Literatuur lezen heeft niet als enige doel empathie, maar dat levert het wel op. Literatuur lezen heeft niet het doel dat mensen minder vooroordelen hebben, maar dat levert het wel op.We verwachten te veel van literatuur, schrijft Alban Mik in de Volkskrant. Ik verwacht blijkbaar te veel van de krant, namelijk niet elk weekend weer een stropop over leesbevordering en … [Lees meer...] overGeen snobisme, opvoeding
Neerlandistiek voor de klas
2 april 2025: proefcollege Nederlands in Utrecht
Voor leerlingen die de studie Nederlands willen leren kennen Als je praat, dan spreek je lang niet alle woorden uit zoals je ze schrijft. Zo zeg je misschien “tampesta” als je het over “tandpasta” hebt. Een soort brij van klanken. Het lijkt misschien alsof je gewoon wat slordig praat, maar dat is niet zo, weten we door onderzoek. Dat je zo praat, komt door een systeem … [Lees meer...] over2 april 2025: proefcollege Nederlands in Utrecht
De centrale schriftelijke examens Nederlands havo en vwo 2025
Alle relevante informatie voor 2025 op een rij Nu de eindexamenperiode weer in zicht komt, leek het ons, verantwoordelijken voor de centrale schriftelijke examens (CSE) Nederlands havo/vwo, zinnig om kort alle informatie over deze examens in 2025 op een rij te zetten. Vraagvernieuwing Sinds vorig schooljaar, 2023-2024, komen in de CSE’s Nederlands … [Lees meer...] overDe centrale schriftelijke examens Nederlands havo en vwo 2025
Oproep: vragenlijst Kansrijk talenonderwijs
Meertaligheid is een realiteit in onze maatschappij en daarmee in het onderwijs. Naast het Standaardnederlands worden er veel dialecten, regionale, sociale en etnische variëteiten gesproken. Bovendien groeit zo’n 30-50% van de leerlingen op met een andere taal, al dan niet naast het Nederlands. Ook leren alle leerlingen op school nieuwe talen (bijv. Engels, Spaans) en registers … [Lees meer...] overOproep: vragenlijst Kansrijk talenonderwijs
Leesvaardigheid is wél een oplossing!
Wantrouw ieder die iets ten maximale heeft en zegt dat het onbelangrijk is. Een miljonair die zegt dat geld niet gelukkig maakt. Een man met tienduizenden boeken die zegt dat leesvaardigheid niet belangrijk is. (Interview met wetenschapshistoricus Wijnand Mijnhardt.)Wie de macht heeft van het woord, mag z'n woorden wijs gebruiken. Ja, we richten ons te veel op leesvaardigheid … [Lees meer...] overLeesvaardigheid is wél een oplossing!
Beatrijs (vóór 1374)
Vijftig canonteksten in de klas (8) In zijn onvolprezen Beatrijseditie vat T. Meder het werk als volgt samen: ‘In essentie wordt in de Beatrijs verhaald hoe Maria de reputatie en, in het verlengde daarvan, het zielenheil redt van een non die een ernstige misstap begaat. Deze redding geschiedt op wonderbaarlijke wijze, en daarom wordt de Beatrijs wel getypeerd als een … [Lees meer...] overBeatrijs (vóór 1374)
10 april 2025: 70 Jaar onderwijsdebat op de ABC-eilanden
Het Genootschap Nederland-Aruba en het Nationaal instituut Nederland slavernijverleden en erfenis (NiNsee) organiseren op 10 april een bijeenkomst: Taal: brug of barrière? 70 Jaar onderwijsdebat op de ABC-eilanden. Het debat over de taalkwestie duurt al 70 jaar. Wat doet het met de onderwijskansen van de kinderen? Wat moet er gebeuren om ontwikkeling … [Lees meer...] over10 april 2025: 70 Jaar onderwijsdebat op de ABC-eilanden
Onderzoek naar duurzaamheid in de les Nederlands
Een docent Nederlands in de Schilderswijk in Den Haag laat leerlingen debatteren over de stelling dat landen als de eilandstaat Tuvalu zelf maar een oplossing moeten zoeken voor de problemen die ontstaan door zeespiegelstijging. Een Nijmeegse docent Nederlands doet in de tweede klas een project over duurzaamheid naar aanleiding van de roman Dwarsloper van Mijke Pelgrim. En als … [Lees meer...] overOnderzoek naar duurzaamheid in de les Nederlands
Taalkundig redeneren in taalonderwijs
De laatste jaren krijgt taalkundig redeneren steeds meer aandacht in het schoolvak Nederlands. Maar wat houdt het precies in, en wat weten we erover uit wetenschappelijk onderzoek? In een drieluik in het Handboek Vakdidactiek Nederlands beantwoorden Leonie Goutier en Jimmy van Rijt deze vragen: … [Lees meer...] overTaalkundig redeneren in taalonderwijs
Betrouwbaarheid in het eindexamen Nederlands
In deze video wordt uitgelegd hoe je vragen over betrouwbaarheid in het examen kunt beantwoorden. … [Lees meer...] overBetrouwbaarheid in het eindexamen Nederlands
Heeft zinsontleding een positieve invloed op de lees- en schrijfvaardigheid?
