Het beleg en ontzet van Leiden heeft in de loop van de tijd veel kinderboekenschrijvers geïnspireerd. Zij vertelden spannende verhalen over stoere knapen, die de stad verdedigden tegen de vijand, duiven die berichten overbrachten en de vondst van de ketel met hutspot. Tegelijkertijd moesten de jonge lezers er iets van leren. Dit boek laat zien hoe de moraal in de loop van de … [Lees meer...] overPas verschenen: Lotte Jensen, De les van Leeuwtje. Kinderboeken over het beleg en ontzet van Leiden.
Archief voor 2013
Zuiver Fries heeft nooit bestaan
(Net zo min als zuiver Nederlands)Door Marc van OostendorpDe geschiedenis van het Fries begint met het Latijn. Dat was in ieder geval de eerste geschreven taal waarvan we weten dat hij in onze streken gebruikt werd. Daarnaast werden er pakweg tweeduizend jaar geleden in onze streken ook allerlei Germaanse dialecten gesproken, waar we weinig vanaf weten, maar die mogelijk nog … [Lees meer...] overZuiver Fries heeft nooit bestaan
Die historie van Urbaen : hoofdstuk [5]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen : hoofdstuk [5]
Ook eenheid
Gert de JagerOmdat Judith Herzberg het niet in Doen en laten heeft opgenomen, haar – naar ik aanneem – eigen keuze uit eigen dichtwerk, kende ik het niet: Vliegen en rijden Van boven lijken wolken niet alleenop slagroom, pakijs, bloemkool, stoommaar ook op nooit geziene polen.(Hij schreef de pool die is waanzinnig mooien maakte zo het woordje mooi … [Lees meer...] overOok eenheid
Alle talen lijken op elkaar
Een nieuwe vertaaltruc van Googledoor Marc van OostendorpWie wil weten hoe de taaltechnologie – onze kennis over hoe computers met taal kunnen omgaan – zich ontwikkelt, doet er goed aan om Google in de gaten te houden. Daar worden doorlopend slimme mensen aangesteld, bijvoorbeeld om te werken aan Google Translate.Vorige week verscheen er een nieuw artikel op internet waarin een … [Lees meer...] overAlle talen lijken op elkaar
Anna Bijns en PowerPoint
Door Marc van OostendorpAnna Bijns is vooral bekend als de dichteres van lange lappen tekst. Haar tirades tegen Luther en het huwelijk hebben heel kunstige rijmschema's en ritmische patronen, maar lijken op het eerste gezicht vooral een opeenstapeling van woedende kreten.In haar proefschrift, nu bij uitgeverij Verloren verschenen in een handelseditie, laat Judith Keßler … [Lees meer...] overAnna Bijns en PowerPoint
Leerlingen over Anton Van Wilderode
Anton van Wilderode (1918-1998), dichter, priester en leraar te Sint-Niklaas, had als leerlingen onder meer Paul Snoek, Tom Lanoye, Dirk van Bastelaere en Erik Spinoy. De laatste twee laten hun licht schijnen over hun oud-leraar, zijn aanpak, zijn tekstkeuzes, zijn vertalingen, zijn poëzie, zijn invloed.Foyer, Stadsschouwburg Sint-NiklaasPoëzie op … [Lees meer...] overLeerlingen over Anton Van Wilderode
Vondel en psycholinguïstiek deel 2: het geheugen en de Clause Boundary
Door Viorica Van der RoestIn deze serie geef ik een uitgebreide samenvatting van mijn scriptie over de spannende combinatie tussen Vondel en psycholinguïstiek.Voorwoord Deel 1InleidingHet geheugen speelt een belangrijke rol bij taalperceptie. Taaluitingen worden geanalyseerd in het werkgeheugen, waarbij het kan putten … [Lees meer...] overVondel en psycholinguïstiek deel 2: het geheugen en de Clause Boundary
Suffix-sonnet: -er en -aar
De woorden met een achtervoegsel -aarbetekenen ‘degene die zo handelt’ –een wandelaar is een persoon die wandelt,en wie voortrijmelt heet een rijmelaar.Nu is er ook een 'allomorf' van -aarwant -er haalt haast hetzelfde trucje uit:een fluiter ben ik altijd als ik fluit,een ruimtevaarder als ik ruimten vaar. -Aar kies ik als de laatste lettergreepvan het werkwoord een stomme … [Lees meer...] overSuffix-sonnet: -er en -aar
KANTL Najaarslezingen 2013: Louis Couperus
