Door Marc van Oostendorp De afgelopen maanden heb ik op het NIAS en de Koninklijke Bibliotheek nagedacht over versregels. We hebben een scandeermachientje gebouwd: een script dat patronen van – bijvoorbeeld – regelmatig afwisselende onbeklemtoonde en beklemtoonde lettergrepen kan ontdekken in gedichten zoals het volgende, van Jan Kal: Waarom ik geen neerlandistiek … [Lees meer...] overWaarom zijn versregels asymmetrisch?
Archief voor december 2013
Ogier van Denemerken : hoofdstukken 231-240
Ogier van DenemerkenHertaling van het Middelnederlandse epos naar de Middelhoogduitse Ogier von Dänemark,zoals bewaard gebleven in handschrift Heidelberg CPG 363,door Amand Berteloot.Hoofdstukken 231-240(regels 16357-16944)Verantwoording van de editie … [Lees meer...] overOgier van Denemerken : hoofdstukken 231-240
Lezing Marc van Oostendorp in de KB: ‘On Passing Time’
Taalkundige (en Neder-L-redacteur) Marc van Oostendorp houdt op woensdag 15 januari 2014 een Engelstalige publiekslezing in de Koninklijke Bibliotheek. In de lezing presenteert hij de resultaten van het onderzoek naar ritme in Nederlandse teksten dat hij in de KB deed in het kader van zijn fellowship Digital Humanities.De hartslag van het NederlandsAls eerste fellow Digital … [Lees meer...] overLezing Marc van Oostendorp in de KB: ‘On Passing Time’
Pas verschenen: Nederlandse Taalkunde (Jrg. 18 – Nr. 3)
Onlangs verschenen: Nederlandse Taalkunde 18 (2013), nr. 3. In dit nummer onder meer twee Dag van de Nederlandse Zinsbouw-discussies.InhoudsopgaveDiscussie ImperatievenDaniël van Olmen De imperatief in de verleden tijdGertjan Postma Forumlezingen … [Lees meer...] overPas verschenen: Nederlandse Taalkunde (Jrg. 18 – Nr. 3)
Linguistisch Miniatuurtje CLX: Hallo!
Ik kan er niks aan doen, maar ik doe toch ook nog even een duit in het zakje van die discussie over dat Groot Nationaal Onderzoek over taal, dat Marc van Oostendorp al voor een groot deel heeft gevuld. Marc ging vooral in op het dédain waarmee de onderzoekers over de, laten we zeggen, reguliere linguïstiek spraken. Daarmee opende hij een doos van Pandora waarin alle … [Lees meer...] overLinguistisch Miniatuurtje CLX: Hallo!
Geloven in saaie gegevens
Door Marc van OostendorpWat heb ik nu weer gedaan: een wetenschapsweblogger tot kwaadheid gedreven! Gisteren schreef ik op verzoek van de webredactie van Onze Taal een stukje over het deze week gepubliceerde Groot Nationaal Onderzoek over taal.Ik vind dat dit onderzoek weinig om het lijf heeft. Het is een gegevensverzameling waar geen duidelijke vraag achter zit, … [Lees meer...] overGeloven in saaie gegevens
Een literaire ruzie in 1660
Titelpagina van de Princelycke lof-dichten. Den Haag, Koninklijke Bibliotheek.Door Bas JongenelenIn de Koninklijke Bibliotheek wordt een dun boekje uit 1660 bewaard: Princelycke lof-dichten met gheluck-wenschen ende liedekens, gherymt door de vry lief-hebbers van den Wijngaert, onder den tytel van Groyen en Bloyen tot Brussel. Toe ghe-eyghent aen Joannes Van Laer, prins vande … [Lees meer...] overEen literaire ruzie in 1660
Spelling is wel degelijk taal
Door Marc van OostendorpTot de rituelen van de decembermaand hoort dat er een taalkundige opstaat die erop wijst dat 'spelling geen taal is'; en dat je van taalkundigen dus echt niet hoeft te verwachten dat ze weinig fouten maken bij het groot dictee.Gisteren was het aan de beurt aan Felix van de Laar. In een mooi stukje in NRC Handelsblad van gisterenavond roept hij op om … [Lees meer...] overSpelling is wel degelijk taal
Pas verschenen: Briefwisseling Hendrik de Vries – Constant van Wessem
In de Achter het Boek-reeks van het Letterkundig Museum is onlangs de briefwisseling tussen de dichter Hendrik de Vries en de schrijver Constant van Wessem uitgegeven, onder de titel Brieven 1919-1952.Van de brieven tussen De Vries en Van Wessem zijn er 163 bewaard gebleven, merendeels uit de oorlogsjaren. De brieven gaan over De Vries’ poëzie en zijn medewerking aan het … [Lees meer...] overPas verschenen: Briefwisseling Hendrik de Vries – Constant van Wessem
Dubbelpromotie: De Amsterdamse jaren van Willem Kloos
Op woensdag 18 december promoveren Peter Janzen en Frans Oerlemans beiden aan de UvA met een studie naar Willem Kloos (1859-1938), waarin ze opnieuw kijken naar ‘het stereotype beeld van de man en de dichter’. Janzen richt zich in zijn proefschrift op de jaren 1859-1888, Oerlemans gaat in op de jaren 1888-1900.Datum: 18 december 2013Tijd: De promotie van Peter … [Lees meer...] overDubbelpromotie: De Amsterdamse jaren van Willem Kloos
Waar moet het heen en waar gaat het heen?
