40 jaar tandeloos (48) Alle delen van De tandeloze tijd hebben natuurlijk alles te maken met alle andere delen. De verleiding is groot om de eerste vier delen centraal te stellen, als de delen waar alles uit is voortgekomen: deel 5, De helleveeg, biedt een nieuwe kijk op de familie van Albert Egberts en deel 6, Kwaadschiks, laat zien hoe de wereld van Ernst Quispel er ruim … [Lees meer...] overEen regelrechte zonde tegen het heilige bestaan
21e eeuw
Snappen jullie dan nooit iets, stelletje stomkoppen?
40 jaar tandeloos (47) Misschien nog wel meer dan andere delen van De tandeloze tijd is De helleveeg een familieroman. Natuurlijk, ook in de eerste delen, met name Vallende ouders en De gevarendriehoek speelt de familie van Albert Egberts een belangrijke rol, zoals er ook later van allerlei personages allerlei trauma's worden opgerakeld. Maar nooit staat de familie zo … [Lees meer...] overSnappen jullie dan nooit iets, stelletje stomkoppen?
Oproep: Bijdragen erebundel A.F.Th. van der Heijden
In december bestaat De tandeloze tijd-cyclus van A.F.Th. van der Heijden 40 jaar en de stichting De tandeloze tijd wil daar uiteraard aandacht aan besteden in de vorm van een bundel essays, bijdragen, herinneringen, enz. Daarnaast is het streven een presentatie van deze bundel door allen die er aan hebben meegewerkt te houden op zondag 10 december. Het kan ook zijn dat de … [Lees meer...] overOproep: Bijdragen erebundel A.F.Th. van der Heijden
Alweer werd ik niet de kamer uit gestuurd
40 jaar tandeloos (46) In het allereerste artikel ooit op deze site, 'Over stijl' van Ton Anbeek en Arie Verhagen uit 2001, komt De tandeloze tijd al aan de orde. Het artikel van Anbeek en Verhagen is een pleidooi voor de stilistiek, het onderzoek naar stijl, als een overlap tussen taal- en letterkundig onderzoek. Als casus nemen de auteurs de eerste bladzijde van Het hof … [Lees meer...] overAlweer werd ik niet de kamer uit gestuurd
6 oktober 2023: Hij/hem in Leiden
Afgelopen zomer verscheen Hij/hem. Een ABC van regenboogboeken (red. Eric de Rooij, Coen Peppelenbos, Doeke Sijens) met 26 persoonlijke verhalen over gay romans. Onder de auteurs zijn heel wat docenten en oud-studenten van de Universiteit Leiden: op vrijdagmiddag 6 oktober vanaf 15.15 uur vertellen die over hun eigen favoriete boek. Van James Purdy en James Baldwin via Tom … [Lees meer...] over6 oktober 2023: Hij/hem in Leiden
Geluk werkte verlammender dan leed
40 jaar tandeloos (38) De euforie van Ernst Quispel in Advocaat van de hanen is een intrigerend fenomeen. Normaliter denken wij, westerse mensen rond het jaar 2000, over gevoelens en gedachten als dingen die in een individu plaatsvinden. Ik denk in mijn hersenen, mijn gevoelens doen zich ook ergens gelden in mijn lichaam. Ze zijn allemaal van mij, en ik kan wel proberen ze … [Lees meer...] overGeluk werkte verlammender dan leed
Verkeerde schoenen
40 jaar tandeloos (37) De eerste en enige keer in mijn leven dat ik A.F.Th. van der Heijden in het echt zag, was ik onder de indruk van zijn schoenen: half-hoog, in mijn herinnering bordeauxrood gekleurd. Hij werd, ergens aan het eind van de jaren tachtig, geïnterviewd in Tilburg, naar mijn herinnering in een kroeg. Ik studeerde toen in Tilburg. Ik weet niet meer waarom … [Lees meer...] overVerkeerde schoenen
