Op 20 septimber is taalkundige Jarich Hoekstra ferstoarn. Ta syn neitins ha Bouke Slofstra en Henk Wolf in pear stikken út Jarich syn pinne opdold om se hjir nochris wer yn it ljocht te jaan. Ynstee fan dy man kin men ek sizze fan dy man dêr of dy man dêre. Dat makket dat it noch wat mear opfalt dat nei ien man yn it bysûnder ferwiisd wurdt. Fierder kin men mei dy man dêre … [Lees meer...] overSjedit is ek in konstruksje dêr’t Jarich oer skreaun hat
Frisistyk Utljochte
25 oktober 2024: Dei fan de Fryske taalkunde
13e Dei fan de Fryske taalkunde || 25 oktober 2024 || Ljouwert De Fryske Akademy organisearret op freed 25 oktober de 13e Dei fan de Fryske taalkunde. De dei is ornearre foar elkenien dy't direkt of yndirekt dwaande is mei de taalkunde fan it Frysk. It programma stiet no online. Opjaan kin troch in mail te stjoeren nei taalkundedei@fryske-akademy.nl. … [Lees meer...] over25 oktober 2024: Dei fan de Fryske taalkunde
Omwenners
Op 20 septimber is taalkundige Jarich Hoekstra ferstoarn. Ta syn neitins ha Bouke Slofstra en Henk Wolf in pear stikken út Jarich syn pinne opdold om se hjir nochris wer yn it ljocht te jaan. Jarich wie in alsidich man. As teoretysk taalkundige is er fierwei it ferneamdst wurden, mar yn syn tiid by de Fryske Akademy foarme er mei Rienk de Haan ek it Taalburo, dat de … [Lees meer...] overOmwenners
Op syn Gitersk (*1751- †2011). By it ferstjerren fan ien fan de migraasjetalen fan Fryslân
Ien fan de bêst bewarre geheimen op taalsosjologysk en dialektologysk gebiet yn Fryslân is wol it saneamde ‘Gieters’, it no útstoarne dialekt fan it Nedersaksysk, as migraasjetaal ôfkomstich fan it Oeriselske Gieteren (Giethoorn) en omkriten. Yn 1751 waard it foar it earst troch de earste turfmakkers nei Aldehaske en omkriten meibrocht, yn 2011 is de lêste sprekker yn Lúnbert … [Lees meer...] overOp syn Gitersk (*1751- †2011). By it ferstjerren fan ien fan de migraasjetalen fan Fryslân
En wa moat it belije? Men!
Op 20 septimber is taalkundige Jarich Hoekstra ferstoarn. Ta syn neitins ha Bouke Slofstra en Henk Wolf in pear stikken út Jarich syn pinne opdold om se hjir nochris wer yn it ljocht te jaan. Jarich skreau syn stik oer de ûnpersoanlike omnamwurden men, jins en jin yn it Nijfrysk (fan 2010) foar in kongres oer sokke omnamwurden yn Germaanske talen. It is faak en folle … [Lees meer...] overEn wa moat it belije? Men!
Ammerins Moss-de Boer: ‘Fertale mei AI en de oersetter as kulturele brêgebouwer’
Hieltyd faker wurdt AI (artificial intelligence) ynset om teksten te fertalen. Dochs kin in goeie oersetting net sûnder de kulturele ekspertize fan minsklike oersetters. Ammerins Moss-de Boer jout har fyzje dêrop. Moss-de Boer studearre Ingelsk, ferbleau in skoft yn Ierlân, mar wennet no alwer mear as tweintich jier mei har Ierske man en twa bern yn Fryslân. It skeakeljen … [Lees meer...] overAmmerins Moss-de Boer: ‘Fertale mei AI en de oersetter as kulturele brêgebouwer’
‘Ik wie benijd hoe’t it eartiids wie’
Philippus Breuker hat tsientallen boeken en noch folle mear artikels op syn namme te stean. Dêr die de âld-heechlearaar Frysk in soad ûndersyk foar, ûnder oare yn de argiven fan Tresoar. No’t er meikoarten 85 jier wurdt, is er syn eigen ûnbidich grutte argyf oan it oarderjen, om it stadichoan oer te dragen oan Tresoar. Yn syn studearkeamer yn Boazum stean de boekekasten fol, … [Lees meer...] over‘Ik wie benijd hoe’t it eartiids wie’
In memoriam Jarich Freark Hoekstra (Hitsum 17-2-1956 − Kiel 20-9-2024)
Op sneon 14 oktober 2023 wie Jarich Hoekstra yn de Boalserter tsjerke oan it wurd as foarsitter fan de Gysbert Japicxpriis. Jetske Bilker krige de priis foar har roman Sonde en spegel (2021). Jarich ljochte yn syn ferhaal ta hoe’t de sjuery ta syn oardiel kaam wie. Oan de ynhâld en de presintaasje fan it treflike ferhaal wie te sjen dat er in alsidich en bejeftige man wie. Nei … [Lees meer...] overIn memoriam Jarich Freark Hoekstra (Hitsum 17-2-1956 − Kiel 20-9-2024)
Puzelstikjes fine
Professor Alderik Blom naam in pear moannen frij om as gastûndersiker oan de Fryske Akademy nei Ljouwert te kommen. De heechlearaar Keltology bestudearre yn de argiven fan Tresoar de nei-oarlochske kontakten tusken Bretanje en Fryslân. Yn 1948 ferskynde in spesjaal temanûmer fan Frysk literêr moanneblêd De Tsjerne. It gie oer Bretanje mei omtinken foar it keltyske Bretonsk, … [Lees meer...] overPuzelstikjes fine
In Frysk Urdd Eisteddfod?
