Literaire stijl als een computerkunstje

(Persbericht Radhoud Universiteit)

Is de creatie van een uniek literair oeuvre voorbehouden aan zwoegende schrijvers of kan een computer de klassiekers imiteren? In het project ‘Writers in the Cloud’ schrijven bezoekers van het Erasmusgebouw van de universiteit met behulp van taaltechnologie een tekst in de trant van schrijvers als Couperus, Grunberg of Bervoets. Het project dat op 2 oktober van start gaat, is een samenwerking tussen taalwetenschappers van de Radboud Universiteit en kunstenaarscollectief KunstLAB Arnhem.

Het concept is vrij simpel. Projectleider Roel Willems: ‘De computer projecteert elke keer drie woorden uit het oeuvre van bijvoorbeeld  Couperus of Multatuli. Vervolgens stemmen de bezoekers van het Erasmusgebouw voor één van de woorden door over de projectie van hun favoriete woord te lopen.’ Het meest gekozen woord wordt opgenomen in een nieuw gegeneerde zin in de stijl van de auteur. Gezamenlijk schrijven de bezoekers op deze manier een week lang een tekst in de stijl van één bepaalde schrijver.

Algoritmes

‘Denken was het definitief bepalen van de voormannen, de doorleefde gezichten ongeschoren’. Het voorgaande is een door het algoritme geproduceerde zin in de stijl van Thomas Rosenboom. Zo simpel als het concept, zo basaal zijn de algoritmes die erachter liggen eigenlijk ook. Op basis van een analyse van het gehele oeuvre van de verschillende schrijvers leert de computer welke woorden een schrijver gebruikt en hoe groepen van woorden samen voorkomen. Willems: ‘We hebben wel grote oeuvres nodig om de stijl zo goed mogelijk te kunnen leren kennen.’

De titel van het project Writers in the Cloud is een verwijzing naar cloud computing (het technologische aspect van het project) en het feit dat sommige schrijvers al overleden zijn maar er nu toch weer werk, door hun hand geïnspireerd, gemaakt wordt. Willems: ‘Het project roept daarmee ook vragen op: bestaat er zoiets als een ‘unieke’ stijl? Wat is creativiteit? Waarom vinden we iets mooi? En is dat in een wiskundige formule te vangen?’

Het project Writers in the Cloud is een samenwerking tussen de Radboud Universiteit en kunstenaarscollectief KunstLAB Arnhem. Het project is te bezoeken van 2 oktober tot 13 april 2018 in de hal van het Erasmusgebouw. In de loop van de weken zullen teksten voorbijkomen in de stijl van vijftien vooraf geselecteerde schrijvers: Louis Couperus, Arnon Grunberg, A. F. Th. van der Heijden, Hanna Bervoets, Thomas Rosenboom, Esther Gerritsen, Anna Enquist, Hella S Haasse, Annie MG Schmidt, Tacitus, Frederik van Eeden, Multatuli, Geertruida Bosboom-Toussaint, Betje Wolf en Aagje Deken, en Frans Kellendonk.