• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

debat / discussie

21 augustus 2019 door Redactie Neerlandistiek 7 Reacties

Verwarwoordenboek Vervolg (131)

Door Jan Renkema

In het Verwarwoordenboek worden zo’n 500 woordparen behandeld met vaak onduidelijke verschillen: afgunst-jaloezie, bloot-naakt, geliefd-populair, plaats-plek, enz. Talrijke lezers hebben woordparen aangedragen met het verzoek om ook die te behandelen. Vandaar deze wekelijkse rubriek.

Mocht u ook een ‘verwarpaar’ behandeld willen zien, plaats dan een reactie onder deze rubriek. Kijkt u dan wel even op de website om te zien of de woorden al zijn opgenomen.

debat / discussie      

Er is betekenisverschil.

debat              aan regels gebonden, openbare discussie, gericht op uiteenzetting van                           standpunten

In het Engelse Lagerhuis zijn de debatten veel feller dan bij ons in de Tweede Kamer.

discussie        gedachtewisseling over een meningsverschil

Het wordt tijd voor een brede maatschappelijke discussie over de staat van ons onderwijs.

De woorden verschillen op drie aspecten. 1. ‘formeel-informeel’. Een debat is gereglementeerd met spreektijden en regels voor interruptie, en staat onder leiding van een voorzitter. Vaak is ook het onderwerp duidelijk afgebakend. Een discussie kent nauwelijks regels en kan ook spontaan ontstaan. 2. ‘uiteenzetten-overtuigen’. Een debat is gericht op het uiteenzetten van standpunten, terwijl het bij een discussie nadrukkelijk gaat om het overtuigen van de tegenstander of gesprekspartner. 3. ‘met of zonder publiek’. Een debat heeft niet alleen een functie voor de deelnemers, maar is ook bedoeld voor het publiek. Een debat heeft toehoorders, een discussie doorgaans niet.

Als een debat gaat over een gezamenlijk belang of probleem, dan heet het ook wel overleg of beraadslaging. Als een discussie uit de hand loopt, dan noemen we dat eufemistisch een woordenwisseling. Er bestaat ook nog een ‘hogere vorm’ van gedachtewisseling, de dialoog. In een dialoog streven deelnemers eerder naar begrijpen dan naar begrepen worden, en geven de gesprekspartners door Luisteren, Samenvatten en Doorvragen de afkorting lsd een nieuwe inhoud.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: Verwarwoordenboek, woordbetekenis

Lees Interacties

Reacties

  1. Peter-Arno Coppen zegt

    21 augustus 2019 om 12:05

    Misschien buiten de politieke betekenis heeft voor mij een debat noodzakelijk een winnaar en een discussie niet.

    Beantwoorden
  2. Peter-Arno Coppen zegt

    21 augustus 2019 om 12:12

    Dat onderscheid tussen uiteenzetten en overtuigen zit ook niet zo in mijn taalgevoel. Je kunt toch best een verkennende discussie hebben (maar geen verkennend debat)? Dan gaat het toch niet om overtuigen, maar om gezamenlijk bespreken? Voor mij is discussiëren meer het neutrale gezamenlijk bespreken, terwijl het bij debatteren om de winnaar gaat.

    Beantwoorden
  3. DirkJan zegt

    21 augustus 2019 om 17:06

    Er is ook nog het algemene debat, of publieke debat. Dat lijken me synoniemen van een algemene discussie en een maatschappelijke discussie.

    Beantwoorden
    • Rob Duijf zegt

      21 augustus 2019 om 19:56

      Een discussie kan natuurlijk overal over gaan, maar het belangrijkste daarin is het uitventen van het eigen gelijk. Gelijk hebben is een ding, gelijk krijgen is een ander ding, ook al heb je het niet. Daar is in oude tijden de welsprekendheid voor bedacht, plat gezegd de kunst om kromme komkommers recht te praten. Over gelijk eisen zullen we het dan maar niet hebben.

      Beantwoorden
  4. Rob Duijf zegt

    21 augustus 2019 om 20:46

    ‘In een dialoog streven deelnemers eerder naar begrijpen dan naar begrepen worden, en geven de gesprekspartners door Luisteren, Samenvatten en Doorvragen de afkorting lsd een nieuwe inhoud.’

    Wat leuk! Ik heb me nooit gerealiseerd dat LSD ook nog op een andere manier ‘geestverruimend’ kan zijn…

    De deelnemers aan een dialoog hebben in ieder geval de intentie om er gezamenlijk achter te komen, te onderzoeken, hoe de vork precies in de steel zit; of er op zijn minst alle moeite voor te doen om tot consensus te komen in plaats van elkaar retorische vliegen af te vangen. Dat kan natuurlijk alleen maar, wanneer men bereid is om het eigen gelijk los te laten, waardoor men gedachten op een hoger niveau wisselt, dan ooit in discussie of in debat – hoe gestructureerd ook – mogelijk is.

    Beantwoorden
  5. Harry Reintjes zegt

    21 augustus 2019 om 21:46

    het grappige bij beide woorden vind ik de etymologische betekenis debat: van débat, debat(t)re (oud?)frans. battre=(ver)slaan. discussie latijn dis = UITEEN en cusus (voltooid deelw. van) cudere = ook slaan, treffen. overigens kon ik discudere niet vinden, wel dicussio en disputatio.(dus ook met dis/UITEEN). maar vooral colloquium (nomen)) en colloquor (verbum). waarbij het dus juist gaat om SAMEN…(con met assimilatie).
    wat doet trouwens een debatingclub? discussiëren of debatteren?

    Beantwoorden
  6. Jan Renkema zegt

    28 augustus 2019 om 09:25

    Dank voor al het zo nuttige commentaar! Ik vermoed dat ik nog met deze en gene in debat én discussie moet om de onderscheidingen scherper te krijgen. Deze aflevering van Verwarwoorden komt op de lijst ‘Nog te verbeteren’.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Margriet Westervaarder • gelegen in een nest

gelegen in een nest
van dons en klein venijn
de takjes dagelijks herschikt
zacht mos en doornig groen

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

ALSOF IK ER NIET GEWEEST BEN

Ik stel er prijs op na ergens gelogeerd te hebben geen sporen achter te laten. Zo wordt logeren een soort inbreken – trouwens, het hele bestaan lijkt er op.

Bron: Barbarber, september 1969)

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1830 Eelco Verwijs
sterfdag
1989 Willem Beuken
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 1 Reactie

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
%d