Over taalgebruikers en moedertaalsprekers Door Marc van OostendorpDe onderstaande tekst was bedoeld voor het afscheidssymposium van Jan Renkema van enkele weken geleden, waar ik op het laatste moment door omstandigheden niet naartoe kon. Ik bied hem Renkema én u als 'taalgebruiker' aan nu aan als longread. Waar moet het heen met het Nederlands? Toen de organisatie van het … [Lees meer...] overWaar moet het heen en waar gaat het heen?
Die historie van Urbaen: hoofdstuk [23]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen: hoofdstuk [23]
Die historie van Urbaen: hoofdstuk [22]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen: hoofdstuk [22]
Nieuwe onderzoekswebsite ‘Het Griekse drama in de Nederlanden’
‘Het Griekse drama in de Nederlanden’ is een experiment in wetenschappelijk publiceren. Onderzoek steunt op het delen van informatie. ‘If I have seen further it is by standing on the shoulders of giants’, zoals Newton het uitdrukte.Meer dan ooit beschikken we over de instrumenten om te delen: publicaties, databanken, conferenties, blogs, sociale media en … [Lees meer...] overNieuwe onderzoekswebsite ‘Het Griekse drama in de Nederlanden’
Daans doen
Door Marc van OostendorpEr was gesnoept in het huis van een vriendin, en de verdenking rustte deze keer op de kinderen. "Ik heb het niet gedaan," zei de dochter. "Het was Daans doen."De moeder schreef me een verontruste e-mail: was hier nu sprake van een definitieve doorbraak van het Engels in haar huisgezin? Het kind zegt ook al dingen als posh en awkward. Nu lijken … [Lees meer...] overDaans doen
Nieuw nummer Taal & Tongval
Er is een nieuw nummer van Taal & Tongval verschenen (jg. 64-2). Het nummer is te bekijken via www.taalentongval.eu. Ook oudere jaargangen vanaf 1990 zijn online beschikbaar.INHOUDFrens Bakker, Roeland van Hout: De afgrenzing tussen de noordelijke en zuidelijke dialecten in Noord-LimburgSera De Vriendt, Georges De Schutter: Het genus van leenwoorden in het … [Lees meer...] overNieuw nummer Taal & Tongval
Promotie Esther Op de Beek over Evaluaties in de Nederlandse literaire dagbladkritiek,1955-2005
‘Populaire’ literatuur werd ook in 1955 gerecenseerd, van 'verzuilde' kritiek was nauwelijks sprake en aspecten als stijl en gelaagdheid blijven door de jaren heen dé criteria waarop romans beoordeeld worden. Esther Op de Beek promoveert op 15 januari aan de Radboud Universiteit op een onderzoek naar de literaire dagbladkritiek in Nederland 1955-2005.Anders dan in … [Lees meer...] overPromotie Esther Op de Beek over Evaluaties in de Nederlandse literaire dagbladkritiek,1955-2005
De dialectonderzoeker is ook maar een dialectspreker
Door Marc van OostendorpDialectologen zijn dol op aardrijkskunde. Geef ze een kaart en ze beginnen naar patronen te speuren. Het boek waarover ik u deze week al de hele tijd de kop aan het zeuren ben, Language and Space: Dutch, is gisteren in Amsterdam gepresenteerd. (Volgende week wordt het nog eens in Gent overgedaan, want een boek dat slechts in één land gepresenteerd is, … [Lees meer...] overDe dialectonderzoeker is ook maar een dialectspreker
Opmerkelijk: Amnesty vóór recht op martelen
