Door Jan Noordegraaf Enkele maanden geleden was er enige literair-historische reuring in de gemeente Alphen aan den Rijn. Dat had te maken met het feit dat het toen vijftig jaar geleden was dat de dichter J.C. Bloem overleed. Jacques Bloem was in 1887 geboren in het dorp Oudshoorn, dat in 1918 is ingelijfd bij Alphen aan den Rijn. Aan de andere kant van het water ligt nu een … [Lees meer...] overOver J.C. Bloem en de NSB. Een voetnoot
20e eeuw
Verschijnt in november: Biografie van Melati van Java
Vanaf 15 november ligt Dochter van Indië; Melati van Java (1853-1927); Biografie door Vilan van de Loo in de winkel. Wie voorintekent, krijgt haar al eerder thuisgestuurd. Voorintekenen is nog mogelijk t/m 4 november a.s. (vrijdag). Ooit wist iedereen wie Melati van Java (ps. Marie Sloot) was. Ze publiceerde romans die vaak tientallen jaren in omloop bleven en ze behoorde tot … [Lees meer...] overVerschijnt in november: Biografie van Melati van Java
Internationaal fascistische dauwdruppels
Door Marc van Oostendorp Bij de verhuizing van het Meertens Instituut, onlangs, ontdekte ik ineens dat ik een dichtbundel in het bezit heb van de man die wel wordt beschouwd als de 'eerste nationaal-socialist van Nederland': Bertus Smit. De bundel werd overigens gepubliceerd in 1930 toen Smit nog geen nationaal-socialist was, maar wel een overtuigd fascist (de subtiele … [Lees meer...] overInternationaal fascistische dauwdruppels
BloemLezing 28 oktober 2016
J.C. Bloem en Collegetour: niet te rijmen?? In een setting die een beetje aan collegetoer zal doen denken, wordt Bart Slijper, de biograaf van Bloem aan de tand gevoeld over Bloem door de bekende volkskrant columnist Jean Pierre Geelen. Ook vanuit de zaal zullen vragen kunnen worden gesteld aan "hem die alles weet over Bloem". Bart Slijper (1963) schreef in de afgelopen … [Lees meer...] overBloemLezing 28 oktober 2016
Themadag Avant-garde in de Nederlandse literatuur: ‘ik wil bloot zijn en beginnen’
Dit jaar is het honderd jaar geleden dat de eerste bijeenkomst van Dada plaatsvond in Cabaret Voltaire in Zürich. Het dadaïsme werd een van de stromingen van de historische avant-garde, die net als andere -ismen- (futurisme, kubisme, expressionisme, surrealisme etc.) de burgerlijke maatschappij wilde vernietigen en er een nieuwe wereld en nieuwe mens voor in de plaats wilde … [Lees meer...] overThemadag Avant-garde in de Nederlandse literatuur: ‘ik wil bloot zijn en beginnen’
Pas verschenen: Spiegel der Letteren over het archief-Claus
In het nieuwe nummer van Spiegel der Letteren worden manuscripten van Hugo Claus onderzocht. Het themanummer gaat in zes artikelen na hoe romans van Claus tot stand kwamen. Het materiaal dat in 2015 verworven werd door het Letterenhuis-Antwerpen, wordt zo voor het eerst bestudeerd in analyses van De koele minnaar, De verwondering, Het jaar van de kreeft en Het verdriet van … [Lees meer...] overPas verschenen: Spiegel der Letteren over het archief-Claus
Nieuw nummer De Parelduiker
De nieuwe Parelduiker verschijnt begin oktober en bevat behalve de vertrouwde artikelen over schrijvers over wie je altijd meer zou willen weten nog drie opmerkelijke stukken: Muze, minnares, femme fatale Ernestine Costa (1899-1959) vierde als actrice in de Weimarrepubliek successen en onderhield warme vriendschappen met de grote schrijvers van haar tijd: Gottfried Benn, … [Lees meer...] overNieuw nummer De Parelduiker
“Denken over poëzie en vertalen. De dichter Cees Nooteboom in vertaling”
Studiedag georganiseerd door het Centrum voor Literatuur in vertaling (Ugent/VUB) en de KANTL 18 november 2016, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal-en Letterkunde, Koningstraat 18, B-9000 Gent. Inschrijving mogelijk tot 14 november via deze link. Cees Nooteboom geniet internationale bekendheid om zijn werk als prozaschrijver, veel minder om zijn poëtisch oeuvre, … [Lees meer...] over“Denken over poëzie en vertalen. De dichter Cees Nooteboom in vertaling”
S. Vestdijk: Gepassioneerd wikken en wegen
Hoewel Vestdijk geregeld essays en kritieken heeft gebundeld, werd een groot deel van zijn kritisch en beschouwend werk nooit herdrukt. Het materiaal waaruit hij kon putten was te omvangrijk. In deze bloemlezing zijn alleen ongebundelde essays en kritieken van Vestdijk opgenomen. Muziekessays en astrologische opstellen zijn buiten beschouwing gelaten. De meer algemene … [Lees meer...] overS. Vestdijk: Gepassioneerd wikken en wegen
Bij het heengaan van een vriend.
