koninklijk Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap (LGOG) Waarom zou je de boeken van Jacob Hiegentlich nog lezen en waarderen? Tijdens zijn leven was er maar in beperkte kring belangstelling voor. De kritiek was soms niet mals. Wie zich echter verdiept in zijn werk, … [Lees meer...] overJacob Hiegentlich, jood in een katholieke ‘reincultuur’
Limburgs voor het eerst bij de Europese verkiezingen
In de aanloop naar de Europese Parlementsverkiezingen op 6 juni zijn regionale talen zoals het Limburgs voor het eerst een verkiezingsonderwerp. Vijf Nederlandse partijen nemen in hun Europese verkiezingsprogramma een standpunt in over de in Nederland erkende regionale talen. Hieronder volgt een overzicht van hun standpunten. BBB beschouwt het behoud en de bevordering … [Lees meer...] overLimburgs voor het eerst bij de Europese verkiezingen
Chaim Levano (1928-2016), musicus in woorden
Limburger tegen wil en dank, dat was de Amsterdamse theaterman Chaim Levano. Dat hij in Limburg geboren en opgegroeid was, zag hij liefst als een vergissing. Limburgers noemde hij met een zelf gebrouwen scheldwoord ‘lijmlappen’, die op hun voordeligst semi-nazi’s waren. De enkele Limburger die zich met moeite tenslotte in zijn gunst mocht verheugen, vond zich bij het minste of … [Lees meer...] overChaim Levano (1928-2016), musicus in woorden
Limburgers in het centrum
Veel alledaags denken over aardrijkskunde is gebaseerd op de begrippen centrum-periferie. Er valt bijna niet aan te ontkomen: een landschap waarin mensen voorkomen zien wij bijna automatisch georganiseerd als een centraal punt waaromheen wat perifere punten gegroepeerd zijn, die op hun beurt ook weer kleine centra's zijn voor nog perifeerdere punten. Maar ook die punten zijn … [Lees meer...] overLimburgers in het centrum
Taecke J. Botke, een overlever
Of schrijvende tandartsen dik gezaaid zijn weet ik niet. Maastricht heeft er in de twintigste eeuw minstens twee gekend: Jef Heydendael (1915-1999) en Taecke Jitze Botke (1901-1990). Dat ontdekte ik toen ik materiaal verzamelde voor het ‘oorlogshoofdstuk’ in de Geschiedenis van de literatuur in Limburg. Het was Fred Cammaert, geschiedschrijver van de georganiseerde … [Lees meer...] overTaecke J. Botke, een overlever
Reve in Weert
In 2016 verscheen de Geschiedenis van de literatuur in Limburg, onder redactie van Lou Spronck, Ben van Melick en Wiel Kusters. Dit naslagwerk biedt een overzicht van talloze schrijvers die in Limburg actief waren of zijn. Pas op bladzijde 724 van dat kolossale boek, als de gemiddelde lezer al royaal gevloerd ligt door de stortvloed van namen en titels, komt eindelijk, in een … [Lees meer...] overReve in Weert
30 september 2023: Symposium Literair Limburg tussen 1880-1940
Op zaterdag 30 september 2023 organiseert de Commissie Literatuurgeschiedenis van het LGOG een symposium, waarbij de literatuur in Limburg in het tijdvak 1880-1940 centraal staat. De titel is Literair Limburg tussen 1880-1940. Ondertitel: “Het echt Hollandsch geluid komt met mijn natuur niet overeen”, een titel die ontleend is aan de bijdrage van Peter Winkels in … [Lees meer...] over30 september 2023: Symposium Literair Limburg tussen 1880-1940
15 oktober 2022: bijeenkomst Maatschappij der Nederlandse Letterkunde afdeling Zuid
Op zaterdag 15 oktober a.s. komt de afdeling Zuid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde bijeen in Roermond, bovenzaal van restaurant L’Union aan de Markt. Aanvang: 14.00 uur. Belangstellenden zijn van harte welkom. Het meenemen van vrienden en kennissen wordt nadrukkelijk aangemoedigd. Op het programma staan twee lezingen: Dr. Hein van der Bruggen schenkt … [Lees meer...] over15 oktober 2022: bijeenkomst Maatschappij der Nederlandse Letterkunde afdeling Zuid
Mag het een wondertje meer zijn?
Regionale identiteiten in het toneelwerk van Anjoël Valo Vroom en vrijgevochten Een heel enkele Limburger zal haar nog kennen, Anjoël Valo. Ze was een twintigste-eeuwse toneelschrijfster, die zich toelegde op het Limburgse dilettantentoneel. Anjoël Valo was haar pseudoniem, dat ze construeerde van de eerste twee letters van haar echte naam Anny Jozina Elizabeth van … [Lees meer...] overMag het een wondertje meer zijn?
