Over de sonnetten van Roemer VisscherDoor Marc van OostendorpDe ontwikkeling van het Nederlandse sonnet door de eeuwen heen – dat is nu zo'n onderwerp waarvan je zou willen dat er boekenkasten vol over geschreven zouden zijn. Of, nou ja, zo geen kasten, dan toch enkele planken. Of in ieder geval, kom op, één plankje. Of toch in ieder geval een lekker dik boek. Of, als het … [Lees meer...] overBehoeftich, ghevanghen, arm, creupel, en lam
Archief voor december 2013
Suffix-sonnet: -erij
Opgedragen aan prof. dr. Matthias HüningToen ooit het Franse achtervoegsel -ie aan woorden zoals becker werd gehaakt,waar aldus beckerie van werd gemaakt,verrijkte dit onze morfologie.-Er en -ie smolten samen tot -erijzodat men smederij in orde vondalhoewel smeder niet als woord bestond.Zo kwamen er steeds nieuwe vormen bij.Toen werd ook de betekenis verbreed:een boeverij was … [Lees meer...] overSuffix-sonnet: -erij
Die historie van Urbaen: hoofdstuk [27]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen: hoofdstuk [27]
Die historie van Urbaen: hoofdstuk [26]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen: hoofdstuk [26]
Sportgedichtenbloemlezing uit 1941
Door Bart FM DroogEnkele dagen geleden dook NPE-medewerker Jaap van den Born de poëziebloemlezing Gerijmde en geteekende sport-spot. Honderd oud- en jong-Hollandsche gedichten op. Een werk dat in 1941 verscheen en waarvoor de samensteller - Chris Kras Kzn (pseudoniem van Jan Feith) - allerhande gedichten die ook maar iets met sport van doen hebben bijeenveegde. Van verzen van … [Lees meer...] overSportgedichtenbloemlezing uit 1941
De docent van het jaar!
Alles wordt almaar erger in ons horrorvervolgverhaal De verleden tijd van lijkenDoor Marc van OostendorpIneens ging Rie haar mobiele telefoon. "Momentje," mompelde de onderzoekster om onduidelijke redenen, en zocht in haar tas. "Hallo?" zei ze, terwijl ze de onwaarschijnlijk ouderwetse Nokia tegen haar oor hield."Waar zit je?" vroeg de stem van haar baas, Wouter Pieterse, … [Lees meer...] overDe docent van het jaar!
De juiste vrienden
Slaan de onderzoekers eindelijk terug in ons horrorfeuilleton De verleden tijd van lijken?Door Marc van Oostendorp"Het is nu kerstvakantie," zei Joop. "De managers kunnen weinig doen, behalve nieuwe verdienmodellen bedenken. Daar hoeven we ons niet druk om te maken, want die verdienmodellen zijn toch weer verouderd wanneer de universiteit in januari zijn poorten opent.""Maar we … [Lees meer...] overDe juiste vrienden
Samenvatten voor gevorderden
Door Marc van Oostendorp"Dus u hebt geen relevante ervaring voor deze baan." Samenvatten wat een ander net tegen je heeft gezegd, is een paradoxale bezigheid. Die ander heeft je net een heel verhaal verteld, en dan vertel jij haar hetzelfde nog in een paar zinnen terug. Is zij kort van memorie en meteen weer vergeten wat ze net heeft gezegd, zodat je eerst een en ander nog eens … [Lees meer...] overSamenvatten voor gevorderden
De Amerikaanse cultuur is de beste van 2013
Door Marc van OostendorpHet blijft een opmerkelijk fenomeen, dat wat mij betreft af en toe gedocumenteerd moet worden, al is het maar om vast te leggen wat er gebeurt: hoe onze cultuur volkomen geobsedeerd is door de Amerikaanse. Hoe die fascinatie maar niet kleiner wordt, niet door het veeltalige internet, niet door de afnemende economische kracht van Amerika.Neem nu NRC … [Lees meer...] overDe Amerikaanse cultuur is de beste van 2013
