Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (155) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Sonnet voor mijn moeder Gij hebt, Moeder, dit leven zwaar gedragen, Gelijk ik het zwaar draag. Wij zijn verwant. Wij horen in dit stormbevochten land van kavels, tussen dijk en stroom geslagen. Ik … [Lees meer...] overDie driftige en toch trage voetstap
“We zijn het immers weer totaal vergeten?”
Poëzie en de Tweede Wereldoorlog Door Marc van Oostendorp Adorno zei dat je na de Tweede Wereldoorlog geen gedichten meer kon schrijven. Die uitspraak heeft verschillende interpretaties gekregen, maar hij kan in ieder geval niet betekenen dat het onmogelijk was om zulke gedichten nog te schrijven. Alleen al in de Nederlanse literatuur vond Liesbeth Vonhögen, die onlangs aan … [Lees meer...] over“We zijn het immers weer totaal vergeten?”
Zeg maar dag tegen de afko
Door Marc van Oostendorp Ik geloof dat kinderen nu al niet meer weten wat er ook weer zo hip is aan alles kort mogelijk opschrijven. Wij allen, van de generatie die het eerst hadden over msn- en daarna over sms- en tenslotte over Twittertaal, wij kunnen beginnen met nostalgisch terugkijken op LOL, op OMFG, op OLM. Aan 20 jaar geklaag over dat jongeren almaar alles zo kort … [Lees meer...] overZeg maar dag tegen de afko
Ilja Leonard Pfeijffer als Constantijn Huygens
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (46) Door Marc van Oostendorp Als Constantijn Huygens niet had bestaan, was hij door Ilja Leonard Pfeijffer bedacht. Er is vóór Pfeijffer geen Nederlandse dichter geweest met zoveel aandacht voor stedenschoon en de specifieke plaats waar hij was. Er is vóór Pfeijffer geen Nederlandse dichter geweest die het zo leuk vond zijn kennis van … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als Constantijn Huygens
‘Jeuktaal’
Door Marc van Oostendorp Toen ik nog jong was, lange blonde lokken had, en appelrode wangetjes, en toen ik de wereld vol mededogen en vertrouwen tegemoet trad, snapte ik helemaal niets van de taalliefhebbers. Waarom moesten zij zich toch altijd overal maar aan storen? Wat was dat voor een wonderlijke 'liefde' die zich alleen kan uiten in gemopper en geklaag over wat er … [Lees meer...] over‘Jeuktaal’
Vakdidactiek met je ouders
De vorige generatie wordt niet vergeten in ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken Door Marc van Oostendorp "Het is allemaal leuk en aardig," zei de ietwat saaie vakdidacticus Gerard enigszins beteuterd, "maar er lijkt nu ineens overeenstemming te zijn dat het nieuwe studieprogramma Neerlandistiek met je ouders gaat heten." "Zo is het!" zei Wouter. "We … [Lees meer...] overVakdidactiek met je ouders
Komkommer
Door Marc van Oostendorp Het sonnet 'Komkommer' van Drs. P, voorgedragen op een hoog balkon. (Bekijk deze video op YouTube.) … [Lees meer...] overKomkommer
Wanneer het lichaam ginds hoog in een boom zal hangen
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (154) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Toen ik mijn eenge zoon op Gods gebod ging slachten liet hij het blinkend mes plots uit mijn handen slaan; wat zal hij doen, mijn vriend, als zij U villen gaan en krijgt gij wel den tijd die engel af te … [Lees meer...] overWanneer het lichaam ginds hoog in een boom zal hangen
Schrijven, schrijven, schrijven
Niet alleen vier ik vandaag dat ik Abraham zie, maar ook dat ik precies zes jaar vrijwel dagelijks een stukje schrijf op Neerlandistiek (voorheen Neder-L).(Wil je een verjaardagscadeautje geven? Help om volgend jaar 14 gloednieuwe sonnetten te publiceren.) Door Marc van Oostendorp Een van de eigenaardigste en tegelijkertijd hardnekkigste misverstanden onder de mensen is … [Lees meer...] overSchrijven, schrijven, schrijven
Waarom hebben talen verschillende klinkers en medeklinkers?
