• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Wetenschappelijke weerbaarheidstraining

2 juli 2021 door Marc van Oostendorp Reageer

Afbeelding van inna mikitas via Pixabay

De geïntimideerde wetenschapper staat in de belangstelling. De KNAW hield er vorige week een webinar over, en de NRC plaatste vrijwel tegelijkertijd een artikel over bedreigde wetenschappers. De KNAW had het daarbij vooral over alfa’s, terwijl het artikel in de krant in de eerste plaats ging over beta’s, maar uit beiden sprak een zelfde zorg: we verlangen van wetenschappers dat ze deelnemen aan het maatschappelijke debat, maar als ze dat doen worden ze soms bedreigd en bestookt met narigheid.

Wat is de oplossing? In het artikel en op het symposium wordt er eigenlijk maar één aangedragen: onderzoekers moeten beschermd worden tegen zulke aanvallen, junior-onderzoekers door senior-onderzoekers, senior-onderzoekers door bestuurders, en iedereen door onderlinge solidariteit. Nu is er niets tegen opkomen voor een ander, en is duidelijk hoe domme bestuurders of senioren het probleem alleen erger maken, maar er ontbreekt naar mijn smaak toch ook een element: onderzoekers moeten óók weerbaarder worden.

Zwaarder

De sfeer van wantrouwen, van gratuite bedreigingen, van minachting voor autoriteiten waaronder soms die van de wetenschap – leuk zijn ze allemaal niet. Maar ze zijn wel onderdeel van de alledaagse werkelijkheid, en er is weinig reden om te denken dat ze op korte of middellange termijn weer verdwijnen. Daarvoor houden ze te veel verband met allerlei grote maatschappelijke bewegingen. Je kunt dan wel zeggen ‘begeef je dan niet op Twitter’, maar daarmee verander je de discussie slechts minimaal, er ontbreekt hooguit een deelnemer.

Een onontkoombaar deel van iedere bescherming is dan ook dat mensen leren om er zelf mee om te gaan: een training in socialemediastoïcisme, leer alle onaangeneemheden die je over je uitgestort krijgt zo goed mogelijk te negeren. Dat is een oproep waarvoor je weinig handen op elkaar krijgt – het klinkt rechtvaardiger en juister om leidinggevenden en senioren de plicht te geven om beschermend op te treden. Zelfs Leo Lucassen, die in het KNAW-symposium zegt dat het gekrakeel hem koud laat, beveelt dat gedrag niet aan bij anderen. Integendeel, hij zegt dat hij beseft dat anderen het zwaarder hebben dan hij en dat hij begrijpt dat hij makkelijk praten heeft.

Voldoende weerbaar

Dat is de algemeen geaccepteerde manier van denken, maar ik vrees dat er weinig anders op zit dat alle onderzoekers leren van zich af te bijten. Behalve een defensieve heeft de wetenschap ook een offensieve strategie nodig.

Ik zou ervoor zijn als daar trainingen in werden gegeven: hoe kun je dingen van je af laten glijden, hoe kun je een grote bek terugtrekken om de wetenschap te verdedigen. Wetenschapscommunicatie is een noodzaak – en tegelijkertijd is het niet langer alleen maar af en toe een vriendelijk getoonzet interview geven voor het wetenschapsmagazine van RVU. Het is af en toe vechten, en dat moeten onderzoekers dus ook kunnen, of in ieder geval sommigen onder hen.

Wat niet wil zeggen dat solidariteit en een wakend oog van bestuurders niet ook van belang is. Vooral als de intimidatie een grens oversteekt en duidelijk niet alleen maar virtueel is – onderzoekers die stickers van Vizier op Links op hun brievenbus vinden als teken dat hun huis in de gaten wordt gehouden – moet er worden ingegrepen en moeten anderen solidair zijn. Overigens kunnen zij dat zelf ook alleen maar als ze voldoende weerbaar zijn.

Full disclosure. Wat mij gebeurt is: ik ben persoonlijk met geweld bedreigd, bespot om dingen die me ooit zijn overkomen en op internet zijn terug te vinden, iemand heeft een kansloze integriteitsprocedure tegen me begonnen. Heel serieus is dat allemaal niet.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: wetenschapsbeleid, wetenschapscommunicatie

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Willem Bilderdijk • Vertalen

Geloof my vry, wat andren snoeven;
Die d’ echten smaak en geur wil proeven,
Drink’ uit de oorspronkelijke flesch!

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

JUNI ’57

Met niets meer bij me dan het te vlug geleefde,
nog in de flarden van haar vertrek gekleed,
loop ik het land op om naar de lucht te kijken
en hoe mijn liefde allengs in niets meer leek
op die voor haar.

Het is een juninacht – de kortste nacht
bijna. Ik voel met mijn hoofd het hooi van de opper
waartegen ik zit. Ik zie een blijvende
zonsondergang boven een vuurtorenlicht
en weinig sterren.

Bron: Spinroc en andere verzen, 1958

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

2 juli 2025: Boekpresentatie ‘Een nieuw geluid’

21 juni 2025

➔ Lees meer
26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

26-29 juni: Dichters in de Prinsentuin 2025

18 juni 2025

➔ Lees meer
Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

Een rijk leven: afscheidsrede Johan Koppenol, VU Amsterdam

17 juni 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

sterfdag
1991 Cornelis Stutterheim
➔ Neerlandicikalender

Media

De structuur van wetenschappelijke artikelen

De structuur van wetenschappelijke artikelen

21 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
Het culturele landschap van Frits van Oostrom

Het culturele landschap van Frits van Oostrom

19 juni 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De internationale positie van het Engels

De internationale positie van het Engels

14 juni 2025 Door Marc van Oostendorp Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d