Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

Vanden vos Reynaerde

23 november 2025: Presentatie Tiecelyn 38

door Reageer

Tiecelijn 38. Jaarboek 18 van het Reynaertgenootschap (204 p., 25 EUR) is uit op papier. (Ook de digitale versie, m.u.v. drie hoofdartikels is vanaf 23/11 te vinden op www.reynaertgenootschap.be). De papieren editie richt zich tot leden van de Reynaertcommunity die het werk van het Reynaertgenootschap belangrijk vinden, het financieel ondersteunen en van mooi … [Lees meer...] over23 november 2025: Presentatie Tiecelyn 38

Door zijn zeef gegoten of met zijn saus bespoten?

door 2 Reacties

Omtrent de middelste zin van Tom Lanoyes ReinAard Voor Peter-Arno Coppen Van snikken hoeft // Men haar nooit te verdenken, zij / Is liever strijdbaar dan bedroefd. In de middelste zin van ReinAard voert Tom Lanoye Hermelijn in Malpertuis ten tonele als ferme echtgenote van de titelheld.[1] Het is een zin die je vergeefs zult zoeken in het origineel. Geen wonder: de eerste … [Lees meer...] overDoor zijn zeef gegoten of met zijn saus bespoten?

‘Wees wijs, denk na, denk breed, denk groot’

door Reageer

Het allerlaatste boek van Harrie Geelen (1939-2025) Harrie Geelen overleed op 30 augustus, een paar dagen voor zijn laatste boek De zaak Reinaerd Vos gepubliceerd wordt. Nooit zullen we horen hoe hij zijn vertaling van de Van den vos Reynaerde voordroeg, met zijn huppeltjes en zijn ritmische variaties. Het was iets waar ik me erg op verheugd had. Een half jaar geleden … [Lees meer...] over‘Wees wijs, denk na, denk breed, denk groot’

Een imaginaire opponent  

door Reageer

Van Oostrom over De Putter. De Putter over Van Oostrom Deel II Frits van Oostrom heeft veel waardering voor mij, dat staat buiten kijf. In de Reynaert. Leven met een meesterwerk bedankt hij mij uitvoerig. Voor zijn onderzoek kon hij gebruik maken van mijn onderzoek over Simon Vestdijk, Menno Ter Braak, Aloïs Blommaert en Camille Huysmans. Ook heeft hij uit mijn artikel … [Lees meer...] overEen imaginaire opponent  

Willem die Madocke maecte, Van den vos Reynaerde (ca. 1260)

door 7 Reacties

Vijftig canonteksten in de klas (6) ‘Reynaert de vos’ is een van de vensters van de Canon van Vlaanderen. Ons nationale dierenepos wordt daar als volgt omschreven: ‘Van den vos Reynaerde is een van de oudste teksten in het Nederlands. Door de flitsende humor, de vaak obscene dubbelzinnigheden en de wellustige wreedheid werden de avonturen van Reynaert ontzettend populair. … [Lees meer...] overWillem die Madocke maecte, Van den vos Reynaerde (ca. 1260)

Gerrit Komrij-prijs 2024

door Reageer

De Gerrit Komrij-prijs 2024 gaat naar Marianne Vonck & Kato Beirnaert voor hun boek Iedereen Reynaert. In 2023 ging de Gerrit Komrij-prijs ook al naar een boek over Vanden vos Reynaerde (namelijk De Reynaert – Leven met een middeleeuws meesterwerk van Frits van Oostrom). Blijkbaar hangt er de laatste jaren iets Reynaerdigs in de lucht. Waar Van Oostroms boek mikt op een … [Lees meer...] overGerrit Komrij-prijs 2024

Iedereen Reynaert!

door Reageer

Iedereen heeft recht op de Reynaert! Dat is de boodschap van de titel van dit sympathiek ogende boekje. Na de talloze hertalingen voor volwassenen, de vele bewerkingen voor de jeugd, allerlei versies in stripvorm, als hoorspel op cd, als raptekst enz. is er nu ook een versie voor ‘wie het Nederlands nog maar pril aan het ontdekken is’ (flaptekst). Een versie voor … [Lees meer...] overIedereen Reynaert!

Video: Reynaert in de wijde wereld

door Reageer

De middeleeuwse "Van den vos Reynaerde", alom erkend meesterwerk van de Nederlandse literatuur, geldt tegelijk als prototypische vertolking van de Vlaamse volksaard én is wereldwijd verbreid tot op vandaag. Het seminar zal beide dimensies van de tekst belichten, met speciaal accent op laatstgenoemde. Wat maakt de Middelnederlandse Reynaert toch zo breed aansprekend, en … [Lees meer...] overVideo: Reynaert in de wijde wereld

Vertaling van ‘Vanden vos Reynaerde’

door 8 Reacties

Onlangs heb ik een vertaling gemaakt van Vanden vos Reynaerde. Het is geen mooie literaire vertaling geworden, want die zijn er al en dat kan ik niet. Mijn vertaling is regel-per-regel. Dat levert niet per se heel swingend modern Nederlands op, maar wel een vertaling waarmee je de Middelnederlandse tekst kunt leren begrijpen. Die vertaling geef ik graag weg, als pdf . De pdf … [Lees meer...] overVertaling van ‘Vanden vos Reynaerde’

