Dat de 18eeeuw in Nederland, anders dan de traditie ons doet geloven, geenszins een tijd van stilstand en gezapigheid was, is al sinds enige tijd geen geheim meer. Onderzoek gestimuleerd door de Stichting Jacob Campo Weyerman en gepubliceerd in het Mededelingenblad van die stichting – nu toe aan het eerste nummer van de 37ejaargang! – maakt dat telkens weer duidelijk. Maar dat … [Lees meer...] overMededelingen Stichting Jacob Campo Weyerman: Leugen en bedrog in de 18 de eeuw
18e eeuw
Roodkapje kleedt zich helemaal uit
Door Marc van Oostendorp 's Ochtends schrijf ik meestal eerst dit stukje, dan haal ik koffie –mijn vrouw klaagt als ik te vroeg in de ochtend de espressomachine laat ratelen –, en dan zoek ik er nog even een plaatje bij. Wat is daar de zin van? En dat heb ik het nu even niet over dat schrijven van stukjes, koffie drinken of luisteren naar mijn vrouw, maar het zoeken van … [Lees meer...] overRoodkapje kleedt zich helemaal uit
Aankondiging: Early Modern Europeanism 1648-1815
Date: Friday 6 June 2014Location: University of Amsterdam, Bungehuis 1.01The idea of Europe is generally considered to be the typical product of a war-ridden twentieth century. If a European ideal is thought to have existed before the establishment of the European Coal and Steel Community (ECSC) in 1952, its roots are generally sought in the Interbellum. However, thoughts on … [Lees meer...] overAankondiging: Early Modern Europeanism 1648-1815
Van varen, vechten, plunderen en plagiaat
Door Bart FM DroogIn 1942 stelde Jan H. Eekhout de bloemlezing Hart van Holland. Een keur uit onze historische zee-lyriek samen. Dit boekje bevatte veel anti-Britse gedichten en liederen uit de diverse Engels-Nederlandse oorlogen – op zich niet zo vreemd, want Van Eekhout had zich openlijk tot de Nieuwe Orde bekeerd. Kort na de verschijning publiceerde dagblad Het … [Lees meer...] overVan varen, vechten, plunderen en plagiaat
Call for Papers The Roots of Nationalism: National Identity Formation in Early Modern Europe, 1600-1815
Radboud University Nijmegen, The Netherlands 22-23 January 2015Did nations and nation states exist in the early modern period? In the field of nationalism studies, this question has created a rift between the so-called ‘modernists', who regard the nation as a quintessentially modern political phenomenon, and the ‘traditionalists', who believe that nations already began to take … [Lees meer...] overCall for Papers The Roots of Nationalism: National Identity Formation in Early Modern Europe, 1600-1815
Knagen en rommelen in de achttiende eeuw
Door Marc van OostendorpDe achttiende eeuw! De Nederlandse letteren in de achttiende eeuw! Wie eenmaal het indrukwekkende boek Worm en donder van Inger Leemans en Gert-Jan Johannes heeft gelezen, het nieuwste deel in de Geschiedenis van de Nederlandse literatuur, hoeft een tijdje lang geen ander tijdperk meer. In die honderd jaar tussen 1700 en 1800 gebeurde zo … [Lees meer...] overKnagen en rommelen in de achttiende eeuw
Scriptieprijs Achttiende Eeuw (2013)
De Scriptieprijs Achttiende Eeuw wordt jaarlijks uitgeloofd aan de schrijver of schrijfster van een masterscriptie over een aspect van de geschiedenis, literatuur, filosofie of beeldende kunst van de ‘lange’ achttiende eeuw (1670-1830). De scriptie dient in 2013 te zijn goedgekeurd, van excellente kwaliteit te zijn en zich door originaliteit of een interdisciplinaire benadering … [Lees meer...] overScriptieprijs Achttiende Eeuw (2013)
Goed nieuws uit archiefland
Door Bart FM DroogGoed nieuws uit archiefland. De Koninklijke Bibliotheek gebruikt bij de ombouw van de Historische Kranten- en Tijdschriftenarchieven naar www.delpher.nl redirects naar de bestaande URL's - dit tot grote opluchting van menig onderzoeker en websitebeheerder. Zie: Vernielzucht in archiefland - met update. … [Lees meer...] overGoed nieuws uit archiefland
De Bob de Rooij-t in de achttiende eeuw
Door Marc van OostendorpTaalmopperaars mogen graag de zinsneden 'de laatste tijd' en 'steeds meer' in de mond nemen. Klachten gaan vrijwel altijd over dingen die nu ineens, de laatste paar jaar, door onnozele taalgebruikers in de mond genomen worden. Mede als gevolg van het almaar kelderende niveau van het onderwijs en de voortschrijdende lamlendigheid der taalgebruikers.Het … [Lees meer...] overDe Bob de Rooij-t in de achttiende eeuw
