Door Joan Hambidge 'n Biografie oor 'n bekende persoon word vanuit 'n bepaalde blikhoek geskryf. Wanneer 'n mens 'n biografie oor Afrikaans aanpak, is dit 'n narratief waarin verskillende en dikwels teenstrydige stemme aangehoor word. Of selfs ongevraagde inligting uitgeblaker word. … [Lees meer...] overDis nie myne nie, dit is nie joune nie
taalgeschiedenis
Te verschijnen: Nicoline van der Sijs, 15 eeuwen Nederlandse taal
Hoe ontstond het Nederlands uit het Indo-Europees? Hoe belangrijk was het contact met sprekers van andere talen, dialecten of groepstalen? Waarom leren we op school dat hij vindt met dt moet, maar ik vind met een d? … [Lees meer...] overTe verschijnen: Nicoline van der Sijs, 15 eeuwen Nederlandse taal
A recently-discovered translation from Dutch to Siraya
Door Christopher Joby It's not often in one's career that one comes across a book or manuscript that has lain 'hidden' for several hundred years, but by chance this happened to me recently. In Amsterdam in 1661, the Dutch missionary Daniël Gravius published a volume comprising his translations of the Gospels of St. Matthew and St. John in the Formosan language, Siraya, a … [Lees meer...] overA recently-discovered translation from Dutch to Siraya
‘Het hoeft niet meer per se.’
De geschiedenis van hoeven Alles moet altijd veranderen en dus ontkomt ook het werkwoord hoeven daar niet aan. Het is een opmerkelijk werkwoord, bijvoorbeeld omdat het in het moderne Nederlands eigenlijk alleen kan voorkomen in zinnen waar een ontkenning voorkomt: je kunt wel zeggen 'je hoeft dat niet te doen', of 'je hoeft niets te doen' of 'niemand hoeft dat te doen', … [Lees meer...] over‘Het hoeft niet meer per se.’
Verkansie
Door Henk Wolf Vrijdag schreef columniste Nadia Ezzeroili in de Volkskrant een stukje over het woord verkansie, een variant van vakantie. De columniste observeert een groeiende populariteit van de geschreven vorm verkansie op de sociale media. Dat kan heel goed een juiste observatie zijn, daar wil ik af blijven, maar de suggestie dat de variant verkansie nieuw zou zijn of … [Lees meer...] overVerkansie
Nederlands en Afrikaans in Zuid-Afrika
Door Marc van Oostendorp Professor Wannie Carstens was deze week in Nederland en Vlaanderen om het tweede en laatste deel van zijn imposante geschiedenis van het Afrikaans te presenteren. Hij kwam ook even langs op het Meertens Instituut! (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overNederlands en Afrikaans in Zuid-Afrika
Ws Haita
Door Henk Wolf Op Facebook zag ik een poosje geleden de hiernaast afgebeelde tekst langskomen. Hij bevat een laat-zestiende-eeuwse Friese versie van het Onze Vader. De tekst lijkt ook voor Friezen erg exotisch, maar wie hem hardop voorleest, merkt dat de verschillen met het Fries van vandaag de dag niet eens zo groot zijn. Onder de tekst staat 'Us Heit neffens de âldst … [Lees meer...] overWs Haita
Pas verschenen: ‘Een mooie mengelmoes. Meertaligheid in de Gouden Eeuw’
Taal was belangrijk in de Gouden Eeuw. Schrijvers, dichters, taalgeleerden en journalisten legden zelfbewust de basis voor wat het Standaardnederlands zou worden, een taal waarop iedereen even trots leek te zijn als op de nieuwe Republiek. Tegelijkertijd openden de Lage Landen zich voor de rest van de wereld, onder andere door de handel en het vroege kolonialisme, maar ook door … [Lees meer...] overPas verschenen: ‘Een mooie mengelmoes. Meertaligheid in de Gouden Eeuw’
Dutch and Hungarian
Door Christopher Joby There has been relatively little contact historically between Netherlands and Hungary, which may explain why there are relatively few Dutch loanwords in Hungarian (about 50) and only a handful, if that, of Hungarian loanwords in Dutch. The area where speakers of Hungarian are concentrated, i.e. modern day Hungary and parts of surrounding countries such as … [Lees meer...] overDutch and Hungarian
Code switching in the Dutch East Indies
Door Christopher Joby When speakers of one language encounter those of another, they often insert words of the other language into their own. This is called code switching. They may do this for a number of reasons. One of these is that they lack a word to describe a new thing or idea they encounter or because the new language has more prestige than their own. When the … [Lees meer...] overCode switching in the Dutch East Indies
Gazette van Detroit and Emigrant Dutch
Door Christopher Joby Printing is an important means by which migrant communities can keep their language alive. In sixteenth-century Norwich, the Brabander Anthonie de Solempne operated a press for several years, printing psalters and liturgical books for use in the Dutch language church. Printing also played a role in supporting the use of Dutch among the tens of … [Lees meer...] overGazette van Detroit and Emigrant Dutch
Negation in Norwich Dutch
Door Christopher Joby Last month, I wrote a post about forms of address in Norwich Dutch (Norwichs Nederlands or Norwichs Vlaams). There I concluded we could tentatively talk of a Tu/Vos distinction in early modern Norwichs Nederlands. The dominant subject form of address in the letters written from Norwich to friends and family in Ieper in West Flanders (the Norwich … [Lees meer...] overNegation in Norwich Dutch
Jou schelm!
