Tommie van Wanrooij doet na zijn BA Nederlandse Taal en Cultuur in Nijmegen een onderzoeksmaster Literary Studies. Hij schreef al zijn eerste wetenschappelijke artikel – over twee 'stroomgedichten' uit de achttiende-eeuw, waaruit blijkt dat men in Amsterdam zijn eigen centrale positie ook toen al vanzelfsprekend achtte, terwijl men daar in Rotterdam heel anders over … [Lees meer...] overAmsterdam vs. Rotterdam in de 18e eeuw
18e eeuw
De Taelboom van Lambert ten Kate Hermansz
Door Peter Alexander Kerkhof Ter leering ende vermaeck, hier een kijkje in mijn boekenkast; we bladeren door een achttiende-eeuwse studie van de Europese taalverwantschap met een fascinerende kaartje! … [Lees meer...] overDe Taelboom van Lambert ten Kate Hermansz
Derde webinar Werkgroep Achttiende Eeuw
Op dinsdagmiddag 1 december aanstaande vindt het derde webinar van onze Werkgroep Achttiende Eeuw plaats. In dit webinar zal Emmanuel Waegemans vertellen over Brieven van een Russische reiziger, een werk van de Russische schrijver, criticus en historicus Nikolaj Karamzin (1766-1826) waarin hij verslag doet van zijn Bildungsreise door het Westen. … [Lees meer...] overDerde webinar Werkgroep Achttiende Eeuw
De Joodsche knaap (1792)
Jeugdverhalen over joden (117) Door Ewoud Sanders Auteur: Johann Jakob Kämmerer (1754-1798)Vertaald uit het Duits Herkomst en drukgeschiedenis Kämmerer studeerde theologie aan de universiteit van Heidelberg. Na te hebben gewerkt als kapelaan en huisleraar, presenteerde hij zich in publicaties als verlicht katholiek theoloog en pedagoog. Omstreeks 1790 werd hij … [Lees meer...] overDe Joodsche knaap (1792)
De Reis door het Aapenland: de podcast
Vier studenten Nederlandse Taal en Cultuur aan de UvA actualiseren het werk van Gerrit Paape, een Reize door het Aapenland uit 1788 als een podcast. (Beluister bijvoorbeeld op Spotify of Anchor.) … [Lees meer...] overDe Reis door het Aapenland: de podcast
Johannes Kinker: de Kuschjes
Rolf den Otter is een YouTube-kanaal begonnen waarop hij gedichten uit de klassieke Nederlandse letterkunde voordraagt. Zoals de Kuschjes van Johannes Kinker. Of hoe een intellectuele jongeman van 21 een meisje door overredingskracht probeert te schaken… Drie jaar later zou een eveneens jonge Willem Bilderdijk een antwoord op dit gedicht schrijven. De scan komt van Google … [Lees meer...] overJohannes Kinker: de Kuschjes
Vacature: Doctoraatsbeurs “Shaping Belgian Literature Before 1830”
De afdelingen Geschiedenis en Literatuurwetenschap van de KU Leuven zoeken een doctoraatskandidaat in het kader van het multidisciplinaire FWO-project “Shaping Belgian Literature before 1830: Multilingual Patterns and Cultural Transfer in Flemish and French Periodicals in the Southern Low Countries”. … [Lees meer...] overVacature: Doctoraatsbeurs “Shaping Belgian Literature Before 1830”
Aardige en merkwaardige formuleringen in achttiende-eeuwse brieven
Door Renaat Gaspar Bij het transcriptiewerk van enkele honderden laat achttiende-eeuwse brieven in de Doesburgse brievencollectie zijn enkele opmerkelijke, zelfs verrassende formuleringen tevoorschijn gekomen. Ook de opzet van de brief bleek niet altijd overeen te stemmen met wat wij helder en aanvaardbaar vinden. Het zou jammer zijn, mocht dat alles voor altijd in de massa … [Lees meer...] overAardige en merkwaardige formuleringen in achttiende-eeuwse brieven
Bernardus De Bosch (1709-1786): The [Four] Elements
Nederlandse sonnetten voor de Engelssprekende wereld (9) Door Cornelis W. Schoneveld The [Four] ElementsThe fruitful mother in whose womb we have been growingLooks rich and mild, but has a pair of lovers whoAre often quarrelling, which their nature makes them do,As if her downfall, through their fire and water, showing.A third, almost a ghost, always around her … [Lees meer...] overBernardus De Bosch (1709-1786): The [Four] Elements
Lucas Pater (1701-1781): Bitter Regret