‘La Dispute de Mastrecht’, een godsdienstig twistgesprek uit 1662
In 1662, veertien jaar na het beëindigen van de Tachtigjarige Oorlog, verscheen in Maastricht het boekwerkje ‘La dispute de Mastrecht’. Het is een twistgesprek in de vorm van een briefwisseling tussen de franciscaan Bartolomeus d’Astroy en Johan van Hamerstede, de dominee van de protestante gemeenschap in Maastricht. De auteur van het in Luik gedrukte boekje wordt ‘un … [Lees meer...] over‘La Dispute de Mastrecht’, een godsdienstig twistgesprek uit 1662
Nieuw: Nachtegaalreeks
Literatuur in het Limburgs, toegankelijk gemaakt Dialect lezen is een probleem, zelfs voor dialectsprekers is dat moeilijk. Literatuur in de streektaal telt meer beoefenaars dan lezers. Dat is jammer, want in de dialectliteratuur liggen schatten en bijzondere teksten verborgen, ook voor lezers buiten de provincie. De redactie van de Nachtegaalreeks wil daar wat aan … [Lees meer...] overNieuw: Nachtegaalreeks
Sociolinguïstisch onderzoek naar uitstervende mijnwerkerstaal
Door Nantke Pecht Als oud-mijnwerkers in Eisden in Belgisch Limburg met elkaar Cité-Duits spreken, zeggen ze bijvoorbeeld ich hab dich doch verzählt von de fünfte wat ich gekricht hab ‘ik heb je toch verteld van de boete die ik gekregen heb’ of für conducteur zu wer(d)e, musste er belgische sein ‘om werkleider te worden, moest hij Belg zijn.’ In de mijn was een fünfte een … [Lees meer...] overSociolinguïstisch onderzoek naar uitstervende mijnwerkerstaal
Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 15. Carboon, Witste nog, koempel… (1976)
door Laurens Ham De afgelopen weken is er nog geen enkel Vlaams protestalbum ter sprake gekomen in deze Top 20 van Nederlandstalige Protestalbums. Ik moet sommigen van u teleurstellen: dat zal er ook niet meer gebeuren. Geen Wannes Van de Velde de komende weken, geen Vuile Mong en zijn Vieze Gasten, niet de muziek van Arbeid Adelt!, Hugo Raspoet of Stikstof. Er is meer dan … [Lees meer...] overTop 20 van Nederlandstalige Protestalbums: 15. Carboon, Witste nog, koempel… (1976)
Regionale voornamen: Noord-Brabant en Limburg
Voornamendrift 71 Door Gerrit Bloothooft en David Onland Voor het katholieke Brabant en Limburg zou gedacht kunnen worden dat er genoeg heiligen zijn om te onderscheiden tussen parochies en bedevaartsoorden, maar uit de voornaamgeving blijkt dat niet. Misschien juist doordat de pastoor en later de ambtenaar ervoor zorgde dat voornamen min of meer standaard in … [Lees meer...] overRegionale voornamen: Noord-Brabant en Limburg
Nuie website: Limburgs.org
Gruuts prizzenteert de Limbörgse Academie häöre nuie website limburgs.org. D'n dreitaolege website gief 'n euverziech vaan eus activiteite, projekte en taolprodukte. Dees höbbe veer tot noe touw iereambtelek kinne oontwikkele veur 't Limbörgs. … [Lees meer...] overNuie website: Limburgs.org
Krimi’s en Karneval
Door Peter Winkels De thriller Moorden in Maastricht, dat was een cadeautje. Dat klinkt raadselachtig, maar in de laatste fase van ons onderzoek was het de eerste politieroman van voor 1940 die we opspoorden. Jos van Cann en ik publiceerden verleden jaar Moord in het bronsgroen eikenhout, Lexicon misdaadliteratuur in Limburg (Leon van Dorp, Heerlen 2019). … [Lees meer...] overKrimi’s en Karneval
Retoriek aan de voet van de Cauberg, 30 juni 1889
door Lou Spronck Op 30 juni 1889, een zonovergoten zondag, was er feest in Valkenburg. Op het Grendelplein, aan de voet van de Cauberg, werd een mergelstenen monument onthuld ter herinnering aan de ‘hereeniging’ in 1839 van het Hertogdom Limburg met het Koninkrijk der Nederlanden. Een initiatief van de in 1885 opgerichte ‘Vereeniging Het Geuldal’, de eerste Nederlandse VVV. … [Lees meer...] overRetoriek aan de voet van de Cauberg, 30 juni 1889
Literatuur en Carnaval (in Limburg)
Door Peter Winkels Halfvasten stond op de kalender, afgelopen weekeinde. Tijdens de carnavalsdagen was er hoop en verwachting gegroeid in de het zuiden. Wat de storm had weggeblazen, kon nog worden ingehaald halverwege Pasen. Bij sommige Brabantse vierders was er helaas al een nieuwe windhoos in ontwikkeling: Prins Corona. Die regeert nu stevig, dus afgelopen zondag was er … [Lees meer...] overLiteratuur en Carnaval (in Limburg)
Talige soundscape van de Euregio Maas-Rijn
Door Leonie Cornips Hoe klinkt de Euregio Maas-Rijn? Luister hier hoe meertalig deze grensoverschrijdende regio is: … [Lees meer...] overTalige soundscape van de Euregio Maas-Rijn
