In het kader van de Olympiade Nederlands doe ik een onderzoek naar de bekendheid en duurzaamheid van kinderwoorden en jongerentaal onder alle leeftijdscategorieën. Hiervoor kan ik alle hulp goed gebruiken. Het zou fijn zijn als zoveel mogelijk jongeren én ouderen de onderstaande enquête invullen. Achtergrondkennis is niet nodig. Uiteraard worden er geen persoonsgegevens … [Lees meer...] overOproep: Enquête jongerentaal
kindertaal
Kinderidioom: stillezen en hoe boeken tot net-naast-normale-taal kunnen leiden
Cadeautje van nog klein kleinkind, bij je komen, zich ruggelings inparkeren op je schoot met een boekje in de hand: Voorlezen? Heerlijk voor beide partijen, voorlezen, voorgelezen krijgen en soms als dank gecorrigeerd worden.Als de ontwikkeling een beetje normaal verloopt, gaat het kind zélf lezen en stillezen.Met een beetje geluk hoort de oplettende omgeving aan nieuwe taal … [Lees meer...] overKinderidioom: stillezen en hoe boeken tot net-naast-normale-taal kunnen leiden
Met de poppen spelen als taaldaad
Het hele lange weekeinde (gisteren was het 'studiedag') is de beste vriendin – pardon, de bie-ef-ef – van Nene bij ons thuis geweest, dus het was een vrolijke boel. Af en toe kon ik afluisteren wat ze bij het poppenhuis aan het doen waren: samen een verhaal maken. - En toen ging de baby huilen. 'Whaa, whaa.' - Ik ging haar eten geven. Het zou de moeite waard zijn … [Lees meer...] overMet de poppen spelen als taaldaad
16 september 2022: Proefcollege Nederlandse Taal en Cultuur over kindertaalontwikkeling
Vrijdag 16 september, 16-17, online Heb je interesse om Nederlands te gaan studeren? Tijdens dit proefcollege laat docent-onderzoeker dr. Sofja Volkova je kennis maken met een groep leerlingen die niets moet hebben van grammaticaonderwijs, foutenverbeteringen, het stampen van woordjes en het maken van huiswerk. Je komt erachter waarom juist deze groep uit de ideale … [Lees meer...] over16 september 2022: Proefcollege Nederlandse Taal en Cultuur over kindertaalontwikkeling
Peutertaal is concreet
Een van de vele indrukwekkende taken die kinderen in de eerste jaren van hun leven blijmoedig ondernemen: heel veel woorden leren. Een kind van een jaar of vier of vijf kent er al duizenden, en dat leren gaat meestal ongemerkt. Ineens blijkt de peuter te weten wat dwarrelen betekent en wanneer je het precies kunt gebruiken. Hoe zo'n kind het kan is een van de grote … [Lees meer...] overPeutertaal is concreet
Tweetalige baby’s horen het liefst babypraat, vooral in een van hun moedertalen
Persbericht Max Planck Instituut Baby’s luisteren het liefst naar babypraat, in welke taal dan ook, maar vooral wanneer dat een taal is die ze thuis ook horen. “De resultaten van de eerste twee ManyBabies-onderzoeken, waarin eentalige en meertalige baby’s tussen de drie en vijftien maanden oud zijn onderzocht, vormen samen de grootste experimentele studies naar de vroege … [Lees meer...] overTweetalige baby’s horen het liefst babypraat, vooral in een van hun moedertalen
Taalhelden gezocht op het Kletskoppen Kindertaalfestival
(Persbericht Kletskoppen Kindertaalfestival) Op zaterdag 29 februari 2020 organiseren taalonderzoekers van de Radboud Universiteit en het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek voor de derde keer het Kletskoppen Kindertaalfestival. In bibliotheek De Mariënburg in Nijmegen leren kinderen en hun (groot)ouders op een speelse manier hoe taal werkt. Met taalspelletjes en … [Lees meer...] overTaalhelden gezocht op het Kletskoppen Kindertaalfestival
Waarom praten volwassenen niet kinderachtig tegen elkaar?
Door Marc van Oostendorp We wisten al lang dat mensen over de hele wereld geneigd zijn anders te praten als ze tegen kleinere kinderen praten. Ze doen dat zelfs allemaal op dezelfde manier: iedereen die zich over een wieg buigt praat vanzelf met een hogere stem en tegelijkertijd meer stembuigingen, en wat langzamer dan wanneer ze tegen volwassenen praten. Infant-directed speech … [Lees meer...] overWaarom praten volwassenen niet kinderachtig tegen elkaar?