Necrologie voor Joris Gerits (1943-2016)
Door Yves T'Sjoen
Joris de heldhaftige drakendoder van het land Moriar is niet meer. In het multimediale project Hauser van Lies van Gasse en Annemarie Estor (2013) redde het personage dat door Joris Gerits is vertolkt het postume leven van de negentiende-eeuwse vondeling Kaspar Hauser. Enkele dagen geleden, op 26 juli, heeft Joris een jarenlang gevoerde strijd verloren. In … [Lees meer...] overBij het heengaan van een vriend.
Necrologie voor Joris Gerits (1943-2016)
Nieuwe Parelduiker: Nozzing but ze bloes
De nieuwe Parelduiker komt eraan en bevat behalve de vertrouwde artikelen over schrijvers waar je altijd meer over zou willen weten nog twee opmerkelijke stukken: Nozzing but ze bloes. Het vergeten schrijversleven van Bert Jansen Bert Jansen (1949-2002) is de auteur van Nozzing but ze bloes (1975), het gebundelde feuilleton van de jaren zestig, later herdrukt als En nog … [Lees meer...] overNieuwe Parelduiker: Nozzing but ze bloes
Het zelfgekozen eind van de dichter Johannes van ’t Lindenhout junior (1893-1916)
Door Peter Altena De ‘groote oorlog’ miste Nederland op een haar, maar de echo’s weerklonken ook hier. Belgische vluchtelingen vonden hun eerste opvang voorbij de grensovergang en uiteindelijk in het hele land. Heel veel volwassen mannen werden gemobiliseerd, naar de forten en grenzen gedirigeerd. Onder hen ook dichters en beeldend kunstenaars. Eén van hen was Johannes van … [Lees meer...] overHet zelfgekozen eind van de dichter Johannes van ’t Lindenhout junior (1893-1916)
Te verschijnen: Een nieuwe editie van Felix Timmermans’ Pallieter
Volgende week verschijnt een nieuwe editie van Felix Timmermans’ Pallieter bij Uitgeverij Polis, bezorgd door Wendy Lemmens en met een nawoord van Kevin Absillis. In een paradijselijk landschap geniet Pallieter als een nieuwe Adam gulzig van het leven. Op een dag ontmoet hij zijn Eva, die Marieke blijkt te heten. Zij houden van elkaar en hun liefde wordt bezegeld met een … [Lees meer...] overTe verschijnen: Een nieuwe editie van Felix Timmermans’ Pallieter
Blog Opgravingen ontsluit ‘dagboekbrieven’ van Willem Witsen
Blog ‘Opgravingen’ ontsluit ditmaal ‘dagboekbrieven’ van Willem Witsen over zijn reis naar Amerika, bedreigd door mijnenvelden en onderzeeërs. Zijn gedetailleerde beschrijvingen van het luxe leven aan boord geven een fraai beeld van La Belle Époque, waarin de fatale oorlog zich steeds verder opdrong. Bij terugkeer acht maanden later trof hij een ander Europa aan. Volg en lees … [Lees meer...] overBlog Opgravingen ontsluit ‘dagboekbrieven’ van Willem Witsen
De Romaanse geest of de Germaanse
Door Marc van Oostendorp De eerste Nederlandse vertaling van Louis-Ferdinand Céline in 1934 kon niet op iedereens goedkeuring rekenen. "Katholieken mogen deze smeerlapperij niet lezen," schreef Gerard Knuvelder bijvoorbeeld in Roeping. "Men wordt van enkele pagina's trouwens al onwel, en gebruikt daarom het papier van de Reis naar het einde van de nacht op de plaats waar … [Lees meer...] overDe Romaanse geest of de Germaanse
Voorpublicatie: Europese papieren
Vandaag verschijnt het boek Europese papieren. Intellectueel grensverkeer in het interbellum van Mathijs Sanders. In dit boek trekt een bonte stoet dichters en denkers voorbij. Zij stelden zich in verbinding met geestverwanten uit het buitenland en scherpten hun pen aan het werk van buitenlandse kunstenaars. Hun inspanningen raakten aan de grote kwesties uit het interbellum: … [Lees meer...] overVoorpublicatie: Europese papieren
Scriptieprijs Frederik van Eeden Genootschap
Het Frederik van Eeden Genootschap zet zich in voor de verspreiding van het gedachtegoed en de (hernieuwde) bestudering van het werk van de schrijver, wetenschapper, sociaal hervormer en psychiater Frederik van Eeden (1860-1932). Het Genootschap beheert ook de nalatenschap van Van Eeden; de collectie handschriften, brieven, foto’s etc. is in bruikleen gegeven aan de Bijzondere … [Lees meer...] overScriptieprijs Frederik van Eeden Genootschap