Nederlandse sonnetten voor de Engelssprekende wereld (8) Door Cornelis W. Schoneveld Bitter RegretIn a renownèd Hall, the city's adoration,Where riches prudently are staying out of sight;Where Justice dwells, nor bows for gold or might,And fosters laws which help the people's restoration;Where noble Hymen opens up his choir for celebration Of hearts that suffer … [Lees meer...] overLucas Pater (1701-1781): Bitter Regret
Dirk Smits (1702-1752): Favourable Beauty
Nederlandse sonnetten voor de Engelssprekende wereld (7) Door Cornelis W. Schoneveld Favourable BeautyThis languid Morpheus held me tightly caught in bed.But when my love of Her who sets my breast a-glowingWithdrew me from his force, me glad awakening showingAnd to her Beauty driving, I did it with the swiftest tread.My Love unlocked to me where she'd by sleep been … [Lees meer...] overDirk Smits (1702-1752): Favourable Beauty
Call: Liefde, Passie & Erotiek
Themadossier Jaarboek De Achttiende Eeuw 2021 Als de rede de slaaf is van de passies, zo Hume het wil, wat is dan de plaats van de passies in de eeuw van de rede? In 2021 gaat het themadossier van het Jaarboek De Achttiende Eeuw over liefde, hartstocht en erotiek tijdens de Verlichting. We zijn op zoek naar bijdragen die ingaan op diverse – literaire, historische, … [Lees meer...] overCall: Liefde, Passie & Erotiek
Hubert Korneliszoon Poot (1689-1733): Commemoration
Nederlandse sonnetten voor de Engelssprekende wereld (6) Door Cornelis C. Schoneveld CommemorationThe west wind whispered, and the sultry summer bended Towards the happy universe with blushing face; The wood was freed of every dark grey winter trace;When I with Rosalind to flimsy herbs attended:This was accomplished not when there our feet just … [Lees meer...] overHubert Korneliszoon Poot (1689-1733): Commemoration
De rust van de dodenakker
Door Peter van Zonneveld Gisteren fietste ik naar de kleine, maar schilderachtige begraafplaats Rustoord in Diemen. Er was niemand. Nu ben ik daar al eerder geweest, maar kort geleden had ik ontdekt, dat de veelzijdige, jonggestorven dichter en geleerde Pieter Nieuwland (1764-1794) hier zijn laatste rustplaats had gevonden. Het kerkhof dateert van 1791, en hij was een der … [Lees meer...] overDe rust van de dodenakker
Vlogboek – Het sentimentalisme in de 18e eeuw (Verlichting)
Pak je zakdoek er maar bij. In deze video bespreekt Jörgen het sentimentalisme in de achttiende eeuw, een gevoelsexplosie binnen de Nederlandse literatuur. Deze literaire stroming werd in Nederland aangevoerd door Rhijnvis Feith die met zijn boek Julia een sentimentele roman schreef die 'niet voor de achtiende eeuw' geschikt was. De romans en hun pathetische stijl vol … [Lees meer...] overVlogboek – Het sentimentalisme in de 18e eeuw (Verlichting)
18 januari 2019, Amsterdam: Wind, verbanning en gevaarlijke vrouwbeelden bij de Stichting Campo Weyerman
Op 18 januari 2020 vindt de jaarlijkse grondvergadering van de Stichting Jacob Campo Weyerman plaats. Voor de derde keer op rij is daarbij Huize Lydia aan het Roelof Hartplein te Amsterdam onze gastheer. Vanaf 13.00 uur staat de koffie klaar. Om 13.30 uur begint het programma. … [Lees meer...] over18 januari 2019, Amsterdam: Wind, verbanning en gevaarlijke vrouwbeelden bij de Stichting Campo Weyerman
Vlogboek – De Nederlandse briefroman in de 18e eeuw (Verlichting)
In deze video bespreekt Jörgen aan de hand van Sara Burgerhart, de eerste Nederlandse briefroman, de literaire kenmerken van dit vernieuwende genre uit de achttiende eeuw. Het bood een vertelvorm die de lezer inzicht bood in de mens en daardoor ook geschikt was voor het beschavingsideaal van de verlichting. … [Lees meer...] overVlogboek – De Nederlandse briefroman in de 18e eeuw (Verlichting)
13 december 2019, Haarlem: Bilderdijklezing Maaike Meijer ‘Triumf! ik ben voldaan, ik zal onsterfelijk zijn.’