Nem slapen!
Door Marc van Oostendorp Nene is vijf jaar, ze is geboren in Hongarije, en ze is net begonnen met Nederlands te leren. Ze begint met woorden die ze nuttig vindt. Hoewel ze best begrijpt wie ik bedoel als ik hondje en poesje zeg, vindt ze die woorden te raar om te herhalen. Die beestjes heten immers kutya en cica, en iedereen die ze kent begrijpt wat ze bedoelt. Er is dus geen … [Lees meer...] overNem slapen!
Naar de bea
Door Maartje Lindhout Hoe inventief kinderen soms kunnen zijn! En hoe ’n lak ze kunnen hebben aan de spelling die de grote mensen gebruiken en die ze zo belangrijk achten. Mijn zusje is leidster op een buitenschoolse kinderopvang en laatst hoorde ze een kind daar zeggen: “Ik moest vanmiddag natuurlijk nog naar de bea.” … [Lees meer...] overNaar de bea
Peutertaalbeleid
Door Leonie Cornips Tijdens het streektaalsymposium, georganiseerd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken in Deventer, heb ik gepleit voor een taalbeleid voor peuterspeelzalen in Limburg. Hoe ben ik tot dit advies gekomen? (Groot)ouders vertellen: ‘Ons kind weigert sinds de peuterspeelzaal Limburgs te spreken, ook al houden we thuis Limburgs aan.’ Juist peuterspeelzalen, … [Lees meer...] overPeutertaalbeleid
28 oktober 2017: Kletskoppen, het eerste kindertaalfestival van Nederland
Hoe werkt dat eigenlijk, leren praten? Tijdens het Kletskoppen kindertaalfestival op zaterdag 28 oktober in Nijmegen leren kinderen het spelenderwijs. Een wetenschapsdag voor het hele gezin, vol leuke experimentjes, demonstraties en interactieve lezingen over kindertaal. Laat je verrassen door het veelzijdige taalonderzoek van de Radboud Universiteit en het Max Planck Institute … [Lees meer...] over28 oktober 2017: Kletskoppen, het eerste kindertaalfestival van Nederland
Nederlandse papa, Duitse phapha
Door Marc van Oostendorp Als je een Nederlands kind bent met een Nederlandse papa en Nederlandse vriendjes, maar ook een Duitse papa, wat zeg je dan tegen die tweede papa? Ja, Papa. Maar hoe spreek je dat uit? Het Nederlands en het Duits hebben licht verschillende p's, zoals ze ook licht verschillende b's hebben. Wanneer je bijvoorbeeld pa zegt, moet je twee dingen doen: … [Lees meer...] overNederlandse papa, Duitse phapha
Taalcanon lanceert eerste animatiefilmpje: Hoe leert een kind zijn moedertaal?
Door Mathilde Jansen Vandaag, op de Internationale Dag van het Kind, lanceert het taalcanonteam vol trots een animatiefilmpje over kindertaal. Het is het eerste filmpje in een reeks, bedoeld voor het voortgezet onderwijs. De filmpjes geven een korte introductie op een onderwerp uit de taalcanon, en kunnen gebruikt worden als opstapje voor een les over taal in de … [Lees meer...] overTaalcanon lanceert eerste animatiefilmpje: Hoe leert een kind zijn moedertaal?
Tim Hofman over scheetjes
Door Marc van Oostendorp Wat valt er te zeggen over de tussentitels op het YouTube-kanaal #BOOS van Tim Hofman? Waarom laat hij bijvoorbeeld n'en weg, behalve waar je ze normaal gesproken niet plaatst? (Bekijk deze video op YouTube) … [Lees meer...] overTim Hofman over scheetjes
Baby’s die zinnen in woorden hakken
Door Marc van Oostendorp Nooit worden we meer zulke sponzen als we in de eerste jaren van ons leven waren. Stel, je bent een paar maanden oud en je wil je moedertaal leren. Het lijkt misschien een goed idee om dan te beginnen met woorden, maar helaas spreken mensen eigenlijk nooit in losse woorden. Ze zeggen alles aan elkaar en je hoort dan bijvoorbeeld dingen … [Lees meer...] overBaby’s die zinnen in woorden hakken
Spelling als remmer van klankverandering?
