De meest recente PISA-cijfers laten een zorgwekkend beeld zien: Nederlandse leerlingen scoren lager dan het OESO-gemiddelde op leesvaardigheid, en een aanzienlijk deel behaalt niet het minimumniveau dat nodig is om goed te kunnen functioneren in de samenleving. Deze uitkomsten benadrukken de urgentie om leesonderwijs te vernieuwen en te versterken. In dat kader … [Lees meer...] over21 november 2025: Trendsconferentie: Lezenswaardig – actuele perspectieven op lezen in het onderwijs
Archief voor 2025
Dag van de biografie: Sander Bax
Sander Bax (Universiteit Leiden) werkt aan een biografie van Bernlef. Hij verzorgde de tweede plenaire lezing op De dag van de biografie. Over schrijversmythes en de metabiografie. … [Lees meer...] overDag van de biografie: Sander Bax
Het octrooi van Thomas Rosenboom
Ik las een boek van Thomas Rosenboom. Die is net vader geworden, op zijn zesenzestigste, geloof ik. Het was alweer een tijdje geleden dat ik iets van Rosenboom las. Het bracht me terug naar de master redacteur/editor. Die heb ik ooit gedaan. Een mooie opleiding, maar niet voor mij, dat wil zeggen: ik kwam er tijdens die opleiding achter dat ik helemaal niet als … [Lees meer...] overHet octrooi van Thomas Rosenboom
Du Fu • Bij sneeuw
•• Gedichten van vandaag van Du Fu (712-770) staan in Berg en water, een omvangrijke bloemlezing van klassieke Chinese landschapsgedichten, vertaald en toegelicht door Silvia Marijnissen. Bij sneeuw Oorlogsdrama voor veel nieuwe zielen,een treurdicht van een eenzame grijsaard.Een wirwar van wolken daalt 's avonds neer,de dichte sneeuw danst in de wervelwind. De lepel … [Lees meer...] overDu Fu • Bij sneeuw
Op zoek naar ‘Jodenkwartetten’
Tussen 1880 en 1932 waren ze vaak te zien, zogenoemde ‘Jodenkwartetten’. Hier een geschiedenis van dit curieuze woord, gevolgd door een oproep. ‘De opvoering van het Jodenkwartet viel zoo in de smaak van het publiek, dat tot driemalen toe de Joodjes werden teruggeroepen.’ Eind 1880 trok een groep artiesten onder leiding van Gerard Stroober (1850-circa 1919) door Nederland. … [Lees meer...] overOp zoek naar ‘Jodenkwartetten’
Ikke weese dinkie joe sa weese Kos or
Een voornaamwoord in de tropen Voor een goed voornaamwoord kun je me 'altijd's nachts wakker maken. Ze zijn me allemaal even leven en allemaal even intrigerend: het ik waarmee een zin verwijst naar degene die de zin uitspreekt, alsof dat een samenhangend individu is, het jullie dat zowel onderwerp, lijdend voorwerp als bezitter kan zijn, het hij dat zijn genderneutraliteit … [Lees meer...] overIkke weese dinkie joe sa weese Kos or
Groslijst: Alara Adilow, Kijk es naar al dat licht
Leven in een lichaam is leven met een geestesoog dat lijdt aan myopie: lichtstralen die niet juist in het brandpunt van het netvlies vallen, resulterend in een onscherp beeld. (224) In het prozadebuut Kijk es naar al dat licht van Alara Adilow is de tegenstelling tussen licht en donker losjes verbonden met de lichamelijkheid van de twee jongvolwassen hoofdpersonages. Een … [Lees meer...] overGroslijst: Alara Adilow, Kijk es naar al dat licht
Verschenen: Literaire rechtspraak
De zuivering van het literaire veld in Nederland, 1945-1952 Gelden in het literaire domein dezelfde wetten en regels als in het normale sociale verkeer? Heeft een literaire schrijver als schrijver een verantwoordelijkheid tegenover de samenleving? Na de bevrijding van Nederland leidden deze algemene kwesties tot de prangende vraag in hoeverre men een schrijver kon … [Lees meer...] overVerschenen: Literaire rechtspraak
25 november 2026: webinar ‘Onder de paramariboom’ in de klas
(Bericht KERN Nederlands) Op 25 november 2025 viert Suriname 50 jaar onafhankelijkheid. Ook in Nederland wordt dat gevierd, bijvoorbeeld tijdens de campagne ‘Heel Nederland leest’. Daarin staat de roman Onder de paramariboom van Johan Fretz centraal. We nodigen je graag uit voor een webinar waarin literatuurexperts Yra van Dijk en Thalia Ostendorf uniek en actueel … [Lees meer...] over25 november 2026: webinar ‘Onder de paramariboom’ in de klas
Dag van de biografie: Marita Mathijsen