Ponthus ende Sidonie als gratis e-book
Eigenlijk had ik nog vervolgonderzoek willen doen naar de herkomst en de spelling van een aantal eigennamen in de schoone ende amoruese historie van Ponthus ende die schoone Sidonie, die in de Franse brontekst al verminkt zijn, maar daar zie ik mij de komende maanden niet aan toekomen. Het heeft daarom weinig zin om u, Neder-L lezers, langer te laten wachten op een epub … [Lees meer...] overPonthus ende Sidonie als gratis e-book
Grapjes
Ondanks klachten van ouders van jonge kinderen gaan we onverdroten door met ons feuilleton De verleden tijd van lijken. De waarheid moet verteld.Door Marc van Oostendorp"En nu?" vroeg Rie aan Joop, terwijl ze terugliepen van het kerstdiner waar gebleken was dat inmiddels alle vier hun overige collega's in managers veranderd waren.Ze hadden allebei een nieuwe tablet … [Lees meer...] overGrapjes
Toch nog een keer die vermaledijde spelling
Door Wim MattensIn zijn bijdrage De knoedel van de taal van 19 december 2013 vindt Felix van de Laar het merkwaardig “dat zowel de spellingcommissie die het Groene Boekje in elkaar heeft geknutseld, als taalgeleerden die er later onderzoek naar hebben gedaan, de inzichten van Wim Mattens over de ”indifferentialis” volstrekt hebben genegeerd.” Deze opmerking behoeft enige nadere … [Lees meer...] overToch nog een keer die vermaledijde spelling
Kerstcadeautje: Klankencyclopedie als elektronisch boek
Het onderstaande is de inleiding tot een versie van de Klankencyclopedie van het Nederlands, die ik de lezers van Neder-L hierbij aanbied als gratis elektronisch boek (in epub-formaat en in mobi-formaat; de laatste met dank aan Matthias Hüning), om te lezen op uw tablet of e-reader.Door Marc van OostendorpIedere menselijke taal is een legodoos. Je zou je logischerwijs … [Lees meer...] overKerstcadeautje: Klankencyclopedie als elektronisch boek
Lees Mei
Door Bas JongenelenDe vrijdag voor de kerstvakantie bespraken mijn studenten en ik Mei van Gorter (timing is everything in comedy). Uiteraard ging het over sensitivisme, estheticisme, l’art pour l’art en Kloos & Perk. Een ander punt was de indeling op hoofdgenre: hebben we te maken met epiek of lyriek? Bij epiek zijn er gebeurtenissen en verstrijkt er tijd, bij lyriek gaat het … [Lees meer...] overLees Mei
Maskers af!
Nieuwe aflevering van ons horrorfeuilleton De verleden tijd van lijken Door Marc van Oostendorp"Sophia!", riep Rie geschrokken. Nu keken de anderen ook op. Zelfs Wouter onderbrak zijn toespraakje, waarin hij met hoog op wilde geven van het nieuwe evaluatiemodel voor de medewerkers. Hij zag nu dat er iets veel belangrijkers gebeurd was: "Welkom bij de club," zei hij tegen zijn … [Lees meer...] overMaskers af!
Die historie van Urbaen: hoofdstuk [25]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen: hoofdstuk [25]
Die historie van Urbaen: hoofdstuk [24]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen: hoofdstuk [24]
Managers aan het kerstdiner
De managers komen weer tot leven in de kerstspecial van ons gruwzame feuilleton De verleden tijd van lijkenDoor Marc van OostendorpHet was al donker, toen op de late avond van de 22e december 2013, in onze stad, op de eerste verdieping van een restaurant, de held van deze geschiedenis om zich heen keek. "Jongens,'" zei Wouter Pieterse. "Ik ben blij dat we hier met zijn … [Lees meer...] overManagers aan het kerstdiner
Liever als dan dan of net zo lief dan als als?
