• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Je eigen schaduw

21 mei 2017 door Redactie Neerlandistiek Reageer

Door Siemon Reker

In het nieuws is weer de eigen schaduw. Niet zozeer terug van weggeweest maar hoog op het lijstje van veelgebruikt idioom in de Tweede Kamer. Wilders (PVV) gebruikte het deze week driemaal in het debat na de mislukking van de eerste poging van Edith Schippers (VVD, CDA, D66, GroenLinks) in een poging uitgenodigd te worden om aan de formatietafel aan te schuiven. Maar al tweemaal eerder was het te horen in de korte zittingstijd van de nieuwe Kamer, eenmaal door Joël Voordewind (CU) en een keer door staatssecretaris Dekker.

Van Dale geeft twee omschrijvingen (“iets beter doen dan verwacht werd” en “voorbijgaan aan eigenbelang, afzien van persoonlijke belangen en gevoeligheden”) waarbij verrassend is dat voorbijgegaan wordt aan de oorspronkelijke lezing, ‘iets doen wat onmogelijk is’. Zó werd de uitdrukking ook voor het eerst in de Tweede Kamer gebruikt, door Relus ter Beek (PvdA, 7 februari 1979): “Ik ben bereid veel te geloven, zeker als het om deze Minister gaat, maar dit kan toch niet waar zijn, want hier wordt echt het kunststuk opgevoerd van iemand die over zijn eigen schaduw is heengesprongen.” Een kunststuk, kan niet waar zijn, iets onmogelijks.

In vergelijkbare sfeer uitte PPR-kamerlid Waltmans zich op 10 september 1980 toen het ging over de tekeningen voor de nieuwbouw van de Kamer: “Denkt men dat de heer De Bruin in staat is over zijn eigen schaduw te springen? Denkt men dat hij zijn op papier gewrocht geesteskind kan vergeten en zich kan ordenen in een nieuwe richting, in een nieuwe kanalisering van de bouwplannen van de Tweede Kamer en de reconstructie van het Binnenhof?”

De eigen schaduw was voorheen de vaste, bangmakende begeleider, getuige citaten uit 1886 (“Mijne Heeren, het is voortreffelijk omzichtig te zijn, zeer omzichtig zelfs, maar wanneer men achter elken boom een roover meent te zien, dan schrikt men op het laatst voor zijn eigen schaduw.”), 1927 (“(…) dat het communisme een wereldbeweging is, die zijn grondslagen vindt in het wetenschappelijk socialisme, het communisme van Marx en Engels en dat die wereldbeweging overal doordringt, waar het kapitalisme komt en dit kapitalisme volgt als zijn eigen schaduw.”) en 1952 (“het valt op, dat men bang is voor zijn eigen schaduw en niet de consequenties van in volle vrijheid genomen beslissingen durft te trekken”).

Tegen 1990 begint de figuurlijke betekenis in de politiek (‘doen waar je je eigenlijk tegen had verklaard, altruïsme laten zien’) succes te boeken in de Vergaderzaal. Vandaag heeft informateur Schippers aan een aantal fractieleiders gevraagd om toch nog ‘es te reflecteren want zo komen we niet verder. Ron Fresen legde in het Journaal van 11 uur uit dat Schippers langs deze weg de druk opvoert bij Pechtold (D66) en Roemer (SP). Lodewijk Asscher (PvdA) noemde hij niet, terwijl die het minste te verliezen heeft. Slechts 9 zetels.

Dit stukje verscheen eerder op het blog van Siemon Reker.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: politiek, uitdrukkingen, woordgebruik

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Lucebert • Tajiri

Het licht is de liefde is niets
Een gat grijpt naar een ander gat
Het beeld bijt een beeld
De spiegel is bleek en bont

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

ALSOF IK ER NIET GEWEEST BEN

Ik stel er prijs op na ergens gelogeerd te hebben geen sporen achter te laten. Zo wordt logeren een soort inbreken – trouwens, het hele bestaan lijkt er op.

Bron: Barbarber, september 1969)

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1830 Eelco Verwijs
sterfdag
1989 Willem Beuken
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d