• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

De top-3720 van voornamen in streekromans

5 april 2020 door Marc van Oostendorp 2 Reacties

Dagboek van een amateur-programmeur

Een paar dagen geleden begon ik mijn digitale onderzoek naar eigennamen in de verzameling van ruim 1100 door Ewoud Sanders verzamelde Nederlandstalige ‘streekromans’ (waarmee hij geloof ik vooral bedoelt: populaire, niet-literaire romans). Ik constateerde dat het erop leek dat eigennamen zeer frequent zijn in die romans, maar om dat te kunnen vaststellen, moest ik eerst al die eigennamen verzamelen.

Dat heb ik inmiddels gedaan. Gerrit Bloothooft, naamkundig redacteur van Neerlandistiek, stuurde me een bestand toe met 180,000 Nederlandse voornamen (inclusief allerlei spellingvarianten) en ik schreef een script (hier beschikbaar) dat in alle duizend boeken voor ieder woord bekijkt of het een voornaam is. Namen die veelvoorkomende Nederlandse woorden zijn (zoals Dan) worden weggefilterd.

Gerrit was zo aardig mijn bevindingen nog te verrijken met een aanduiding of het een mannen- of een vrouwennaam betrof (of een unisexnaam), een indicatie van hoe vaak de naam voorkwam in de basisregistratie personen en een aanduiding van de categorie waarin die namen valt; Gerrit heeft een systeem van categorieën van type namen – hij heeft hem omdat hij niet naar zijn kantoor kan niet helemaal kunnen aanvullen, maar je krijgt toch een aardig beeld. Het resultaat van deze zoektocht staat hier: er blijken maar liefst 3720 verschillende namen te zijn.

Opmerkelijk is ook dat de top-17 helemaal bestaat uit mannennamen: Jan, Dirk, Kees, Geert, Jaap, Bart, Peter, Willem, Hendrik, Klaas, Paul, Hans, Johan, Albert, Harm, Gerrit, Frans. Pas op nummer 18 verschijnt de eerste vrouwennaam: Maria. Opvallend ook is de enorme dominantie van de nummer 1: Jan wordt ruim 45000 keer genoemd, terwijl de nummer 2, Dirk, minder dan 14000 keer wordt genoemd (minder dan een derde). Ik heb momenteel nog geen idee wat dit alles verklaart.

Volgens Gerrit zitten de namen overwegend in de categorieën ’traditioneel’ en ‘premodern’ – wat dat betekent laat de top-18 wel ongeveer zien. Streekromans maken weinig uitstapjes naar modernere sferen, al zijn er ook wel wat namen van bijvoorbeeld Turkse en Arabische origine:


Traditional334509
Dutch-premodern275077
Dutch-modern192705
English70309
Frisian58263
Elite56709
Hebrew32739
Mixed-Nordic18559
French13925
Modern4759

1861
Italian-Spanish702
Arabic 1326
Arabic 2224
Turkish126
Totaal 506331

Alle cijfers gaan over hoe vaak een naam genoemd wordt, In totaal wordt er dus 506.331 keer een naam genoemd; het corpus telt in totaal zo’n 100 miljoen woorden (dat is 100.000 woorden per boek, maar er zitten dan ook redelijk wat dikke omnibussen bij).

Een half procent van alle woorden is dus een eigennaam. De vraag blijft daarmee staan of dit nu een bijzonderheid is van streekromans of van fictie. Wat is het percentage eigennamen in literaire romans? Daarover een volgende keer!

Foto: Jan de Hartog, 1984. Door Rob Bogaerts, Wikimedia

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel, Naamkunde Tags: namen, populaire voornamen, streekromans

Lees Interacties

Reacties

  1. Frans van Nes zegt

    5 april 2020 om 11:32

    Ik zou nog even de fotocredits aanpassen. De fotograaf is Rob Bogaerts.

    Beantwoorden
  2. DirkJan zegt

    5 april 2020 om 17:40

    Het aantal voornamen in romans zal denk ik sterk samenhangen met de hoeveelheid dialogen die erin staan. Ik speculeer dat er meer dialogen in ‘streekromans’ staan dan in literaire fictie.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

E. du Perron • Reisverhaal

De ander, die dikwijls sprak over de dood,
roemde de natuur, doorzocht alle hoeken,
en ademde diep; de een las in boeken
gedachten van derden, zijn dagelijks brood.

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

LEER DER PROPORTIËN

Het teentje maan dat gisteren te klein was
maar nu zo klein dat ik het op zijn plaats vind staan,
er is steeds minder nodig om het te bedekken,
steeds minder nodig om het te verstaan.

Bron: Het zinrijk, 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

25 mei & 21 juni 2025: Leidse Zang voor Kerk en Kroeg

21 mei 2025

➔ Lees meer
21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

21 juni 2025: J.H. Leopold-lezing

19 mei 2025

➔ Lees meer
10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

10 juni 2025: Lezingenmiddag Indische Letteren

19 mei 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1903 Cornelis Stutterheim
1904 Leendert van Dis
sterfdag
2020 Hugo Ryckeboer
➔ Neerlandicikalender

Media

Van Hogwarts naar Zweinstein

Van Hogwarts naar Zweinstein

20 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Verschenen: Romanreuzen

Verschenen: Romanreuzen

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

25. alkalommal rendezték meg a Magyarországi Néderlandisztika Napját

15 mei 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d