In de media in Vlaanderen wint het klassieke zinsontledingsonderwijs snel aan symboolwaarde: als veruitwendiging van een “back to basics” beweging wordt zinsontleding door sommige journalisten opgevoerd als een schoolvoorbeeld van hoe hoge verwachtingen en ‘meer kennis’ in het basisonderwijs concreet vorm kunnen krijgen. Maar verhoogt het de kwaliteit van het basisonderwijs? In … [Lees meer...] overHeeft zinsontleding een positieve invloed op de lees- en schrijfvaardigheid?
Een lofrede op de studie Nederlands
(door een filosofiedocent) ‘De Studie Nederlands lijkt een knekelhuis’. Studenten lopen om de studie Nederlands heen ‘als was het een rottend karkas’, schreef Abdelkader Benali in 2021 in Trouw. Dat kwam volgens hem doordat er te weinig aandacht zou zijn voor vrouwelijke schrijvers, spoken word en multiculturele letteren. Het tegendeel is waar. Ik heb het afgelopen jaar … [Lees meer...] overEen lofrede op de studie Nederlands
De nieuwe minimumdoelen voor het basisonderwijs in Nederland
Hoe zien ze eruit en hoe kwamen ze tot stand? Een doordacht curriculum, dat doen we samen Dat staat op de titelbladzijde van het document “Definitieve Conceptkerndoelen Nederlands” van de Nederlandse SLO. Het klopt ook. Ze hebben het samen gedaan. In Nederland ging men tijdens de afgelopen jaren door een uitgekiend proces van eindtermen-actualisering. Na een eerste … [Lees meer...] overDe nieuwe minimumdoelen voor het basisonderwijs in Nederland
Nieuw digitaal leermiddel over Een revolverschot (1911) van Virginie Loveling
De Oost-Vlaamse schrijfster Virginie Loveling, die leefde van 1836 tot 1923, was de tante van Cyriel Buysse. Virginie en haar zus Rosalie vormden samen een invloedrijk literair duo in de 19de eeuw. Haar gevarieerde literaire productie bevat romans, poëzie en essays, maar ze is vooral bekend voor haar realistisch proza. Lovelings werk geeft de maatschappelijke toestanden van … [Lees meer...] overNieuw digitaal leermiddel over Een revolverschot (1911) van Virginie Loveling
Aan de slag met rijketeksten.org
Meld je nu aan voor onze roadshows! Bericht Taalunie Ben jij een beleidsmedewerker, lerarenopleider, pedagogisch begeleider of leerkracht en wil je ontdekken hoe je rijketeksten.org nog beter kan inzetten? Kom dan naar één van onze roadshows ‘Werken met rijke teksten’ in België en Nederland! We presenteren de vernieuwde en uitgebreide website rijketeksten.org, delen … [Lees meer...] overAan de slag met rijketeksten.org
Middelnederlandse Karelromans
Vijftig canonteksten in de klas (7) Het leermiddel over Karel ende Elegast is zowel bedoeld voor leerlingen die het verhaal al gelezen hebben als voor leerlingen die er in de klas pas mee kennismaken. Behalve vragen en opdrachten voor de leerlingen bevat het ook achtergrondinformatie voor de leerkracht, die de leerlingen achteraf ook zelf als correctiemodel kunnen … [Lees meer...] overMiddelnederlandse Karelromans
Ik wil poëzie niet meten en toetsen
Vorige week vertelde Sholeh Rezazadeh tijdens haar schrijversbezoek aan onze school hoe oprecht verbaasd ze was toen ze erachter kwam dat 'ons centraal eindexamen' op de middelbare school geen poëzie bevat. In bredere zin verbaasde ze zich er sowieso over dat poëzie zo weinig in de Nederlandse samenleving verweven zit. Dat was zij anders gewend. Niet lang daarna las ik het … [Lees meer...] overIk wil poëzie niet meten en toetsen
Helge Bonset over Eindtermen
De bekende vakdidacticus Helge Bonset bespreekt op de website Vakdidactiek Nederlands de nieuwe eindtermen in twee afleveringen: eerste het gehele pakket van eindtermen, en daarna de eindtermen per domein. Hij doet dit in polemische stijl: "Als er ergens geschrapt moet worden om de overladenheid van het examenprogramma tegen te gaan, is het wel eindterm 11, redeneren over de … [Lees meer...] overHelge Bonset over Eindtermen
