• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Iedereen doet vocal fry!

24 juli 2016 door Marc van Oostendorp 3 Reacties

Door Marc van Oostendorp

In mijn zondagochtendminicollege van vandaag kom ik nog eens terug op mijn bewering van twee weken geleden – en die van Paulien Cornelisse een paar dagen erna – dat er in Nederland ook gevocalfried wordt!

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: taalverandering, vocal fry

Lees Interacties

Reacties

  1. Albert Oosterhof zegt

    25 juli 2016 om 12:24

    Misschien is er ook een verband met het feit dat (tegenwoordig ook in Vlaanderen) zeker jongeren hun stem meer moeten forceren om zich te laten horen in allerlei sociale contexten. In de Volkskrant heeft wel eens een stukje gestaan over de schorre stem als statussymbool bij vrouwen in het studentenmilieu in Nederland (‘Piep throat. Hoe komen corpsmeisjes aan hun schorre stem?’. 11 februari 2015.) Misschien dat het gekraak begonnen is met dat soort schorheid als gevolg van het forceren van de stem en dat dat krakerige geluid vervolgens zelf een heus verschijnsel geworden is. Verder valt mij op dat in Vlaanderen bij allerlei producties voor kinderen, bij Studio 100 en Ketnet, gesproken wordt met een bepaald soort schorheid. Zoek maar Youtube-filmpjes van figuren zoals Kaatje van Ketnet, Piet Piraat, Samson. Om een aansprekend effect te bereiken wordt de stem geforceerd en voorzien van gekraak en/of heesheid (iets wat ik overigens in vergelijkbare producties uit Nederland niet hoor). Het effect versterkt zichzelf natuurlijk (doordat die geforceerdheid het verschijnsel weer in de hand werkt). Allicht zijn die verschillende vormen van heesheid en kraken wel aan elkaar verband (zelfs die van Van Rossem).

    Beantwoorden
    • Marc van Oostendorp zegt

      25 juli 2016 om 21:23

      Ik geloof dat het hier toch om iets anders gaat dan om een gewone schorre stem; ik heb in ieder geval de intuïtie dat je het duidelijk kunt plaatsen, aan het eind van iets, al weet ik niet precies van wat (een zin? een Utterance?) Joy Thieleman noch Teske de Schepper kraakt de hele tijd, en zeker ook niet op volkomen willekeurige plaatsen. Maar het Vlaamse tv-gekraak is zeker een interessant verschijnsel en iemand zou eens moeten uitzoeken of daar inderdaad een verband bestaat met die vocal fry.

      Beantwoorden
      • Albert Oosterhof zegt

        27 juli 2016 om 12:54

        Toch is dat kraken juist aan het eind van een zin iets wat ook wel kan gebeuren als gevolg van vermoeidheid, overbelasting of geforceerdheid. Merk op dat je daar met name last van kan hebben als je bijv. iets aan het voorlezen bent of voorbereid hebt en minder in een spontane context. Misschien dat het vervolgens inderdaad een functie heeft gekregen en/of dat mensen het zijn gaan cultiveren. Een heel goed voorbeeld van die Vlaamse neiging om schorheid in te zetten om een humoristisch of anderszins aansprekend effect te bereiken, is overigens Geert Hoste. Dat is een Vlaamse conferencier die niet grappig is, maar continu een soort schorheid toepast om toch een humoristisch effect te sorteren. Het lijkt sterk op de schorheid van Samson van Samson en Gert. Ik ken dat op die manier niet uit Nederland. Ik denk trouwens dat Vlamingen ook in de huiselijke kring een dergelijke schorheid zouden kunnen aanwenden als ze een mop vertellen. Maar dat staat allicht los van het besproken verschijnsel.

        Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

E. du Perron • Reisverhaal

De ander, die dikwijls sprak over de dood,
roemde de natuur, doorzocht alle hoeken,
en ademde diep; de een las in boeken
gedachten van derden, zijn dagelijks brood.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

Als in de verte de zee zich verliefd toont,
heldere golven steeds nemen elkaar,
denk ik vol spijt aan het plein waar mijn lief woont:
zeeheldenbuurt waar geen viking meer vaart.

Bron: datering: 1948-1955; postuum gepubliceerd, in Tijdrovertje, 1992

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

21 mei 2025

➔ Lees meer
21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

19 mei 2025

➔ Lees meer
20 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

20 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

19 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1920 Sonja Witstein
sterfdag
1997 Herman de Coninck
➔ Neerlandicikalender

Media

Van Hogwarts naar Zweinstein

Van Hogwarts naar Zweinstein

20 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d