Op 22 november 2024 vindt aan de Universiteit Gent het jaarlijkse Taal-en-Tongvalcolloquium plaats. Het thema van deze editie is ‘Taal en inclusie’ en richt zich op empirische benaderingen van de relatie tussen taaldiversiteit en maatschappelijke inclusie. Erez Levon (Universität Bern), Henk Pander Maat (Universiteit Utrecht) en Katrijn Maryns (Universiteit Gent) … [Lees meer...] over22 november 2024: Taal-en-Tongvalcolloquium ‘Taal en inclusie’
taalvariatie
Vacature opstartbeurs doctoraatsbursaal rond het thema accent bias in onderwijscontexten
Doctoraatsbursaal Uiterste inschrijvingsdatum: 7 oktober 2024 00:00Vakgroep/directie/dienst: LW22 – Vakgroep Vertalen, tolken en communicatieType contract: Contract van bepaalde duurDiploma: Je beschikt over een masterdiploma in een domein dat relevant is voor het onderzoek (bijvoorbeeld Vertalen, Tolken, Meertalige Communicatie of Taal- en Letterkunde).Bezettingsgraad: … [Lees meer...] overVacature opstartbeurs doctoraatsbursaal rond het thema accent bias in onderwijscontexten
O-ranje
Een van de gevolgen van de Nederlandse deelname aan het EK voetbal is dat we één woord een stuk meer dan anders horen: oranje. Met de uitspraak van dat woord is iets bijzonders aan de hand: in de mond van veel Nederlanders krijgt oranje een uitspraak die afwijkt van wat je zou verwachten: o-ranje, met de o van zo. Waarom wijkt die uitspraak … [Lees meer...] overO-ranje
Alsjeblieft: De Lyrisch-website met meer dan 80 literaire teksten voor het NVT-onderwijs!
NVT-scholieren enthousiast maken voor Nederlandse literatuur – dat is het doel van het Lyrisch!-project. Nu presenteren wij trots een website boordevol korte en krachtige literatuur voor beginners en gevorderden in het NVT-onderwijs. Rond 80 teksten – veel poëzie, maar ook verhalen en drama. De thema’s sluiten zo veel mogelijk aan bij onderwerpen die spelen in de les … [Lees meer...] overAlsjeblieft: De Lyrisch-website met meer dan 80 literaire teksten voor het NVT-onderwijs!
Gouds Marokkaans Nederlands
Jarenlang heeft Khalid Mourigh onderzoek gedaan naar de specifieke eigenschappen van het 'Marokkaans Nederlands', de specifieke vorm van Nederlands die door Marokkaanse jongeren gesproken wordt, en om preciezer te zijn naar de taal van de Marokkaanse jeugd in Gouda – een interessante plaats voor dit soort onderzoek omdat er naar verhouding veel Marokkaanse families wonen die … [Lees meer...] overGouds Marokkaans Nederlands
Ontwaakt, verworpenen
In Bea Vianens roman Sarnami, hai (1969) viel me een lidwoord op. Het komt tweemaal voor, vlak na elkaar, bij het achttienjarige personage Radj. Dat hij nog ‘een werk’ moet zoeken en dat hij ‘een werk’ heeft gevonden. Onnadenkend gewend ben ik dit substantief aan te treffen zonder lidwoord. Wie buiten de arbeidsmarkt staat, zoekt en vindt ‘werk’. Dan is dat … [Lees meer...] overOntwaakt, verworpenen
4e Dr Lou Spronck-lezing terugkijken
De 4e Dr Lou Spronck-lezing is in september gegeven door Miet Ooms. De titel luidde: 'Algemeen Nederlands of eigen Nederlands? Over het Nederlands dat we delen en dat ons soms scheidt'. Over de Dr Lou Spronck-lezing De leerstoel Taalcultuur in Limburg (Universiteit Maastricht, Faculty of Arts and Social Sciences FASoS) heeft in 2016 de Dr. Lou … [Lees meer...] over4e Dr Lou Spronck-lezing terugkijken
Een talige tegenstelling tussen de rand en de rest van Nederland: laten we wel wezen
In de politiek zouden ze er een commissie voor instellen of naar een ander hulpmiddel grijpen om dat akelig onregelmatige werkwoord dat ik maar zijn noem wat in het gareel te brengen. Zijn? Of liever wezen of bennen? Of issen? Alleen al in het enkelvoud ik ben en jij bent (kennelijk van dat werkwoord bennen), … [Lees meer...] overEen talige tegenstelling tussen de rand en de rest van Nederland: laten we wel wezen
Een taal is een dialect met een leger en een vloot
Gesprek met Jos Swanenberg Taalkundige Khalid Mourigh gaat in gesprek met dialectdeskundige Jos Swanenberg, verbonden aan de universiteit van Tilburg en aan het Meertens Instituut, over het onderzoek van laatstgenoemde. Swanenberg houdt zich bezig met de verdwijnende verscheidenheid van de Nederlandse taal in tijden van mondialisering. Ooit telde alleen al het … [Lees meer...] overEen taal is een dialect met een leger en een vloot
24 maart 2023: Dag van de Nederlandse Spraakkunst
De 14de Dag van de Nederlandse Spraakkunst vindt plaats op vrijdag 24 maart 2023, bij het Meertens Instituut in Amsterdam. Het overkoepelende thema van de dag is “Individuele variatie en het Nederlandse taalsysteem”. Het programma bestaat uit vier blokjes, met telkens eerst een hoofdlezing, daarna een respondent die een aantal vragen en opmerkingen formuleert en ten slotte een … [Lees meer...] over24 maart 2023: Dag van de Nederlandse Spraakkunst
‘Heb je ook sibbelings?’
