De eerste zinnen van Bas Jongenelens inleiding tot zijn Basisboek Historische Letterkunde vormen een programma, zowel qua stijl als waar het gaat over de inhoud. Literatuurgeschiedenis is meer dan de gepubliceerde boeken op chronologische volgorde gelegd. Althans, eigenlijk is dat natuurlijk wel wat de literatuurgeschiedenis is, de literatuurgeschiedschrijving is dat niet. … [Lees meer...] overEen literatuurgeschiedenis als een fijn leesboek
Neerlandistiek voor de klas
Historische letterkunde, Burgerschap en Onderzoek in vwo 5
Als u met vwo-bovenbouwleerlingen onderzoek wilt doen naar literair-historische teksten en daarbij aansluiting zoekt bij actuele maatschappelijke kwesties, dan is deze lessenserie rond Historische Letterkunde en Burgerschap wellicht iets voor u. Leerlingen onderzoeken sociale (on)gelijkheid, machtsrelaties en beeldvorming via gecanoniseerde teksten van de middeleeuwen t/m de … [Lees meer...] overHistorische letterkunde, Burgerschap en Onderzoek in vwo 5
Wie bepaalt wat ongrammaticaal is bij het centraal examen?
Gisteren betoogde ik dat grammaticale correctheid niet moet meetellen bij de beoordeling van het centraal examen Nederlands voor vwo en havo, onder andere omdat dit examen geacht wordt vooral leesvaardigheid te toetsen. Ook zagen we dat de correctievoorschriften en examenprogramma's bij de examens Nederlands van havo en vwo slordig en onduidelijk omschrijven waar bij … [Lees meer...] overWie bepaalt wat ongrammaticaal is bij het centraal examen?
Geen puntenaftrek meer voor grammatica bij het centraal examen!
De schoolexamens (= SE’s) Nederlands van havo en vwo zijn nu, eind april 2021, afgerond. De centrale examens (= CE’s) Nederlands van havo en vwo zitten er aan te komen. Daarin worden de leesvaardigheid en enkele argumentatieve vaardigheden van eindexamenkandidaten getoetst. Ik zie als examinator/docent van havo-5 en vwo-6 een beetje op tegen twee tijdverslindende onderdelen van … [Lees meer...] overGeen puntenaftrek meer voor grammatica bij het centraal examen!
Zelfreflexiviteit bij Tonke Dragt en Paul Biegel
Een pleidooi voor het lezen van hele boeken in de klas De Zevensprong (1966) van Tonke Dragt, Anderland (1990) van Paul Biegel en Hele verhalen voor een halve soldaat (2020) van Benny Lindelauf gaan alle drie over (de kracht van) het vertellen van verhalen, zelftwijfel van de verteller en het manipulatieve karakter van verhalen. Alle drie zijn ze heel geschikt om met een … [Lees meer...] overZelfreflexiviteit bij Tonke Dragt en Paul Biegel
Wat maakt schrijfonderwijs doeltreffend?
Schrijfvaardig zijn veronderstelt het kunnen gebruiken van taal als een autonoom betekenissysteem: doordat schriftelijke communicatie niet is ingebed in een door verzender en ontvanger gedeelde situatiecontext, moeten teksten zó geschreven worden dat ze een onafhankelijk bestaan kunnen leiden, los van de schrijver en van de context waarin de tekst werd geproduceerd. Het … [Lees meer...] overWat maakt schrijfonderwijs doeltreffend?
