Door Marc van Oostendorp"We should never forget that programmers live in a world of artefacts, a fact that distinguishes them from most other scientists. The programmer should not ask how applicable the techniques of sound programming are, he should create a world in which they are applicable; it is his only way of delivering a high-quality design." (E.W.Dijkstra)Dit … [Lees meer...] overRomans schrijven en computers programmeren
Een moes in het huus
Door Marc van OostendorpMijn zondagochtendminicollege gaat deze keer over de beroemdste dialectkaart van het Nederlands: die over de verbreiding van de uitspraak van de woorden 'muis' en 'huis'. … [Lees meer...] overEen moes in het huus
Visseres? Visster? Visserin!
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (54)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpHet Nederlands heeft allerlei manieren om een vrouwelijke beroepsaanduiding te vormen. In een recent artikel in Nederlandse Taalkunde (ik kom er binnenkort nog eens op terug) somt de Amsterdamse morfoloog Jan Don … [Lees meer...] overVisseres? Visster? Visserin!
Twintigzestien
Door Marc van Oostendorp Als de fotostripblogger Ype het zegt, tijgt de redactie van Neder-L aan het werk. En afgelopen woensdag zei hij het: hij verklaarde de uitspraak 'twintig zestien' tot hip. Nu hadden wij vier jaar geleden al voorspeld dat "twintig twaalf" de dominante uitspraak zou worden <hier> . Daar is het toen niet van gekomen. Zou het nu dan … [Lees meer...] overTwintigzestien
Syriërs die Nederlands willen leren
Door Marc van OostendorpNoem me naïef, een wegkijker, of een lid van de laffe elite, maar ik vind dat we mooie tijden beleven met al die mensen die hiernaartoe komen.Natuurlijk, het is vreselijk voor de mensen die huis en haard hebben moeten verlaten en dan hier de kilte tegenkomen van het klimaat en van de mensen. Maar het worden mooie tijden voor de Nederlandse samenleving en … [Lees meer...] overSyriërs die Nederlands willen leren
Ooggetuigeverslag van de sociolinguïstiek
Door Marc van OostendorpAfgelopen zomer ging een van de interessantste taalwetenschappers van onze tijd met pensioen. Vorige week werd hij dan ook 88: William Labov. Vijftig jaar geleden – zijn proefschrift verscheen in 1966 als boek – heeft hij een enorme zwaai aan de taalwetenschap gegeven doordat hij liet zien dat niet iedere persoon net weer wat anders spreekt dan de … [Lees meer...] overOoggetuigeverslag van de sociolinguïstiek
De universiteit is de enige plaats die ertoe doet
Door Marc van Oostendorp"De campus novel is (...) een integraal onderdeel van de cultuur van een beschaafd land," schrijft de Utrechtse historicus Dirk van Miert. "Het genre houdt de cultus van een instituut in leven dat van onbetwistbaar belang is voor een bepaalde culturele identiteit, zelfs voor mensen die het instituut niet van binnen hebben leren kennen."Kijk, voor … [Lees meer...] overDe universiteit is de enige plaats die ertoe doet
Er moeten meer gepromoveerden komen buiten de wetenschap
Door Marc van OostendorpWie nu een proefschrift aan het schrijven is, weet lang niet zeker of er een carrière in de wetenschap in het verschiet ligt. Sterker nog: hoe briljant dat proefschrift ook is, je weet het nooit zeker. Daarvoor is het aantal plaatsen in ieder geval in de voorzienbare toekomst eenvoudig niet groot genoeg.De vraag is hoe je daar mee moet omgaan. Ik heb … [Lees meer...] overEr moeten meer gepromoveerden komen buiten de wetenschap
Neerlandici aller landen verenigt u!
Door Marc van OostendorpOp deze eerste zondag van het jaar een oproep aan neerlandici overal ter wereld om te verenigen en, specifieker, om lid te worden van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek. … [Lees meer...] overNeerlandici aller landen verenigt u!
