Wat we nog niet weten over het werkwoord (3) Door Marc van Oostendorp De lijdende vorm, wie is er niet groot mee geworden? Alleen ging het op school voor zover ik me herinner nooit over de krijgen-passief. De gebruikelijkste lijdende vorm is die met worden: van Joost slaat Henkie maak je Henkie wordt door Joost geslagen. In het omvangrijke, binnenkort te … [Lees meer...] overHet meisje kreeg de sleutels overhandigd
Zoekresultaten voor: waarom literatuur lezen
Oude non-fictieteksten #3: Vergeet Constantijn Huygens. Lees Constantijn Huygens Junior!
Door Berthold van MarisDe geschiedenis komt maar op één manier echt tot leven: door erover te lezen in ooggetuigenverslagen. Zo'n ooggetuigeverslag is het Journaal van Constatijn Huygens Junior, een zoon van de bekende dichter die ook Constantijn Huygens heette. Terwijl de vader schreef in een barokke, maniëristische stijl die anderen wilde behagen, schrijft de zoon … [Lees meer...] overOude non-fictieteksten #3: Vergeet Constantijn Huygens. Lees Constantijn Huygens Junior!
Bourdieu vs. de Blanke Volksschrijver van Stad en Land
De persoon en het personage Gerard Reve Door Marc van OostendorpDe Franse socioloog Pierre Bourdieu schreef eens dat je best "met Marx tegen Marx in kon denken, of met Durkheim tegen Durkheim. (...) Dat is hoe de wetenschap werkt." Wat Bourdieu toen niet kon weten was dat er na zijn overlijden een jonge promovendus zou opstaan aan de Universiteit van … [Lees meer...] overBourdieu vs. de Blanke Volksschrijver van Stad en Land
Bier- en andere drankgedichten
Door Bart FM DroogSchuim van mijn dagen, schenk me gedachten. De lekkerste biergedichten uit de wereldliteratuur(samenstelling René Smeets, is het recentst uitgekomen boek in de traditie van drankgedichtenbloemlezingen, die – zover mij bekend – binnen het Nederlandse taalgebied begon met de anthologie "Hoog het glas!" Zangen uit Noord en Zuid (1927).Het kloeke Schuim van mijn … [Lees meer...] overBier- en andere drankgedichten
Column 99: Occasio of Fortuna?
Door Willem Kuiper Onlangs heeft u in Neder-L een even enthousiaste als welwillende recensie kunnen lezen van Kennis in beeld van de hand van Ine Kiekens. Toen dat boek nog op de tekentafel stond, zou ik daaraan meewerken. Maar ik werd ziek en kon mijn afspraak niet nakomen. Gelukkig won de medische wetenschap het van mijn ziekte, en duurde het productieproces van het … [Lees meer...] overColumn 99: Occasio of Fortuna?
Column 98 : de middeleeuwse slaapmuts als voorbehoedsmiddel
Door Willem Kuiper Deze augustus maand zendt de NCRV weer de kennisquiz De slimste mens uit. Als de rest van Nederland – jury-voorzitter Maarten van Rossem uitgesloten, want dat is óók een nachtmens – op één oor ligt, spelen mijn echtgenote en ik mee via Uitzending gemist. In aflevering 19 van donderdag 7 augustus 2014 kwam een opgave voor over hoofddeksels met als één van de … [Lees meer...] overColumn 98 : de middeleeuwse slaapmuts als voorbehoedsmiddel
De hysterische zomer van 2014
Door Bart FM DroogNet als honderd jaar geleden worden de bajonetten geslepen en de granaten opgepoetst, terwijl over de hele wereld mensen zich afvragen of het wel goed gaat komen, met de wereldvrede en zo. Waarschijnlijk niet, want vrede op de planeet Aarde is net zo ongewoon als oorlog op Mars.De onlusten doen zich deze zomer niet alleen ter land, ter zee en in de lucht voor, … [Lees meer...] overDe hysterische zomer van 2014
Wetenschapper, u moet de wereld in!
Door Marieke WinklerVorige week was de laatste bijeenkomst van de Huizinga-onderwijsreeks ‘Science, scholarship and society’ waarin de reflectie op de geschiedenis van de geesteswetenschappen centraal stond en de vraag hoe we, ondanks de grote fragmentatie binnen de humaniora en de grote verscheidenheid aan onderzoeksmethoden, toch tot een gemeenschappelijke reflectie kunnen … [Lees meer...] overWetenschapper, u moet de wereld in!
Lees dikke boeken die niet over je vak gaan!