Prijsvraag bij boekpresentatie ‘Worm en donder’
Op 12 december 2013 verschijnt bij Uitgeverij Bert Bakker/Promotheus Worm en donder, deel IV in de reeks Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur, geschreven door Inger Leemans en Gert-Jan Johannes. Worm en donder beslaat de periode 1700-1800.Ter gelegenheid van de boekpresentatie roepen de auteurs, geheel in de geest van het achttiende-eeuwse sociabiliteitsideaal, een … [Lees meer...] overPrijsvraag bij boekpresentatie ‘Worm en donder’
Uitnodiging boekpresentatie Oog om oog
Had de Dordtse coccejaanse predikant-theoloog Salomon van Til de dichter Jan van Hoogstraten niet om zijn dubieuze levensstijl gekapitteld? Maar was de gerespecteerde dominee zelf niet erg snel na het overlijden van zijn eerste vrouw hertrouwd? En had haar opvolgster, de veel jongere Agatha van Molenschot, niet een bedenkelijke reputatie? Erger: lonkte de eerwaar-de Van Til … [Lees meer...] overUitnodiging boekpresentatie Oog om oog
Prijs-vraag 18e-eeuwse letterkunde
Ter gelegenheid van de boekpresentatie van Worm en donder. Geschiedenis van de Nederlandse literatuur: de Republiek. 1700-1800, op 12 december van dit jaar, roepen de auteurs, Inger Leemans en Gert-Jan Johannes, geheel in de geest van het achttiende-eeuwse sociabiliteitsideaal, een ‘prijs-vraag’ uit over een of meer van de volgende onderwerpen:Wat is de waarde … [Lees meer...] overPrijs-vraag 18e-eeuwse letterkunde
Signalement Collectie Nijhoff
Met de ‘Collectie Nijhoff’ beschikken we in Nederland over een enigszins geheimzinnige, maar ook buitengewoon rijke verzameling van liedblaadjes uit de vroege achttiende eeuw. De 383 liedjes in deze bron zijn ontsloten via http://www.dbnl.org/tekst/vos_026verz01_01/. Maar hoe wegwijs te worden in deze enorme verzameling? … [Lees meer...] overSignalement Collectie Nijhoff
Boekpresentaties bij de KANTL
In oktober worden er in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (KANTL) in Gent twee nieuwe boeken gepresenteerd: een teksteditie van het Snoeijmes der Vlaemsche Tale door Rik Vosters en Gijsbert Rutten op maandag 7 oktober 2013 en De spiegel van Alexander, een postume essaybundel van Christine d’Haen, op donderdag 10 oktober 2013. … [Lees meer...] overBoekpresentaties bij de KANTL
Breed uitgemeten Engelse longen en levers
Door Marc van OostendorpVan Johan Zoutman wist ik tot nu toe eigenlijk vooral dat hij een zeeheld was. En dat wist ik dan weer vooral omdat ik vroeger weleens in de Zoutmanstraat kwam, en dus wist dat deze in het Zeeheldenkwartier in Den Haag ligt.Dat hij in 1781 een belangrijke rol had gespeeld bij de Slag om de Doggersbank, was me ontgaan, en ook dat die rol alleen maar … [Lees meer...] overBreed uitgemeten Engelse longen en levers
Werd Gezondheid ooit moe?
De poëzie verwijderd uit Wolff en DekenDoor Marc van Oostendorp"De Bourgogne", zo staat er op het internet te lezen, "is een nog niet zo bekend wandelgebied in midden Frankrijk." Dat heeft dan in ieder geval niet gelegen aan de Nederlandse schrijfsters Elisabeth Wolff (1738-1804) en Agatha Deken (1741-1804), want zij publiceerden in 1798 een viertal lange gedichten onder de … [Lees meer...] overWerd Gezondheid ooit moe?
Ruim duizend 17de- en 18de-eeuwse brieven online
Alledaags taalgebruik van Nederlandse zeelieden en thuisblijversOp 5 september is een verzameling van ruim duizend 17de-en 18de-eeuwse brieven online beschikbaar gekomen via http://brievenalsbuit.inl.nl. De brieven zijn geschreven tussen Nederlanders in verre oorden, waaronder zeelieden, en thuisblijvers. De verzameling brieven is interessant voor historici en taalkundigen, … [Lees meer...] overRuim duizend 17de- en 18de-eeuwse brieven online
Lotte Jensen en Nina Geerdink (red.), Oorlogsliteratuur in de vroegmoderne tijd. Vorm, identiteit, herinnering. Hilversum: Verloren, 2013.
Oorlogen zijn verwoestende aangelegenheden die gepaard gaan met ontberingen, plunderingen, doden en gewonden. Toch gaat er ook een productieve kracht van uit: veldslagen hebben een schat aan onvergetelijke wereldliteratuur opgeleverd. Ook in de vroegmoderne tijd verscheen veel oorlogsliteratuur. Zo klinkt de Tachtigjarige Oorlog tot ver in de negentiende eeuw door in tal … [Lees meer...] overLotte Jensen en Nina Geerdink (red.), Oorlogsliteratuur in de vroegmoderne tijd. Vorm, identiteit, herinnering. Hilversum: Verloren, 2013.