Monika van Paemel: De vermaledijde vaders
In de veertiende aflevering van de Fixdit-podcast is auteur Monika van Paemel zelf te gast om te praten over haar vaak bekroonde magnum opus De vermaledijde vaders uit 1985. In deze roman volgen we – verdeeld over vijf delen die sterk van toon en stijl verschillen - het leven van de Vlaamse Pamela van Puynbroeck. Annelies Verbeke interviewt Monika van Paemel en Gaea Schoeters … [Lees meer...] overMonika van Paemel: De vermaledijde vaders
De tedere verteller
Over de kritiek op Naar zachtheid en een warm omhelzen van Adriaan van Dis In haar essaybundel De tedere verteller keert Olga Tokarczuk zich tegen autofictie. Volgens de Poolse Nobelprijswinnares vormt autobiografische fictie zelfs een bedreiging voor de literatuur. Het ‘ik’ van de schrijver, die toch al een steeds opgeblazener ego heeft, dreigt volgens Tokarczuk ‘als een … [Lees meer...] overDe tedere verteller
Levendig, onbetrouwbaar, herkenbaar
Ilja Leonard Pfeijffer, Alkibiades (1) Kees Alders bespreekt in vier delen het deze zomer verschenen boek Alkibiades, door Ilja Leonard Pfeijffer. Uitgever en schrijver claimen datAlkibiades niet alleen maar een roman is, maar ook een historisch onderzoek. De lezer krijgt in dit boek dan ook een bepaald beeld van de Oudheid gepresenteerd. Natuurlijk zou ik willen weten … [Lees meer...] overLevendig, onbetrouwbaar, herkenbaar
Martijn en de christelijke hoogleraren
Mijn vrouw denkt dat het aan mij ligt en ik een speciaal talent heb voor het aantrekken van wonderlijke figuren, maar ik denk dat het iedereen overkomt die zich iedere dag ergens in het openbaar manifesteert, hoe klein het hoekje ook is: dat er op een bepaald moment mensen komen die een obsessie lijken te ontwikkelen met jou persoon. Digitale stalkers. Ik heb een stuk over vier … [Lees meer...] overMartijn en de christelijke hoogleraren
De literatuur als een verzameling gezellige zonnebrillen
Wanneer Bas Jongelen en Gerbert Faure in hun Basisboek Moderne Letterkunde opmerken dat de manier waarop Grunberg schrijft, heel dicht ligt bij de spreektaal, vervolgen ze . Net zoals romanpersonage Grunberg zijn middelvinger opsteekt naar het gezag, zo heeft schrijver Grunberg lak aan de gevestigde literaire normen." Zo'n zin roept allerlei vragen op, zoals: ligt Grunbergs … [Lees meer...] overDe literatuur als een verzameling gezellige zonnebrillen
‘Om zich niets van de wensen aan te trekken’
Over Lucas Hüsgens De wereldvrede Ik heb altijd veel plezier beleefd aan Vestdijks memoires Gestalten tegenover mij, psychologisch geïnspireerde portretten van zijn ook schrijvende generatiegenoten als Slauerhoff, Ter Braak, Du Perron, Nijhoff. Vestdijk was maar iets ouder dan ik nu ben toen hij Gestalten schreef, dus op zich zou het er de tijd voor zijn. Er zijn twee … [Lees meer...] over‘Om zich niets van de wensen aan te trekken’
‘Waarom heb je het niet gewoon verteld?’
Over angst, schaamte en (on)geluk in recente Nederlandse jeugdromans over homoseksualiteit (Afbeelding via DALL-E.) Leraar Nederlands en vakdidacticus Marie-José Klaver onderzoekt de angst voor afwijzing en de haperende lichamen waarmee de homoseksuele hoofdpersonen in nieuwe Nederlandse jeugd- en adolescentenliteratuur (2019-2022) kampen. Ze probeert te verklaren … [Lees meer...] over‘Waarom heb je het niet gewoon verteld?’
