Door Redactie Neerlandistiek voor de klas
Geen les willen geven aan de hand van een methode Nederlands, maar geen tijd om zelf materiaal te ontwikkelen? Hier is een – misschien zelfs wel dé – oplossing!
Scholen voor voortgezet onderwijs waar uitsluitend gewerkt wordt met eigen materiaal zijn nog altijd een zeldzaamheid. De meeste secties Nederlands maken gebruik van een leergang die is ontwikkeld door een educatieve uitgeverij. Dat levert uiteraard tal van voordelen op. Zo geeft het gebruik van een methode structuur aan de lessen – doorlopende leerlijnen – en hoeven er geen toetsen, antwoordmodellen en normeringen vervaardigd te worden. Een docent bespaart zich hiermee kostbare tijd, want in het zelf ontwikkelen van lesmateriaal en toetsmateriaal gaan vele uren zitten.
Daar staat tegenover dat de nadelen van het gebruik van een methode ook evident zijn. Een boek is statisch en kan daardoor niet inspelen op de actualiteit, wat in het bijzonder bij het onderdeel leesvaardigheid duidelijk merkbaar is. Een voornamer nadeel van een lesboek is dat er soms theorie of uitleg wordt gegeven waarmee een docent het inhoudelijk niet eens is of dat er oefeningen worden gegeven waarvan de docent weet dat deze niet aanslaan bij zijn leerlingen. Wat kun je dan doen?
Omdat het ontwikkelen van eigen materiaal tijdrovend is, struinen veel docenten het internet af op zoek naar aansprekende lesideeën. Deze queeste kan echter net zo veel tijd kosten als zelf iets bedenken. Gelukkig bestaat er sinds enkele jaren de Facebookgroep Leraar Nederlands – met op 5 februari 2017 maar liefst 8317 leden. Via het vastgezet bericht van Mirella van der Made op de openingspagina van de groep kun je met één muisklik eenvoudig toegang verkrijgen tot de gestaag groeiende gezamenlijke map met lesmateriaal. Een groep enthousiastelingen zorgt ervoor dat het door docenten geüploade materiaal in mappen overzichtelijk bij elkaar wordt gezet. Elk document krijgt een naam waaruit blijkt voor welk onderwijstype en voor welk leerjaar het betreffende bestand bedoeld is. Door een korte omschrijving toe te voegen kan een zoekende docent snel bepalen of het lesmateriaal bruikbaar is.
Minder bekend in Nederland zal het Vlaamse leermiddelennetwerk KlasCement zijn, een “gratis platform waar leerkrachten elkaar inspireren door lesmateriaal te delen, voor leerlingen van alle leeftijden”. Uit het feit dat KlasCement meer dan 100.000 leden telt, zal duidelijk zijn dat deze database een ruimere doelgroep heeft dan de Drive van de Facebookgroep Leraar Nederlands.
Docenten Nederlands kunnen op dit platform tal van inspirerende lesideeën vinden. Door te zoeken op onderwerp en onderwijsniveau is dit een fluitje van een cent. Om de gevonden te resultaten vervolgens te kunnen bekijken en materiaal te downloaden is het wel noodzakelijk je (gratis) aan te melden als lid.
Voor het vak Nederlands in het voortgezet onderwijs zijn op KlasCement tal van leermiddelen beschikbaar variërend van downloadbaar lesmateriaal, interactieve oefeningen, websites, artikelen en video’s. Een voorbeeld van recent toegevoegd materiaal is de lesbundel Tricky Reynaert en Co; deze bundel bevat achtergrondinformatie over Reynaert de Vos en andere schelmenfiguren, voorbeeldverhalen, literatuurtips en ook een aantal concrete lestips. De moeite waard is zeker ook het bestand Poëzie is amusement, een minicursus die leerlingen wil laten kennismaken met verschillende vormen van poëzie en hen tot het lezen en schrijven ervan stimuleren.
