Taalverandering Betrapt! Deel 11 Eric Hoekstra bespreekt zinnetjes met negatie overgeleverd uit verschillende periodes van het Oudsaksisch en het Oudfries. Vandaag deel 11: Oudsaksische Heliand Het goede evangelie dat nergens zijn gelijke heeft We staan even stil bij drie belangrijke teksten uit Oudgermaanse talen hier bekeken: Hier ontbreekt nog de … [Lees meer...] overOudsaksische Heliand
Archief voor 2025
9 mei 2025: kunstuitingen als vorm van taalwetenschapscommunicatie
Op 9 mei 2025 is het tijd voor de derde Taalwetenschapscommunicatie-dag! In deze tijden lijkt wetenschapscommunicatie belangrijker dan ooit en we hopen dan ook dat jullie opnieuw in grote getale naar Utrecht komen. Thema: kunstuitingen als vorm van taalwetenschapscommunicatie Het thema van de middag is kunstuitingen als vorm van … [Lees meer...] over9 mei 2025: kunstuitingen als vorm van taalwetenschapscommunicatie
Verschenen: S. Vestdijk, Concerten te Doorn
Simon Vestdijk (1898-1971) was volgens velen de grootste schrijver uit de vorige eeuw. Dat hij de meest veelzijdige was is onbetwist. Hoewel in 1964 geruchten de ronde deden dat hem de Nobelprijs toegekend zou worden is hem die prijs merkwaardig genoeg onthouden. De veelzijdigheid van het werk blijkt alleen al uit de omvang van zijn aan muziek gewijde essayistisch werk. Zo … [Lees meer...] overVerschenen: S. Vestdijk, Concerten te Doorn
De Tolk aan Tafel
Een gesprek voeren lijkt vanzelfsprekend – totdat taal een barrière vormt. In De Tolk aan Tafel nemen we je mee in de wereld van tolken: de professionals die ervoor zorgen dat woorden niet alleen worden uitgesproken, maar ook écht worden begrepen. Wat als jouw woorden het verschil maken tussen hoop en wanhoop? Tussen recht en onrecht? In deze podcast spreken we zes tolken … [Lees meer...] overDe Tolk aan Tafel
Chr. J. van Geel (1917-1974)
Chr.J. van Geel (1917-1974) was een heel bijzondere dichter, en beeldend kunstenaar. Hij was, voor de Tweede Wereldoorlog al, een van de eerste echte surrealisten in Nederland. Daarnaast was hij een bewonderaar van E. du Perron, en van het tijdschrift Forum. Een verrassende combinatie. Na de oorlog zag men hem wel als een van de “para-experimentelen”. De term is van S. … [Lees meer...] overChr. J. van Geel (1917-1974)
Annie Salomons • Verlangen
Verlangen Ik droom van bergen, die ten hemel reiken,Bedekt met sneeuw, rein als een kinderziel.Ik droom van bosschen, donker, ondoordringbaar,Waar nooit een enkle zonnestraal in viel.Van meren, diepblauw als der liefsten oogen,Die tot zich trekken met een wondre kracht,Waar zachtjes gondels over heene glijden,En liefde droomt in mooie manenacht. Mijn leven gaat door … [Lees meer...] overAnnie Salomons • Verlangen
Manon Uphoff nieuwe gastschrijver Universiteit Leiden
De Utrechtse schrijver Manon Uphoff is vanaf najaar 2025 de nieuwe gastschrijver van de Universiteit Leiden. Als gastschrijver 2025 gaat Uphoff een bijdrage leveren aan verschillende vakken die vanuit de bacheloropleiding Nederlandse taal en cultuur worden verzorgd over schrijven. Manon Uphoff (1962) is schrijver, scenarist en beeldend kunstenaar. Haar rijke literaire … [Lees meer...] overManon Uphoff nieuwe gastschrijver Universiteit Leiden
Een baas is de eenzaamste mens in de wereld
Over J.J. Voskuils dagboek, Jeroen Vullings en Jan Kostwinder Toen ik aan mijn heup geopereerd was en het bed diende te houden, las ik Het Bureau (alle zeven delen) en Bij nader inzien (twee delen). Ik zat flink onder de oxycodon en ervoer het wrokkige gekabbel van Voskuil als geruststellend. Het Bureau vond ik op den duur zelfs meeslepend, al … [Lees meer...] overEen baas is de eenzaamste mens in de wereld
Is de magie uitgewerkt?
