door Gert de Jager Het doet denken aan dit gedicht: Zeer vrij naar het Chinees de zon komt op. de zon gaat onder.langzaam telt de oude boer zijn kloten. En daarmee automatisch aan dit gedicht: Zeer vrij naar het Chinees De zon gaat op, de zon gaat onder.Wat doet die boer nou toch weer? Maar ook aan dit gedicht: … [Lees meer...] overLiterair systeem
20e eeuw
Jan Arends herdacht en herdrukt
Door Bart FM DroogOp 21 januari 1974 verliet auteur Jan Arends zijn kamer aan het Roelof Hartplein te Amsterdam. Hij stapte uit het raam en liet ons een indrukwekkend oeuvre na, waarin zich enkele van de sterkste Nederlandstalige gedichten uit de twintigste eeuw bevinden, zoals: Ik ben vijftig jaaren geenaardige man.Ik hebgeen vrouwgeen nageslachtenik heb … [Lees meer...] overJan Arends herdacht en herdrukt
Wetenschap van de nonsens
Inhoudswoorden zonder inhoud van Louis Th. LehmannDoor Marc van OostendorpHoe moet je leven? Misschien als L.Th. Lehmann (1920-2012), die volgens het omslag van het nieuwe, aan hem gewijde nummer van De Parelduiker 'dichter, prozaïst, essayist, criticus, jurist, scheepsarcheoloog, muzikant, tekenaar, danser, componist' en vertaler was.In sommige hoekjes van het tijdschrift … [Lees meer...] overWetenschap van de nonsens
3 november: Avond rondom Dan dada doe uw werk!
Datum: 3 novemberTijdstip: 20.00 uurLocatie: Perdu, Kloveniersburgwal 86, Amsterdam‘Dan dada doe uw werk!’ Met deze woorden besluit I.K. Bonset in 1921 in De Stijl een tirade tegen pogingen om ‘de kanselliteratuur van vóór ’80’ in het interbellum nieuw leven in te blazen. Of dada het ‘predikantenpathos’ inderdaad wist uit te drijven uit de Nederlandstalige literatuur, valt te … [Lees meer...] over3 november: Avond rondom Dan dada doe uw werk!
Neelie en de Nederlandse poëzie
Door Jaap HoeksmaBij haar naderend afscheid als lid van de Europese Commissie zal Neelie Kroes vooral in verband gebracht worden met verkeer en waterstaat, met mededinging en met de digitale agenda van Europa. Het feit dat zij tijdens haar lange loopbaan ook aan de wieg heeft gestaan van een van de mooiste en meest Nederlandse gedichten die ooit zijn geschreven, moet daarom … [Lees meer...] overNeelie en de Nederlandse poëzie
Bourdieu vs. de Blanke Volksschrijver van Stad en Land
De persoon en het personage Gerard Reve Door Marc van OostendorpDe Franse socioloog Pierre Bourdieu schreef eens dat je best "met Marx tegen Marx in kon denken, of met Durkheim tegen Durkheim. (...) Dat is hoe de wetenschap werkt." Wat Bourdieu toen niet kon weten was dat er na zijn overlijden een jonge promovendus zou opstaan aan de Universiteit van … [Lees meer...] overBourdieu vs. de Blanke Volksschrijver van Stad en Land
Bier- en andere drankgedichten
Door Bart FM DroogSchuim van mijn dagen, schenk me gedachten. De lekkerste biergedichten uit de wereldliteratuur(samenstelling René Smeets, is het recentst uitgekomen boek in de traditie van drankgedichtenbloemlezingen, die – zover mij bekend – binnen het Nederlandse taalgebied begon met de anthologie "Hoog het glas!" Zangen uit Noord en Zuid (1927).Het kloeke Schuim van mijn … [Lees meer...] overBier- en andere drankgedichten
Pas verschenen: Dwars tegen de keer. Het leven en werk van Ida Gerhardt
Op 14 oktober 2014 verscheen bij Uitgeverij Athenaeum Dwars tegen de keer. Het leven en werk van Ida Gerhardt, geschreven door Mieke Koenen. Het is de eerste volledige biografie van dichteres Ida Gerhardt (1905-1997). Op basis van talrijke nieuw ontdekte archiefstukken, brieven, lezingen en ongepubliceerde gedichten schetst Mieke Koenen de verbanden tussen Gerhardts literaire … [Lees meer...] overPas verschenen: Dwars tegen de keer. Het leven en werk van Ida Gerhardt
Mededelingen E. du Perron-Genootschap
Najaarsbijeenkomst zaterdag 15 november in Den HaagOp zaterdag 15 november is de najaarsbijeenkomst van het E. du Perrongenootschap in de halfronde Ontvangstzaal van het Letterkundig Museum te Den Haag. Er wordt aandacht besteed aan de Vlaamse schrijver Victor Brunclair en aan Ronald Spoors persoonlijke betrokkenheid bij Du Perron en zijn activiteiten voor uitgaven van … [Lees meer...] overMededelingen E. du Perron-Genootschap
Vervolg: men is/ ikzelf
door Gert de Jager Hoe onbepaald kan een voornaamwoord zijn? In Kouwenaars 1890: 27-29 juli zijn de data in alle betekenissen van het woord zeer specifiek: wat gegeven is, zijn de bijzondere omstandigheden van Van Goghs sterfproces dat zich binnen deze drie dagen voltrok. De 'men' die de weg terug loopt, is dat ene personage van wie de laatste dagen goed zijn gedocumenteerd. … [Lees meer...] overVervolg: men is/ ikzelf
Vestdijkkroniek 124 is uit!
