De taalkundige als jongeman (2)

Dat ik later taalkundige zou worden, ze hadden het op de lagers school al kunnen weten als ze beter hadden opgelet. Ik wist namelijk alles beter.

De kenmerkende pedantie die voor veel mensen levenslang de enige manier is waarop ze uiting geven aan hun taalliefde, die heb ik ook gehad. Ja, lachen jullie maar even smakelijk: ook ik heb gedacht dat de taal bestond uit een systeem van spellingsregels en dat ik die regels beter kende dan de onderwijzers.

Ik herinner me nog hoe we in de vierde klas een paar minuten naar een rijtje woorden moesten kijken, waarover we daarna zouden worden overhoord met een dictee. Eén van die woorden was enig, en ik wist zeker dat dit een drukfout was.
Dat het eenig moest zijn. Het woord was toch afgeleid van een? Je schreef toch ook niet tweïg? Ik zou zodadelijk bij het dictee de enige (eenige) zijn die dit woord goed had.

Groot was mijn verontwaardiging toen de onwetende onderwijzer er een rode streep doorzette. Nog altijd voel ik weerzin tegen die rare spelling.

Nu was er ook wel een beetje aanleiding voor wantrouwen. De mensen voor de klas werden zelden gedreven door tomeloze liefde voor de taal. Zinsontleding, volgens alle standaarden die er zijn toch na tikkertje het mooiste wat een kind kan doen, werd over het algemeen lusteloos gedoceerd.

Ik kon niet wachten op de volgende les. Ooit zou ik het hele systeem onder de knie krijgen en dan kon ik iedere willekeurige zin uit mijn boeken of zelfs uit de krant kraken! Waarom ik dat zo graag wilde, weet ik niet meer. Het is me nog steeds niet gelukt.

Wel mocht ik vorig jaar bij een in memoriam van Paardekooper de illustratie maken: een ontleding van de eerste zinnen van dat artikel volgens Paardekooper z’n systeem. Een droom die waarheid werd.