Een nieuwe trend op de socials De afgelopen weken is er een nieuwe trend ontstaan op TikTok en Instagram, de #boeitmeniet-trend. In korte filmpjes geven jongeren (en soms wat oudere jongeren) een opsomming van allerlei dingen die ze oninteressant vinden. En dat vinden anderen dan juist weer interessant. In de filmpjes komen de meest uiteenlopende zaken voorbij: … [Lees meer...] over#boeitmeniet
taalkunde
Wat iedereen nog meer moet weten over taal
Ik heb nu de 25 vragen over taal beantwoord die uit een enquête kwamen onder bijna 550 taalwetenschappers. Dit zouden de vragen zijn waarop iedereen volgens hen het antwoord zou moeten weten. Zijn we er nu? Kun je zeggen dat je alles weet wat je weten moet als je de antwoorden op deze vragen kent – nog even los van of dat mijn antwoorden moeten zijn? Gaandeweg tijdens de … [Lees meer...] overWat iedereen nog meer moet weten over taal
Gijsbert Rutten nieuwe hoogleraar Nederlandse Taalkunde Leiden
Per 1 juli is Gijsbert Rutten benoemd tot hoogleraar Nederlandse Taalkunde. In deze positie zal hij zich bezighouden met taalverandering en taalvariatie, in het bijzonder historische sociolinguïstiek. De afgelopen vijf jaar was Rutten al bijzonder hoogleraar Historische Sociolinguïstiek van het Nederlands, een leerstoel die mogelijk werd gemaakt door Stichting Merweborgh. … [Lees meer...] overGijsbert Rutten nieuwe hoogleraar Nederlandse Taalkunde Leiden
Etymologica: Fier als een gieter
De uitdrukking is behoorlijk algemeen in Vlaanderen en terwijl sommige taalgebruikers ze een humoristisch karakter toeschrijven, gebruiken anderen ze zonder ironie. Ze bestaat naast trots (of: fier) als een pauw. In Nederland zijn de trotse pauwen bekend, maar de fier gieters niet, of het is als een “typisch Vlaamse” uitdrukking. Zo vormde ze nog de slogan van het feestweekend … [Lees meer...] overEtymologica: Fier als een gieter
Wat is syntaxis?
Wat iedereen moet weten over taal (25) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. Vandaag de laatste vraag van de lijst; maar de komende dagen voeg ik er zelf nog wat vragen aan … [Lees meer...] overWat is syntaxis?
3 oktober 2025: De Nacht van het Nederlands
De Nacht van het Nederlands viert de veelzijdigheid van onze taal Hoe gaat het vandaag met het Nederlands? Waar liggen de wortels van onze taal? Hoe verhouden we ons tot een taal die voortdurend verandert? Wat mag je tegenwoordig wél of niet meer zeggen? En wat als je kind plots alleen nog Engels spreekt? Op 3 oktober organiseren de KANTL, VRT en de Taalunie de eerste Nacht … [Lees meer...] over3 oktober 2025: De Nacht van het Nederlands
11 oktober 2025: Taalfeest in TivoliVredenburg
'Taalgevoel' De taligste dag van het jaar komt steeds dichterbij! Hoe drukken we gevoelens uit in taal? Hebben woorden een gevoelswaarde? Wat is het verband tussen taal en emoties? Die vragen, en nog veel meer, verkennen we op het Taalfeest. Een feestelijke dag vol lezingen, interviews en debatten over dat ene wonderlijke fenomeen dat ons allen verbindt: taal – en in het … [Lees meer...] over11 oktober 2025: Taalfeest in TivoliVredenburg
Eigen-wijs anders door taal
Tekstportret Christine Sas In de serie Tekstportretten laat Jan Renkema iemand poseren in zijn tekstatelier, ter gelegenheid van een bijzondere aanleiding. Op het 22ste, driejaarlijkse, wereldcongres van de neerlandistiek in Brussel is Christine Sas (University College London) bij acclamatie verkozen tot voorzitter van de Internationale Vereniging van Neerlandistiek. De … [Lees meer...] overEigen-wijs anders door taal
Wat betekent het om correct te spreken?
Wat iedereen moet weten over taal (24) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. Over 'correct' spreken krijgen taalkundigen zelf voortdurend vragen. Een deel van de training van … [Lees meer...] overWat betekent het om correct te spreken?
Welke kenmerken worden gedeeld door (bijna) alle menselijke talen?
Wat iedereen moet weten over taal (23) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. Talen verschillen op heel veel manieren van elkaar – daarover ging vraag 22. Maar er zijn ook … [Lees meer...] overWelke kenmerken worden gedeeld door (bijna) alle menselijke talen?
Het taalregister van de oudste Nederlandstalige kranten
Het Couranten Corpus met zeventiende-eeuwse kranten dat dankzij vrijwilligers is gedigitaliseerd, is een taalkundige Fundgrube. De kranten vormden het eerste massamedium, en ze werden veel gelezen. Een intrigerende vraag is of uitgevers in deze periode, net als nu, rekening hielden met hun publiek. Kozen zij voor eenvoudig en begrijpelijk taalgebruik? Op basis van de vele … [Lees meer...] overHet taalregister van de oudste Nederlandstalige kranten
Op welke manieren verschillen talen van elkaar?
Wat iedereen moet weten over taal (22) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. Menselijke talen lijken in sommige opzichten op elkaar (daarover gaat vraag 23), maar ze verschillen … [Lees meer...] overOp welke manieren verschillen talen van elkaar?