Als rasechte introvert ben ik een ramp met ‘small talk’: het keuvelen over koetjes en kalfjes waarbij het niet om de inhoud van het gesprek gaat, maar gewoon om het feit dat je een gesprekje hebt. Ik kán het gewoon niet, lijkt het wel, en het voelt altijd zo gekunsteld. ‘Heb je ook broers of zussen?’ is zo’n standaard ‘small talk’-vraag – weinig mensen zullen intrinsiek … [Lees meer...] over‘Heb je ook sibbelings?’
Call for papers: Taal en Tongval 2022
see below for English version Micro- en macrovariatie:Verschillende visies in onderzoek naar taalvariatie en taalverandering Het thema van Taal en Tongval 2022 is ‘Micro- en macrovariatie: Verschillende visies in onderzoek naar taalvariatie en taalverandering’. Het colloquium vindt plaats in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL) in Gent op 18 … [Lees meer...] overCall for papers: Taal en Tongval 2022
Veel bla bla, weinig boem boem
De uitdrukking to keep your eyes peeled (‘alert blijven’) is waarschijnlijk niet gebaseerd op historisch Brits politicus Sir Robert Peel. Dat was een teleurstelling voor de presentatoren van het Breakfast programma van BBC Radio. Ze vroegen me nog hoe ik de uitdrukking in het Nederlands zou vertalen, maar ik had zelf nogal moeite om … [Lees meer...] overVeel bla bla, weinig boem boem
De hamvraag: is het ‘vegan’ of ‘veganistisch’?
Nog steeds herinner ik me het precieze moment waarop ik erachter kwam waar vlees van werd gemaakt. Een jaar of zes moet ik zijn geweest, toen ik samen met mijn moeder een etentje had bij mijn oom. Op mijn vraag wat we gingen eten, was het antwoord: lamsvlees! Verwarring volgde – waarom heette het lamsvlees? Het werd toch niet van lammetjes gemaakt…? ‘Jawel,’ antwoordde mijn oom … [Lees meer...] overDe hamvraag: is het ‘vegan’ of ‘veganistisch’?
Vaat of afwas?
Zeg je afwas of vaat? En als het antwoord allebei is: wat is dan het verschil? Wat vooraf ging In oktober 2021 ontketende Jan Renkema onbedoeld een discussietje toen hij in zijn Verwarwoordenboek het paar ‘afwas-vaat’ behandelde. Volgens Renkema is er een klein betekenisverschil, maar het is moeilijk om precies te zeggen wat. Hij besluit dat het … [Lees meer...] overVaat of afwas?
13 en 14 november 2021: Film By the Throat tijdens InScience Festival
Identiteit: we halen het uit onze afkomst, ons uiterlijk, ons paspoort of uit wat we consumeren. Maar een nog subtielere vorm waarmee we onszelf onthullen is onze uitspraak. Sinds het ontstaan van taal wordt de manier waarop we woorden uitspreken gebruikt om vriend en vijand van elkaar te onderscheiden. De verrassende documentaire By the Throat verkent via wetenschap, … [Lees meer...] over13 en 14 november 2021: Film By the Throat tijdens InScience Festival
Wat gebeurt er in ‘Wat gebeurt er in het Nederlands?!’
