• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
Neerlandistiek. Online tijdschrift voor taal- en letterkunde

Neerlandistiek

Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek

  • Over Neerlandistiek
  • Contact
  • Homepage
  • Categorie
    • Neerlandistiek voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal

Stemmen tegen de slechtheid in de wereld

19 april 2022 door Mathijs Sanders 1 Reactie

Afgelopen week verscheen het drieëntwintigste en voorlaatste deel van de Volledige werken van Willem Frederik Hermans. Het grote editieproject nadert zijn voltooiing en we mogen er de editeurs dankbaar voor zijn. Een lange rij zwarte banden omvat een oeuvre dat nog altijd instemming en tegenspraak uitlokt.

Komende periode bespreek ik de roman Ik heb altijd gelijk met de tweedejaarsstudenten Nederlands in Groningen aan de hand van de vraag hoe dit boek zijn lezers engageerde en engageert. Hoe verhouden jonge mensen zich tot een uit literatuur opgetrokken wereldbeeld van waaruit een schrijver zijn opvattingen als een blok beton voor de voeten van zijn lezers legt? Hoe interpreteren zij de juridische argumenten die bij de rechtszaak tegen Hermans in 1952 in stelling werden gebracht? Wat is er in de zeventig jaar na het verschijnen van deze roman veranderd in de literaire cultuur en bij uitbreiding in de Nederlandse debatcultuur?

Deel 23 bevat ongebundeld werk uit de jaren 1988-1995. Het is niet louter goud wat er blinkt. In veel stukken is een geborneerde oude schoolmeester aan het woord, vlassend op foutjes van anderen en zuur zeurend over gebrek aan erkenning door de kranten waar hij lang niet altijd even goede stukken aanleverde. Maar in deze late jaren schreef Hermans ook nog een aantal teksten die het herlezen meer dan waard zijn, zoals de stukken over Brussel en zijn ‘Toespraak bij de voltooiing van Multatuli’s Volledige Werken’ van 5 maart 1995, zijn laatste geautoriseerde publicatie, enkele weken voor zijn dood uitgesproken in de Amsterdamse Stadsschouwburg en postuum gepubliceerd.

De laatste alinea van deze toespraak onthult een diep besef van engagement met de literatuur en met schrijvers die ongemakkelijke standpunten over het voetlicht brengen.

Heeft dus Multatuli en hebben andere soortgelijke schrijvers die in woede ontstaken bij het zien van alle onrecht voor niets geleefd? Het is moeilijk hierover een onaantastbare uitspraak te doen, maar niet te betwijfelen valt dat wij, zo lang hun boeken bestaan, toch altijd nog eens kunnen nadenken over wat zij verkondigden – en dat het ons troost, naar stemmen te luisteren die zich verheffen tegen de collectieve slechtheid in de wereld.

Delen:

  • Klik om af te drukken (Wordt in een nieuw venster geopend) Print
  • Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend) E-mail
  • Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend) Facebook
  • Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend) WhatsApp
  • Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend) Telegram
  • Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend) LinkedIn

Vind ik leuk:

Vind-ik-leuk Aan het laden...

Gerelateerd

Categorie: Artikel Tags: 20e eeuw, letterkunde, Multatuli, Willem Frederik Hermans

Lees Interacties

Reacties

  1. Jeroen Kluiver zegt

    21 april 2022 om 18:14

    Een groot schandaal vind ik het, dat u een van de grootste schrijvers die ons land ooit heeft voortgebracht, afdoet als een veelal ‘geborneerde, oude schoolmeester’.

    Beantwoorden

Laat een reactie achterReactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Gedicht van de dag

D. Hillenius • Wij hebben nog vergeten

men laat Hongaren de zee zien
hijst Hollanders op bergen
beren op fietsen
opoe Moses maakt schilderijen

➔ Lees meer

Bekijk alle gedichten

  • Facebook
  • YouTube

Chris van Geel

Van zomers die wij niet kennen
ritselen de blaren,
in winters die wij niet kennen
sneeuw onhoorbaar valt.

Bron: Uit de hoge boom geschreven, 1967

➔ Bekijk hier alle citaten

Agenda

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

7 oktober 2025: een cadeautje voor secties Nederlands

18 juli 2025

➔ Lees meer
19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

19 september 2025: Afscheidscollege Fred Weerman

15 juli 2025

➔ Lees meer
1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

1 juli – 15 september 2025: Over de grenzen van het boek

11 juli 2025

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle agendapunten

Neerlandici vandaag

geboortedag
1933 Aad Nuis
sterfdag
1994 Jacob Drewes
➔ Neerlandicikalender

Media

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

Inclusive Dutch: Between Norm and Variation

15 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 3 Reacties

➔ Lees meer
Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

Hoe je taal maakt en hoe taal je raakt

14 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek Reageer

➔ Lees meer
Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

Marc van Oostendorp over prijs voor Neerlandistiek

13 juli 2025 Door Redactie Neerlandistiek 2 Reacties

➔ Lees meer
➔ Bekijk alle video’s en podcasts

Footer

Elektronisch tijdschrift voor de Nederlandse taal en cultuur sinds 1992.

ISSN 0929-6514
Bijdragen zijn welkom op
redactie@neerlandistiek.nl
  • Homepage
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Over Neerlandistiek
  • De archieven
  • Contact
  • Facebook
  • YouTube

Inschrijven voor de Dagpost

Controleer je inbox of spammap om je abonnement te bevestigen.

Copyright © 2025 · Magazine Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in

  • Homepage
  • Categorie
    • Voor de klas
    • Vertelcultuur
    • Naamkunde
  • Archief
    • 10 jaar taalcanon
    • 100 jaar Willem Frederik Hermans
  • E-books
  • Neerlandistische weblogs
  • Jong Neerlandistiek
  • Frisistyk
  • Mondiaal Neerlandistiek
  • Over Neerlandistiek
  • Contact
 

Reacties laden....
 

    %d