• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Peutertaal is concreet

11 november 2021 door Marc van Oostendorp Reageer

Foto door Marko Milivojevic van Pixnio

Een van de vele indrukwekkende taken die kinderen in de eerste jaren van hun leven blijmoedig ondernemen: heel veel woorden leren. Een kind van een jaar of vier of vijf kent er al duizenden, en dat leren gaat meestal ongemerkt. Ineens blijkt de peuter te weten wat dwarrelen betekent en wanneer je het precies kunt gebruiken.

Hoe zo’n kind het kan is een van de grote onopgehelderde vragen van de wetenschap. Langzaam komt er wel steeds meer zicht op. Zo is er nu een nieuw artikel in het Journal of Child Language (gratis) van Josje Verhagen van de Universiteit van Amsterdam en twee collega’s die meer duidelijkheid scheppen over de volgorde waarin kinderen leren: met welke woorden beginnen ze?

Preciezer kijken

De onderzoekers keken naar allerlei factoren waarvan het logisch zou zijn dat ze verschil zouden maken: hoe lang is het woord bijvoorbeeld, of hoe ingewikkeld om uit te spreken. Maar die factoren bleken nauwelijks van belang. Wel zwaar wogen twee factoren: hoe vaak komt het woord voor? En hoe concreet is het, waarbij kat concreter is dan dier. De eerste factor lijkt me het minst verrassend. Hoe vaker een woord gebruikt wordt, hoe groter de kans dat een peuter het tegenkomt en het (dus) leert.

Maar de tweede factor is veelzeggend. Dat de wereld van kleine kinderen eerder uit concrete objecten bestaat dan uit abstracte concepten, klinkt logisch. Maar waarom is dat eigenlijk zo? Waarom is kat gemakkelijker dan dier? Je zou ook kunnen zeggen: als je alles wat beweegt dier noemt, zit je allicht goed. Voor kat moet je veel preciezer kijken.

Rijping

Ook interessant in dit verband is dat naarmate kinderen ouder werden die frequentie en die concreetheid minder van belang waren. Het ging daarbij eerder om de absolute leeftijd van die kinderen dan om hoeveel woorden ze inmiddels al geleerd hadden. Als kinderen in het begin wat minder woorden leerden, konden ze op latere leeftijd toch nog makkelijk minder concrete woorden aan. De verklaring is dus niet zozeer dat je na een bepaald aantal concrete woorden toe bent aan wat abstractere begrippen, maar dat het kinderbrein rijpt en dat die rijping betekent dat je minder exclusief gericht bent op het concrete.

Of dat nu een puur taalkundige rijping is – je raakt gericht op een bepaald soort woorden – of een psychologische – je begint een bepaalde dimensie van de werkelijkheid te zien –, dat weten we nog niet. Maar onderzoek zoals dit werpt al wel een blik op wat er allemaal gebeurt in dat indrukwekkende apparaat, het peuterbrein.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: kindertaal, taalverwerving, taalwetenschap

Lees Interacties

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

Lucebert • Tajiri

Het licht is de liefde is niets
Een gat grijpt naar een ander gat
Het beeld bijt een beeld
De spiegel is bleek en bont

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

DROOM

Het goudgebekte dier
geroosterd in de zee
besprong goudbakken brood.

Bron: Soma, januari-februari 1971

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

26 september 2025: Afscheid Peter-Arno Coppen

10 juli 2025

➔ Lees meer
Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

Augustus: Eetvoorstelling ‘Muzikaal Feestmaal’ op Slot Zuylen en Muiderslot

8 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1905 Adolphe van Loey
➔ Neerlandicikalender

Media

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De literaire letterenshow 2

De literaire letterenshow 2

12 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
De laatste keuze van Rogi Wieg

De laatste keuze van Rogi Wieg

9 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d