In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze aflevering staat de collectie middeleeuwse handschriften uit de ‘kluis’ centraal. Aan de hand van enkele bijzondere stukken gaat hoofdconservator Garrelt Verhoeven in gesprek met André Bouwman, … [Lees meer...] overMiddeleeuwse handschriften – Van kluis naar kussen
Middelnederlandse handschriften
Geroffelsnagele
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 16 In de vorige aflevering heb ik laten zien hoe de spelling van de editie Bormans afsteekt tegen de werkelijke spelling van het dertiende-eeuwse H81 en het laat veertiende-eeuwse H82. In de huidge aflevering staat de spelling van het veertiende-eeuwse handschrift H83 centraal, wederom in contrast met de weergave van de tekst … [Lees meer...] overGeroffelsnagele
Wijzighinghen
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 15 In de vorige aflevering van deze serie stond de kritiek van Van Berkum op Bormans’ editie van Parthonopeus van Bloys centraal. Na inmiddels heel wat vergelijken tussen mijn eigen diplomatische afschriften (gebaseerd op de fragmenten zelf en foto’s hiervan) en de editie van Bormans, kan ik het alleen maar met Van Berkum eens … [Lees meer...] overWijzighinghen
“Een toonbeeld van willekeurigheid en pseudo-wetenschappelijkheid”
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 14 In de Bouwstoffen van het Middelnederlandsch Woordenboek zegt Lieftinck over Bormans’ uitgave van de Parthonopeus-fragmenten: “De uitgave is een toonbeeld van willekeurigheid en pseudo-wetenschappelijkheid.” Eerder had De Vreese in diezelfde Bouwstoffen al over de editie Bormans gezegd: “de uitgave is vrijwel … [Lees meer...] over“Een toonbeeld van willekeurigheid en pseudo-wetenschappelijkheid”
Pogingen tot Oervlaams
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 13 Je kunt de manier waarop Bormans met de taal omging niet los zien van de sociale en politieke ontwikkelingen in zijn tijd. Zoals ik eerder vertelde, ging iedereen in het negentiende-eeuwse Europa op zoek naar een nationale identiteit en dat deden ze onder andere in middeleeuwse teksten. In België raakte deze zoektocht … [Lees meer...] overPogingen tot Oervlaams
Een krachtige zinsbegoocheling
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering - deel 12 In deze serie heb ik al een paar keer melding gemaakt van de beroerde manier waarop Jan Hendrik Bormans Parthonopeus van Bloys heeft geëditeerd. Daarmee bedoel ik niet dat hij het naar huidge maatstaven slecht heeft gedaan, hoewel dat ook zo is, maar het zou niet eerlijk zijn om een wetenschapper uit de negentiende eeuw daarop … [Lees meer...] overEen krachtige zinsbegoocheling
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-2
door Viorica Van der Roest Het is niet eens Kerst, maar deze keer toch een dubbelaflevering; een excursie vanuit de editie-wederwaardigheden naar het boeiende literaire landschap van het twaalfde-eeuwse Frankrijk. Gisteren heb ik het culturele milieu geschetst waarin Partonopeus de Blois tot stand kwam; vandaag gaat het over de roman zelf. Intermezzo 1: de literaire … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-2
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-1
door Viorica Van der Roest Het is niet eens Kerst, maar deze keer toch een dubbelaflevering. Vandaag en morgen een excursie vanuit de editie-wederwaardigheden naar het boeiende literaire landschap van het twaalfde-eeuwse Frankrijk. Intermezzo 1: de literaire betekenis van de Oudfranse Partonopeus de Blois - deel 1 Zoals bekend is de Middelnederlandse Parthonopeus van … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 11-1
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 10
door Viorica Van der Roest Twee weken geleden vertelde ik hoe in 1821 een eerste fragment van Parthonopeus van Bloys ontdekt werd. Daarna volgden er al snel meer, afkomstig uit drie verschillende handschriften. Deze zouden allemaal samen de basis gaan vormen voor de uitgave van de roman door Bormans in 1871. Zoals ik al eerder aangaf, was er een heleboel mis met deze … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 10
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 9
door Viorica Van der Roest August Hoffmann von Fallersleben was, zoals ik vorige week vertelde, door Jacob Grimm enthousiast gemaakt voor Middelnederlandse literatuur. In 1821 bezocht hij, net 23 geworden, in het kader van zijn zoektocht naar middeleeuwse handschriften de stadsbibliotheek in Trier. Daar trof hij in een oude boekband twee halve bladen van een 13e-eeuws … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 9
Parthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 8
door Viorica Van der Roest De waarde van de Middeleeuwen als tijdvak of - bijvoorbeeld - van middeleeuwse literatuur werd niet meteen al ingezien nadat die periode verstreken was. Van de Renaissance tot ver in de 18e eeuw werd er juist neergekeken op de voortbrengselen van de middeleeuwse cultuur. Alleen al de naam ‘Middeleeuwen’, tijdens de Renaissance bedacht door … [Lees meer...] overParthonopeus: editiewerk in uitvoering – deel 8
Onderbroken wederwaardigheden