Boekentrap
Het Fioretti College in Veghel heeft de trappen opgeknapt. … [Lees meer...] overBoekentrap
Een brug tussen begrijpend lezen en literatuuronderwijs
Enige tijd geleden kondigde ik aan dat we in LitLab, een digitaal onderwijsplatform voor literatuuronderwijs, nadenken over een manier om twee nogal strikt gescheiden vormen van leesonderwijs in Nederland samen te brengen. Het gaat om onderwijs in: begrijpend lezenliteratuuronderwijs gericht op het ontwikkelen van literaire competenties. Dat die twee vormen zo … [Lees meer...] overEen brug tussen begrijpend lezen en literatuuronderwijs
Nederlandsch hertaelt junior
Google Translate is een snelle en eenvoudige manier om een zakelijke tekst te vertalen. Vergeleken met een aantal jaren geleden is de kwaliteit van de geleverde vertalingen sterk toegenomen. Maar voor een soepele literaire vertaling is dat programma – vooralsnog – ontoereikend. Om het belang van goed vertalen te benadrukken en onder de aandacht van een breed publiek te brengen … [Lees meer...] overNederlandsch hertaelt junior
10 snelle examentips voor het examen Nederlands
In deze video heb ik 10 snelle examentips voor het eindexamen Nederlands. Handig om te kijken nog voordat je het eindexamen Nederlands gaat maken. … [Lees meer...] over10 snelle examentips voor het examen Nederlands
Oplossing zoekt een probleem
Met enige regelmaat stelt Els Stronks, hoogleraar Vroegmoderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Utrecht, dat inzichten van letterkundigen zouden kunnen bijdragen aan het onderwijs in leesvaardigheid bij het vak Nederlands, wanneer het gaat om ‘diep lezen’. Haar laatste bijdrage over deze kwestie is een reactie op een tweetal artikelen van Patrick Rooijackers, … [Lees meer...] overOplossing zoekt een probleem
Vacature: Curriculumontwikkelaar Nederlands/vo bij SLO
SLO zoekt een curriculumontwikkelaar Nederlands voor het voortgezet onderwijs die samen met het onderwijsveld en experts doelen, kaders, voorbeeldmaterialen en instrumenten ontwikkelt voor het vakgebied Nederlands. SLO brengt praktijk, beleid, maatschappelijke ontwikkelingen en onderzoek samen. Onze expertise stellen we beschikbaar aan onderwijs en overheid, bijvoorbeeld in … [Lees meer...] overVacature: Curriculumontwikkelaar Nederlands/vo bij SLO
Streektaal in de klas
Brabants waar het kan, Nederlands waar het moet(In plaats van Brabants kan elke streektaal worden ingevuld) Aan mijn nieuwe studenten vraag ik altijd wie er nog een beetje Brabants spreekt. Er gaan wel wat vingers omhoog, maar minder dan ik graag zou zien. Sommigen melden zich wat schoorvoetend en als ik doorvraag, blijkt dat ze op de middelbare school vaak negatieve … [Lees meer...] overStreektaal in de klas
Bijeenkomst ‘Literatuuronderwijs’ Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht (online)
Op woensdag 12 mei vindt van 19.30-21.30 uur een bijeenkomst van het Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht plaats, waarbij op veler verzoek het thema 'Literatuuronderwijs' centraal staat. Tijdens deze bijeenkomst worden vragen uit de praktijk verbonden met actuele inzichten uit de wetenschap. Kila van der Starre houdt de plenaire lezing, over ‘Poëzie buiten het boek in de … [Lees meer...] overBijeenkomst ‘Literatuuronderwijs’ Vakdidactisch Netwerk Nederlands Utrecht (online)
Naar een goed gesprek tussen voortgezet onderwijs en wetenschap
Aan het stuk van Els Stronks, en de reactie van Rooijackers, Van Silfhout en Van den Bergh, is goed te zien dat verschillende disciplines uit de neerlandistiek in een academisch gesprek verwikkeld zijn over wat het schoolvak Nederlands is of zou moeten zijn. In het verleden zijn er talloze van dit soort stukken op dit weblog verschenen. Zo’n discussie is verstandig en wenselijk … [Lees meer...] overNaar een goed gesprek tussen voortgezet onderwijs en wetenschap
De rijmende robot: Tonke Dragt en Paul van Ostaijen
Kun je met tweedeklassers al over canonieke dichters praten? Zonder ‘over hun hoofden’ te praten en zonder dat het ten koste gaat van het plezier in de les? Ja, dat kan! Enkele weken geleden was professor Geert Buelens op digitaal lesbezoek bij een van mijn klassen. Zijn gastles over Paul van Ostaijen was een feestje voor alle betrokkenen. Een verslag van dit lesbezoek is hier … [Lees meer...] overDe rijmende robot: Tonke Dragt en Paul van Ostaijen
Leesonderwijs en ‘taalbeheersers’
Enkele correcties op het stuk van Stronks Reacties op verschenen artikelen ontaarden weleens in een polemiek. Wij willen reageren op de bijdrage ‘Diepteboringen?’ van Els Stronks aan Neerlandistiek.nl, naar aanleiding van ons tweeluik over het Nederlandse leesonderwijs in Levende Talen Magazine (lees hier deel 1 en hier deel 2). Graag stellen we voorop: Stronks’ artikel … [Lees meer...] overLeesonderwijs en ‘taalbeheersers’
Diepteboringen? Diep lezen in LitLab
Wetenschappelijk verouderd leesonderwijs in Nederland Sinds het meest recente PISA onderzoek weten we dat Nederlandse leerlingen vooral leesvaardiger zouden worden als ze kunnen ‘diep lezen’. Daarin blijven ze achter, en in de twee afgelopen nummers van het tijdschrift Levende Talen Magazine gaven Patrick Rooijakkers, Gerdineke van Silfhout en Huub van den Berg aan dat ‘één … [Lees meer...] overDiepteboringen? Diep lezen in LitLab
Aankondiging Tmazight / Riffijns Berber voor Kinderen!