Met een primeur! Brieven van Vestdijk aan 'Ina Damman': 'Deze roman was het grote keerpunt in mijn leven'. In het een themakatern over Ina Damman beantwoorden lezers de vraag: Is Ina Damman na 80 jaar de ideale kandidaat voor Nederland leest..? Uit het biografenduel tussen Otterspeer en Hazeu: ‘Hermans beschouwde Vestdijk wel degelijk als een concurrent' ‘Hermans … [Lees meer...] overVestdijkkroniek 124 is uit!
Pas verschenen: Het leven volgens Oek de Jong
Op 13 september 2014 is Het leven volgens Oek de Jong – Terug naar een naaktheid gepresenteerd. Deze bundel, onder redactie van Johan Goud, bevat de bijdragen aan het symposium “Terug naar een naaktheid: levensbeschouwelijke aspecten van het werk van Oek de Jong”, dat in november 2013 aan de Universiteit Utrecht gehouden werd.Diverse neerlandici, filosofen, letterkundigen en … [Lees meer...] overPas verschenen: Het leven volgens Oek de Jong
men is/ ikzelf
Wie is 'men' bij Kouwenaar? Men is men, aldus dichter Han van der Vegt onlangs in een beschouwing over Kouwenaars regel 'men moet aan alles een vorm geven': Je denkt misschien dat hij ‘men’ gebruikt om geen ‘ik’ of ‘je’ te hoeven schrijven. Maar wie een aantal van zijn gedichten achter elkaar leest is er snel aan gewend. Kouwenaar schrijft ‘men’ omdat hij ‘men’ … [Lees meer...] overmen is/ ikzelf
men is/ ikzelf
door Gert de Jager "Je". De lyrisch toegesprokene in de poëzie van Komrij die blijkbaar geen 'ik' wil zeggen: "Je denkt niet graag terug aan kinderjaren." Alle Nederlandse voetballers sinds Johan Cruijff wanneer ze na afloop van de wedstrijd worden geïnterviewd. Kouwenaars 'men'. Wat er aan de hand is, leert misschien een reeks onderzoeken van … [Lees meer...] overmen is/ ikzelf
Lucebert (1924-1994): 90 jaar gestolten
Door Marc van Oostendorp Vandaag zou Lucebert 90 jaar geworden zijn als hij niet tegen zijn 70e gestorven was. Een Facebook-pagina te zijner ere herpubliceerde af en toe een gedicht. Vorige week was dat dit is mogelijk, waarvan de laatste strofe luidt: hij speelt met de elementen en de elementen spelen met hem zijn ogen gestolten tot stem gaan in vruchten … [Lees meer...] overLucebert (1924-1994): 90 jaar gestolten
In Dubio Senseo
Door Fabian Stolk Toen mijn eermalige collega-docent, leidinggevende en promotor Wiljan van den Akker (1954) begon te tellen, niet op een Montessoritelraam, maar beroepsmatig, toen hij, in andere woorden, begon te kwantificeren – zichtbaar sedert het eerste nummer van Nederlandse letterkunde (Van den Akker 1996) – kon je, strictly speaking for my self (Erick Parker 2013), op … [Lees meer...] overIn Dubio Senseo
De duivel, misschien wel
Over enkele regels van Lucebertdoor Gert de JagerWie door Brabant of Limburg rijdt, komt ze bijna altijd tegen en wie er is opgegroeid, kent ze zeker: de immense gebouwencomplexen waar tot diep in de jaren vijftig de monnikspijen ruisten en de kappen van de nonnen niet gesteven genoeg konden zijn. Scholen zijn het geworden, appartementencomplexen, bedrijfsruimtes voor de … [Lees meer...] overDe duivel, misschien wel
X | XXX
Over 'Nederlandstalige' avant-gardegedichten Door Marc van Oostendorp "Deze bloemlezing", schrijven Hubert van den Berg en Geert Buelens in hun nawoord bij hun bloemlezing Doe uw werk! Avant-gardistische poëzie uit de Lage Landen, "wil een representatief overzicht bieden van avant-gardistische gedichten in het Nederlands." De vraag is nu: wanneer is een … [Lees meer...] overX | XXX