Marita Mathijsen (emeritus UvA, biograaf Jacob van Lennep en Betje Wolff) opende met een plenaire lezing De dag van de biografie. Over de Stapelbiografie, vie romancée of emobiografie: of hoe een biograaf zich iemand toe-eigent. … [Lees meer...] overDag van de biografie: Marita Mathijsen
Fadar Unser
Een Oudnederlandse reconstructie van het Onze Vader Wellicht hét belangrijkste en meest fundamentele gebed van het Christelijke geloof, het Onze Vader, is door de eeuwen heen in honderden, al dan niet in duizenden talen omgezet. Het is vaak het eerste gebed dat nieuwe Christenen leren, en was dus ook van cruciaal belang bij het bekeren van heidense volkeren, ook in de Lage … [Lees meer...] overFadar Unser
Xie Lingyun • Vanaf de Oostberg kijk ik naar de zee
•• Gedicht van vandaag van Xie Lingyun (385-433) staat in Berg en water, een omvangrijke bloemlezing van klassieke Chinese landschapsgedichten, vertaald en toegelicht door Silvia Marijnissen. Onlangs verscheen de derde druk. Vanaf de Oostberg kijk ik naar de zee Wanneer de lente het nieuwe jaar brengt,staat de felle zon langer aan de lucht.Ter afleiding zoek ik naar wat … [Lees meer...] overXie Lingyun • Vanaf de Oostberg kijk ik naar de zee
Karel Holles ‘Schets-Taalkaarten’ van Indonesië, 1882-1894
Tussen 1882 en 1894 ontwierp de theeplanter, publicist en ‘honorair adviseur’ Karel Holle (1829-1896) vijf ‘schets-taalkaarten’ van Java, Sumatra, Bangka en de Riau-Archipel, de Kleine Soenda-Eilanden (Bali, Lombok, Sumbawa, Flores, Timor) en Celebes (Sulawesi). Hoewel een eigen initiatief van Holle, waren de kaarten samengesteld ‘naar gegevens verstrekt door ambtenaren van het … [Lees meer...] overKarel Holles ‘Schets-Taalkaarten’ van Indonesië, 1882-1894
Een taalrijke prie
Wie wil laten zien wat de waarde is van zijn taal kan er de bijbel in vertalen, maar als dat eenmaal is gedaan, is Shakespeare vaak een logische keuze. Zijn werk wordt algemeen gezien als het diepzinnigste dat de Westerse literatuur heeft voortgebracht, en tegelijkertijd is het taalgebruik, bijvoorbeeld omdat het bedoeld is voor het toneel, niet te ontoegankelijk. Vorig jaar … [Lees meer...] overEen taalrijke prie
Roeien met een pollepel
VVD-leider Dilan Yeşilgöz was nog minister van Justitie, toen ze een paniekerig whatsappje van Lale Gül erg aardig beantwoordde: ‘Snap ik helemaal!! No worries!’ De hele passage valt te lezen in het boek Ik ben vrij en de twijfelkont in mij heeft nooit kunnen beslissen of die dubbele uitroeptekens dan wel dat spreektalige Engels meer bijdragen aan de clash tussen … [Lees meer...] overRoeien met een pollepel
Anne Frank herontdekt op een Italiaans lyceum
Op vrijdag 24 oktober vond in de aula magna van de SSLMIT (Opleiding Tolk/Vertaler) van de universiteit van Trieste een ontmoeting plaats tussen studenten en docenten van de vakgroep Nederlands en scholieren van twee klassen van het Petrarca-lyceum. Deze bijeenkomst vormde de afsluiting van een project gewijd aan de disseminatie van Anne Franks dagboek en de educatieve functie … [Lees meer...] overAnne Frank herontdekt op een Italiaans lyceum
Linda de Haan nije Berneboeke-ambassadeur
Linda de Haan wurdt takom jier de nije Berneboeke-ambassadeur fan Fryslân. Mei yngong fan jannewaris 2026 sil De Haan trije jier lang de promoasje fan it Fryske berneboek in gesicht jaan. Dêrmei folget se de eardere Berneboeke-ambassadeurs Lida Dykstra en Tialda Hoogeveen op. Linda de Haan: “Dit ambassadeurskip fielt as in fanselssprekkende stap en komt op in prachtich … [Lees meer...] overLinda de Haan nije Berneboeke-ambassadeur
Wat taal verraadt – met Freek Van de Velde
De winnaar van de Taalboekenprijs 2025 schreef een compact maar veelomvattend boek over de symbiose tussen mens en taal: Wat taal verraadt. Een kleine geschiedenis van brein tot beschaving. We spreken de auteur, hoogleraar Nederlandse taalkunde en historische taalkunde Freek Van de Velde, over hoe taal samenhangt met regio en klimaat, waarom talen in de bergen complexer zijn en … [Lees meer...] overWat taal verraadt – met Freek Van de Velde
Wanneer de volwassenen naar me keken, met de wrange bewondering voor iets wat ze zelf waren kwijtgeraakt, vroegen ze: ‘Waar kom je vandaan?’