Waarom P.C. Hooft niet bij de AKO ligt
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (53)Het Nederlandse sonnet bestaat 451 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpEen ingewikkelde syntaxis geldt niet als aanbeveling voor een schrijver. Van moderne Nederlandse auteurs als Maartje Wortel worden de korte zinnen geprezen (bijvoorbeeld ). Iedere bijzin doet de wenkbrauwen fronsen, zo … [Lees meer...] overWaarom P.C. Hooft niet bij de AKO ligt
Lachen als taal
Door Marc van Oostendorp"Nu is het toch al bijna 2016," constateerde NRC Handelsblad twee dagen geleden, "en het is nog steeds niet bekend wat iets nou precies grappig maakt." De krant schreef over de moeilijkheden die psychologen hebben bij het onderzoek naar humor. "Zo is er geen algemeen geaccepteerde definitie van het begrip humor."Maar de redding is nabij en komt … [Lees meer...] overLachen als taal
Sociaal lezen
Door Marc van OostendorpIk wilde het op de valreep van 2015 nog even gedaan hebben: een Twitter-enquête houden. Let maar op, aan deze nieuwe methodologie gaan nog serieuze artikelen gewijd worden in de vakbladen. Een groot succes was het bij mij niet, er deden slechts 72 volgers mee aan dit onderzoek – wat misschien iets te maken had met het feit dat ik het nog net in de dagen … [Lees meer...] overSociaal lezen
Een goed jaar voor neerlandistieknijdlijders
Door Marc van OostendorpHet is maar goed dat ik niet slim genoeg was om natuurkunde te studeren, anders had ik nu ongetwijfeld enorm te kampen met neerlandistieknijd ('de ~. -en. jaloers gevoel gericht tegen beoefenaren van de neerlandistiek (zie aldaar).') Zoals de zaken er nu voorstaan, kamp ik gelukkig alleen met natuurkundenijd, en dat is nog wel te doen.Maar de … [Lees meer...] overEen goed jaar voor neerlandistieknijdlijders
Wat is poëzie?
Door Marc van OostendorpWat is een gedicht? De Britse literair taalkundige Nigel Fabb deinst niet terug voor een definitie: een gedicht is een brok taal die is ingedeeld in kleinere eenheden die niet corresponderen met zinsdelen. Die kleinere eenheden zijn in ieder geval versregels, maar het kunnen ook bijvoorbeeld strofen zijn.Versregels worden vaak gedefinieerd door een … [Lees meer...] overWat is poëzie?
Het Nederlands als taal van vluchtelingen
Door Marc van OostendorpDe Italiaan Lodovico Guicciardini verbaasde zich in 1567 over de talenkennis van de Antwerpenaren: zowel jongens als meisjes leerden Frans op school, zodat menigeen de bezoeker in die taal te woord kon staan. "En dan zijn er ook nog maestro's die de Italiaanse taal en het Spaans onderwijzen."Eigenaardig genoeg vind je van die meertaligheid van de … [Lees meer...] overHet Nederlands als taal van vluchtelingen
Kersttoespraak 2015
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendminicollege van dit kerstweekeinde kijk ik terug op het afgelopen jaar in de neerlandistiek. … [Lees meer...] overKersttoespraak 2015
Van oude mensen, de dingen die overlijden
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (52)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpDe dichtkunst is in Nederland altijd een gezelschapsspel geweest. Er zijn maar weinig dichters aan hun kunst ten onder gegaan, in onze streken schrijf je gedichten om gezellig bij De Wereld Draait Door voor te lezen, of … [Lees meer...] overVan oude mensen, de dingen die overlijden
De universiteit tussen 2016-2032
De kerstspecial van ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken (5 en slot)Door Marc van OostendorpDe hele dag voor kerstavond had de boomlange promovenda Sophie lopen bedenken hoe het kerstdiner zou zijn bij Sam (de vrouwelijke), de onderzoekster mediastudies die ze had leren kennen tijdens de universitaire cursus jezelf kennen.Waar zouden ze over … [Lees meer...] overDe universiteit tussen 2016-2032