Eerste herdruk van Wandelingen door Bourgogne (1789)
Wolff en Deken vallen van hun geloof aan vooravond Franse RevolutieDe schrijfsters Betje Wolff en Aagje Deken, bekend van hun briefromans, waaronder Sara Burgerhart, verlieten Nederland in 1788 en trokken naar Frankrijk. Daar vestigden zij zich in Trévoux, vlakbij Lyon. In 1789 waren ze zodoende ooggetuigen van de Franse Revolutie. In het Revolutiejaar … [Lees meer...] overEerste herdruk van Wandelingen door Bourgogne (1789)
Waarwaarts? Zeewaarts!
Wat is erger? Onbenul of plagiaat?En - wie volgt D.F. Scheurleer op?Kortom: oceanen vol zeepoëzieDoor Bart FM DroogDe verschijning van de bundel Zeewaarts! maakte me nieuwsgierig naar meer Nederlandstalige ‘zeepoëzie’. Via Google belandde ik bij een artikel van René Zwaap in De Groene Amsterdammer van 28 juli 1999. Zwaap berichtte daarin dat de Leidse … [Lees meer...] overWaarwaarts? Zeewaarts!
Rubenianumlezing door Bert Watteeuw over het portret als literair motief (30 juni 2013 – Antwerpen)
Op zondagochtend 30 juni 2013 houdt drs. Bert Watteeuw een lezing in het Rubenianumin Antwerpen over ‘het dramatisch potentieel van het portretgenre’. In de lezing, onder de titel Het portret op de planken, brengt hij een bloemlezing uit de letteren van de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw. Hierbij bespreekt hij geen concrete geschilderde portretten, maar stelt hij … [Lees meer...] overRubenianumlezing door Bert Watteeuw over het portret als literair motief (30 juni 2013 – Antwerpen)
Miraeus Lectures
Sinds 2009 organiseert de Vlaamse Werkgroep Boekgeschiedenis, gesteund door de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience en de Vereniging van Antwerpse Bibliofielen, boekhistorische lezingen die de boekgeschiedenis in de Nederlanden in een internationaal perspectief plaatsen. En dit onder de naam Miraeus Lectures.Op 15 mei is James Raven te gast. De week nadien, op 22 mei, geeft … [Lees meer...] overMiraeus Lectures
Pas verschenen: Hulde aan Helmers. Lofdichten op Jan Fredrik Helmers (1767-1813) ter gelegenheid van zijn 200ste sterfdag op 26 februari 2013. Uitgegeven, ingeleid en toegelicht door Marinus van Hattum. 107 pp. ISBN 978-90-77246-55-9; € 10,00.
Vandaag is het 200 jaar geleden dat de dichter Jan Fredrik Helmers op 45-jarige leeftijd overleed. Dit moment is voor Marinus van Hattum aanleiding geweest om een werk over de nagenoeg vergeten Helmers uit te brengen. Van Hattum promoveerde eerder, in 1994, op een proefschrift over Helmers getiteld Jan Fredrik Helmers (1767-1813). Leven en werk van een Amsterdamse wereldburger. … [Lees meer...] overPas verschenen: Hulde aan Helmers. Lofdichten op Jan Fredrik Helmers (1767-1813) ter gelegenheid van zijn 200ste sterfdag op 26 februari 2013. Uitgegeven, ingeleid en toegelicht door Marinus van Hattum. 107 pp. ISBN 978-90-77246-55-9; € 10,00.
Grote verzameling Rotterdamse bronnen over vroege verlichting digitaal beschikbaar
Op vrijdag 18 januari werd in de Universiteitsbibliotheek van de Radboud Universiteit Nijmegen de website Early Enlightenment in a Rotterdam Periodical 1692-1704 (www.eerp.nl) gepresenteerd met veel bronnenmateriaal over de vroege verlichting - tja, periodenamen schrijf je nu eenmaal met een kleine letter... - in Nederland. Alles open access, dus benaderbaar voor iedereen die … [Lees meer...] overGrote verzameling Rotterdamse bronnen over vroege verlichting digitaal beschikbaar
Nieuw boek: Aan boord van een Katwijkse bomschuit in de 18e eeuw
Het handschrift van schipper Leendert Buijsertszoon van der Plas Hertaald door Leendert de Vink. Met medewerking van Korrie Korevaart en Jaap van der Marel en illustraties van Bert van der Meij. € 17,50 ISBN 978-90-5997-128-8144 pagina’s, afbeeldingen in fc/kleur. Leverbaar via de boekhandel en Primavera Pers.Op 27 oktober verschijnt bij Primavera Pers Aan boord van een … [Lees meer...] overNieuw boek: Aan boord van een Katwijkse bomschuit in de 18e eeuw