Door Henk Wolf Wie een ander wil uitschelden, die kan dat doen met alleen een scheldwoord, zoals lummel of rotzak. Hij kan daarvoor ook het voornaamwoord jij zetten. Dan krijg je uitspraken als 'jij lummel!' en 'jij rotzak!'. In wat ouder Nederlands vind je in plaats van dat jij ook vaak de vorm jou. Zo laat Bredero bijvoorbeeld in De klucht van de koe een boef schelden met … [Lees meer...] overJou schelm!
A Dutch community in Edinburgh
Door Christopher Joby It is perhaps unsurprising that there was a Dutch/Flemish community in early modern Edinburgh. Lowland Scotland was primarily for the Reformation, with a church similar in theology to the Dutch Reformed church. The city lies on the other side of the North Sea from the Low Countries (well, a little to the north) and there were plenty of trading … [Lees meer...] overA Dutch community in Edinburgh
Dutch in the Spice Islands
Door Christopher Joby The Indonesian archipelago has a rich diversity of languages. Several varieties of Malay are spoken in the area including the official language of Indonesia, Bahasa Indonesia, and Manado Malay, spoken in Northern Sulawesi. Another variety is Ambon Malay, a Malay creole spoken on Ambon and surrounding islands collectively known as Maluku (the Moluccas) or … [Lees meer...] overDutch in the Spice Islands
Ik boei me niet voor de poppetjes
Door Henk Wolf In een reactie op geenstijl.nl van een paar maanden geleden schrijft iemand 'ik boei me niet voor de poppetjes'. Dan volgt er wat onsmakelijk geweldpraat, maar het gaat me hier ook niet om de inhoud. 'Ik boei me voor' is namelijk een constructie waarvan ik het ontstaan verwacht had. Af en toe googelde ik erop, afgelopen woensdag voor het laatst. En de … [Lees meer...] overIk boei me niet voor de poppetjes
Dutch words in Portuguese creoles
Door Christopher Joby It is well known that Dutch and Portuguese battled it out for domination and the right to trade in several parts of the world in the seventeenth century. In some cases, such as Japan, the Dutch gained the upper hand, while in Brazil, initial Dutch gains were eventually overturned by the Portuguese. It is no surprise that the frequent coming together of … [Lees meer...] overDutch words in Portuguese creoles
Krijg nou de vallende fleuris!
Door Laura Bruno en Peter Alexander Kerkhof Zoals algemeen bekend, grossiert het Nederlands in verwensingen en krachttermen die met oude ziekten van doen hebben. Interessant genoeg zou in de geschiedenis van het Nederlands ook de uitroep “krijg nou de vallende fleuris” bestaan kunnen hebben. In de Middeleeuwen verwees de ‘fleuris’ naar een beroerte en “tfallende fledercijn” … [Lees meer...] overKrijg nou de vallende fleuris!
Hooggekurkt
Een achttiende-eeuwse aanvulling op het WNT Door Roland de Bonth Kurkentrekkers leiden steeds vaker een kwijnend bestaan in de keukenla. Wijnproducenten stappen over op schroefdoppen of – in mindere mate – op kunststofkurken. Toch levert dat geen rust op voor de kurkeiken in Zuid-Europa en Noord-Afrika want bij de productie van schoenen is kurk – na de plateauzolen uit de … [Lees meer...] overHooggekurkt
Dutch in Ceylon
Door Christopher Joby One of the areas of Asia in which the Dutch East India Company (VOC) was active was Ceylon. Today we can see a vestige of this in the fort at Galle which the VOC significantly strengthened. In the sixteenth century the Portuguese were the dominant European power on the island, which was rich in spices, particularly cinnamon. However, in the seventeenth … [Lees meer...] overDutch in Ceylon
Dutch in the Land of our Fathers
Door Christopher Joby The Principality of Wales in Great Britain is not the first place one would look for traces of varieties of Dutch being spoken in history, but there are several reports which suggest that Flemish was spoken in the West of Wales from the twelfth century to the sixteenth century. The sixteenth-century English historian, William Camden (1551-1623), wrote … [Lees meer...] overDutch in the Land of our Fathers
When did we stop speaking Dutch?
Door Marc van Oostendorp I give a very brief history of the Dutch language, showing that it has always been influenced by other languages. The Low Countries are a delta and so is the language spoken there. (Watch this video on YouTube.) … [Lees meer...] overWhen did we stop speaking Dutch?
Wereldgeschiedenis is de geschiedenis van metaforen
Door Marc van Oostendorp Als de Amerikanen Sapir en Whorf gelijk hadden, zou er een goede wereldgeschiedenis te schrijven zijn aan de hand van de taalgeschiedenis. Volgens de zogeheten Sapir-Whorf-hypothese bepaalt de taal het denken. En als we aannemen dat de manier waarop de mensen denken de loop van de geschiedenis bepaalt, zijn taalveranderingen dus belangrijk bij het … [Lees meer...] overWereldgeschiedenis is de geschiedenis van metaforen
YouTube: cursus taal en maatschappij
De taalkundige Henk Wolf heeft een serie korte colleges over 'taal en maatschappij' online gezet. Aan de orde komen onder andere taalgeschiedenis, taalgedrag en minderheidstalen. … [Lees meer...] overYouTube: cursus taal en maatschappij
Pas verschenen: Die storie van Afrikaans (deel 1)
Door Wannie Carstens Daar het sedert 2000 ʼn opvallende oplewing gekom in studies oor die geskiedenis van Afrikaans. Van hierdie publikasies was gefokus op die toekoms van Afrikaans eerder as die verlede, maar dit het nietemin aangedui mense wil meer weet as die gewone storie. Boeke soos Giliomee & Schlemmer (reds.) se Kruispad. Die toekoms van Afrikaans as openbare … [Lees meer...] overPas verschenen: Die storie van Afrikaans (deel 1)
