Na afloop van de vergadering gisteren kwam er een vrouw naar me toe. “Mijn zoon zegt tapen,” zei ze. Als mensen mij zien, beginnen ze ineens over taal te praten.
Zeggen we niet allemaal weleens tapen? Dat werkwoord dat we uit het Engels lenen heeft inmiddels zelfs meerdere betekenissen. Iedere generatie heeft zijn nieuwe vorm van tapen.
Voor veertigers betekent het in de eerste plaats: iets op een cassettebandje zetten. “Wat? Heb jij die nieuwe plaat van The Cure nog niet? Wacht ik zal hem even voor je tapen!” Het feit dat de jeugd van tegenwoordig dat prachtig-mooie Nederlandse woord niet meer kent, is zeker een teken dat de westelijke beschaving op het punt staat ineen te storten.
Wie het woord tapen googelt vindt een andere betekenis, die neem ik aan voor de moderne twintigers en dertigers dominant is: voorzien van grote pleisters, om medische of paramedische redenen. “Voor je gaat wandelen kun je beter tapen.” Een verwante betekenis is geloof ik die van het gebruik van roodwit plastic door de politie (“het plaats delict werd getapet”), maar dat vind ik nauwelijks overtuigend terug op het internet.
De zoon van mijn medevergaderaarster is geen veertiger, geen dertiger of twintiger, maar een tiener. En als tieners, in ieder geval in Amsterdam, iemand ander tapen, doen ze die persoon na. “Zit me niet zo te tapen! Bedenk zelf eens iets!” Volgens mijn informante is het niet echt naäpen, het is meer het overnemen van een stijl, ook als je daar zelf je eigen elementen aan toevoegt.
Ik neem aan dat de betekenis voortkomt uit die van de veertigers, waar het immers ook ging om kopiëren. Die tieners hebben natuurlijk nog nooit een cassettebandje van dichtbij gezien, hooguit die ene keer dat pa of ma er een vond in een doos met rommel en nostalgisch begon te zwijmelen: ah, Grease!
Ik houd u op de hoogte van de verdere ontwikkelingen. Houd u mij dan ondertussen ook op de hoogte!
Greet zegt
Zo'n dertig jaar geleden gebruikten we het woord intapen: zwachtels om een bepaald lichaamsdeel doen.
Zwakke enkels ging je voor het sporten intapen. Het beschermde je tegen een nieuwe blessure.
Marc van Oostendorp zegt
Dank je wel! Dertig jaar geleden, dat zijn dus de vijftigers. En de betekenis is dezelfde als die ik hier toeschreef aan de dertigers. De betekenis zwabbert dus heen en weer tussen die van het inzwachtelen en die van het kopiëren. Pas als ooit de bio-3D-printer ontwikkeld is, en je dus je eigen been kunt uitprinten, wordt het dubbelzinnig om te zeggen dat je het been van een hardloper getapet hebt.
Mirjam zegt
Als twintiger zou ik intapen zeggen, niet tapen, voor dat gedoe met pleisters. Tapen zonder voorzetsel betekent voor mij iets met cassettebandjes of video's. Jeetje, wat een ouderwetse twintiger ben ik!
Greet zegt
Eh, ik ben 60+.
reinierpost zegt
Tapen en intapen zijn niet hetzelfde werkwoord.
Wim zegt
Ik gebruik 'tapen' nog steeds voor opnemen, ook al gebeurt dat tegenwoordig geheel digitaal en komt er geen echte tape meer aan te pas. Net zoals ik mijn digitale foto's nog steeds 'ontwikkel' (= op de pc bewerk) en de telefoon 'opneem' en 'ophang'.