Ook wat zorgelijk is, kan interessant zijn. Wat er nu allemaal met de wetenschap gebeurt, stemt tot vrees, jazeker, en tot ontevredenheid. Maar zeker ook tot nadenken. De essayist en hoogleraar Slavische letterkunde Karel van het Reve (1921-1999) heeft eens geschreven over het wonderlijke feit dat mensen die nooit naar het Concertgebouw gingen bereid waren om toch mee te … [Lees meer...] overIs de magie uitgewerkt?
Het Talent
Coosje Busken en het verlangen naar talent Ze is dochter van de apotheker in Vlissingen en waanzinnig getalenteerd: knap, sportief en buitengewoon intelligent .Studie in Leiden ? Nee: Coosje Busken kiest voor een carrière als schrijfster. Helaas: Coosje kan veel, maar de reacties op haar pennenvruchten zijn niet zo stimulerend. Maar ze wil. En zal. En moet … [Lees meer...] overHet Talent
Poëtyske boekelizzers
Alle seizoenen bringt Ljouwert City of Literature yn gearwurking mei in dichter, byldzjend keunstner en boekhannels in poëtyske boekelizzer út. Dêr fynst alle seizoenen fan it jier in nij skreaun Frysk gedicht op en ek in nije yllustraasje. Elk seizoen kriget in oare dichter in skriuwopdracht. Ek wurde alle gedichten oerset yn it Nederlânsk en Ingelsk. Per kalinderjier … [Lees meer...] overPoëtyske boekelizzers
11 april 2025: KFG-Sieperda-sympoasium
Op freed 11 april organisearret it Keninklik Frysk Genoatskip / Koninklijk Fries Genootschap yn ’e mande mei de redaksje fan De Vrije Fries, Tresoar en de Fryske Akademy it folgjende KFG-Sieperda-sympoasium oer Fryske kontakten yn de ôfrûne iuw oer de wrâld hinne. Ferlet fan ferbining: Fryske kontakten, 1925-202 Hûndert jier lyn waard it earste Grut Frysk Kongres hâlden … [Lees meer...] over11 april 2025: KFG-Sieperda-sympoasium
Cultureel erfgoed
Vertaalproblemen in Alice Mijn vertaling – ik besef het maar al te goed – is een Noord-Nederlandse vertaling met Noord-Nederlandse zinswendingen en Noord-Nederlandse woorden en Noord-Nederlandse verwijzingen naar gezonken cultureel erfgoed. Mijn droom is nu om in 2030, als de perfide Belg twee eeuwen geleden jaar valselijk afgescheiden is en de Leo Belgica sindsdien op … [Lees meer...] overCultureel erfgoed
Ruth Lasters • Deken
•• Ruth Lasters ('The Inconvenient Ruth') is vanaf 2026 de nieuwe Dichter*es van België. Deken Ik wikkel deze avond in een deken en draag hem naar een tuin.Niet naar de jouwe, Lief (gemakzucht is voor een gedicht wat noorderlicht voor remslaap is). Maar naar een tuin die aan de jouwegrenst, zo tergend dicht dat jij nooit zeker weten kan of ik mij van adres vergiste … [Lees meer...] overRuth Lasters • Deken
Etymologica: Zekerfeest
Regelmatig schrijven lezers mij opgetogen dat ze een nieuw, nog onbeschreven woord ontdekt hebben in een oude tekst. Sceptisch geworden door jarenlange ervaring vraag ik altijd inzage in de oorspronkelijke bron. Meestal blijkt dan dat het gotische schrift of het handschrift verkeerd is gelezen en dat er een bekend, maar door de lezer niet herkend, woord staat. Geen probleem, … [Lees meer...] overEtymologica: Zekerfeest
“In ’t achtergat gestompt worden”
Deze zin komt uit het Leuvens dialect dat in de provincie Vlaams-Brabant wordt gesproken. Die betekent verder “verwaarloosd worden”, wat een voorbeeld van de uitdrukkingen in het Leuvens dialect is. Er wordt er inderdaad meer voorgesteld op de DaDDI. Deze zin zou in de volgende context gebruikt kunnen worden: ouders die geen aandacht aan hun kind zouden besteden. In dit geval … [Lees meer...] over“In ’t achtergat gestompt worden”
De pisang en den pagger
Woordgeslacht bij Multatuli Gezegend de cultuur met een canon, met boeken waarover eeuwenlang uitentreuren gesproken wordt. Het Nederlands heeft niet veel van zulke boeken, maar wel een paar: ook in dit opzicht zijn we een beetje gezegend. Want we hebben de Reynaert en de Max Havelaar. Over dat laatste staat in het laatste nummer van Internationale Neerlandistiek een … [Lees meer...] overDe pisang en den pagger
‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [76]-[80]
Die wonderlike, vreemde ende schone historie van Melusinen zoals gedrukt door Gheraert Leeu te Antwerpen in 1491. Kritische editie met reproductie van het unieke exemplaarKBR Brussel Inc B 1369,in combinatie met de proza-versie van Je(h)an d’Arras, bezorgd door Willem Kuiper en Inge Van Outryve. Amsterdam 2025 Bibliotheek van Middelnederlandse … [Lees meer...] over‘Die historie van Meluzine’ (Gheraert Leeu, Antwerpen 1491) : capittels [76]-[80]
Lenzen op leescultuur
Taalcoördinatoren opgelet! Heb je behoefte aan een wetenschappelijke basis voor het leesbeleid op je middelbare school?Aan de Radboud Universiteit hebben we ruimte voor 45 middelbare scholen in ons project Lenzen op leescultuur. Doel van het project Lenzen op leescultuur brengt gedurende vier jaar de praktijk van leesbevordering op middelbare scholen in kaart. … [Lees meer...] overLenzen op leescultuur
AI & Poëzie
Deze column werd uitgesproken op 19 februari 2025 tijdens ‘De Tafel van Martinus’, dé talkshow over actueel wetenschappelijk onderzoek van Tilburg University. Locatie is de Studiozaal van Schouwburg Concertzaal Tilburg. Georganiseerd namens Tilburg University door Studium Generale en team Wetenschapscommunicatie. … [Lees meer...] overAI & Poëzie
Hulp gezocht: archieven A.F.Th. van der Heijden
Stichting De tandeloze tijd zoekt hulp bij het verwerken van de archieven van A.F.Th. van der Heijden en Jan Brands. Die bestaan uit respectievelijk een 50-tal dozen en een 50-tal ordners. Nu we in fase1 al behoorlijk op weg zijn, zoeken we hulp voor fase2; in eerste instantie voor teksten uit het archief van Jan Brands. Die dienen beoordeeld te worden op type (bv … [Lees meer...] overHulp gezocht: archieven A.F.Th. van der Heijden
Hier en nu. Over de Surinaamse talen en literatuur
Sinds 2024 maakt Ruth San A Jong, auteur en directeur van de Schrijversvakschool Paramaribo, een reeks podcasts over talen en literatuur van Suriname onder de titel Hier en nu. Schrijvers, redacteurs, vormgevers, journalisten komen voorbij. Periodiek worden nieuwe podcasts aan de inmiddels al mooie lijst toegevoegd. In de podcasts kwamen tot op heden voorbij: Orchida … [Lees meer...] overHier en nu. Over de Surinaamse talen en literatuur
Cornelis Crul • Acrostichon
[toelichting] Compt, helpt mij, Heere, oft herte berstOvermidts de benautheit, die ick gedooghe.Recht ligh ick, als tusschen twee steenen geperst,Niet wetende werwaerts dat ick mij pooghe.En keerdy tot mij niet u goddelick ooghe,Lasen, ick moet in der hellen beneden.Ick sie mijn vianden geclommen hooghe,Sij sullen mij onder huer voeten treden;Catijvelick quellen zij alle … [Lees meer...] overCornelis Crul • Acrostichon
Overig
Maartmaand Alicemaand Vertaalproblemen in de Alice-verhalen van Lewiss Carroll: Plezantie Het openingsgedicht van Through the Looking-Glass eindigt met de hoop dat het hiernavolgende verhaal, al ligt er een zweem van weemoed over omdat het allemaal verleden tijd is, toch enige pleasance mag geven (Through the Looking-Glass, 118, Spiegelland, 118): And though the … [Lees meer...] overOverig
Paarden die balladen schrijven
Iemand zal die fascisten een lesje leren in ons feuilleton De verleden tijd van lijken. "Mensen!" riep de boomlange postdoc Sophie door de koffiehoek. Verschillende studenten keken verschrikt op van hun havercappu's en hun mobiele telefoons. Toen ze zagen dat het geroep kwam van het tafeltje met de neerlandici verdiepten ze zich al snel weer in hun eiwitten en pixels. … [Lees meer...] overPaarden die balladen schrijven