Overleden: Ineke van de Craats – Oosterwold (1944-2025)
Ons bereikt het bericht dat dr. Ineke van de Craats - Oosterwold op 1 september 2025 in haar woonplaats Oosterhout is overleden. Ineke Oosterwold werd geboren op 28 augustus 1944 te Den Haag, en studeerde Taal- en Literatuurwetenschap aan de toenmalige Katholieke Universiteit Brabant, waar ze in 2001 promoveerde op het proefschrift Conservation in the Acquisition of Possessive … [Lees meer...] overOverleden: Ineke van de Craats – Oosterwold (1944-2025)
Etymologica: Proto-Indo-Europees: De Ultieme Leeswijzer
Hoe lees je in hemelsnaam een woord als *dʰugh₂tḗr Ik heb het hier vaak over het Proto-Indo-Europees (PIE). Dat is de gemeenschappelijke voorouder van het Nederlands, Latijn, Grieks, Russisch, Iers, Perzisch, Sanskriet, en nog een hoop andere talen. Het PIE is nooit op schrift gesteld en bestaat dus alleen als taalkundige reconstructie – een wetenschappelijk … [Lees meer...] overEtymologica: Proto-Indo-Europees: De Ultieme Leeswijzer
Is taalverandering hetzelfde als taalverloedering?
Wat iedereen moet weten over taal (21) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier deze weken op een rijtje. Is er sprake van taalverloedering op enig moment in de geschiedenis? Bijvoorbeeld nu? Ik … [Lees meer...] overIs taalverandering hetzelfde als taalverloedering?
In memoriam Prins Diederik van Oranje Nassau
Over de werking van taal. Door Hedde Zeijlstra en Patrick Bassant Of: hoe je taal- en letterkunde in kunt zetten om je doel tebereiken. Toen begin april Prins Diederik van Oranje Nassau (1911-2025) na een complex en tumultueus leven overleed, wreekte zich dat het Koninklijk huis de communicatieafdeling had ontslagen, want Chat GPT stelde een overlijdensberichtop dat … [Lees meer...] overIn memoriam Prins Diederik van Oranje Nassau
Zo mooie bloemen
Als mensen vragen "jij bent neerlandicus, hè?", ga ik altijd even beter zitten. Want wie weet wat voorr onthullingen je dan worden gedaan. Vooral als de volgende zin begint met "Wat vind jij nou van..." Deze keer was het raak. De collega – geen neerlandicus – keek me even onderzoekend aan. "Zo mooie bloemen", zei ze toen. "Zo mooie bloemen?" "Ja, dat hoor je steeds … [Lees meer...] overZo mooie bloemen
Tomaat
Ik moet ’t nodig eens hebben over de tomaat en z’n namen. Want als er één groente is waar ik veel plezier aan beleef, dan is ’t de tomaat wel. Tot nu toe gelukkig nog geen last gehad van de gevreesde waterschimmel phytophthora. Wat een woord trouwens. Waarom schrijven we dat niet als fitoftera? Dan blijft ’t toch nog moeilijk genoeg om uit te spreken. ’t Is een woord van … [Lees meer...] overTomaat
Wat is het verschil tussen het leren van een eerste taal en het leren van andere talen?
Wat iedereen moet weten over taal (20) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier deze weken op een rijtje. Het is lastiger dan het lijkt om de 'eerste taal' en 'andere talen' van elkaar te … [Lees meer...] overWat is het verschil tussen het leren van een eerste taal en het leren van andere talen?
Speciale speciaalzaken
Achter het Achtervoegsel 57 Groente, vlees, vis en brood: lekkerbeten en slikkermikken weten dat je voor kwaliteit naar een speciaalzaak moet gaan. Toch kiezen veel consumenten voor het gemak en de lagere prijs van een supermarkt. Kleine middenstanders stellen alles in het werk om klanten terug te winnen én te behouden. Taal blijkt daarbij een niet te onderschatten rol te … [Lees meer...] overSpeciale speciaalzaken
Wat betekent het om een taal te kennen of spreken?
Wat iedereen moet weten over taal (19) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. De oorspronkelijke vraag in de Taalcanon is what does it mean to know a language. In het Nederlands … [Lees meer...] overWat betekent het om een taal te kennen of spreken?
Welke andere talen zijn verwant aan je eerste taal/talen?
Wat iedereen moet weten over taal (18) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier op een rijtje. Het is niet heel lastig om vast te stellen dat er zoiets bestaat als verwantschap tussen talen. Ook … [Lees meer...] overWelke andere talen zijn verwant aan je eerste taal/talen?
Wat is de relatie tussen taal en cultuur?
Wat iedereen moet weten over taal (17) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier deze weken op een rijtje. Taal en cultuur zijn nauw met elkaar verweven. In ieder geval voor een deel is iedere taal … [Lees meer...] overWat is de relatie tussen taal en cultuur?
Etymologica: Waarom ‘female’ niets met ‘male’ te maken heeft
En waarmee het dan wel te maken heeft Het Engelse female heeft niets met het Engelse male te maken. Sterker nog: female moet je opsplitsen in fem- en -ale. Female is namelijk door de Engelsen ontleend aan het Oudfranse femele. En dat is weer ontstaan uit het Latijnse fēmella (‘meisje’), de verkleinde … [Lees meer...] overEtymologica: Waarom ‘female’ niets met ‘male’ te maken heeft
Wat zijn de basiselementen van taal?
Wat iedereen moet weten over taal (16) Onlangs verschenen de resultaten van een onderzoek: wat vinden taalwetenschappers dat mensen moeten weten over taal? Dat resulteerde onder andere in een lijst van 25 vragen. Korte antwoorden op die vragen zet ik hier de komende weken op een rijtje. Wat zijn de kleinste elementen van de taal? Veel mensen buiten de taalkunde zouden … [Lees meer...] overWat zijn de basiselementen van taal?