Het Couperusjaar is nog immer in volle gang. Ook de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) besloot, vanuit Vlaanderen, een bijdrage te leveren aan de gedenking van de honderdvijftigste geboortedag van Louis Couperus door haar reeks najaarslezingen in het teken te stellen van deze schrijver.ProgrammaWoensdag 16/10 Patrick Lateur > Couperus en … [Lees meer...] overKANTL Najaarslezingen 2013: Louis Couperus
Pas verschenen: Henk Romijn Meijer & J.J. Voskuil – Een trans-Atlantische briefwisseling
Onlangs verscheen bij Uitgeverij Flanor: Een trans-Atlantische briefwisseling van Henk Romijn Meijer & J.J. Voskuil.InhoudVan oktober 1962 tot oktober 1963 verbleven Henk Romijn Meijer met zijn vrouw in de Verenigde Staten, eerst in New Haven en daarna in San Francisco. Zo ontstond een briefwisseling tussen Romijn Meijer en J.J. Voskuil, tussen Amerika en Nederland. In dit boek … [Lees meer...] overPas verschenen: Henk Romijn Meijer & J.J. Voskuil – Een trans-Atlantische briefwisseling
Louis Couperus in Spiegel der Letteren
Het pas verschenen nummer van Spiegel der Letteren (nr. 3, 2013) is een themanummer over Louis Couperus, samengesteld door Mary Kemperink en Wim van Anrooij. In ‘Louis Couperus in de spiegel van de neerlandistiek’ vindt u de volgende artikelen:Ton van Kalmthout, De beoefening van de Couperus-kunde. Hoofdlijnen en discussiepunten in de wetenschappelijke literatuurbeschouwingWim … [Lees meer...] overLouis Couperus in Spiegel der Letteren
Oifobie
De uitspraak van oecumene, economie, en oikofobieDoor Marc van OostendorpHoe spreek je de eerste klinker oecumene uit? Daarover zijn de afgelopen dagen wat observaties verschenen op het Meldpunt Taal. De discussie gaat tussen twee varianten: de [ø] (eu) en de [ʌy] (ui).Ook elders op het internet blijkt er informatie over te vinden. De taalwebsite van de Vlaamse … [Lees meer...] overOifobie
Te verschijnen: Ko van Geemert – Dushi Willemstad
Op 26 september verschijnt in de Het Oog in ’t Zeil Stedenreeks bij Uitgeverij Bas Lubberhuizen: Dushi Willemstad van Ko van Geemert (1950). Het boek wil duidelijk maken waarom Curaçao zo fascinerend is en bevat twee wandelingen door Willemstad, de routes voorzien van vele citaten uit het werk van talloze auteurs. Vijf kenners van de Curaçaose cultuur en literatuur leveren hun … [Lees meer...] overTe verschijnen: Ko van Geemert – Dushi Willemstad
Boekpresentaties bij de KANTL
In oktober worden er in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) in Gent twee nieuwe boeken gepresenteerd: een teksteditie van het Snoeijmes der Vlaemsche Tale door Rik Vosters en Gijsbert Rutten op maandag 7 oktober 2013 en De spiegel van Alexander, een postume essaybundel van Christine d’Haen, op donderdag 10 oktober 2013. … [Lees meer...] overBoekpresentaties bij de KANTL
Nederlands Letterenfonds vraagt nieuwe leden voor Raad van advies
Raad van adviesHet Nederlands Letterenfonds laat zich over de toekenning van subsidies adviseren door een breed samengestelde Raad van advies met grote kennis van de nationale en internationale letterkunde. Daarnaast hebben de leden specifieke deskundigheid op het gebied van bijvoorbeeld literair proza (fictie en non-fictie), de literaire vertaling (uit verschillende … [Lees meer...] overNederlands Letterenfonds vraagt nieuwe leden voor Raad van advies
Over een gedicht van Gerard Reve
Door Paul DijstelbergeZe willen dat ik schrijfvoor de vooruitgang.Maar ik kan niet schrijven zoals zij,al stam ik van hen af.Ik moet de wijken van het volk inen mijn oor te luisteren leggen:zo hoor je nog eens wat.Wat wil het volk?Niet veel goeds, dat is zeker.Dus ga ik de straat op,met mijn eigen vaandelWaarop geschreven staat:Vrijheid! Ziekte! Ouderdom!Lang leve de dood!Sinds … [Lees meer...] overOver een gedicht van Gerard Reve
De tekst en ‘de’ lezer in de modern-letterkundige neerlandistiek. Een steekproef