In festival dat folslein yn it teken stiet fan de Fryske taal en kultuer? Foar guon sil it as in dream klinke. Yn Wales is it lykwols de realiteit. Dêr wurdt elk jier it Urdd Eisteddfod organisearre: in taal- en kultuerfestival foar jongerein dy’t it Welsk yn it sintsje set. Dit jier wie it evenemint yn Maldwyn en Arjen Bloem, Kyra Rottiné en Welmoed Sjoerdstra gienen der as … [Lees meer...] overIn Frysk Urdd Eisteddfod?
Dr. Obe Postmapriis 2024 foar Willem Schoorstra
De dr. Obe Postmapriis 2024 wurdt takend oan Willem Schoorstra foar syn boek De Poëtyske Edda. De priis bestiet út 4.000 euro en in oarkonde. Deputearre Eke Folkerts rikt de priis freed 8 novimber út. De Edda is yn Yslân skreaun, yn de djippe midsiuwen, en befettet goade- en heldeferhalen yn dichtfoarm. Neffens de advyskommisje, besteande út Maaike Andringa, Marc van … [Lees meer...] overDr. Obe Postmapriis 2024 foar Willem Schoorstra
Fryske Akademy Skripsjepriis 2022-2024 takend oan Sannah Debreczeni
De Fryske Akademy Skripsjepriis 2022-2024 is op de Akademydei takend oan Sannah Debreczeni. Debreczeni hat har masterskripsje,Exploring the Link Between Attitudes and Intelligibility in the Frisian Context: Introducing the Theory of Planned Behaviour, foltôge foar de oplieding Research Master Language & Cognition oan de Ryksuniversiteit Grins op 28 juny 2022. De priis … [Lees meer...] overFryske Akademy Skripsjepriis 2022-2024 takend oan Sannah Debreczeni
Eppie Dam en Ammerins Moss-de Boer beneamd ta lid fan de Fryske Akademy
De Fryske Akademy yn Ljouwert hat op de jierlikse Akademydei twa nije leden beneamd: skriuwer en dichter Eppie Dam en tolk-oersetter Ammerins Moss-de Boer. De leden binne beneamd op grûn fan harren bysûndere bydrage op it mêd fan de wittenskip of de maatskippij oangeande de Fryske taal en kultuer. Eppie Dam (71, wenjend te Sleat, berne te Bitgummole) Ut de laudaasje troch … [Lees meer...] overEppie Dam en Ammerins Moss-de Boer beneamd ta lid fan de Fryske Akademy
De stereotypearring fan de Fryske identiteit
Yn seizoen fjouwer fan it programma Denkend aan Holland fan Omroep MAX (2022) farre de BN’ers Janny van der Heijden en André van Duin troch bysûndere gebieten yn hiel Nederlân, om it Nederlânske lânskip te bewûnderjen. Yn dat seizoen hawwe se tegearre de Alvestêdetocht yn Fryslân fearn. Harren reis is ûnderferdield yn fjouwer ôfleveringen, dêr't se it Fryske lânskip en de … [Lees meer...] overDe stereotypearring fan de Fryske identiteit
Nije Aldfryske hânskriftfragminten opdûkt yn Wenen
It is net alle dagen dat der nije stikken Aldfrysk fûn wurde, en as dat al bart, dat soks dan fier fan Fryslân wêze moat: yn Wenen. Dochs is it sa. Prof. dr. Robert Nedoma fertelt deroer yn in skriftlik fraachpetear nei oanlieding fan syn publikaasje fan de fynst. In skoftsje lyn krige de Österreichische Nationalbibliothek yn Wenen in bondeltsje hânskriftfragminten oerlange … [Lees meer...] overNije Aldfryske hânskriftfragminten opdûkt yn Wenen
Lêstips foar de simmer fan Jetske Bilker
Skriuwer en Gysbert Japicxpriis-winner Jetske Bilker sil dizze simmer mei de hiele húshâlding op fytsfakânsje. ‘Fanút Leer nim ik de trein nei Bremerhaven en fyts dêrwei nei myn suske, midden yn Denemarken. En werom oer Hamburch, en sa nei Nederlân. Ik moat hiel ekonomysk mei de romte en it gewicht omspringe, dus in boek is gau tefolle en te swier. Ik hoopje dat tsjin … [Lees meer...] overLêstips foar de simmer fan Jetske Bilker
Perspectives on Old Frisian Philology: in nije bondel oer Aldfrysk
Yn juny is in mânske bondel mei artikels oer allerhanne aspekten fan it Aldfrysk ferskynd: Perspectives on Old Frisian Philology. It is in skoandere tsjûgenis fan de niget dy’t taalgelearden en histoarisy fan oer de hiele wrâld yn dizze lytse tûke fan de germanistyk hawwe. Rolf Bremmer, Stephen Laker en Anne Tjerk Popkema ha foar de redaksje tekene. Ein tachtiger jierren fan … [Lees meer...] overPerspectives on Old Frisian Philology: in nije bondel oer Aldfrysk
