De verenglishing van het Nederlands in Vlaanderen (4.1) In deze reeks vertellen onderzoeker Eline Zenner en taalliefhebber Jan Hautekiet het verhaal van de ‘verenglishing’ van het Nederlands in Vlaanderen. Een overzicht van de afleveringen in de aangroeiende reeks vind je hier. In dit stukje trappen ze met wat petite histoire een nieuw luik van de reeks af waarin de … [Lees meer...] overLeuven Frans, Leuven Vlaams, Leuven Engels? 1968
Uitgelicht
Wat is morfologie?
Inleiding in de morfologie (1/10) De komende weken publiceer ik hier een tiendelige videocursus over morfologie, de woordstructuur van het Nederlands voor studenten (Nederlandse) taalwetenschap. Dit is de eerste video waarin ik uitleg wat de plaats is van de morfologie, wat voor soorten morfologie we hebben in het Nederlands en waarin ik wat nuttige terminologie en notatie … [Lees meer...] overWat is morfologie?
Tülin Erkan in Sheffield
The Taalunie Guest Author UK of 2023 was Tülin Erkan. Students at the University of Sheffield and UCL translated an extracts from Erkan's 2022 debut novel 'Honingeters' into English. This short impression was filmed during the closing Translation Symposium at the University of Sheffield in December 2023. Jonathan Reeder was our literary translator and with Lottie, Pop, Cat, … [Lees meer...] overTülin Erkan in Sheffield
Drie nieuwe leden KANTL
Daniel Cunin, Vanessa Joosen en Eline Zenner zijn zopas verkozen tot nieuwe leden van de KANTL. Ze volgen respectievelijk Frans De Haes, Marcel De Smedt en Willy Vandeweghe op, die onlangs erelid zijn geworden. De KANTL is hen dankbaar voor hun waardevolle bijdrage aan de projecten van het Genootschap. De Fransman Daniel Cunin (geboren in de Vogezen op 06/12/1963) … [Lees meer...] overDrie nieuwe leden KANTL
Wat talingen tekent
Met een groene oogschaduw geschikt voor de jaren tachtig gaat het manvolk der wintertalingen welgesmukt de wereld door. Ook de zomertalingen zijn mooi bij de kijkers gevlekt, zij het met wit. Ligt dat misschien vervat in de benaming taling? Niet alleen de kleur van de vlek verschilt tussen de twee talingen hier, ook de plek en vorm. Bij de wintertaling wordt het oog geheel … [Lees meer...] overWat talingen tekent
De prunus
Je had een prunus in mijn tuin geplantwaarmee je mijn verjaardag vieren wilde.Een tere boom, pril in het oud verbandvan bloeien, sterven, huilen, tierelieren. Hij heeft het niet gered – geen zin in grondom te bestaan – maar gaf mij reden omniet steeds te denken aan de vreemde wonddie woorden vloeien liet, de korst die glom. Hoe bloeit hij nu, hoe lang ook al verdord.Met … [Lees meer...] overDe prunus
‘Het mirakel van Edam’, een koppermaandag present
Op de website van de Stichting Tourist Information Edam-Volendam kunt u lezen dat er in 1602 een grote stadsbrand plaatsvond in Edam, die ontstond nadat de bliksem in de kerktoren geslagen was. In dat zelfde jaar drukte Hieronymus Verdussen te Antwerpen een pamflet, waarin de ‘ware’ toedracht van deze ramp uit de doeken gedaan werd. U kunt dit pamflet op Google Books lezen door … [Lees meer...] over‘Het mirakel van Edam’, een koppermaandag present
Het eerste kwart: Franklin (Tomas Lieske)
Als dit jaar voorbij is, zijn ook de eerste vijfentwintig jaren van deze eeuw voorbij. Tijd voor een overzicht! Wat is de 21e eeuw eigenlijk voor een eeuw aan het worden? Over het algemeen gesproken niet veel soeps, daar kunnen we het wel over eens zijn. En het belabberdste moet vermoedelijk nog komen. Maar dan nu: de Nederlandse romankunst! Het komende jaar wil ik daarvan … [Lees meer...] overHet eerste kwart: Franklin (Tomas Lieske)
De radeloze helden van Maaike Meijer