Door Bart FM DroogAl even opmerkelijk als de doventolk bij Nelson Mandela's herdenkingsplechtigheid was Carien Eijkman, woordvoerder van Amnesty International, die gisteren in het Radio 1-programma De Gids.fm een vurig pleidooi hield vóór het schenden van mensenrechten.In een interview door Felix Meurders verklaarde ze aanvankelijk dat "Amnesty lobbyt met name vóór ... eh tegen … [Lees meer...] overOpmerkelijk: Amnesty vóór recht op martelen
De taalkunde en tante Lien
Door Marc van OostendorpWat moet het een mooie tijd zijn geweest voor taalkundigen toen wij onze koloniën nog hadden! En wat hebben de geleerden daar indertijd weinig mee gedaan!In Indonesië werd, ver, ver weg van het vaderland, Nederlands gesproken. Hoe klonk dat? Hoe verhield het zich tot de vele andere talen van dat land? We weten er zo weinig van dat Reinier … [Lees meer...] overDe taalkunde en tante Lien
Verkleinwoordjes: intieme woordvorming
Door Marc van Oostendorp Een van de vragen die bij je opkomen wanneer je de 900 pagina's van Language and Space: Dutch achter elkaar doorneemt is: waarom zijn sommige zaken heel veranderlijk in het Nederlands, terwijl andere eigenlijk in alle dialecten hetzelfde zijn? Hoe komt het bijvoorbeeld dat de Nederlandse dialecten grosso modo en met maar een paar uitzonderingen … [Lees meer...] overVerkleinwoordjes: intieme woordvorming
Brabantse klinkers
Door Marc van OostendorpIedereen heeft het altijd over die zachte g, maar voor een Brabantse klinker kun je me 's nachts wakker maken.Er gebeurt van alles mee. In veel plaatsen wordt de klinker lang voor bijvoorbeeld een r en zegt men wèèrek of zaacht. Tegelijkertijd is de klinker in andere woorden dan weer korter geworden en zegt men hij lopt [lɔpt]. … [Lees meer...] overBrabantse klinkers
In ’t zuiden wordt niet meer ALS gezegd dan elders.
door Jan Stroop Met de conclusie die Hubers en De Hoop trekken kan ik ’t eens zijn. Ze presenteren die aan ’t eind van hun artikel “The effect of prescriptivism on comparative markers in spoken Dutch”, waar Marc van Oostendorp onlangs de aandacht op gevestigd heeft. H&H; hebben ’t Corpus Gesproken Nederlands onderzocht op ’t gebruik van als en dan bij … [Lees meer...] overIn ’t zuiden wordt niet meer ALS gezegd dan elders.
Terug naar de tekst II
door Marieke WinklerIn het handboek Het leven van teksten (2006) stellen Brillenburg Wurth & Rigney dat sinds de jaren ’70 het besef steeds sterker is geworden dat literatuur bestaat bij gratie van de lezer. De literatuur-wetenschapper is niet alleen geïnteresseerd in de bijzondere structuur van het literaire werk maar vooral ook in wat mensen doenmet literatuur. De … [Lees meer...] overTerug naar de tekst II
Waarom u deze week ineens dialectoloog wordt
Door Marc van OostendorpWaarom zou een mens dialecten bestuderen? Waarom je werkzame leven besteden aan het vastleggen en beschouwen van de talloze gedaanten die het Nederlands kan aannemen? Er zijn oneindig veel onderwerpen op de wereld waaraan je aandachtige studie kunt wijden. Waarom dan de dialecten gekozen?De komende week verschijnt een gigantisch boek waarin Nederlandse, … [Lees meer...] overWaarom u deze week ineens dialectoloog wordt