Biografie Radio Kootwijk
Door Bart FM DroogRust, ruimte en duisternis. Midden in ons land, afgelegen en toch goed bereikbaar. Dat is Radio Kootwijk. Een plaats met een bijzondere geschiedenis. Rond 1920 werd in de verlatenheid van het Kootwijkerzand een zendstation gebouwd, met daaromheen een woon- en werkgemeenschap van zo’n 150 mensen, afkomstig uit alle delen van het land, die woonden en werkten … [Lees meer...] overBiografie Radio Kootwijk
De diepte in met J. Slauerhoff
Door Marc van Oostendorp ter nagedachtenis aan Jan Kooij (1940-2004) Dit is een traditie in de Nederlandse poëzie: een gedicht bestaat uit versregels, en iedere versregel bestaat uit vijf regelmatige afwisselingen van onbeklemtoonde en beklemtoonde lettergrepen (vijf jamben): De felle dood die nu geen wit mag zien, Een nieuwe lente en een nieuw geluid, Ik ging naar Bommel om … [Lees meer...] overDe diepte in met J. Slauerhoff
De hysterische zomer van 2014
Door Bart FM DroogNet als honderd jaar geleden worden de bajonetten geslepen en de granaten opgepoetst, terwijl over de hele wereld mensen zich afvragen of het wel goed gaat komen, met de wereldvrede en zo. Waarschijnlijk niet, want vrede op de planeet Aarde is net zo ongewoon als oorlog op Mars.De onlusten doen zich deze zomer niet alleen ter land, ter zee en in de lucht voor, … [Lees meer...] overDe hysterische zomer van 2014
Lidy van Eijsselsteijn (1904-1986)
In het kader van het NPE-project 'Groninger dichters' verdiepte ik me de afgelopen dagen in het leven en werk van Lidy van Eijsselsteijn (1904-1986), die het grootste deel van haar leven in "Waar-is-het-feestje? Dáár is het feestje" oftewel Haren woonde. In de bekende Groninger letterkundige kronieken komt ze er een beetje bekaaid van af. Ab Visser sneerde over haar in 't Peerd … [Lees meer...] overLidy van Eijsselsteijn (1904-1986)
Index ’t Peerd van Ome Loeks
Boek van Ab Visser van online-index voorzienDoor Bart FM DroogEind 1970 publiceerde Ab Visser(1913-1982) het boekje 't Peerd van ome Loeks (De Arbeiderspers). Het bevat de herinneringen van Visser aan het (culturele) leven in Groningen-stad, van circa 1917 tot kort na de Tweede Wereldoorlog. Het boek is een bijzonder rijke bron over welke kunstenaars en literatoren er zoal in … [Lees meer...] overIndex ’t Peerd van Ome Loeks
Krantenknipsels en kakkerlakken. Nagelaten werk van Tip Marugg
Recent doken enkele krantenartikelen van Tip Marugg (1923-2006) op. Ze zaten tussen honderden andere krantenknipsels verborgen in dozen die jarenlang door een particulier waren verzameld, daarna geschonken aan de bibliotheek van Curaçao en pas tien jaar later bekeken en beoordeeld – in elk geval te laat om nog in het Verzameld Werk (2009) opgenomen te worden. Het gaat om … [Lees meer...] overKrantenknipsels en kakkerlakken. Nagelaten werk van Tip Marugg
Net zo versnipperd als wij allemaal
Over Wiel Kusters' biografie van Kees Fens Door Marc van Oostendorp Een vrolijk boek is het niet, de biografie die Wiel Kusters schreef over Kees Fens. Melancholiek is het eerder, op het zorgelijke af. Fens was een man die in de loop van zijn carrière zo'n beetje alles wat hij liefhad, ten onder zag gaan. Critici kregen steeds minder aanzien en deden er door de … [Lees meer...] overNet zo versnipperd als wij allemaal