Door Marc van Oostendorp Niets weten we, niets. Ik heb 25 jaar geleden besloten dat ik om de mens beter te begrijpen me het best kon storten op het allerkleinste detail van de dmens: de klanken die hij maakt, de klinkers en de medeklinkers, en de manier waarop die gegroepeerd worden in lettergrepen en woorden. Mensen doen dat in of met hun hoofd, en door uitgebreid te … [Lees meer...] overWaarom hebben talen verschillende klinkers en medeklinkers?
Ilja Leonard Pfeijffer als winnaar van de Tzumprijs
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (45) Door Marc van Oostendorp De Tzum-prijs is de beste literaire prijs van Nederland. Niet alleen voor lezers: het is de enige prijs waarvan je altijd meteen de waarde van de inzending kunt overzien omdat geen oeuvre of boek wordt beloond, maar slechts een boek, maar ook voor schrijvers, omdat het anders dan al die oeuvre- en boekenprijzen … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als winnaar van de Tzumprijs
‘Ik zit bhel shi zombi achter de laptop’
Door Marc van Oostendorp Dat Marokkaanse jongeren in Nederland graag hun taal kruiden met woorden uit het Berber en het Arabisch, dat weet vermoedelijk iedereen. Maar waarom doen ze dat? De reden is aantoonbaar niet dat ze niet beter weten. Wanneer een Marokkaanse jongere een officiële brief moet schrijven, komt hij heus niet ineens met wollah aanzetten. Maar waarom doen ze … [Lees meer...] over‘Ik zit bhel shi zombi achter de laptop’
Veel van die ouders vinden de onderwerpen bij Nederlands juist wel heel interessant
Iemand stelt voor een oudervereniging op te richten in onze serie De verleden tijd van lijken Door Marc van Oostendorp "Ik stel me voor," zei Wouter, "dat het congres een grote doorbraak gaat worden voor ons vak. Een grote, wetenschappelijke doorbraak, en dat we ons o zo mooie vak toch weer wat uit de versukkeling waar ze in zit kunnen trekken. Begrijp me goed: ik houd enorm … [Lees meer...] overVeel van die ouders vinden de onderwerpen bij Nederlands juist wel heel interessant
Dienstmededeling
Vanwege een gemene verkoudheid vandaag geen minicollege. Wel kun je ons nog helpen met het verwerkelijken van deze droom: de reeks '196 sonnetten' volgend jaar door 14 bekende hedendaagse dichters met gloednieuwe gedichten laten afsluiten. Hier kun je meedoen! … [Lees meer...] overDienstmededeling
Laat dus niet af maar vecht en vecht en vecht
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (153) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp In de decembermaand houdt Neerlandistiek een crowdfunding-actie. Lees je graag Neerlandistiek? Help ons een hartewens van onze hoofdredacteur te verwerkelijken. Rebel, mijn hart, gekerkerd en … [Lees meer...] overLaat dus niet af maar vecht en vecht en vecht
Linkse praatjes opdringen aan studenten
Vorige week barstte ineens een discussie los rond een curieuze stelling: dat docenten volkomen neutraal zouden moeten zijn in hun onderwijs. Het begon ermee dat de politicus en beginnend romanschrijver Thierry Baudet bezwaar maakte tegen een opdracht van onze collega-leraar Nederlands Ivar Gierveld. Die had leerlingen gevraagd om een opstel te schrijven over Baudets … [Lees meer...] overLinkse praatjes opdringen aan studenten
Een klein, niet erg spannend voorbeeld tot slot
Door Marc van Oostendorp Weinig vormen van taalgebruik leiden zo stelselmatig de lachlust op als jargon. Wil je een bepaalde beroepsgroep eens flink bespotten, wijs er dan op dat de groep een eigen taaltje heeft – succes gegarandeerd. Haha, wat een belachelijke aanstellerij! Dat is raar want zodra je je in een bepaald onderwerp verdiept, schieten woorden uit de omgangstaal … [Lees meer...] overEen klein, niet erg spannend voorbeeld tot slot
Hoera! 14 halve sonnetten!
