Een reconstructie op basis van de Zierikzeese brieven van J.H. van den Bosch
In 1893 verscheen bij uitgeverij P. Noordhoff in Groningen Pleidooi voor de moedertaal, de jeugd en de onderwijzers van de hand van Jan Hendrik van den Bosch, leraar Nederlands aan de vijfjarige HBS te Zierikzee. De brochure presenteerde een geheel nieuwe benadering van het onderwijs Nederlands. Bij tijdgenoten leidde het Pleidooi tot wisselende, maar over het algemeen positieve reacties en een levendige discussie over het schoolvak Nederlands was het gevolg. In de jaren zeventig van de vorige eeuw vonden Van den Bosch’ ideeën opnieuw weerklank bij een groep kritische en vernieuwende lerarenopleiders en de discussie over wat goed moedertaalonderwijs is, duurt tot nu toe voort.
In dit boek beschrijft Jan Zwemer de ontstaansgeschiedenis van het Pleidooi tijdens de vier Zierikzeese jaren van Jan Hendrik van den Bosch (1891-1894). Zijn belangrijkste bron daarbij is de intensieve briefwisseling tussen Van den Bosch en onder anderen zijn vriend en medestander Foeke Buitenrust Hettema en de door hem bewonderde Nicolaas Beets. Hiermee wordt een belangrijk hoofdstuk toegevoegd aan de geschiedenis van het schoolvak Nederlands.
De wordingsgeshiedenis van ‘Pleidooi voor de Moedertaal’ is opgedragen aan Jan Sturm. Hij was een van de vakdidactici die door Van den Bosch’ Pleidooi werden geïnspireerd. Toen hij in 2011 stierf, werkte hij een niet voltooide uitgave van de Zierikzeese brieven van Van den Bosch.
Deze uitgave is van belang voor onderwijshistorici, neerlandici, leraren Nederlands, lerarenopleiders, leerplanontwikkelaars en onderzoekers van het schoolvak Nederlands.
Jan Zwemer en Sjaak Kroon, De wordingsgeschiedenis van ‘Pleidooi voor de Moedertaal, de jeugd en de onderwijzers’. Eindhoven: Uitgeverij Damon. Bestelinformatie bij de uitgever.
Dit maakt mij nieuwsgierig. Wat waren, in een notendop, zijn ideeen? En waarom is dit nog actueel?