Door Marc van OostendorpVan de schoolmeesters mag je zinnen alleen aan elkaar haken als ze parallel zijn. Zet je twee zinnen naast elkaar die niet allebei keurig in hetzelfde spoor lopen, dan hebben ze daar monsterachtige woorden voor als anakoloet. Dat de werkelijkheid helemaal niet zo ananakoloetisch is, het kan de schoolmeesters niet schelen. Dan wordt die werkelijkheid maar … [Lees meer...] overEen goede anakoloet
poëzie
Sonnettenkransenkrans
Door Bas JongenelenWat een sonnet is, zullen alle lezers van Neder-L wel weten. Wat een sonnettenkrans is, zullen heel veel lezers van Neder-L wel weten, zeker nadat Bart FM Droog vorig jaar een column erover schreef. Het kan natuurlijk altijd nog gekker: de sonnettenkransenkrans. Dat is een sonnettenkrans van sonnettenkransen. En die bestond nog niet. Tot nu. … [Lees meer...] overSonnettenkransenkrans
Liedje van verlangen
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendminicollege van vandaag bespreek ik een Nederlandse romanschrijver en een Vlaamse dichter uit het begin van de twintigste eeuw van wie niemand ooit heeft gehoord omdat ze in het Esperanto schreven. … [Lees meer...] overLiedje van verlangen
Myn treckebecksken drinckt sich droncken in onsterfelycken inckt
Zeventiende-eeuwse dichters laten zich graag inspireren door publieke gebeurtenissen. Geboorte, huwelijk, overlijden, oorlog, nieuw boek, nieuwe vorst, nieuw gebouw, nieuwe weg: allemaal stof voor poëzie. Vaak is dat een invuloefening. Dat gelegenheidspoëzie en inspiratie ook heel goed kunnen samengaan toont Vondels Inwying der doorluchtige schoole, zijn gedicht op de opening … [Lees meer...] overMyn treckebecksken drinckt sich droncken in onsterfelycken inckt
Vrede, godverdomme, vrede
Door Marc van OostendorpOp 22 februari 2014 overleed de dichter Leo Vroman (geb. 1915) op veel te jonge leeftijd. Ter gelegenheid van die sterfdag draag ik in het Beatrixpark te Amsterdam Vromans gedicht Vrede voor. … [Lees meer...] overVrede, godverdomme, vrede
Het poëtische woord van 2016: maar
Door Marc van OostendorpWaarover dicht de Nederlander anno 2016? Over tegenstellingen, over het feit dat dingen niet zijn wat ze lijken. Die conclusie kunnen we trekken uit de Turing Gedichtenwedstrijd 2016. Van de gepubliceerde top-100 met gedichten uit die wedstrijd heb ik gisterenmiddag een woordenwolk gemaakt: je ziet hem hiernaast.Om hem te begrijpen moet je wel weten dat … [Lees meer...] overHet poëtische woord van 2016: maar
Had je maar nooit een gedicht gezien
Door Marc van Oostendorp Ik loop al een week in een hoofd met een regel uit de nieuwe bundel van Menno Wigman, Slordig met geluk. Het gaat om de laatste regel van het eerste gedicht van de eerste afdeling, 'Rien ne va plus'. Voor de contekst geef ik er ook een paar eerdere regels bij: En nu, haast zesendertig, ziek en mensenschuw, door poëzie van alles om je heen … [Lees meer...] overHad je maar nooit een gedicht gezien
De bleke pornoster en de huilende moeder
Door Marc van Oostendorp Wat is er gaande in de Vlaamse dichtkunst? Ik lees maar de hele tijd gedichten waarin uitdrukkingen staan die zijn gevormd op de malde/een X Y, waarbij X een bijvoeglijk naamwoord is en Y een zelfstandig naamwoord. Vermoedelijk is Delphine Lecompte ermee begonnen, of in ieder geval heeft zij het genre tot grote hoogte opgezweept. Jaar in jaar uit … [Lees meer...] overDe bleke pornoster en de huilende moeder
De lucht is guur