Een van de interessantste boeken op het gebied van de neerlandistiek die ik het afgelopen jaar las, is Maaike Meijers Radeloze helden. Verbeelding van mannelijkheid in literatuur en film. In het verleden verdiepte Maaike Meijer zich vooral in de verbeelding van vrouwen. In dit boek buigt zij zich over manier waarop mannen verbeeld worden. Ze herleest werk van Wolkers, … [Lees meer...] overDe radeloze helden van Maaike Meijer
De tijd dat je achter tralies zit
In het eerste hoofdstuk van zijn boek 13 ongelukken. De zieke ziel brengt de filosoof Rein Gerritsen verslag uit van zijn bezoek aan een Dienst Justitiële Inrichtingen, waar hij informatie heeft gegeven aan een groep bewakers. Op bladzijde 26 zegt de auteur het volgende in een context waarin hij duidelijk maakt dat ex-gedetineerden, ook als zij onschuldig veroordeeld … [Lees meer...] overDe tijd dat je achter tralies zit
Niets meer te verliezen
Na een voortvarende trans-Atlantische oversteek is het Nederlands, volgens Van Dale sinds november 2018, vlak nadat in de Trump-ambtstermijn de zaak-Brett Kavanaugh uitbarstte, verrijkt met het woord hempathie. Het betekent: ‘sympathie die mensen voelen voor mannen met veel macht, ook of juist als die in opspraak raken’. Dit vult allerlei in die tijd opgedoken diagnoses van … [Lees meer...] overNiets meer te verliezen
Willekeurige gedichten
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) is een schatkamer voor taalliefhebbers. Niet alleen om gratis boeken te lezen, of als studieobject, maar ook om te experimenteren met digitale poëzie. Eerder heb ik een verzameling met toevallige haiku’s gemaakt: alle zinnen uit DBNL die opgedeeld kunnen worden in drie regels van 5, 7, en 5 lettergrepen. Vandaag wil ik … [Lees meer...] overWillekeurige gedichten
Het beste van Boekwinkeltjes: A. Alberts, De Bomen (1953)
Helge Bonset schrijft iedere maand over Nederlandstalige boeken die je zou moeten (her)lezen. Op een middag in October van het jaar 1917 hield een rijtuig stil voor een huis in een van de buitenste lanen van het dorp. De koetsier klom van de bok en maakte het portier open. Er stapte een mevrouw uit het rijtuig en een meisje van een jaar of tien.Een gulden vijftig, zei de … [Lees meer...] overHet beste van Boekwinkeltjes: A. Alberts, De Bomen (1953)
Etymologica: Jottem!
Jottem, een nieuw jaar vol mooie neerlandistische evenementen als de Gijsbreght van Aemstel en de Olympiade Nederlands in januari, De Grote Taaldag in februari en de Neerlandistiekdagen in april! Ik heb er zin in. Ook dit jaar zal er in Neerlandistiek aandacht blijven voor etymologie. Sterker nog: het jaar opent ermee. De vraag die vandaag centraal staat is: waar komt het … [Lees meer...] overEtymologica: Jottem!
Een dode dichter
Dode dichter Dat je vooruitliep op de dood des vaders,die nog niet onsterflijk was maar kwetsbaarzoals ook jij het nu niet langer bent:het werd je ingefluisterd door de taal, dezelfde waarin ik je schrijvend nader,me dralend dra bewust van het gevaardat elk woord voorbij zijn schaduw rentnaar waar het in de grond vergaat, totaal. Ik volg je niet, blijf mij voorgoed … [Lees meer...] overEen dode dichter
De Top 2000 Taaltelling
De Top 2000 is weer volop bezig, dus dat is meezingen geblazen! Het is daarbij handig als u de taal van het nummer kent (hoewel niet strikt noodzakelijk: ik zong midden jaren ’90 de Spice Girls ook gewoon fonetisch mee). Maar welke talen komen eigenlijk allemaal voor in de ‘lijst der lijsten’? Ik ben eens aan het tellen geslagen en heb de jaren 2020-2023 proberen in kaart te … [Lees meer...] overDe Top 2000 Taaltelling
Leeswijzers bij Lieke Marsman
Onlangs nam Marjolein van Herten afscheid van het Meesterschapsteam Nederlands. Andere leden van het MT Nederlands boden haar ter gelegenheid daarvan een bundel overwegingen aan bij het gedicht Vergezichten en gezichten van Lieke Marsman. Vandaag publiceerden wij deze beschouwingen, die samen een ‘leeswijzer’ willen zijn bij dit gedicht. Het gaat om deze stukken: … [Lees meer...] overLeeswijzers bij Lieke Marsman