Rin voor den droes en lit dy wæge
“Jij stinkt en je moeder ook”, typt in lulk jongfaam op har laptop. De adressant is in blier jongfaam (itselde jongfaam), dat as influencer ‘bjoetie’-tips jout. Dit komt út in licht-pedagogysk tv-programma fan de VPRO. It hat wis en wrychtjes humor, mar wol in komplekse humor, sa’t it liket. “Do stjonkst” is net aardich. De muffe mof stonk yn de santjinde iuw al op ‘e … [Lees meer...] overRin voor den droes en lit dy wæge
Midsiuwsk en Modern Muontsewurk
In edysje fan it Aldfryske hânskrift Jurisprudentia Frisica De stúdzje fan it Aldfrysk begjint lang om let nasjonaal en ynternasjonaal it omtinken te krijen dat it fertsjinnet. Ferline jier kaam in edysje plus Ingelske oersetting út fan de ynkunabel Freeska Landriucht, printe om sirka 1485 hinne en tagelyk de kolleksje klassyk Aldfrysk rjocht dy’t men de muoite wurdich fûn … [Lees meer...] overMidsiuwsk en Modern Muontsewurk
De alsidige Freark Dam
It is presys 100 jier lyn dat literêr skriuwer, sjoernalist en FLMD-konservator Freark Dam (1924-2002) berne waard. Pieter de Groot, sjoernalist en kenner fan de Fryske literatuer, skôget it libben en wurk fan Freark Dam en bringt syn betsjutting foar de Fryske literatuer yn kaart. Dêrneist fertelt De Groot oer syn persoanlike moetings en ûnderfinings mei Dam. Lês op de webside … [Lees meer...] overDe alsidige Freark Dam
Op syn Iermodern-Frysk
By de publikaasje fan ‘Naar ploeg en koestal vluchtte uw taal’* Een historisch-taalsociologisch onderzoek naar de perceptie van het Fries in en rondom de vroegmoderne periode yn Taal en Tongval, Volume 76, Issue 1, jun. 2024, p. 66 - 101. Koarte ynlieding op it artikel yn Taal en Tongval Yn de foarige kollum ‘Op syn Hylpersk’ fan juny ll. haw ik ynhâldlik al preludearre … [Lees meer...] overOp syn Iermodern-Frysk
Rink van der Veldepriiswinner Gerard de Jong syn byld op It Bilt
Skriuwer Gerard de Jong hat sneon de Rink van der Veldepriis útrikt krigen foar syn Biltsktalige debútroman Blau fan dagen, griis fan ônrust. Ynspiraasje foar dy roman die er yn 2017 op as writer in residence yn San Sebastian/Donostia (Baskelân) fanút it Europeeske literatuerprojekt Oare Wurden/Other Words, dêr’t Tresoar ien fan de partners yn … [Lees meer...] overRink van der Veldepriiswinner Gerard de Jong syn byld op It Bilt
Op syn Hylpersk
Nei oanlieding fan it ferskinen fan: Dyami Millarson, Beknopt woordenboek Nederlands-Hindeloopers. Hindeloopen 2024. Op 22 septimber ferline jier wie ik op de Streektalekonferinsje fan de Taalunie yn Frjentsjer. Elk moast oan it begjin - nêst de namme - it dialekt dat hy fertjintwurdige op in kaartsje skriuwe. Ik wie dêr net foar it Frysk, dat ik keas foar it Leewarders en … [Lees meer...] overOp syn Hylpersk
“Meartaligenskoördinator”: misbetearde wurdsjebakkerij
Omrop Fryslân fernijde op 5 juny dat Wietske Poelman "meartaligenskoördinator" fan de gemeente Noardeast-Fryslân wurdt. Dat is moai nijs. It taalferskaat yn Noardeast-Fryslân is grut: de measte doarpen binne Frysktalich, Dokkum hat syn stedsk, yn it Lauwersmargebiet wurde dialekten praat dy't almeast by it Nedersaksysk rekkene wurde, al tinke guon dêr langer wat oars oer en it … [Lees meer...] over“Meartaligenskoördinator”: misbetearde wurdsjebakkerij
Kening & Kening: fan printeboek nei famyljefoarstelling
Hoe makkest fan it populêre foarlêsboek Kening & Kening in oansprekkende famyljefoarstelling? Dy útdaging grypt regisseur Theo Smedes fan iepenloftspul Burgum mei beide hannen oan. Op freed 24 maaie giet it stik yn premjêre. It printeboek Kening & Kening, skreaun troch Friezinnen Linda de Haan en Stern Nijland, is in lytse 25 jier nei it ferskinen noch altyd bot … [Lees meer...] overKening & Kening: fan printeboek nei famyljefoarstelling