‘Bi Pieterse’

door Reageer

De Reinaert in vrije en berijmde vertaling in Afrikaans Van den Vos Reynaerde, het middeleeuwse dierenepos dat omstreeks de jaren zeventig van de dertiende eeuw is geschreven door “Willem die Madoc(ke) maecte” (zie het acrostichon “BIWILLEME”, volgens het Dyckse handschrift, ca. 1375), heeft een jarenlange tekstgeschiedenis in het Afrikaans. In deze beschouwing verwijs ik … [Lees meer...] over‘Bi Pieterse’

Reynaert de Vos in het Latijn

door 4 Reacties

Op twaalf mei, tijdens het afscheidscollege van Frits van Oostrom, vroeg ik me af of de beide zeventiende-eeuwse volksboeken met Reynaerts historie en de Middeleeuws-latijnse vertaling van Van den vos Reynaerde al op het internet te vinden waren. Nee dus. Inmiddels staan ze alle drie op de site van de opleiding Nederlands in Leiden. Zij bevinden zich in de periferie van de … [Lees meer...] overReynaert de Vos in het Latijn

22-25 december 2023: Kerst met Reynaert in Alkmaar

door Reageer

Rondom kerst 2023 vindt in Fabrique Unique te Alkmaar een live-hoorspel plaats van hét meesterwerk uit de Middelnederlandse letterkunde: Reynaert de Vos. Sinds Frits van Oostrom zijn magnum opus over dit satirische 13e eeuwse dierdicht voltooide staat het weer volop in de belangstelling, en met reden. In een compleet nieuwe rijmende bewerking van Herman Link slepen hij en zijn … [Lees meer...] over22-25 december 2023: Kerst met Reynaert in Alkmaar

René Broens draagt de Tybeert-scène voor in zijn vertaling van ‘Vanden vos Reynaerde’

door 4 Reacties

Omdat in Nederland het zelfstandig kunnen lezen van de Bijbel beschouwd werd als een hoogst noodzakelijke vaardigheid, werd het zelf lezen de norm. Voorlezen was iets voor kleine kinderen. Voordragen gebeurde slechts bij hoge uitzondering in het theater of tussen de schuifdeuren. Voor de receptie van moderne literatuur is dit bevorderlijk, want die gaat bewust of onbewust uit … [Lees meer...] overRené Broens draagt de Tybeert-scène voor in zijn vertaling van ‘Vanden vos Reynaerde’

Moed is een schaars artikel

door Reageer

Een gesprek met Frits van Oostrom Martin Sommer in gesprek met emeritus hoogleraar historische letterkunde Frits van Oostrom, naar aanleiding van zijn laatste boek De Reynaert. Leven met een middeleeuws meesterwerk. Het boek behandelt niet alleen de middeleeuwse tekst, maar leest ook deels als een autobiografie en de geschiedenis van een volkscultuur. In dit gesprek komen … [Lees meer...] overMoed is een schaars artikel

De wendbaarheid van taal

door 1 Reactie

Wie niet sterk is moet slim zijn. Zo zou je het optreden van de vos kunnen typeren. Niet door grof geweld, maar door mooie en vooral slimme praatjes pakt Reynaert zijn tegenstanders aan. Hij verleidt ze, zet ze op het verkeerde been, weet ze mee te voeren in de listen die hij opzet. Maar een enkele keer vergrijpt hij zich fysiek aan andere dieren, die dan opvallend genoeg vaak … [Lees meer...] overDe wendbaarheid van taal

Comen en commen in de Reynaert

door 3 Reacties

In een interessant artikel over het rijm in Vanden vos Reynaerde wijst Rik Van Daele in het voorbijgaan op een interessant verschijnsel: de naam Lamfroyt wordt altijd met een o geschreven, behalve als hij in rijmpositie voorkomt: dan is het Lamfreyde. Van Daele bespreekt niet echt waarom er deze variatie is, en waarom de vormen op deze manier verdeeld zijn over de rijmen. Nu … [Lees meer...] overComen en commen in de Reynaert

Sint-maartensvogel in de Reynaert-historie

door 4 Reacties

Als Tibeert de kater op bevel van Koning Nobel met tegenzin en een angstig voorgevoel op pad is gegaan om Reynaert in te dagen, ziet hij aan zijn linkerzij een sint-maartensvogel vliegen. ‘Volgens het middeleeuwse bijgeloof brengt een links vliegende Sint-Maartensvogel ongeluk. De bange kater is dus gewaarschuwd. Dat links in de middeleeuwen negatief geduid werd, gebeurde onder … [Lees meer...] overSint-maartensvogel in de Reynaert-historie

Schrijven, tekenen en dichten over Reinaert in havo 2

door Reageer

Hoewel de brugklas natuurlijk het uitgelezen moment is om kennis te maken met een bewerking van Reinaert de Vos kan klas 2 er ook nog wel lol aan beleven. Ik gaf dit jaar les aan een tweetalige havoklas die ik in de brugklas niet onder mijn hoede had. Ze hadden de vossenjacht dus nog te goed. Ik heb in de basis dezelfde lessenreeks aangeboden, met een paar … [Lees meer...] overSchrijven, tekenen en dichten over Reinaert in havo 2

‘Het Reynaertraadsel’ en de hebzucht van koning Nobel

door Reageer

Vorig jaar september publiceerde René Broens zijn oplossing van het Reynaert raadsel. Het is, wat de Fransen noemen, een ‘petit livre’: bijna 200 bedrukte bladzijden, waarin de lezer kennismaakt met een nogal andere visie op de literaire vos. Vossejagers die dit boek gaan lezen in de hoop hun naam daarin vaak genoemd te zien, zullen teleurgesteld worden. De ‘Aangehaalde … [Lees meer...] over‘Het Reynaertraadsel’ en de hebzucht van koning Nobel