‘Dordrecht!’ zei ik dan.. Aan de manier waarop ze me vervolgens uitdrukkingsloos aanstaarden, begreep ik dat dit niet het goede antwoord was. De openingszin van de week komt uit Onder de paramariboom (2018) van Johan Fretz. Dit boek, dat in 2019 de Boekhandelsprijs won, gaat over de zoektocht naar identiteit. Johannes, de verteller, is van Nederlands-Surinaamse afkomst en … [Lees meer...] overWanneer de volwassenen naar me keken, met de wrange bewondering voor iets wat ze zelf waren kwijtgeraakt, vroegen ze: ‘Waar kom je vandaan?’
9 novimber 2025: Foarstelling de Gjalp
De Moanne, Ensafh en Frysk Dichterskollektyf RIXT nûgje elk fan herten út foar in foarstelling mei de earste risseltaten fan De Gjalp – in projekt dat de Fryske literatuer op nije plakken in stim jaan wol. Dizze earste Gjalp ferbynt dichters en skriuwers mei film en biedt harren in poadium op it Noordelijk Film Festival (NFF). Nei in iepen oprop binne tsien makkers … [Lees meer...] over9 novimber 2025: Foarstelling de Gjalp
Literatuurportret: Verdwenen liedjes uit Lotharingen
Mensen hebben overal en altijd gezongen, van jong tot oud, van hoog tot laag. In de Oudfranse roman Galeran de Bretagne uit het begin van de dertiende eeuw is te lezen hoe een adellijk meisje haar opvoeding krijgt. Ze leert onder andere liedjes: chançons gascoignes et françoises, loerraines, et laiz bretons. Drie van de vier zijn overbekend. De laiz … [Lees meer...] overLiteratuurportret: Verdwenen liedjes uit Lotharingen
Richter Roegholt • Tweekantigheid
Tweekantigheid Wij namen afscheid met dat woord van haar‘Ik zal je nooit vergeten’, toeverlaatvoor wie op weerzien hoopt, maar reeds verraadvan haar die weet, dit is mijn laatst gebaar. Ik lees aan haar niet af waar het op staat,in haar tweekantigheid schuilt mijn gevaar:dat ik als pand van zekerheid ervaarhet afscheidswoord waarmee zij mij verlaat. Naakt en … [Lees meer...] overRichter Roegholt • Tweekantigheid
Etymologica: cyperse kat
In de buurtapp verscheen de noodkreet: ‘Onze kater Bob is vermist! Bob is een flinke cyperse kater die gek is op mensen en veel miauwt.’ Iedereen wist direct: we moeten uitkijken naar een zwartbruin-grijsgestreepte kater. Maar waarom noemen we zo’n kater eigenlijk cypers? En hoe lang doen we dat al? Cyprus De eerste vermelding komt uit een klucht van Everard Meyster uit … [Lees meer...] overEtymologica: cyperse kat
De chatbot als eerstejaarsstudent
Dat chatbots zinnen, alinea's en teksten aan elkaar kunnen haken die in ieder geval qua vorm heel behoorlijk zijn, al zijn ze qua stijl meestal nogal plastic en qua inhoud nogal hol, dat weten we nu wel. Maar kunnen ze ook redeneren over taal? Zouden ze bijvoorbeeld een eerstejaarstentamen in de taalkunde succesvol kunnen afleggen? Dat het heel behoorlijk lukt, blijkt uit … [Lees meer...] overDe chatbot als eerstejaarsstudent
Historie van Malegijs : Capittels [14]-[17]
Een schoone ende nieuwe historie, autentijck, die dat vervaerlijck paert Ros Beyaert wan,en[de] die veel wonderlijcke ende avontuerlike dingen bedreef in zijn leven met zijn consten,ghelijc dese historie verclaert, ende is seer ghenoechlijck om lesen.Van nyeus ghecorrigeert.Gheprint t’Antwerpen [1556], Inden Witten Haeswint, bi Jan van Ghelen. Kritische editie bezorgd door … [Lees meer...] overHistorie van Malegijs : Capittels [14]-[17]