Door Marc van Oostendorp In een van de essays in Hans Groenewegens laatste boek, De lezer van poëzie en mystiek, bespreekt de auteur Hadewijch, Kees Ouwens en Bertolt Brecht. Hebben die dan iets met elkaar te maken? Tja, zegt Groenewegen in de inleiding, "het enige intuïtieve verband dat men schrijvend zichtbaar heeft gemaakt, is dat de drie losse onderdelen onder één … [Lees meer...] overDe lucht is guur
De lucht is guur
Door Marc van OostendorpIn een van de essays in Hans Groenewegens laatste boek, De lezer van poëzie en mystiek, bespreekt de auteur Hadewijch, Kees Ouwens en Bertolt Brecht. Hebben die dan iets met elkaar te maken? Tja, zegt Groenewegen in de inleiding, "het enige intuïtieve verband dat men schrijvend zichtbaar heeft gemaakt, is dat de drie losse onderdelen onder één titel zijn … [Lees meer...] overDe lucht is guur
Alle tranen van de eenzaamheid
door Gert de JagerOp de poëziekalender van Van Oorschot een klassieker van Lodeizen: ik ben het zuiverste dier op aardeik slaap met de nacht als met mijn lichaamen de nacht wordt groter in mijn hartin het donkere weefgetouw van je vingersborduur ik een nacht van eenzaamheidveelkleurig veeleisend veranderlijkik ken alle tranen van de eenzaamheidsla mij maak mij openik ben een … [Lees meer...] overAlle tranen van de eenzaamheid
Hoe lang duurt het pellen van een mandarijn?
Door Marc van OostendorpIk ken weinig dichtbundels waarin de liefde voor het grote getal zo uitbundig wordt gevierd als het deze week met de Herman de Coninck-prijs bekroonde Lichtmeters van Ruth Lasters. Waarom hebben dichters dat niet eerder ontdekt, denk je dan – de wonderlijke poëzie van het heel, heel grote, van de vele lichtjaren.Dat geldt bijvoorbeeld voor … [Lees meer...] overHoe lang duurt het pellen van een mandarijn?
Kikkers zijn overleden componisten
Door Marc van OostendorpWaarom heeft niemand mij over het bestaan van Marieke Rijneveld ingelicht, vraag ik me af in mijn zondagochtendcollege af. En ik leg aan de hand van haar gedicht Als alles rond is uit hoe zij te werk gaat.Het besproken gedicht op Google Books. … [Lees meer...] overKikkers zijn overleden componisten
Kinderpoëzie
Door Leonie Cornips Het is zelden dat ik als taalkundige een proefschrift onder ogen krijg dat in het Nederlands geschreven is. Maar afgelopen december verdedigde Annette de Bruijn aan de Universiteit Maastricht haar in het Nederlands geschreven proefschrift Zin in Poëzie over kinderpoëzie. Haar schrijven is verrukkelijk om te lezen en laat overtuigend zien dat het … [Lees meer...] overKinderpoëzie
Gratis verwijt tegen de VSB-prijs
Door Chrétien BreukersIn zes lange afleveringen, opgebouwd uit zinnen die, net als een symfonie van Gustav Mahler, maar niet tot een goed einde kunnen komen, beklaagt Gert de Jager zich over de nominatiepolitiek die hij rond de VSB Poëzieprijs vermoedt. Als ik zijn moeizame proza ten volle heb doorgrond, is het elk jaar hetzelfde met die prijs, waarbij bepaalde uitgeverijen … [Lees meer...] overGratis verwijt tegen de VSB-prijs
Het aura van de hobbyclub
Over de nominaties voor de VSB-prijs (6 en slot) door Gert de JagerProzaprijzen worden soms uitgereikt aan debutanten of bijna-debutanten en in ieder geval zijn ze tussen de genomineerden vrijwel altijd te vinden. Uit het recente verleden herinner ik me Niña Weijers, Joost de Vries, Peter Buwalda, Jamal Ouariachi, Miquel Bulnes. Op de Librislijst die ik voor me heb, … [Lees meer...] overHet aura van de hobbyclub
Wat is poëzie?