Door Maartje Lindhout In veel gebieden van het Nederlands gaat de z steeds meer als de s klinken en de v als de f. "Ik heb de son sien sakken in de see", is een stereotype uiting van een Amsterdammer. Het verschil tussen de s en z en tussen de f en de v is wel eens groter geweest. In het zuiden van het land is dat verschil nog het meest aanwezig. Daar vind je ook nog een … [Lees meer...] overSpelling als remmer van klankverandering?
Peutertalen
Door Leonie CornipsHet voordeel van hoogleraar ‘Taalcultuur in Limburg’ zijn, is dat veel mensen me bellen en vooral e-mailen over allerlei zaken die zij van belang vinden. Die correspondentie levert een mooie wisselwerking op. Ik krijg te horen wat er in Limburg leeft en vooral wat er talig speelt en ik geef informatie of advies terug. Toen ik net aangesteld was bij de … [Lees meer...] overPeutertalen
Kinderen denken dat een d een t is (maar niet andersom)
Door Marc van Oostendorp Je hoort als kind je ouders praten, je hoort ze allerlei klanken maken, en dan is het je taak om uit te zoeken wat er wel of niet toe doet – welk van al die duizenden subtiele verschilletjes belangrijk zijn in je taal en welke niet. De k in kier is bijvoorbeeld licht anders dan die in koer. Je bent je daar misschien niet van bewust, maar dat … [Lees meer...] overKinderen denken dat een d een t is (maar niet andersom)
Bért, Bèrt, Birt?
door Miet Ooms Enkele dagen geleden kwam ik bij dit filmpje uit. We zien hier een jongetje dat uit alle macht duidelijk wil maken hoe je zijn naam moet uitspreken. Bèrt, met een open è, en niet Bért, met een meer gesloten e. Het werd volop gedeeld, en heel wat mensen vielen voor de overtuigingskracht van Bert (eigenlijk Mathiz, Berth is zijn familienaam) en zijn vriendje. … [Lees meer...] overBért, Bèrt, Birt?
Mag ik achterlangs je?
Een kind vult de taal aanDoor Marc van OostendorpWe zaten gisterenavond aan tafel, toen Daan, het vierjarige zoontje van mijn vrienden, zich begon te vervelen en besloot om over onze stoelen te lopen. Bij iedere verjaardagsgast waarschuwde hij 'mag ik achterlangs je?'Het was, met zoveel herhaling, moeilijk om géén taalobservatie te doen. Toch leverde niemand commentaar. Het … [Lees meer...] overMag ik achterlangs je?
Waarom poes makkelijker is dan soep
Door Marc van Oostendorp Psychologen denken dat de menselijke geest een simpel telraam is. Zoals in dit nieuwe artikel in PLOS waarin drie Franse psychologen ingaan op de vraag waarom kinderen woorden zoals poes eerder leren uitspreken dan woorden als soep.Het artikel laat vooral zien waarom het een ramp is als we de taal overlaten aan de psychologen: ze willen er niets van … [Lees meer...] overWaarom poes makkelijker is dan soep
Sapies doen
Nog even over het prachtige boek Een vogel in mijn buik dat Cornelis Verhoeven in 1975 schreef over de taalontwikkeling van zijn dochter Neeltje (die zichzelf Nena noemde). Verhoeven wist duidelijk niet veel van taalkunde. Vaak is dat heel verfrissend, maar soms zou je hem willen toeroepen: Het is wel degelijk te begrijpen, Kees! Gesteld natuurlijk dat je hem Kees zou mogen … [Lees meer...] overSapies doen
Nena (1,5 jaar): ‘Uiterst voedzaam’
"Ik weet niet of ik wel ooit voor iemand zoveel en een zo gedetailleerde belangstelling heb gehad als voor haar," schreef Cornelis Verhoeven in 1975 over zijn anderhalf jaar oude dochter Neeltje. "Ik denk eigenlijk van niet en ik meen ook dat er geen aanleiding voor geweest is: kinderen vragen een indringender belangstelling dan volwassenen."In dat jaar maakte Verhoeven bijna … [Lees meer...] overNena (1,5 jaar): ‘Uiterst voedzaam’
En dan kreeg ik spataders
'Heb jij enig idee,' vroeg Anna (@AnnaDixit) me gisteren via Twitter, 'waarom kinderen via Twitter altijd de verleden tijd gebruiken?' Ze gaf ook een voorbeeld:Dan was ik de moeder en jij de vader en we gingen wandelen.Ik twitterde terug dat ik dacht dat die kinderen de verledentijdsvorm hier net iets anders interpreteren. … [Lees meer...] overEn dan kreeg ik spataders