Gerard haat Joop
Door Marc van OostendorpGerard Reve dacht zelf dat vandaag het omslagpunt zou zijn. "Na mijn dood," zei hij in 1982 in een interview met Tom Rooduijn, "word ik op de scholen tien jaar vrijwillig gelezen en daarna nog eens tien jaar verplicht. Dan noemen ze een straat naar me. En dan ben ik helemaal vergeten. Niemand weet toch meer wie Tweede van der Helst was?"Vandaag is het … [Lees meer...] overGerard haat Joop
Pas verschenen: Bert Boelaars, Voor het Naaktgeslacht. Toegift op het levensverhaal van Gerard Reve
Vrijdag 8 april is het tien jaar geleden dat Gerard Reve overleed. Bert Boelaars schreef ter herdenking van het overlijden van de Grote Volksschrijver een toegift op zijn levensverhaal. Voor het Naaktgeslacht heet het boek dat 31 maart verschijnt bij de Baarnse uitgeverij Prominent.‘Wat blijft er uiteindelijk van over?’, aldus de schrijver zelf in een interview. ‘Na … [Lees meer...] overPas verschenen: Bert Boelaars, Voor het Naaktgeslacht. Toegift op het levensverhaal van Gerard Reve
Boontjes 1969 verschenen
In 1988 startte de Vlaamse uitgeverij Houtekiet een ambitieus project: de uitgave – in achttien banden – van alle ‘Boontjes’ die voormalige Vlaamse Nobelprijskandidaat Louis Paul Boon in de loop van bijna twintig jaar, van 1959-1978, vrijwel dagelijks publiceerde in het Gentse socialistische dagblad Vooruit. In 2003, na het verschijnen van acht delen, zette Houtekiet de uitgave … [Lees meer...] overBoontjes 1969 verschenen
Boekenweeknummer De Parelduiker: Groeten uit Duitsland
Een literaire RijnreisZet 70 schrijvers op een boot en laat ze 5 dagen lang een tocht van Bazel naar Rotterdam over de Rijn maken, dan zal de literatuur vanzelf gaan stromen. Dat dachten de organisatoren van het ‘internationaal literair experiment’ Das Narrenschiff in juni 1984. Een van de Nederlandse auteurs, Bob den Uyl, vond de gedachte ‘onzin’. Maar hij ging wel, net … [Lees meer...] overBoekenweeknummer De Parelduiker: Groeten uit Duitsland
Liedje van verlangen
Door Marc van OostendorpIn mijn zondagochtendminicollege van vandaag bespreek ik een Nederlandse romanschrijver en een Vlaamse dichter uit het begin van de twintigste eeuw van wie niemand ooit heeft gehoord omdat ze in het Esperanto schreven. … [Lees meer...] overLiedje van verlangen
Opgravingen: een blog over interdisciplinaire netwerken rond 1900
In de decennia rond 1900 volgden wetenschappelijke innovaties, artistieke stromingen, maatschappelijke en politieke ontwikkelingen elkaar razendsnel op, ook in Nederland. Interdisciplinaire netwerken speelden bij de verspreiding van de nieuwe ideeën en idealen een cruciale rol. Enkele van die netwerken worden ontsloten in de online editie Brieven en Correspondenten rond 1900 … [Lees meer...] overOpgravingen: een blog over interdisciplinaire netwerken rond 1900
Hommage Pjeroo Roobjee
Universiteit Gent, Uitgeverij Querido, Galerie De Zwarte Panter en Poëziecentrum nodigen u uit voor een HOMMAGE PJEROO ROOBJEE Naar aanleiding van de 70e verjaardag van de schrijver-schilder-theatermaker vindt op donderdag 10 maart een hommageavond plaats. Tevens wordt de nieuwe roman Niets te vieren voorgesteld. … [Lees meer...] overHommage Pjeroo Roobjee
Alle tranen van de eenzaamheid
door Gert de JagerOp de poëziekalender van Van Oorschot een klassieker van Lodeizen: ik ben het zuiverste dier op aardeik slaap met de nacht als met mijn lichaamen de nacht wordt groter in mijn hartin het donkere weefgetouw van je vingersborduur ik een nacht van eenzaamheidveelkleurig veeleisend veranderlijkik ken alle tranen van de eenzaamheidsla mij maak mij openik ben een … [Lees meer...] overAlle tranen van de eenzaamheid