Vrijdag 13 december 2019 Grote of St. Bavokerk op de Grote Markt in HaarlemInloop vanaf 16.00 uur. Aanvang 16.30 uur Willem Bilderdijk woonde de laatste vier jaar van zijn leven in Haarlem. In navolging van Leiden (de Huizinga-lezing) organiseert Stichting Bilderdijk Haarlem sinds 2006 tweejaarlijks de Bilderdijk-lezing. Eerdere lezingen werden gehouden door Piet … [Lees meer...] over13 december 2019, Haarlem: Bilderdijklezing Maaike Meijer ‘Triumf! ik ben voldaan, ik zal onsterfelijk zijn.’
De samenleving maakt de schrijver, de schrijver maakt de samenleving
Waaruit bestaat de literatuurgeschiedenis? Uit meesterwerken? Uit elkaar almaar bestrijdende generaties met steeds weer nieuwe ideeën over wat een goed boek is? Uit genieën die af en toe opstaan en iedereen anders laten kijken? Uit een economie van uitgeverijen, geleerde genootschappen en krantenredacties? Rick Honings en Lotte Jensen zien het anders. De bouwstenen van hun … [Lees meer...] overDe samenleving maakt de schrijver, de schrijver maakt de samenleving
20 december 2019, Amsterdam: Rampzalig Nederland. De omgang met rampen in Nederland en Vlaanderen, 1780-1940
Universiteitsbibliotheek (Singel 425), Doelenzaal, Amsterdam In de periode 1780-1940 deden zich in Nederland en Vlaanderen tal van rampen voor die een ontwrichtende invloed hadden op de samenleving. Denk bijvoorbeeld aan de Leidse buskruitramp van 1807 en de grootschalige rivieroverstromingen van 1809, 1820, 1855 en 1861. Ook in de koloniën waren rampen als … [Lees meer...] over20 december 2019, Amsterdam: Rampzalig Nederland. De omgang met rampen in Nederland en Vlaanderen, 1780-1940
21 september 2019, Scheveningen: Wat vond Jacob Campo Weyerman op Scheveningen?
Met de eenarmige bandiet Johan Hendrik baron Van Syberg wandelde Weyerman in de jaren ’30 van de achttiende eeuw op het Scheveninger strand, zij beraamden er samen snode plannen. Wat nog meer zocht Weyerman aan zee? Op zaterdag 21 september bezoekt de Stichting Jacob Campo Weyerman Muzee Scheveningen om er in de schitterende Scheveningenzaal antwoord te krijgen op die vraag … [Lees meer...] over21 september 2019, Scheveningen: Wat vond Jacob Campo Weyerman op Scheveningen?
Nieuwe Mededelingen Jacob Campo Weyerman
Zojuist verscheen het nieuwe nummer van de Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman, de eerste aflevering van jaargang 42. In de bijna honderd bladzijden komt de Amsterdamse horeca van Weyerman (‘Koninklijke gaarkeukens en driestuivers ordinarissen’) in een bijdrage van Maarten Hell aan de orde. In een klein artikeltje wordt het Amsterdams faillissement van Weyerman … [Lees meer...] overNieuwe Mededelingen Jacob Campo Weyerman
‘God is omtrent het leeven van een Jood niet onverschillig’ (1793)
Jeugdverhalen over joden (48) Door Ewoud Sanders ‘God is omtrent het leeven van een Jood niet onverschillig’ (1793)Auteur: Cornelis Müller (†1793) Herkomst en drukgeschiedenis Cornelis Müller, de auteur van deze verhalen, was tussen 1791 en 1793 predikant in Zijderveld, een klein dorp in de provincie Utrecht. Aan het eind van de 18de eeuw schreef hij … [Lees meer...] over‘God is omtrent het leeven van een Jood niet onverschillig’ (1793)
Bloemhofjes en Tijdverdrijvers: Schriftuurlijke Raadsels
Door Marti Roos Naast boekjes met raadsels voor vermaak, zoals het Clucht boecxken, die sinds het midden van de 16e eeuw het licht zagen, verschenen er ook boekjes met zogenoemde schriftuurlijke of religieuze raadsels. Enerzijds sluiten deze aan bij catechismussen, waarin godsdienstige kennis met betrekking tot de bijbel en de geloofsleer werd overgebracht in de vorm van … [Lees meer...] overBloemhofjes en Tijdverdrijvers: Schriftuurlijke Raadsels
‘De jood’ (1785)
Jeugdverhalen over joden (46) Door Ewoud Sanders ‘De jood’ (1785)Auteur: Christian Gotthilf Salzmann (1744-1811) Herkomst en drukgeschiedenis Salzmann was een Duitse predikant en pedagoog. In 1784 stichtte hij op landgoed Schnepfenthal in Waltershausen (Thüringen) een eigen opvoedingsinstituut. Salzmann behoorde tot de laat-achttiende-eeuwse Duitse pedagogen die … [Lees meer...] over‘De jood’ (1785)