Door Marc van OostendorpWat is een gedicht? De Britse literair taalkundige Nigel Fabb deinst niet terug voor een definitie: een gedicht is een brok taal die is ingedeeld in kleinere eenheden die niet corresponderen met zinsdelen. Die kleinere eenheden zijn in ieder geval versregels, maar het kunnen ook bijvoorbeeld strofen zijn.Versregels worden vaak gedefinieerd door een … [Lees meer...] overWat is poëzie?
Hendrik Marsman: A Crooked Flower in Cosmos’ Flailing Mouth, gratis te downloaden
Op de website Hendrik-Marsman.org staat een boekje met 14 gedichten van Marsman en vertalingen in het Engels: A Crooked Flower in Cosmos’ Flailing Mouth.Het boekje kan gratis worden gedownloaded in pdf of in e-pub. Ook staat er op de site een uitvoering van Wacht / Lex Barbarorum door de band Tenzij de Horde (in het Nederlands). … [Lees meer...] overHendrik Marsman: A Crooked Flower in Cosmos’ Flailing Mouth, gratis te downloaden
Van oude mensen, de dingen die overlijden
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (52)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpDe dichtkunst is in Nederland altijd een gezelschapsspel geweest. Er zijn maar weinig dichters aan hun kunst ten onder gegaan, in onze streken schrijf je gedichten om gezellig bij De Wereld Draait Door voor te lezen, of … [Lees meer...] overVan oude mensen, de dingen die overlijden
Vondels Roskam: niet in de pas en niet in de maat
Door Ton Harmsen Ik hoor dat Nederlands het saaiste schoolvak is. Vroeger was dat niet zo: ik kreeg les van Piet Minnema. De broer van Sybren Polet, maar dat mochten wij niet weten omdat die iets over Piet zijn vrouw had geschreven dat niet door de beugel kon. Minnema kon prachtig vertellen over Hooft, Bredero en Vondel. Zijn Couperus-imitaties waren een daverend succes. Hij … [Lees meer...] overVondels Roskam: niet in de pas en niet in de maat
Het aura van de ernst
Over de nominaties voor de VSB-prijs (5) door Gert de JagerHet aura van de uitgever en de auteur: van de bundels die genomineerd werden voor de … [Lees meer...] overHet aura van de ernst
Kuin
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (51)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpKunnen jullie even kuin gaan zitten? Nee, hè, dat kunnen jullie niet. Je weet niet eens hoe het precies moet, terwijl het woord nog wel een prominente rol speelt in een bekend sonnet van P.C. Hooft:Aen joffre Anne … [Lees meer...] overKuin
Dit goede dal
door Gert de JagerVandaag dit gedicht op de kalender van Van Oorschot: Madurodam Nu ben ik groot genoeg, de straat ligt aan mijn voet. Beloop hier de essentie van het land: een gracht met pand, een koe met waterkant. Alles houdt zijn maat: het regiment, de dirigent, de torenklok die steeds maar slaat.De optocht maakt een zacht kabaal, men fluistert Nederlandse taal, ook … [Lees meer...] overDit goede dal
We moeten ons best doen om tot allebei de culturen van C.P. Snow te behoren
Door Marc van OostendorpRoman JakobsonJohn R. ('Haj') Ross is misschien wel een van de origineelste taalkundigen die er zijn. Hij schreef in 1967 een proefschrift bij zijn beroemde voorganger Chomsky, maar ontwikkelde zich daarna in allerlei grillige eigen richtingen die al snel weinig meer met Chomsky te maken hadden. Een eigen school heeft hij geloof ik niet, maar wel wordt … [Lees meer...] overWe moeten ons best doen om tot allebei de culturen van C.P. Snow te behoren
Hoe het is
Over genomineerde dichtbundels en hun aura (4)door Gert de JagerWat voorafging. Bundels die genomineerd worden voor de VSB-prijs, de prijs voor de beste dichtbundel van het jaar, zijn afkomstig van een beperkte hoeveelheid uitgeverijen. Wie de prijs krijgt toegekend, lijkt bepaald te worden door een rouleerschema. Dat het aura van de uitgeverij doorslaggevend is, blijkt uit de … [Lees meer...] overHoe het is