‘Bedroevend weinig tijd voor het plezier in lezen’
Annelies van Uden, programmamanager in de bibliotheek Wat kun je eigenlijk worden met zo’n studie Nederlands, en hoe? Daar willen we graag zoveel mogelijk antwoorden op, voor alle huidige studenten, studiekiezers, en andere nieuwsgierige meelezers. In de toekomstrubriek van Jong Neerlandistiek verzamelen we interviews met afgestudeerden die een interessante baan hebben … [Lees meer...] over‘Bedroevend weinig tijd voor het plezier in lezen’
De hond en zijn mens
Ik vertaal nu tussen alle bedrijven door een rijk geïllustreerd en kort betekst sympathiek kinderboek over het ‘hebben’ van een hond uit het Russisch, en daar heb ik meteen al een gedeelte van mijn vertaalprobleem te pakken. Want dat zeg je zo in het Nederlands, je hebt een hond, wat meteen de scheve verhouding weergeeft. Een hond wordt gehad en de mens is … [Lees meer...] overDe hond en zijn mens
Zulke stempels
Nadat op Neerlandistiek het debat werd heropend over de stijl van Lale Gül, vroeg ik me af wat daar eigenlijk zoal precies onder valt. Het persoonlijkste van auteurs zit volgens mij in het aanbrengen van interpunctie en alinea’s. Dat gebeurt grotendeels intuïtief, als respectievelijk de ademhaling en de armgebaren van een tekst, en zonder woordenboeken en andere … [Lees meer...] overZulke stempels
Versla het veelkoppig monster in ons taalonderwijs
Een derde van de vijftienjarigen in Nederland is volgens de PISA-onderzoeken onvoldoende geletterd. Wie de resultaten relativeert, heeft z’n kop diep in het zand zitten. Deze geluiden klinken namelijk al veel langer, bijvoorbeeld over de schrijfvaardigheid van studenten. Waarom lukt het ons niet het tij te keren? De taalcrisis is een veelkoppig monster dat we lang met de … [Lees meer...] overVersla het veelkoppig monster in ons taalonderwijs
‘Schrijven is stelen van dieven’
Acht citaten uit de nalatenschap van Menno Wigman Laat ik beginnen met een citaat van iemand anders, ik meen van Ingmar Heytze, dat zo bekend is dat ik het niet hoef op te zoeken, namelijk dat Menno Wigman de beste dichter van zijn generatie was. Ik heb dit altijd een genereus compliment gevonden van Heytze, die natuurlijk over ‘onze generatie’ sprak, en het lijkt erop dat … [Lees meer...] over‘Schrijven is stelen van dieven’
2023 in de neerlandistiek en in Neerlandistiek
Het was een woelig jaar in de neerlandistiek. Dat had een aantal institutionele oorzaken, die vooral zorgen baren, maar er waren ook mooie inhoudelijke gebeurtenissen. De Algemeen Secretaris (A.S.) van de Taalunie, Kris Van de Poel, trok zich terug nadat het al lange tijd rommelde in de organisatie. Sindsdien zit er al een tijdje een ad interim A.S., en er is onlangs … [Lees meer...] over2023 in de neerlandistiek en in Neerlandistiek
Moed, arbeid & aanvaarding
Vandaag zullen de echte revianen beginnen met het lezen van De avonden, dat zich immers afspeelt in de donkere dagen tussen 22 en 31 december van het jaar 1946. Een echte reviaan ben ik niet, maar onlangs merkte ik weer dat de magnetiserende werking van zijn beste teksten niet is verminderd. Zo schafte ik dan toch weer her en der - antiquariaat, kleine uitgevers - enkele boeken … [Lees meer...] overMoed, arbeid & aanvaarding
Reynaert de Vos in het Latijn
Op twaalf mei, tijdens het afscheidscollege van Frits van Oostrom, vroeg ik me af of de beide zeventiende-eeuwse volksboeken met Reynaerts historie en de Middeleeuws-latijnse vertaling van Van den vos Reynaerde al op het internet te vinden waren. Nee dus. Inmiddels staan ze alle drie op de site van de opleiding Nederlands in Leiden. Zij bevinden zich in de periferie van de … [Lees meer...] overReynaert de Vos in het Latijn