Willem die Madocke maecte, Van den vos Reynaerde (ca. 1260)
Vijftig canonteksten in de klas (6) ‘Reynaert de vos’ is een van de vensters van de Canon van Vlaanderen. Ons nationale dierenepos wordt daar als volgt omschreven: ‘Van den vos Reynaerde is een van de oudste teksten in het Nederlands. Door de flitsende humor, de vaak obscene dubbelzinnigheden en de wellustige wreedheid werden de avonturen van Reynaert ontzettend populair. … [Lees meer...] overWillem die Madocke maecte, Van den vos Reynaerde (ca. 1260)
Verplicht fictie lezen met vmbo-leerlingen om de leesvaardigheid te verbeteren
Niets is zo goed voor de leesvaardigheid als het lezen van hele boeken. Toch gaan er stemmen op om leerlingen op het vmbo slechts fragmenten te laten lezen. Leraren Nederlands Matijs Lips, Anoek de Gardeijn, Linda Vos en Marie-José Klaver en hoogleraar Els Stronks reageren op een voorstel van een lerarenopleider die ervan uitgaat dat het vmbo-leerlingen niet lukt om zelfstandig … [Lees meer...] overVerplicht fictie lezen met vmbo-leerlingen om de leesvaardigheid te verbeteren
Penninc en Pieter Vostaert, de Roman van Walewein (ca. 1260)
Vijftig canonteksten in de klas (3) De Roman van Walewein, ook genoemd Walewein en het zwevende schaakbord, afgekort als de Walewein, is een oorspronkelijke Middelnederlandse Arthurroman, geschreven in het midden van de dertiende eeuw door twee onbekende auteurs: Penninc en Pieter Vostaert. Het werk behoort tot de literaire canon, wat betekent dat het een van de … [Lees meer...] overPenninc en Pieter Vostaert, de Roman van Walewein (ca. 1260)
Enquête ‘Canon in de klas’
Hoe wordt in Nederland en Vlaanderen literatuur vandaag de dag écht onderwezen in de klas? Dat wordt momenteel onderzocht binnen het project Canon in de klas, een samenwerking tussen KU Leuven en de Radboud Universiteit Nijmegen. Het project staat onder leiding van Gitte Vertommen, Lieke van Deinsen, Jeroen Dera en Elke D’hoker. Canon in de klas is op zoek naar … [Lees meer...] overEnquête ‘Canon in de klas’
Aansluiting vo-wo: een kijkje in de klas
Op 16 januari organiseerden de Teachers in Residence van de letterenfaculteit van de Radboud Universiteit voor de vierde keer een uitwisseling tussen het vo en wo. Hierbij gingen ruim twintig docenten en medewerkers van de universiteit op bezoek bij vaklessen in het voortgezet onderwijs in de regio. Zo bezochten zij lessen Nederlands en Engels op het Citadel College, Frans op … [Lees meer...] overAansluiting vo-wo: een kijkje in de klas
Nieuw in het Handboek Vakdidactiek Nederlands
Iedere maand plaatsen we de korte samenvattingen van nieuw verschenen artikelen in het Handboek Didactiek van Levende Talen Nederlands. Deze maand: Tekstanalysemethoden in het licht van de nieuwe eindtermen, Joyce Karremans en Renske van EnschotIn het nieuwe conceptexamenprogramma Nederlands is er veel aandacht voor het analyseren van en het reflecteren op teksten en … [Lees meer...] overNieuw in het Handboek Vakdidactiek Nederlands
Promotie Joke van Balen over ‘subjectificatie’
Vandaag, 23 januari 2023, promoveert Joke van Balen in Groningen. Joke is vakdidacticus Nederlands aan de NHL/Stenden hogeschool in Leeuwarden en heeft onderzocht hoe docenten Nederlands in het VO ruimte kunnen creëren voor ‘subjectificatie’. Dit pedagogische concept van Gert Biesta staat voor de ontwikkeling van leerlingen tot verantwoordelijke individuen. Hiertoe heeft ze … [Lees meer...] overPromotie Joke van Balen over ‘subjectificatie’