Een zondagochtendmanifest Door Marc van Oostendorp "Wat dik!" Mijn toch zeer belezen collega D. schrok toen hij het boek zag dat ik hem cadeau wilde geven. "Wanneer moet ik dat lezen?" D. heeft weliswaar al lang een vaste baan en, sterker nog, het pensioen is al zo nabij dat hij echt nooit meer ontslagen kan worden en toch heeft hij het idee dat hij geen tijd mag … [Lees meer...] overLees dikke boeken die niet over je vak gaan!
De literatuur als zandbak
Door Marc van OostendorpHugo Claus wilde het steeds anders. Van veel van zijn gedichten zijn veel verschillende varianten overgebleven; als hij maar even de kans had, herschreef Claus een gedicht, of bracht op zijn minst kleine correcties aan.Ook van het werk van anderen bleef Claus niet af. Hier is bijvoorbeeld het begin van het gedicht 'At Melville's Tomb' van Hart Crane, en … [Lees meer...] overDe literatuur als zandbak
Al lezende in Ogier van Denemerken – 30 : Jan de klerk (1)
Al lezende in Ogier van Denemerken – 30 : Jan de klerk (1) Amand Berteloot In OvD staat een interessante passage, waarover we het tot nu toe niet gehad hebben. Ogier bereikt omtrent halverwege de roman een burcht waar roofridders huizen die iedereen die in de buurt komt het leven moeilijk maken. In zijn eentje verovert Ogier het kasteel en doodt vrijwel iedereen die zich … [Lees meer...] overAl lezende in Ogier van Denemerken – 30 : Jan de klerk (1)
Beatrijs: een middeleeuwse Lady Gaga?
Door Jan Uyttendaele Op 2 oktober 2013 woonde ik de ‘Dag van het Nederlands’ bij, georganiseerd door het Nascholingscentrum CNO van de Universiteit Antwerpen. Die dag was helemaal gewijd aan de literatuur. Eén van de sessies droeg als titel ‘Waarom zou (je) Beatrijs nog lezen?’. Waarom ‘je’ in deze titel tussen haakjes stond, heb ik nog altijd niet kunnen achterhalen. De … [Lees meer...] overBeatrijs: een middeleeuwse Lady Gaga?
Knagen en rommelen in de achttiende eeuw
Door Marc van OostendorpDe achttiende eeuw! De Nederlandse letteren in de achttiende eeuw! Wie eenmaal het indrukwekkende boek Worm en donder van Inger Leemans en Gert-Jan Johannes heeft gelezen, het nieuwste deel in de Geschiedenis van de Nederlandse literatuur, hoeft een tijdje lang geen ander tijdperk meer. In die honderd jaar tussen 1700 en 1800 gebeurde zo … [Lees meer...] overKnagen en rommelen in de achttiende eeuw
De knoedel van de taal
Door Felix van de Laar"De knoedel van de taal" is een hele mooie (nieuwe) uitdrukking van Marc van Oostendorp. En ja, wat mij betreft zit het schrift in die knoedel, gelukkig maar want anders had ik geen werk, ik ben dan ook geen taalgeleerde maar een zelfstandige tekstschrijver, redacteur, vertaler en wat dies meer zij. Het komt bij mij altijd in letters terecht en … [Lees meer...] overDe knoedel van de taal
Verzen met merg. Roemer Visschers Brabbeling (1614) opnieuw op de markt
Voordracht tijdens een colloquium van het Amsterdam Centre for the Study of the Golden Age (Universiteit van Amsterdam), 3 december 2013Door Anneke C.G. FleurkensMisschien was het, met wat meer gevoel voor symboliek, verstandig geweest om de presentatie van deze nieuwe editie van Roemer Visschers Brabbeling pas begin volgend jaar te houden. Dan zou het namelijk … [Lees meer...] overVerzen met merg. Roemer Visschers Brabbeling (1614) opnieuw op de markt
Waar moet het heen en waar gaat het heen?
Over taalgebruikers en moedertaalsprekers Door Marc van OostendorpDe onderstaande tekst was bedoeld voor het afscheidssymposium van Jan Renkema van enkele weken geleden, waar ik op het laatste moment door omstandigheden niet naartoe kon. Ik bied hem Renkema én u als 'taalgebruiker' aan nu aan als longread. Waar moet het heen met het Nederlands? Toen de organisatie van het … [Lees meer...] overWaar moet het heen en waar gaat het heen?