Door Viorica Van der Roest Soms begin je aan iets en dan is het maar goed dat je niet weet hoe lang het gaat duren. Als iemand me in 2005, toen ik eraan begon, verteld had dat mijn proefschrift over de Middelnederlandse roman Parthonopeus van Bloys nu, in 2021, nog niet af zou zijn, was ik er vast nooit aan begonnen. Extern promoveren - het leek zo’n goed idee. Ik verwachtte … [Lees meer...] overOnderbroken wederwaardigheden
Nieuw virtueel portaal voor Nederlandse handschriftencollecties
Huygens ING ontsluit de middeleeuwse handschriften in Nederlandse collecties, dankzij een subsidie uit het Fonds KNAW Instituten. Huygens ING gaat een nieuwe nationale website bouwen voor de bestudering en ontsluiting van middeleeuwse handschriften in Nederlandse collecties. Dit wordt gerealiseerd met een zojuist verworven subsidie uit het Fonds KNAW Instituten. Doel van het … [Lees meer...] overNieuw virtueel portaal voor Nederlandse handschriftencollecties
Die Rose van Heinric
Door Hella Hendriks Regelmatig wordt naar de Oudfranse, dertiende-eeuwse Roman de la Rose verwezen in boeken en artikelen Zo ook nu weer in de Volkskrant (van 27 juni 2019) in verband met de tentoonstelling deze zomer over middeleeuwse tuinen in het Leidse Rijksmuseum voor Oudheden. Veel neerlandici weten hopelijk dat er zelfs twee Middelnederlandse vertalingen zijn: de … [Lees meer...] overDie Rose van Heinric
Kopiisten aan de computer voeren
door Viorica Van der Roest Kun je een computer leren om talige verschillen tussen kopiisten in Middelnederlandse handschriften te herkennen? In het laatst verschenen nummer van Spiegel der Letteren (60, 3-4) staat een artikel van Mike Kestemont: Aan de taal kent men de hand. Talige kopiistherkenning en de scribenten van de Lancelotcompilatie. Kestemont, bekend vanwege zijn … [Lees meer...] overKopiisten aan de computer voeren
Vacature AIO / PhD-student Middelnederlandse literatuur
In het kader van het NWO Vrije Competitie project `The Multilingual Dynamics of the Literary Culture of Medieval Flanders (ca 1200 – ca 1500)´ is aan de Universiteit Utrecht plaats voor een Assistent-In-Opleiding (AIO) oftewel PhD-student Middelnederlandse literatuur. Onderzoeksprogramma Dit project richt zich op het meertalige karakter van de literaire cultuur van … [Lees meer...] overVacature AIO / PhD-student Middelnederlandse literatuur
Het begrijpen van de vorm. Interview met Jos Biemans, deel 3
door Viorica Van der Roest Gisteren vond aan de UvA het afscheidscollege plaats van Jos Biemans, sinds 2004 bijzonder hoogleraar in de Wetenschap van het handschrift in relatie tot de beschavingsgeschiedenis, in het bijzonder van de Middeleeuwen (500-1500). Ter gelegenheid daarvan op Neerlandistiek.nl een interview met hem, in drie delen. Gisteren verschenen deel 1 en deel 2 … [Lees meer...] overHet begrijpen van de vorm. Interview met Jos Biemans, deel 3
Ambassadeur van het vak. Interview met Jos Biemans, deel 2
door Viorica Van der Roest Vandaag vindt aan de UvA het afscheidscollege plaats van Jos Biemans, sinds 2004 bijzonder hoogleraar in de Wetenschap van het handschrift in relatie tot de beschavingsgeschiedenis, in het bijzonder van de Middeleeuwen (500-1500). Ter gelegenheid daarvan op Neerlandistiek.nl een interview met hem, in drie delen. Vanochtend verscheen deel 1 van het … [Lees meer...] overAmbassadeur van het vak. Interview met Jos Biemans, deel 2
Het handschrift als tijdmachine.
Een interview met Jos Biemans, deel 1 Door Viorica Van der Roest Vandaag vindt aan de UvA het afscheidscollege plaats van Jos Biemans, sinds 2004 bijzonder hoogleraar in de Wetenschap van het handschrift in relatie tot de beschavingsgeschiedenis, in het bijzonder van de Middeleeuwen (500-1500). Ter gelegenheid daarvan op Neerlandistiek.nl een interview met hem, in drie … [Lees meer...] overHet handschrift als tijdmachine.
Wederwaardigheden bij het editeren: al lang geleden verbrand
door Viorica Van der Roest Vorige keer in deze serie vertelde ik over het fragment dat van Bonn Bad Godesberg naar Berlijn verhuisde. Daar, in Berlijn, heb ik het inmiddels ook gezien. Met het andere fragment dat kwijt was, is het helaas minder goed afgelopen. Het gaat om twee bladen uit het handschrift waar ook fragmenten van bewaard worden in Groningen en in Jena (H83D bij … [Lees meer...] overWederwaardigheden bij het editeren: al lang geleden verbrand
Wederwaardigheden bij het editeren: vertrokken zonder verhuisbericht
door Viorica Van der Roest Wanneer je een editie gaat maken van een fragmentarisch overgeleverde roman, wil je liever niet horen dat er fragmenten kwijt zijn. En als je het dan hoort, dan hoop je natuurlijk dat ze teruggevonden kunnen worden. Toen ik in kaart ging brengen waar de fragmenten van de Parthonopeus van Bloys allemaal bewaard werden, bleken de meeste gelukkig nog te … [Lees meer...] overWederwaardigheden bij het editeren: vertrokken zonder verhuisbericht
Het handschrift van de week : een rondgang door digitale bibliotheken
Door Willem Kuiper Langzaam maar zeker gaan onze bibliotheken ertoe over om hun originele handschriften en drukken te digitaliseren. Daardoor komen handschriften binnen het bereik van de onderzoeker, de docent, de student, de wetenschapsjournalist en elke belangstellende Internet-gebruiker. OK, u mist de charme van een handschriftenkamer, het sociaal contact met de conservator … [Lees meer...] overHet handschrift van de week : een rondgang door digitale bibliotheken