Wil je ook een beetje Berber leren, de taal van veel Marokkanen in Nederland? Volg dan deze cursus van dr. Khalid Mourigh. … [Lees meer...] overAankondiging Tmazight / Riffijns Berber voor Kinderen!
De moeilijkste vwo-examenvragen bij het eindexamen Nederlands
In deze driedelige reeks leg ik de moeilijkste examenvragen uit van het eindexamen Nederlands van de afgelopen jaren. Deel 1 Zie hier het examen waar deze vraag uitkomt: VragenTekstboekje Deel 2 VragenTekstboekje Deel 3 VragenTekstboekje … [Lees meer...] overDe moeilijkste vwo-examenvragen bij het eindexamen Nederlands
Prijsvraag: Perspectieven op het schoolvak Nederlands
Voor studenten van de pabo’s en van de tweede- en eerstegraads lerarenopleidingen Nederlands Het meesterschapsteam Nederlands heeft onlangs een nieuw document uitgebracht waarin we onze visie op het schoolvak Nederlands verder uitwerken. Omdat we enthousiast zijn over deze visie en deze bij een grote groep leerlingen onder de aandacht willen brengen, willen we ook graag een … [Lees meer...] overPrijsvraag: Perspectieven op het schoolvak Nederlands
Downloaden: boek ‘Leer ze lezen’
Begin dit jaar verscheen Leer ze lezen Praktische inzichten uit onderzoek voor leraren basisonderwijs in de reeks van Didactief Onderzoek. Dit boek is geschreven door Bea Ros, Amos van Gelderen, Kees de Glopper en Roel van Steensel. Het boek vindt zijn weg naar de onderwijspraktijk: het is inmiddels meer dan 17.000 keer gedownload. Je kunt het verkrijgen via De website van … [Lees meer...] overDownloaden: boek ‘Leer ze lezen’
Taalkunde in het schoolexamen: hoe ziet dat er eigenlijk uit? Een oproep tot deelname aan een korte vragenlijst
Het is sinds 2003 mogelijk voor scholen om taalkunde op te nemen in het schoolexamen Nederlands. En hoewel er in discussies geregeld gepleit wordt voor meer taalkundige inhoud in het schoolvak Nederlands, weten we eigenlijk maar verrassend weinig over hoe het er eigenlijk voorstaat met taalkunde in het schoolvak. Fontys Lerarenopleiding Sittard en de Radboud Universiteit doen … [Lees meer...] overTaalkunde in het schoolexamen: hoe ziet dat er eigenlijk uit? Een oproep tot deelname aan een korte vragenlijst
Open brief aan Jeroen Dera (ik heb je nodig)
Vorige week heb ik een online workshop bij je gevolgd. Wees niet bang, ik ga geen kritiek leveren, want ik vond de inhoud heel goed, evenals de manier waarop je het bracht en ik hoorde ook nieuwe dingen die ik kon gebruiken voor mijn colleges. De enig mogelijke kritiek zou kunnen zijn dat het zo snel weer voorbij was. Je noemde, terloops, echter wel twee punten waardoor ik … [Lees meer...] overOpen brief aan Jeroen Dera (ik heb je nodig)
Leraar even slechte taalbeschouwer als z’n leerlingen
Door Henk Wolf Stel: een groepje leerling-monteurs krijgt op stage in een garagebedrijf de opdracht de versnellingspook van de auto van een klant te vervangen. Een van de leerlingen krabt aan z'n kruin, een tweede friemelt op z'n telefoontje, een derde zegt ten slotte openlijk: "Meneer, ik snap er helemaal niks van."Geschrokken vraagt de chef werkplaats wat het probleem … [Lees meer...] overLeraar even slechte taalbeschouwer als z’n leerlingen