Pas verschenen: Vooys 31.3/4
Onlangs verschenen: het nieuwe nummer van Vooys, tijdschrift voor de letteren. Dit dubbelnummer heeft als thema jeugdliteratuur: Jeugdliteratuur is het ondergeschoven kindje binnen de literatuurwetenschappen, wordt wel eens flauw gegrapt. Waarom eigenlijk? In dit themanummer poogt Vooys allerlei aspecten en vormen van jeugdliteratuur voor het voetlicht te brengen. … [Lees meer...] overPas verschenen: Vooys 31.3/4
Literatuurgeschiedenis als geologisch landschap
Door Marc van OostendorpStel dat je een grote stapel onbekende romans zou moeten sorteren in boeken die in 1950, 1975 en 2000 verschenen zijn. Iemand die een beetje gelezen heeft, zou die taak vermoedelijk met redelijk succes kunnen uitvoeren. Waar ligt dat aan? Waarom heeft de Nederlandstalige letterkunde nu een andere toon en inhoud dan die van zestig jaar geleden? Dat ligt … [Lees meer...] overLiteratuurgeschiedenis als geologisch landschap
Terug naar de tekst I
Door Marieke WinklerIn het voorwoord van zijn boek Geschiedenis van de moderne Nederlandse literatuur (2013) schrijft Thomas Vaessens dat hij specifiek gekozen heeft voor een benadering die een ‘terugkeer naar de tekst’ betekent. ‘[W]aar veel literatuurwetenschappelijk onderzoek de laatste decennia gericht was op de instituties om de literatuur heen (de kritiek, de … [Lees meer...] overTerug naar de tekst I
Geen woord te veel
Over literatuurwetenschap, naar aanleiding van Literatuur in de wereldDoor Marc van OostendorpIk las deze week Literatuur in de wereld en keek daarbij af en toe raar op. In dit Handboek moderne letterkunde, dat vorige week bij uitgeverij Vantilt verscheen, leggen een aantal vooraanstaande letterkundigen uit hoe de moderne literatuurwetenschap ervoor staat. … [Lees meer...] overGeen woord te veel
De tekst en ‘de’ lezer in de modern-letterkundige neerlandistiek. Een steekproef
Fabian R.W. Stolk, Universiteit Utrecht Abstract The literary text still is in focus in recent Dutch literary scholarship. Most of the contributions to three (digital or digitalized) academic magazines scrutinize texts, and they do so not only for the (interpretation of) the text’s sake; the text often is the departing platform for investigations in literary theory, history, … [Lees meer...] overDe tekst en ‘de’ lezer in de modern-letterkundige neerlandistiek. Een steekproef
DWDD in de 19e eeuw
Over Ellendige LevensDoor Marc van OostendorpPijn. Armoe. Ruzie. Gedoe met zedenprekers. Twijfel aan God. Moeders die te vroeg overlijden. Kinderen die überhaupt overlijden. Niets bleef de negentiende-eeuwse Nederlandse schrijver bespaard.In hun boek Ellendige levens brengen Rick Honings en Olf Praamstra 27 opstellen samen over evenzoveel ongelukkigen.Ieder van die artikels is … [Lees meer...] overDWDD in de 19e eeuw
Dichters van morgen
Eergisteren vergetenDoor Bart FM Droog 'Potdikkie, dit lijkt wel een Dichters van morgen-bloemlezing', verzuchtte ik bij het verwerken van de gegevens uit Op het oog. 21 Dichters voor de 21ste eeuw (samenstelling Maarten De Pourcq & X. Roelens, Uitgeverij P, Leuven, 2005). Want acht jaar na verschijning van dit werk lijken van de gebloemleesden uiteindelijk zes voor iets … [Lees meer...] overDichters van morgen
Uitspraaktips van de deskundige
Door Marc van OostendorpSoms kom ik onverhoeds in aanraking met mensen die er verstand van hebben. Zo zou ik deze week een tekstje voorlezen voor een filmpje dat de KB aan het maken is. 'Heb je weleens een voice over ingesproken?' vroeg de regisseur die de rest van de week bezig was geweest met het filmen van straatprijzen voor de Postcodeloterij.Dat had ik niet, dus … [Lees meer...] overUitspraaktips van de deskundige
Een opstapeling van onbeschofte meningen? Slecht boek!
Door Marc van OostendorpWanneer iemand recht in je gezicht brult dat hij 'vreselijk kwaad!' is, schrik je misschien een beetje. Maar dat effect gaat daarna allicht teloor als hij zegt: 'Ten eerste', en zijn bezwaren keurig opsomt.Dat is wat de schrijver Christophe Van Gerrewey doet in een polemische bijdrage die gisteren in De Morgen stond. Hij noemt het nieuwste boek, … [Lees meer...] overEen opstapeling van onbeschofte meningen? Slecht boek!