Wat opnieuw niet wordt gezegd
Wat te doen op de Dag van de Arbeid, hier in België ook wel Feest van de Arbeid geheten? Ik zocht mijn 1 meiheil bij Jacob Groot. Zijn recentste, weer wonderschoon verzorgde bundel Lichttabletten (2023) biedt namelijk een lange en gestage kuur, onder meer met dit pilletje: Dichtklappen. Zwijgenals het sluitstuk van segregatiein de economische natie van … [Lees meer...] overWat opnieuw niet wordt gezegd
Jozef Deleu krijgt eerste Taalpenning van de KANTL
De Taalpenning is een gloednieuwe bekroning door de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren (KANTL). Jozef Deleu, dichter en bezieler van poëzietijdschrift Het Liegend Konijn, is de eerste laureaat. De Taalpenning wordt vanaf 2023 elke twee jaar uitgereikt als erkenning voor een geleverde bijdrage aan de beoefening, de studie en de uitstraling van de … [Lees meer...] overJozef Deleu krijgt eerste Taalpenning van de KANTL
er valt spa rood op een kerncentrale
Waarom gedichten van Joost Oomen lezen? Sommige dichters lees je om ontroerd te raken, andere om te lachen, en nog weer andere om geraakt te worden door verheven gevoelens. Maar er zijn ook dichters die je leest omdat ze zorgen voor een voorjaarsschoonmaak in je hoofd. Weg met het spinrag en het getob! De ramen open zodat de zachte lentebries en het lichte lentelicht naar … [Lees meer...] overer valt spa rood op een kerncentrale
Wij zijn licht, jullie zijn lezers
"En wij weten niet of het u is opgevallen", zegt een van de vertellers van de roman Wij zijn licht van Gerda Blees, "maar toevallig zijn het vaak uitgerekend de mensen die met de mond het geloof in de universele kracht van liefde belijden die vervolgens komen met een eindeloze lijst van zaken die géén liefde zijn, die fout zijn en verkeerd, zoals wij, onschuldig brood uit een … [Lees meer...] overWij zijn licht, jullie zijn lezers
Ontembaar leed / dat pandemie heet
Over de nieuwe Herzberg Covid en de lockdown hebben intussen al een heus stapeltje letterkunde opgeleverd (naast overigens het nodige andere, zoals de prachtige Netflix-special ‘Inside’ van Bo Burnham). Het is lang niet allemaal goed, maar soms ook heel erg wel, zoals Slot van Octavie Wolters. Een aparte vermelding in deze rij verdient Sneller langzaam de nieuwste bundel … [Lees meer...] overOntembaar leed / dat pandemie heet
De mensen van Ester Naomi Perquin in de brugklas
‘Manieren van leven’ heet het tweede gedicht in Ongevraagd advies (2022), de vijfde bundel van Ester Naomi Perquin. Ik las het, en het liet me niet meer los. Ik besloot het met mijn brugklas te lezen omdat de leerlingen gretige denkers zijn die niet bang zijn voor hun gevoelens. We lazen bovendien net een boek over een beer, Soldaat Wojtek van Bibi Dumon Tak. In Perquins … [Lees meer...] overDe mensen van Ester Naomi Perquin in de brugklas
13 en 20 april 2023: Klimaatkwesties in literatuur en poëzie
Het toegenomen besef van de urgentie van klimaatproblematiek klinkt ook in de literatuur luid door: er verschijnt steeds meer ‘klimaatfictie’ en ‘eco-poëzie’, bijvoorbeeld van Adriaan van Dis’ KliFi en Emy Koopmans Het boek van alle angsten. Maar wat beogen de schrijvers van deze werken precies en hoe moet je zulke publicaties duiden? Daarover gaan deze bijeenkomsten: we … [Lees meer...] over13 en 20 april 2023: Klimaatkwesties in literatuur en poëzie
16 december 2022 – 19 februari 2023: Tentoonstelling Willy Roggeman, Ninove
Willy Roggeman: een leven geschreven De Vlaamse schrijver Willy Roggeman werd in 1934 in Ninove geboren. Hij heeft zijn geboortestad nooit echt verlaten. Op zijn 88e heeft hij een verzameld werk van meer dan honderd titels geschreven, waarvan het merendeel niet werd gepubliceerd. Al bij zijn eerste stappen als schrijver kwam Roggeman in het centrum van de Vlaamse … [Lees meer...] over16 december 2022 – 19 februari 2023: Tentoonstelling Willy Roggeman, Ninove
Chrétien Breukers
Tekening Robert Kruzdlo … [Lees meer...] overChrétien Breukers
Peter Terrin – De gebeurtenis
Live vanuit Walter's Bookshop gaan Roos & Willem in gesprek met boekhandelaar Erwin de Vries en leesclubvoorzitter Joke Rosier over de nieuwe roman van Peter Terrin, wat nog een hele puzzel bleek voor het viertal. Verder natuurlijk het laatste boekennieuws over wel en niet uitgereikte prijzen, Europese boekentips en een vrolijke column over de wildgroei aan boekenclubs door … [Lees meer...] overPeter Terrin – De gebeurtenis
Een verdieping lager in de werkelijkheid
Oktober met Manon Uphoff Er zou eens een theoloog of godsdienstwetenschapper moeten schrijven over het werk van Manon Uphoff. Er klinken altijd, zij het meestal zacht, religieuze ondertonen in haar werk, en haar fascinatie voor mythen en verhalen als manieren om zin te geven aan ons getourmenteerde bestaan kun je ook interpreteren als een zoektocht. De studie van die … [Lees meer...] overEen verdieping lager in de werkelijkheid