Door Helen de HoopKees van Kooten beweerde deze week dat het wel uitmaakt of je ‘als’ of ‘dan’ zegt in vergelijkingen van ongelijkheid. Heeft hij een nieuw argument gevonden? Nee, hij zegt dat ‘als’ ambigu (dubbelzinnig) is en dat is al een eeuwenoud argument. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal schrijft hierover in 1884:“Alsdrukt het begrip van gelijkheid uit. … [Lees meer...] overLiever als dan dan of net zo lief dan als als?
Gezellig allemaal dezelfde taal
Door Marc van OostendorpAndere talen dan Nederlands spreken is 'ongezellig'. Die mededeling kreeg Ferdows Kazemi, een columniste van de Volkskrant onlangs. (Klik hier voor haar column van gisteren.) Ze was met een paar vriendinnen aan het praten in de kleedkamer van een sportschool, toen haar door een passerende vrouw te verstaan werd gegeven: 'Ik versta geen woord van wat … [Lees meer...] overGezellig allemaal dezelfde taal
2014: Anton Korteweg-jaar
Door Bart FM DroogHet jaar 2014 staat in het teken van een aantal dichters dat in dat jaar zeventig wordt of geworden zou zijn. Zo vieren we naast het grote J.A. Deelder-, het Johnny van Doorn-, het Gerrit Komrij- en het Ad Zuiderent-jaar in 2014 óók het grote Anton Korteweg-jaar. Anton Korteweg is natuurlijk in de eerste plaats dichter. Maar hij was ook jarenlang (1986-2009) … [Lees meer...] over2014: Anton Korteweg-jaar
Klik hier om verder te gaan
Door Marc van Oostendorp Vanochtend werd ik wakker en dacht: ja, het woord klikken zal nog lang blijven bestaan! En niet alleen in de betekenis 'je klasgenootje verraden bij een volwassene' , maar ook in die van de betekenis van 'een hyperlink openen'. Ik heb ooit geschreven over klik hier. Ik ben een groot bewonderaar van die constructie. Ik vind de hyperlink toch al de … [Lees meer...] overKlik hier om verder te gaan
De knoedel van de taal
Door Felix van de Laar"De knoedel van de taal" is een hele mooie (nieuwe) uitdrukking van Marc van Oostendorp. En ja, wat mij betreft zit het schrift in die knoedel, gelukkig maar want anders had ik geen werk, ik ben dan ook geen taalgeleerde maar een zelfstandige tekstschrijver, redacteur, vertaler en wat dies meer zij. Het komt bij mij altijd in letters terecht en … [Lees meer...] overDe knoedel van de taal
Verzen met merg. Roemer Visschers Brabbeling (1614) opnieuw op de markt
Voordracht tijdens een colloquium van het Amsterdam Centre for the Study of the Golden Age (Universiteit van Amsterdam), 3 december 2013Door Anneke C.G. FleurkensMisschien was het, met wat meer gevoel voor symboliek, verstandig geweest om de presentatie van deze nieuwe editie van Roemer Visschers Brabbeling pas begin volgend jaar te houden. Dan zou het namelijk … [Lees meer...] overVerzen met merg. Roemer Visschers Brabbeling (1614) opnieuw op de markt
Al lezende in Ogier van Denemerken – 27
Al lezende in Ogier van Denemerken – 27 : Ghevee Amand Berteloot In Al lezende 6 : Van ruggen en rotsen hebben we een passage uit het begin van OvD geciteerd, waarin verteld wordt dat Gautier vanop een rots gadeslaat hoe zijn oom Namels door Buteram en twee andere Sarraceense koningen wordt achtervolgd:An einen ruck kam er geritten,Da er sahe sinen ohemNaymelsen vil sere … [Lees meer...] overAl lezende in Ogier van Denemerken – 27