Zondag begonnen we hier op Neerlandistiek een crowdfundingsactie: we roepen lezers van Neerlandistiek op om ons eenmalig te helpen om dit tijdschrift volgend jaar nog een beetje mooier te maken en onze langlopende reeks 'Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten' af te sluiten met 14 gloednieuwe gedichten van vooraanstaande hedendaagse dichters. En we zijn nu … [Lees meer...] overHoera! 14 halve sonnetten!
Ilja Leonard Pfeijffer als fotograaf
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (44) Door Marc van Oostendorp Het is moeilijk te zeggen wat de mogelijke relaties zijn tussen iemands geschriften en zijn foto's. De foto's die Ilja Leonard Pfeijffer sinds een tijdje op Instagram plaatst vallen bijvoorbeeld op door hun grote kleurigheid en door de scherpe lijnen: er wordt meestal niet één ding uitgelicht, maar je … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als fotograaf
Pre-discussie en quasi-discussie
Door Marc van Oostendorp YouTube is een belangrijke bron voor zelfhulp. Of je vaatwasser nu kapot is, je vast zit met een spelletje op je telefoon, of je een papieren hoedje wil vouwen, voor al die problemen bestaat een filmpje. Sinds gisteren is daar een nieuwe kwestie bij: hoe moet je een goede taaldiscussie voeren? Ik weet niet precies waarom iemand zoiets zou willen … [Lees meer...] overPre-discussie en quasi-discussie
“Samen een tentamen doen is tegen alle regels”
Het onderwijsprogramma wordt nu echt bijgesteld in ons managementhorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken Door Marc van Oostendorp "Ik kom tot een besluit", zei Wouter tot besluit. "Als ik het dramatisch zou zeggen, maar ik wil het niet dramatisch zeggen, is onze enige kans tot overleven door ervoor te zorgen dat onze opleiding zo interessant mogelijk is voor de ouders … [Lees meer...] over“Samen een tentamen doen is tegen alle regels”
Help ons aan nieuwe sonnetten in het Nederlands!
Door Marc van Oostendorp Ongeveer 450 jaar geleden verscheen het eerste Nederlandstalige sonnet. Ik ben dat al een paar jaar aan het vieren met een overzicht van die geschiedenis in 14x14=196 sonnetten. Die reeks zal in het najaar van 2018 voltooid worden. Wat zou een mooiere manier zijn om om deze reeks af te sluiten dan door 14 hedendaagse dichters uit Nederland en … [Lees meer...] overHelp ons aan nieuwe sonnetten in het Nederlands!
Ach, toen brak mijn hart natuurlijk niet
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (152) Het Nederlandse sonnet bestaat 452 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan? Door Marc van Oostendorp Een lentemorgen trad je uit ons huis, In een dun bloesje, zonnig en tevreden En geen van beiden hoorde 't zacht geruisch Of zag de vale schaduw neergegleden Van 't noodlot wiekend boven 't jonge … [Lees meer...] overAch, toen brak mijn hart natuurlijk niet
Het Engels is geen lingua nullius
Door Marc van Oostendorp Het onderzoeksgebied van de Britse taalkundige Robert Philipson is de rol van het Engels in de internationale wereld, en hij steekt daarbij zijn mening niet onder stoelen of banken. Hij is ertegen dat het Engels die rol vervult. Zware woorden schuwt hij daarbij niet; zo gebruikt hij regelmatig de term linguicism, die hij dan gelijk stelt aan racism, … [Lees meer...] overHet Engels is geen lingua nullius
Ilja Leonard Pfeijffer als constructeur van het Centre Pompidou
De taal van Ilja Leonard Pfeijffer (43) Door Marc van Oostendorp Weinig recensenten konden nalaten om bij verschijnen van Brieven uit Genua deze passage te citeren: En het belangrijkst is misschien nog dat Brieven uit Genua een nieuwe stap is, die is ingeleid met Het ware leven, een roman en voortgezet in La Superba, om al schrijvend de daad van het schrijven te thematiseren … [Lees meer...] overIlja Leonard Pfeijffer als constructeur van het Centre Pompidou