Het is wetenschappelijk onzin, maar de stas wil het nu eenmaal
De kerstspecial van ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken (4)Door Marc van OostendorpIneens had Sophie er helemaal geen belangstelling voor om zichzelf nog middels een door de afdeling P&O; aangeboden cursus te leren kennen. Het leek haar veel gezelliger om met haar medecursist Sam – de vrouwelijke – door te praten over de belangrijke zaken van het … [Lees meer...] overHet is wetenschappelijk onzin, maar de stas wil het nu eenmaal
De representatie van het Koningslied door Wim Daniëls
De kerstspecial van ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken (3)Door Marc van Oostendorp"Dan gaan we nu cappuccino drinken!" zei de vrouw die de personeelscursus Jezelf kennen leidde. In de gang buiten het collegezaaltje waar ze zaten had iemand op een karretje een kan koffie en een kan heet water gezet, benevens enkele papieren bekertjes en een … [Lees meer...] overDe representatie van het Koningslied door Wim Daniëls
De nieuwe VRT-beheersovereenkomst: over ‘Vlaamse identiteit’ en ‘fictie in standaardtaal’
Door Steven DelarueIk zat er sinds dit weekend met ongeduld op te wachten, maar nu staat de tekst van de nieuwe beheersovereenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap en de VRT integraal online. De verantwoordelijke voor dat ongeduld is N-VA-parlementslid Wilfried Vandaele, die ik vooral goed ken als de voorzitter van de Interparlementaire Commissie van de Nederlandse Taalkunde. Dit … [Lees meer...] overDe nieuwe VRT-beheersovereenkomst: over ‘Vlaamse identiteit’ en ‘fictie in standaardtaal’
Vergeleken met bankiers ontbreekt het academici aan zelfkennis!
De kerstspecial van ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken (2)Door Marc van OostendorpTrots keek Femke de kring rond bij de cursus Ken jezelf. De cursusleidster had de anderen erop gewezen dat Femke de enige was die niet net deed alsof het onderzoek haar ook maar iets interesseerde, maar die in plaats daarvan haar tijd besteedde aan nuttige … [Lees meer...] overVergeleken met bankiers ontbreekt het academici aan zelfkennis!
Slavoj Zizek en de zelfmoord van David Foster Wallace
De kerstspecial van ons managershorrorfeuilleton De verleden tijd van lijken (1)Door Marc van Oostendorp"We gaan deze dagen voor kerstmis lekker knallen!", zei de vrouw met het sluike haar van wie Sophie, de boomlange promovenda, maar niet kon onthouden hoe ze heette. Ze leidde in ieder geval de cursus Jezelf kennen die Sophie namens de universiteit mocht doen. Deze … [Lees meer...] overSlavoj Zizek en de zelfmoord van David Foster Wallace
Redden Marokkanen de Nederlandse dialecten?
Door Marc van OostendorpVoor mijn zondagochtendminicollege sprak ik deze week met mijn collega Frans Hinskens, die dit jaar het nieuwjaarsgeschenkje van het Meertens Instituut schreef: Wijdvertakte wortels. Frans legt onder andere uit in welk opzicht Turkse en Marokkaanse jongeren het traditionele dialect behouden. In hun taal vind je er soms meer van terug dan in die van hun … [Lees meer...] overRedden Marokkanen de Nederlandse dialecten?
Kuin
Een geschiedenis van het Nederlands in 196 sonnetten (51)Het Nederlandse sonnet bestaat 450 jaar. Hoe is het de taal in die tijd vergaan?Door Marc van OostendorpKunnen jullie even kuin gaan zitten? Nee, hè, dat kunnen jullie niet. Je weet niet eens hoe het precies moet, terwijl het woord nog wel een prominente rol speelt in een bekend sonnet van P.C. Hooft:Aen joffre Anne … [Lees meer...] overKuin