Fabian R.W. Stolk, Universiteit Utrecht Abstract The literary text still is in focus in recent Dutch literary scholarship. Most of the contributions to three (digital or digitalized) academic magazines scrutinize texts, and they do so not only for the (interpretation of) the text’s sake; the text often is the departing platform for investigations in literary theory, history, … [Lees meer...] overDe tekst en ‘de’ lezer in de modern-letterkundige neerlandistiek. Een steekproef
De uitwisselbaarheid van ‘en’ en ‘of’
Door Marc van OostendorpBij een kantine hangt een bordje: Voor € 15,- mag u een voor- of een nagerecht bij uw hoofdgerecht nemen. De heer Van Dalen laadt zowel een voor- en een hoofdgerecht op zijn dienblad en wil vervolgens alleen vijftien euro betalen. Mag dat? Het woord of kan immers soms ook en betekenen ('Ik drink iedere dag wel wat kopjes koffie of thee': dan … [Lees meer...] overDe uitwisselbaarheid van ‘en’ en ‘of’
Digitalisering dra Afrikaans die wêreld in: die DBAT
Door Wannie CarstensIn Afrikaanse taalkundige geledere word daar tans hard gewerk aan die konseptualisering van ʼn groot nuwe digitaliseringsprojek wat Afrikaans letterlik vlerke sal gee. Meer oor hierdie projek ʼn volgende keer.Ek berig vandag oor een van die subprojekte wat mettertyd deel van hierdie groot projek sal uitmaak. Ek verwys hiermee na die Digitale Biblioteek … [Lees meer...] overDigitalisering dra Afrikaans die wêreld in: die DBAT
Het rapport Mart Bax en wetenschappers die eigenlijk schrijver willen zijn
Door Marc van OostendorpEen van de eigenaardige aspecten van het rapport over de fraudulente antropoloog Mart Bax, is dat het een poëtische titel gekregen heeft: Draaien om de werkelijkheid. De ondertitel van het rapport is veel duidelijker: Rapport over het antropologisch werk van prof. em. M.M.G. Bax. Waarom heeft de commissie het daar niet bij gelaten?De titel is … [Lees meer...] overHet rapport Mart Bax en wetenschappers die eigenlijk schrijver willen zijn
Oude stilte
Gert de Jager‘Jezus, een dichter in Domburg!’ Wanneer zijn vriend Toni, een forse hockeyer met hockeygewoontes, hem het huis wijst van J.C. van Schagen, bloost Abel Roorda en volgt deze uitroep. Niet dat hij ooit iets van Van Schagen gelezen heeft, net zo min als Toni of enig ander personage in Oek de Jongs Pier en oceaan. Meer nog dan de uitroep is daar het blozen. … [Lees meer...] overOude stilte
De stilste taal van Nederland
door Gaston DorrenVoor het eerst in 35 jaar maakte ik een paar dagen geleden deel uit van een klasje dat zijn allereerste les kreeg in een vreemde taal. Ik ben in de tussentijd nog wel eens aan een nieuwe taal begonnen, vrij vaak zelfs, maar dat was dan altijd in mijn eentje, in een talenpracticum of met een zelfstudieboek.Terug in de schoolbanken dus, met zeven medeleerlingen, … [Lees meer...] overDe stilste taal van Nederland
Klankencyclopedie van het Nederlands (40): [iː, yː, uː]
Door Marc van Oostendorp[iː, yː, uː] Het Nederlands heeft geen echt lange klinkers. Althans, de [a] in baad is bijvoorbeeld wel systematisch langer dan de [ɑ] in bad, maar die klinkers verschillen ook nog op een andere manier van elkaar: als je de [ɑ] lang aanhoudt, krijg je niet automatisch een [a].Dat ligt iets anders voor de [iː, yː, uː]. De [i] in … [Lees meer...] overKlankencyclopedie van het Nederlands (40): [iː, yː, uː]
Die historie van Urbaen : hoofdstuk [4]
Een schoone historie van Urbaen,die onbekende sone vanden keyser Frederick Barberousse,die door die loosheyt van sekere Florentijnenvercreech die dochter vanden soudaen,metter hystorien van Jan Bocace niet min avontuerlijck danghenoechlijck, onlancx ghetranslateert uut denFranchoyse int Neder-Duytsch.Gheprint Thantwerpen op die Camerpoort brugghe, Indenschilt van Artoys by die … [Lees meer...] overDie historie van Urbaen : hoofdstuk [4]