• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Gesprekken met inhoud

15 maart 2017 door Marc van Oostendorp 1 Reactie

Eindexamen gesprek (aflevering 6)

Door Marc van Oostendorp

Waarom worden gesprekken vrijwel alleen gevoerd op het vmbo en het mbo? Misschien heeft het ermee te maken dat we gesprekken als een eenvoudigere en wie weet zelfs lagere vorm van taalgebruik zien: niet iets waar je je vreselijk voor hoeft in te spannen. Praten is iets voor werklui, wij intellectuelen van de havo en het vwo lezen en houden af en toe een voordracht. Dat is dan een onterechte omkering van wat Socrates als waardevol zag.

Misschien heeft het ook te maken met het feit dat de leerlingen in het beroepsonderwijs een eigen onderwerp hebben om over te praten: de eigen werkomstandigheden. Leerlingen in het meer theoretische onderwijs op de havo en de vwo worden dan geacht zich met algemenere kwesties bezig te houden: zaken van ‘maatschappelijk belang’ zoals het referentiekader het noemt.

Abstractie

Maar in de eerste plaats kun je ook daarover praten. En in de tweede plaats gaat die neiging om alle scholieren in dezelfde mal te stoppen misschien wel voorbij aan het feit dat het aantal kwesties waarin je op een abstracter niveau geïnteresseerd kunt zijn, ook bijna eindeloos is.

Je kunt ook op de havo en het vwo heus gesprekken met inhoud voeren. Aan stages zijn die leerlingen nog niet toe, maar ze zouden bijvoorbeeld juist over onderwerpen kunnen gaan op een wat hoger niveau van abstractie.

De hele tijd in verandering

Dat zouden bijvoorbeeld de onderwerpen van het vak Nederlands zelf kunnen zijn. Het kunnen trouwens ook de onderwerpen van andere vakken zijn – maatschappijleer is een logische keuze –, en het zou vooral ook een poging kunnen zijn om de verschillende vakken te integreren: wat hebben we geleerd bij biologie en hoe verhoudt zich dat precies tot het gebodene in de godsdienstles? Of wat je allemaal op het internet kunt lezen over dit onderwerp? Neem je alles wat je bij geschiedenis aan voor zolang het duurt tot je er examen in doet, of verandert het ook echt je kijk op de werkelijkheid?

Dat is allemaal misschien een beetje ingewikkeld. Maar het voordeel is dan dat het vak Nederlands zelf zoveel belangrijke onderwerpen aansnijdt. De taal is een natuurkundig én een biologisch én een cultureel verschijnsel. De Nederlandse cultuur heeft zaken gemeen met de Engelse, de Franse, de Duitse en de klassieke, en onderscheidt zich ook weer van al die culturen. Bovendien is ieder van die culturen de hele tijd in verandering.

Juiste antwoord

Om de taal en de cultuur goed te begrijpen, moet je eigenlijk goed zijn in alle andere vakken. De integratie van alle vakken, dat is het moedertaalonderwijs zelf.

Dus kunnen de gesprekken daarover gaan. Een leraar Nederlands hoeft daarvoor niet precies bij te houden wat er in alle andere vakken gebeurt, en wat er verder in de maatschappij allemaal plaatsvindt. Als ze in gesprek gaat met haar leerlingen, zullen die leerlingen haar zelf wel vertellen wat er van belang is. Het is trouwens ook niet de bedoeling dat de leraar de leerling vervolgens het juiste antwoord leert te vinden, maar wel hoe een gesprek over een en ander gevoerd kan worden.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel, Neerlandistiek voor de klas Tags: eindexamen, middelbaar onderwijs, schoolvak

Lees Interacties

Reacties

  1. Marianne Hezemans zegt

    16 maart 2017 om 08:53

    Is het mondeling over de boekenlijst, onderdeel van het schoolexamen havo en vwo, niet zo’n eindexamengesprek?

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Vertalen

Geloof my vry, wat andren snoeven;
Die d’ echten smaak en geur wil proeven,
Drink’ uit de oorspronkelijke flesch!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

JUNI ’57

Met niets meer bij me dan het te vlug geleefde,
nog in de flarden van haar vertrek gekleed,
loop ik het land op om naar de lucht te kijken
en hoe mijn liefde allengs in niets meer leek
op die voor haar.

Het is een juninacht – de kortste nacht
bijna. Ik voel met mijn hoofd het hooi van de opper
waartegen ik zit. Ik zie een blijvende
zonsondergang boven een vuurtorenlicht
en weinig sterren.

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

18 juni 2025

➔ Lees meer
Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

17 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1991 Cornelis Stutterheim
➔ Neerlandicikalender

Media

De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d