Er is een boek uit over het Nederlands. Dat boek is, als je het mij vraagt, bijzonder. Dat vind ik omdat het boek uitkomt naar aanleiding van het pensioen van Nicoline van der Sijs, een van de belangrijkste schrijvers over de geschiedenis van de Nederlandse taal. Ik vind het boek natuurlijk ook bijzonder omdat ik zelf, voor het eerst, heb meegewerkt aan een écht boek voor een … [Lees meer...] overWat gebeurt er in ‘Wat gebeurt er in het Nederlands?!’
Nieuw nummer Taal en Tongval
Een nieuw nummer van Taal & Tongval - tijdschrift voor taalvariatie is nu gratis online te lezen in open access. Inhoudsopgave Ziej is a woman and het is a girlA referent’s age guides pronominal gender variation in Limburgian - Joske Piepers, Ad Backus & Jos Swanenberg Hoeveel dialecten werden er gesproken in negentiende-eeuws Amsterdam? - Nicoline van der … [Lees meer...] overNieuw nummer Taal en Tongval
Het gevaar van de ‘erkende talen’
Ik zat er naast, bijna vijftien jaar geleden, in dit zelfde tijdschrift. Ik besprak de zorgen die de onderzoekers Koen Jaspaert en Sjaak Kroon hadden geuit over de erkenning van streektalen als het Limburgs en het Nedersaksisch. Zij waren onder andere bang dat dit het beleid over regionale talen uit het lood zou trekken: de 'erkende talen' zouden een ereplaats krijgen, de … [Lees meer...] overHet gevaar van de ‘erkende talen’
Vooreerst en opvolgen
De landsgrens NL-BE trekt een duidelijke scheidingslijn doorheen het Nederlandse taalgebied voor wat betreft de huidige betekenis(sen) van een handvol woorden en uitdrukkingen; in deze gevallen gebruiken Nederlanders en Belgen dus dezelfde termen maar bedoelen ze er iets anders mee. Het spreekt voor zich dat je hier een momentopname ziet, want zoals het een levende taal … [Lees meer...] overVooreerst en opvolgen
Een zomers nummer van Onze Taal
Ja, allemaal leuk en aardig dat Japans, hoorden we vorige maand zo nu en dan nadat ons themanummer over die taal was verschenen, maar in Nederland en Vlaanderen is toch ook genoeg te beleven? Zo is dat! En daarom richten we de blik in het zomernummer van Onze Taal op de taalvarianten om ons heen. Om precies te zijn: we kijken naar streektalen in de literatuur, naar de vele … [Lees meer...] overEen zomers nummer van Onze Taal
Nieuw boek: ‘Wie zegt wat waar?’
Persbericht Onze Taal Hoe noem je een lange gehaktstaaf uit de snackbar? Heet die ‘frikadel’, ‘frikandel’, ‘curryworst’ of misschien wel ‘lange hamburger’? Het antwoord vertelt iets over waar je vandaan komt. In het net verschenen boek Wie zegt wat waar? is voor zestien van dat soort vragen uitgezocht wat in Nederland en Vlaanderen de regionale verschillen zijn: van … [Lees meer...] overNieuw boek: ‘Wie zegt wat waar?’
Aan een taal spreekt niets vanzelf
Nottebohmlezing door taaljournalist Gaston Dorren. … [Lees meer...] overAan een taal spreekt niets vanzelf
Taalregels & taalvariatie
Lauren Fonteyn en Marten van der Meulen, beiden taalkundigen, vertellen over hun onderzoek naar taalverandering en het effect van taalregels op het taalgebruik in het Nederlands van de twintigste eeuw tot vandaag de dag. Delen van hun onderzoek vallen binnen het vakgebied van de corpus linguïstiek, waar zij in deze podcast een introductie toe geven. Onderzoek binnen de corpus … [Lees meer...] overTaalregels & taalvariatie
“Versoepelde” grammaticaregels? Stop taal in te zetten als een wapen om verdeeldheid te zaaien
“Zelden zoveel taalkundigen op één plek samen gezien!”, schreef iemand afgelopen dinsdag op Twitter, na de voorstelling van de nieuwe e-ANS, de Algemene Nederlandse Spraakkunst die dus sinds deze week in een gloednieuw jasje zit. De lancering van zo’n vernieuwde grammatica van het Nederlands, dat is voor een neerlandicus een beetje als de nieuwe PlayStation 5 voor een … [Lees meer...] over“Versoepelde” grammaticaregels? Stop taal in te zetten als een wapen om verdeeldheid te zaaien
